«Гэта як другое дзіця». Былая мадэль пераехала ў Іран, а пасля вярнулася ў Беларусь з шакаладным бізнэсам
Неверагодна, але для таго, каб запусціць невялікі шакаладны бізнэс, дастаткова $30. Аднак нюансаў — мноства. Марыне Абедзін удалося збудаваць такі бізнэс з нуля. Спачатку яна запусціла яго ў Іране, а затым перавезла дадому. Аказалася, што і тут гатовыя да незвычайных смакаў і цукерак па 65 рублёў, піша «Анлайнер».
Паехала ў Іран, вывучыла фарсі
«Многія дзяўчынкі ў дэкрэце пачынаюць займацца сваёй справай», — гэта Марына гаворыць пра тую частку сваёй гісторыі, якая перасякаецца з сотнямі іншых бізнэсаў. Прыдумляй і прадавай — так спрабуюць многія. Але рынак і купец прымае не ўсіх.
А што рабіць, каб усё атрымалася?
Цікавасць да гэтай тэмы ў Марыны была яшчэ ў 16 гадоў, калі пра прыгожыя прысмакі ў інстаграме наогул ніхто не думаў.
«Я нарадзілася ў Пінску ў канцы васьмідзясятых і заспела той час, калі на паліцах рэальна нічога не было. Прысмакі майго дзяцінства — скарыначку белага хлеба абмаквалі ў ваду і пасыпалі цукрам. Або рабілі «таўчонку» з клубніц і мяты.
Мая мама не была кандытаркай, але старалася радаваць нас з сястрой, і я таксама палюбіла ўсё гэта. Пачала гатаваць у 16 гадоў — можна лічыць, што цяга пачалася яшчэ з тых часоў, калі я была ў мадэльным бізнэсе, а там ты абмежаваны ў ежы, асабліва ў салодкім».
Але з мадэлек Марына потым пайшла ў эканамісткі, а ўжо адтуль — у кандытарскую справу. Апошняе здарылася, пакуль яна жыла ў Іране, адкуль родам яе муж.
«Мы пазнаёміліся тут, у Беларусі, у 2012 годзе я паехала за мужам у Іран: нарадзілася дзіця, жыць асобна было б няправільна».
Там пачалася звычайная (але не ў Іране) пасля пераезду руціна: вывучэнне мовы, пошук новых знаёмых і сяброў.
«Вывучыла фарсі неяк вельмі хутка. Вельмі цікавая мова, для мяне яна лягчэйшая за англійскую. Я вучылася ва ўніверсітэце па спецыяльнасці, звязанай з мастацтвам і літаратурай. Калі знаходзішся ў моўным асяроддзі, усё нашмат лягчэй».
Марына жыла ў Іране, але перыядычна прыязджала ў Беларусь, і ёй на вочы трапіліся кандытарскія курсы ў Мінску. Так пачалася сур'ёзная вучоба.
«Было шмат практыкі, вывучалі многае — ад хлеба да шакаладу. У канцы нам выдалі дыпломы, і я зразумела: мая стыхія — шакалад».
Марына стала рабіць прысмакі на продаж. Потым былі іншыя курсы, майстар-класы ў шэфаў з розных краін: калі яны прыязджалі ў Іран, яна магла перакладаць і асіставаць ім — так навучылася шматлікім кандытарскім тонкасцям.
— Чым густы іранцаў адрозніваюцца ад нашых?
— Беларусы і іранцы — гэта зусім розныя спажыўцы. У нас людзі вельмі раздураныя, дзесьці стужачку не давязаў або канфіцюрам не пасыпаў — гэта ўжо не вельмі, — усміхаецца Марына. — Там кандытарскі свет не такі: усходнія прысмакі цукровыя, тоўстыя, рэзкія, амаль усюды вялікая колькасць спецый. Для мяне гэта быў такі прадукт, які вельмі хутка надакучвае, праз тыдзень ужо хочацца іншага».
Як чалавек, які вучыўся ўсё ж такі ў Беларусі і больш прывык да нашых прысмакаў, Марына думала, што заваюе іранцаў мусавымі тартамі, шакаладкамі і цукеркамі ручной работы. Мусавыя тарты адышлі вельмі хутка: банальна не было прадуктаў.
«Гэта цяпер у Іране вельмі шмат усяго, а тады было не знайсці, напрыклад, нейкай добрай мукі.
Я вывучала паліцы і зразумела, што тады ў Іране не было сапраўды добрага шакаладу і прысмакаў з яго. Я іх рабіла і, на маё шчасце, трапіла ў асяроддзе дыпламатаў, жонак паслоў — людзей, якія маглі траціць грошы на такі прадукт, ведалі, што такое хэндмэйд, і не шкадавалі грошай, каб радаваць сябе і блізкіх.
Іранцы не разумелі кошту $10 за ўпакоўку. Для іх гэта была вар'яцкая цана: «Мы за такую суму тыдзень можам жыць, а ты каробку цукерак прадаеш».
І хоць звычайныя іранцы лічылі цэны высокімі, пастаянныя пакупнікі былі. Іх рабілася ўсё больш, і ў нейкі момант заказаў стала вельмі шмат.
«Але да таго, каб пайсці ў цэх, я не дарасла, — кажа Марына. — Ёсць адрозненні ў культуры, Усход — тонкая справа, каб ведаць і разумець іранцаў, трэба быць майстэрскім чалавекам.
Але, нягледзячы на пэўную культуру, ёсць правілы, якія трэба выконваць. Гэта краіна, дзе можна зарабляць грошы, а потым падарожнічаць па ўсім свеце. Калі ў цябе іранскі пашпарт, гэта не значыць, што цябе не пусцяць ва ўмоўную Амерыку».
Цэхам па-ранейшаму была хатняя кухня. Разам з мужам прыдумалі для прысмакаў брэнд Toranj — у перакладзе з фарсі гэта «бергамот».
«Я вельмі вялікі аматар чаю з бергамотам, таму ў мяне з'явілася такая асацыяцыя. Бергамот добра спалучаецца з чаем, чай — з цукеркамі, а цытрусавыя з шакаладам — гэта таксама выдатна».
«Зразумела, што не магу застацца»
Часы ў Іране мяняліся, як і палітычная ды эканамічная сітуацыя. Марына прызнае, што многае яе не задавальняла: сітуацыя ў краіне, мясцовыя парадкі, коркі, смог і іншыя рэчы.
«Я разумела, што шмат у чым прыдумала сабе працу, каб гэтым адцягваць сябе ад таго, што адбывалася вакол. Кожную раніцу я прачынаюся і вязу дзіця ў дзіцячы садок — патрэбна хустка, а для мяне гэта сурова.
У Тэгеране ноччу 15 млн насельніцтва, а днём, калі людзі прыязджаюць на працу з прыгарада, яшчэ больш. На дарогах 5 млн машын, і яны не самыя новыя. Краіна пад санкцыямі, і там не могуць купіць фільтры для НПЗ, каб вырабляць добры бензін. Смог цяпер ёсць практычна круглы год, хоць раней у асноўным быў зімой і трохі позняй восенню.
Жыць там дастаткова цяжка. Можа, калі нарадзіўся ў краіне, тады акей. Але калі ты прыехаў з іншага асяроддзя, то будзе складана. Вядома, не ўсё было дрэнна: гэта крутая краіна, але хутчэй для турыстаў.
Вялікая яркая пляма для мяне — пажыўшы ў Іране, я змагла рэалізаваць сябе як кандытара. Не ведаю, ці атрымалася б гэта тут».
У выніку чатыры гады таму Марына вярнулася ў Беларусь, дзіця пайшло тут у першы клас. Так склалася, што цяпер сям'я жыве на дзве краіны.
«Муж прыязджае і жыве з намі, потым з'язджае, бо там праца».
Спрабавалі шакалад рубі?
Як і ў Іране, усё гатаванне цяпер адбываецца дома. Амартызацыя хатняй кухні — асобны боль усіх хатніх кандытараў, таму што ўвесь заробак лёгка можна выдаткаваць на клінінг.
Марына ўсміхаецца: гэта яна цяпер у белым кіцелі, а ў звычайным жыцці гатаваць з шакаладу ў белай вопратцы ніхто не будзе.
Акрамя цукерак і шакаладу, Марына робіць дражэ. Па-першае, таму што гэта «рэальна круты прадукт, у яго можна закатаць што хочаце». Па-другое, бізнэс-момант з тэрмінамі прыдатнасці: цукеркі без пэўных умоў захоўваюцца не больш за два тыдні, дражэ — шэсць месяцаў.
З гатаваннем дражэ дома стала шмат арэхаў. Што яшчэ з іх рабіць? З'явіліся арэхавыя пасты.
«Для вялікіх аб'ёмаў прыйшлося купіць абсталяванне: міксеры згаралі на трэція суткі, надакучыла іх мяняць».
Плюс зефір, батончыкі, ПП-прысмакі без цукру. Хтосьці спытае: а дзе дубайскі шакалад? Апошні апдэйт: патрэбнае цеста катаіфі знойдзена, таму можна сачыць за анонсамі і звязвацца з Марынай у інстаграме або прыходзіць на рынак «Усё сваё». Батончык вагой 33 грамы каштуе 13 рублёў, 95-грамовае шакаладнае сэрца — 35 рублёў.
Для тых, хто не ведае, што выбраць з усёй разнастайнасці, вось топ-3 ад Марыны: дражэ пекан у карамельным шакаладзе, цукеркі манга-маракуйя, паста з гарбузовых семак.
Асартымент пастаянна мяняецца, таму ўвесь час можна спрабаваць нешта новае: напрыклад, з гэтага ружовага шакаладу рубі робіцца дражэ з начыннем з мармеладу манга-маракуя.
Браніраваная ўпакоўка для прысмакаў — асобная любоў Марыны, але рабіць яе даводзіцца за мяжой.
«Калі мне палічылі, колькі гэта будзе каштаваць тут, у мяне акругліліся вочы», — жартуе яна.
Марына паказвае, як робяцца батончыкі. Калі коратка, гэта яшчэ адзін від мастацтва. Калі з падрабязнасцямі, швейцарскі шакалад даводзіцца да пэўнай тэмпературы, потым астуджаецца.
Потым ён зноў награваецца (усё гэта са мноствам нюансаў) і заліваецца ў формы — той яшчэ квэст. Але якая магія ў канцы!
Паралельна жанчына расказвае пра парог уваходу на рынак і пра тое, ці не занадта шмат людзей раптам сталі хатнімі кандытарамі.
«Па факце ў самым пачатку хопіць аднаго-двух кілаграмаў шакаладу, аднаго шпатэля, адной формы, па жаданні — піраметра (каб мераць тэмпературу шакаладу). Для пачатку хопіць і $30: на старце купляць абсалютна ўсё, што ёсць у мяне цяпер, сэнсу няма. Потым укладанні, вядома, вырастуць.
Што, калі ўсе вырашаць заняцца шакаладам? Нічога страшнага, будзем рабіць нешта яшчэ».
Бонус: паглядзіце, як выглядае дражыратар (аказваецца, такое існуе). У пары з ім павінен быць кандыцыянер, каб шакалад правільна застываў і прыліпаў да начынкі.
У барабане круціцца начынка, яе паліваюць шакаладам.
Гучыць проста, але працэс доўгі. Хоць гэта ўсё яшчэ лягчэй, чым рабіць цукеркі ручной работы.
Пакецік дражэ за 17 рублёў — для каго?
Насамрэч, і ў такой нішы канкурэнцыі хапае.
«Ёсць дзяўчынкі ў Мінску, на якіх я нават раўняюся. Яны малайцы, крутыя, і яны так гарбеюць. Як канкураваць? Вылучацца. Я ўзяла тым, што таплю за якасць: калі я пішу, што кошт каробкі цукерак — 65 рублёў, то я разумею, што працэнтаў з 35-40 будзе толькі сабекошт, а павінен быць яшчэ і мой заробак.
Я паказваю, з якіх прадуктаў усё раблю, таму, напэўна, ёсць давер да мяне. Фісташкі я да гэтага часу важу з Ірана, дзесьці раз у тры месяцы лётаю туды і вязу адразу 5-7 кілаграмаў, а добрыя фінікі знайшла і тут».
— Хто вашыя пакупнікі?
— З улікам таго, што прадукцыя не самая танная, я разумею, што моладзь не мая мэтавая аўдыторыя. Мае пакупнікі — гэта людзі 30+, якія адбыліся, сямейныя, у асноўным жанчыны. Калі мужчыны, то пытаюцца ў жонак, што купіць.
Руціна шакаладнага майстра нагадвае многія іншыя працы: часта па дзевяць гадзін на нагах, закупкі, дастаўкі, падаражэнне інгрэдыентаў. Але працягваць усё гэта хочацца.
— Я не бачу сябе ў офісе ад слова «зусім», бо гэта не маё. Пасля ўніверсітэта я там працавала, але разумела, што не тая натура, якой маглі б кіраваць. Я па знаку задыяку Рыбы, куды хачу, туды і плыву — гэта дэвіз па жыцці.
— У вас атрымалася ператварыць усё ў сур'ёзны бізнэс?
— Напэўна, гэта яшчэ не зусім бізнэс. Гэта хобі, якое перайшло ў паўнавартасную працу. Так, яна прыносіць даход, але заўсёды ж хочацца больш. А для гэтага трэба маштабавацца. Пакуль я сябе проста маральна настройваю: Марына, трэба дэлегаваць справы.
«Хутка Новы год, і ўжо трэба думаць: купіць пару упаковак мінеральнай вады ці энергетыка? Таму што спаць я буду праз суткі.
Для мяне шакалад — гэта як другое дзіця. Ёсць банальны страх: а ці змагу я знайсці чалавека, які будзе гэта любіць гэтак жа сама, як і я? Трэба выводзіць сябе на ўзровень брэнд-шэфа і каб у маёй камандзе — побач са мной, а не пада мной — былі як мінімум два чалавекі. Як аказалася, гэта пакуль яшчэ складана».
Каментары
Адкуль грошы на жыццё у гэтым забытым богам крае, толькі ад рабавання свайго народу як і у нас тое сама. Дзякуй за рэкламу))