Chto takaja Elvira Mirsalimava, jakuju ŭžo navat łukašenkaŭcy vinavaciać u biełarusafobstvie
Elvira Mirsalimava ŭ maładości zachaplałasia skaŭtynham, a zatym pieratvaryłasia ŭ zaciatuju prychilnicu pucinskaj Rasii i Stalina. Svaje ambicyi ŭ prasoŭvańni impierskich naratyvaŭ utajmavać jana nijak nie moža. Łukašenkaŭcy ŭzialisia rabić ź jaje voraha biełaruska-rasijskaj intehracyi. Budučynia aktyvistki vyhladaje trahičnaj, kali taja nie stanie pakładzistaj.
Prychilnica biełaruska-rasijskaj intehracyi
Vobraz prarasijskaj — a chutčej, antybiełaruskaj — aktyvistki zamacavaŭsia za Elviraj Mirsalimavaj daŭno.
Biełarusaŭ jana ličyć «tymi ž ruskimi», dla jakich «ruskaja mova — rodnaja». Nie chavaje svajoj prychilnaści da Stalina i navat prapanoŭvała stavić jamu pomniki ŭ Biełarusi.
Mirsalimava arhanizoŭvała ŭ Viciebsku akcyi «Bieśśmiarotny połk», jakija rasijskaja prapahanda vystaŭlała dla papularyzacyi idej «ruskaha śvietu». Dałučałasia da ćmianych arhanizacyj nakštałt ruchu «Sajuz», jaki zasnavaŭ rasijski palityk Siarhiej Baburyn.
Kali na rytoryku Mirsalimavaj łukašenkaŭcy ŭ spakajniejšyja dla siabie časy reahavali jak na nadakučlivuju muchu, to pa zdušeńni pratestaŭ i nadychodzie teroru jaje aktyvizm staŭ razdražniać.
Jana na toje nie zvažała i praciahvała beścić palityku Łukašenki, vystaŭlajučy jaho pieraškodaj na šlachu intehracyi.
Jak vynikaje sa ščyravańnia prapahandysta Ryhora Azaronka, Mirsalimava stała achviaraj začystki «pryfrantavoj dziaržavy, jakaja ŭstupaje ŭ doŭhačasovy elektaralny cykł», ad niepadkantrolnych prychilnikaŭ biełaruska-rasijskaj intehracyi.
Mienavita ŭ takoj jakaści apošnija dziasiatak hadoŭ Mirsalimava padaje siabie ŭ intervju rasijskim prapahandysckim kanałam.
Pavodle słoŭ Azaronka, pieraśled prarasijskaj aktyvistki źviazany ź jaje «biełarusafobijaj».
Jon nazyvaje Mirsalimavu «pravakatarkaj i dreńniu», jakaja «svaimi abvinavačvańniami ŭ adras biełaruskaj dziaržavy vykonvała zadaču zachodnich kurataraŭ pa ŭniasieńni razładu ŭ biełaruska-rasijskija adnosiny».
Mirsalimavaj prypisvajecca suviaź z asabistym voraham Łukašenki hramadzianinam Rasii Andrejem Suzdalcavym, jaki paśla abviaščeńnia jaho telehram-kanała «ekstremisckim farmavańniem» ścišyŭsia.
Azaronak ličyć, što Mirsalimava maje zastupnikaŭ siarod rasijskich libierałaŭ.
Aktyvistka arhanizacyi ź jeŭrapiejskim finansavańniem
Los palityčnaj dziajački, jak siabie pazicyjanuje Mirsalimava, z krutym viražom.
Elvira naradziłasia ŭ Viciebsku. Joj 42 hady, maje traich dziaciej, adno ź jakich ź invalidnaściu.
U 2000-ja razam ź siastroj Kryścinaj jana dałučyłasia da dziejnaści mižnarodnaha hramadskaha abjadnańnia «Chryścijanskaja sadružnaść darosłych i moładzi» (Young Menʼs Christian Association).
Prajekty niaŭradavaj arhanizacyi finansavalisia ź jeŭrapiejskich fondaŭ. Ułady tady pabłažliva stavilisia da takoj dziejnaści.
U 2001-ym adździaleńnie hetaj arhanizacyi było zarehistravanaje ŭ Viciebsku. Im kiravała Taćciana Mirsalimava, maci budučaj prarasijskaj aktyvistki. Žančynu ličać zasnavalnicaj skaŭckaha ruchu ŭ abłasnym centry.
Taćciana Mirsalimava prafiesijna zajmałasia hramadskaj dziejnaściu. Jana śpiecyjalizavałasia na pracy z moładździu, prafiłaktycy VIČ/ŚNID, ukaranieńni interaktyŭnych mietodyk. Jaje praca adznačałasia hramatami abłvykankama, padziakami rajonnaj administracyi.
Paźniej małodšaja siastra Elviry, Kryścina, stanie lidaram arhanizacyi.
Sama Elvira niekalki hod viała videabłoh arhanizacyi, jaki dahetul zastajecca ŭ internecie. U im apaviadała pra padziei, da jakich spryčyniłasia YMCA. Jaje tahačasnyja teksty byli łahodnymi, biez prykmietaŭ palityki i ahresii.
«Błoh dla tych, chto nie staić na miescy… chto žyvie, dziejničaje i robić hety śviet lepiej», — adznačała aŭtarka letapisu arhanizacyi.
Dziaŭčyna z pryjaznaj uśmieškaj u 2010 hodzie zaklikała maładych ludziej da bolšaj tvorčaści i svabody, a taksama zaachvočvała da harmaničnaha raźvićcia.
Kaža, što prodki majuć svajackija suviazi z samim Čynhizchanam
Baćka Elviry — Eldar Mirsalimaŭ — pachodzić z Kazachstana. Jaho junactva prajšło ŭ Siamipałacinsku. Tam jon vyvučyŭsia na piedahoha i inžyniera-technołaha. Pracavaŭ na kambinacie «Ałtaj-zołata». Z budučaj žonkaj jon paznajomiŭsia ŭ tych ža krajach.
Taćciana Mirsalimava (u dziavoctvie Danskich) nie zhadvaje ŭ sacyjalnych sietkach pra svaju maładość. Ale ŭ adnym z kamientaroŭ napisała, što słužyła narmiroŭščycaj u vajskovaj čaści 52605, jakaja dysłakavałasia ŭ Siamipałacinsku. U hetym horadzie jana vučyłasia ŭ škole.
U Siamipałacinsku byŭ raźmieščany vyprabavalny jadzierny palihon. U 1991 hodzie ŭkazam kiraŭnika Kazachstana Nursułtana Nazarbajeva jon byŭ zakryty.
Vierahodna, siamja Mirsalimavych pierabrałasia z Kazachstana ŭ Biełaruś padalej ad radyjacyi. Dyj tutejšaje žyćcio tady było spakajniejšym, čym na radzimie hałavy siamiejstva.
Mirsalimava ź ciepłynioj zhadvaje baćku. Jon, jak i dačka, padtrymlivaŭ ahresiŭnuju palityku pucinskaj Rasii i akupacyju Kryma. Udzielničaŭ u šeści «Bieśśmiarotnaha pałka». Razam sa svaimi rodnymi-frantavikami nios partret Stalina. Pamior u 2019 hodzie.
Elvira Mirsalimava adznačała, što łukašenkaŭskija prapahandysty ŭpikajuć jaje pachodžańniem. Ździekujucca z prodkaŭ i proźvišča.
«U isłamskaj tradycyi padobnaje nie zastajecca biaskarnym», — hraziła aktyvistka, vinavaciačy kryŭdzicielaŭ u raspalvańni mižnacyjanalnaj varažniečy.
Mirsalimava nastojvaje, što ŭ jaje radavodzie jość šejchi, mufcii, chany. Prodki nibyta mieli svajackija suviazi z prarokam Muchamiedam dy navat z samim Čynhizchanam. Pavodle jaje słoŭ, «usie mužčyny ŭ baćkoŭskim rodzie mieli tytuł chadžy».
Zachapleńnie skaŭcinham pamianiała na luboŭ da Pucina
Adsačyć, kali Mirsalimava z prychilnicy skaŭtynhu pieraskočyła ŭ kardynalna inšuju realnaść, niaprosta.
Pavodle samoj aktyvistki, transfarmacyja jaje pohladaŭ adbyłasia ŭ 2005 hodzie, kali jana ceły hod žyła ŭ Polščy. Tam jana zachapiłasia savieckim pieryjadam historyi i zrabiła vysnovu, što «asnovaj rusafobii źjaŭlajecca antysavietčyna».
Paśla ŭkrainskich padziejaŭ 2014 hodu Mirsalimava bolš nie źviazvała svaju dziejnaść z «Chryścijanskaj sadružnaściu darosłych i moładzi». Na 15-hodździ viciebskaha adździaleńnia abjadnańnia jaje nie było. Tady arhanizacyju ŭžo ŭznačalvała siastra — Kryścina Mirsalimava.
U 2018 hodzie Elvira nazvała YMCA «masonskaj, pratestanckaj i ekumieničnaj arhanizacyjaj», jakaja zaŭsiody była źviazana z hłabalnaj palitykaj, zdabyvała vyhadu va ŭsie kryzisnyja hady i zjaŭlajecca adnoj z najbahaciejšych i ŭpłyvovych suśvietnych struktur.
U 2019-m jana dadała, što YMCA jašče i «rusafobskaja i pseŭdachryścijanskaja arhanizacyja».
«Niahledziačy na starannaje prykryćcio humanitarnymi i sacyjalnymi prajektami, na spravie viadziecca baraćba za rozumy, za ideałahičny ŭpłyŭ», — davodziła Mirsalimava.
Jana kazała, što ŭ skaŭckaj arhanizacyi jaje pryciahvali pachody, pałatki, pieśni pad hitaru la vohnišča, navuka vyžyvańnia ŭ ekstremalnych umovach. Ale takaja dziejnaść, na jaje dumku, była instrumientam dla prasoŭvańnia idej YMCA.
Paśla 2020-ha łukašenkaŭcy ŭchopiacca za naratyvy Mirsalimavaj, kab apraŭdać likvidavańnie niaŭradavych arhanizacyj, u naźvie i statutach jakich była paznaka pra «chryścijanskaść».
A sama Mirsalimava na toj momant užo była zaciataj prychilnicaj Pucina.
U 2018 hodzie jana z zachapleńniem nazyvała adzin ź jaho vystupaŭ «ašałamlalnym» i prahnazavała, što praź niekalki hadoŭ Rasija «pa hramadzianskich technałohijach, ekanomicy i navucy budzie napieradzie płaniety ŭsioj».
Teksty moža redahavać i pisać muž
Ziemlaki Mirsalimavaj miarkujuć, što jaje pohlady źmianialisia pad upłyvam muža — Dźmitryja Rubanika.
Jon naradziŭsia i vyras u Mahadanskaj vobłaści. U Viciebsku jaho viedajuć jak paeta, mastaka i ilustratara. A jašče jon byŭ siabram źlikvidavanaha ŭładaj niezaležnaha Sajuza piśmieńnikaŭ.
Svaju bijahrafiju Dźmitryj «zaplamiŭ» datyčnaściu da toj kramolnaj «Chryścijanskaj sadružnaści darosłych i moładzi», dzie i paznajomiŭsia z Elviraj.
Rubanik viadzie ŭ internecie svoj błoh. Siarod jaho mierkavańniaŭ pra litaraturu i mastactva jość vykazvańni i pra inšaje. Naprykład, što Biełaruś biez Rasii budzie pałanizavanaja.
«Usie razmovy pra toje, što «my nie Rasija, a VKŁ» — rodam, na žal, nie z samaśviadomaści biełarusaŭ. Heta spadziavańni, pryŭniesienyja zvonku. Heta polskaja tema. Tam jana naradziłasia, adtul i našeptvajecca», — piša jon.
Radyjo «Racyja» prapanavała viersiju, pavodle jakoj teksty Mirsalimavaj redahuje Rubanik i navat vykarystoŭvaje jaje proźvišča jak svoj psieŭdanim, kab ahučvać svajo bačańnie palityčnych realijaŭ. Maŭlaŭ, sama Mirsalimava niazdolnaja prademanstravać uzornaha vałodańnia movaj varožaści, jakoj prasiaknuty jejnyja artykuły, dyj uvohule naležnaha vałodańnia ruskaj movaj.
U vystupach Mirsalimava źbivista vykładaje svoj pohlad na padziei. Kali davodzicca na štości reahavać ekspromtam, to vyśviatlajecca, što aktyvistka da takoj situacyi nie hatovaja. Najčaściej u kamunikavańni z žurnalistami aktyvistka prosić dasłać joj pytańni, na jakija jana paśla adkazvaje.
Pratesty ličyła sprobaju pieratvaryć Biełaruś u «Antyrasiju»
U 2019 hodzie Elvira Mirsalimava bałatavałasia ŭ Pałatu pradstaŭnikoŭ ad Partyi pracy i spraviadlivaści, dzie była namieśnicaj staršyni pa maładziožnaj palitycy. Jana hanaryłasia, što jaje partyja, u adroźnieńni ad režymu Łukašenku, pryznała zakonnaj akupacyju Kryma. Aktyvistka jeździła tudy na sustrečy z rasijskimi adnadumcami.
U 2020-ym Mirsalimava zaiknułasia była pra svaje prezidenckija ambicyi, ale dalej za namiery sprava nie pajšła.
U biełaruskich pratestach jana ŭbačyła padabienstva z Majdanam u Kijevie 2014 hoda, a voklič «Žyvie Biełaruś» nazvała «anałaham banderaŭskich vitańniaŭ».
Pavodle jaje, pratesty byli pačatyja, kab pieratvaryć Biełaruś u «Antyrasiju» i pieraciahnuć jaje ŭ śfieru zachodnich i «nadnacyjanalnych intaresaŭ i ŭpłyvaŭ».
«Vyšejšaje biełaruskaje kiraŭnictva, na žal, paśpieła narabić masu trahičnych pamyłak, — davodziła jana. — Heta i antyrasijskaja rytoryka, prasłavutaja «šmatviektarnaść», paturańnie nacyjanalizmu, bieskantrolnaja praca prazachodnich NDA, praź jakija mnohija hady ŭlivalisia srodki na «baraćbu z režymam», derusifikacyju, tarmažeńnie intehracyi ŭ ramkach Sajuznaj dziaržavy, padłaščvańni z «zachodnimi partniorami».
Siastra adsiedzieła 10 dzion pad aryštam
U 2020 hodzie była zatrymanaja siastra prarasijskaj aktyvistki Kryścina. Jaje schapili prosta na vulicy. Kryścinu piać hadzinaŭ pratrymali ŭ RAUS, ale adpuścili, sfatahrafavaŭšy i ŭziaŭšy adbitki palcaŭ. Na zatrymańnie siastry Mirsalimava publična nie adreahavała.
Sioleta ŭ studzieni Kryścinu znoŭ zatrymali. Jana adsiedzieła 10 sutak za raspaŭsiud ekstremisckich materyjałaŭ. Znajomyja dziaŭčyny kažuć, što pa vyzvaleńni jana zakryła ŭsie sacyjalnyja sietki.
Aryšt siastry znoŭ zastaŭsia nie zaŭvažany Mirsalimavaj.
Dzie pracuje Mirsalimava
Adšukać źviestki, ź jakich krynic Mirsalimava maje dachody na žyćcio, nie ŭdałosia.
U 2017 hodzie Mirsalimava kazała, što jaje šmatdzietnaja siamja žyvie na hanarary muža. Tady ž zajaŭlała, što zaniataja vałanciorstvam u pravaabarončaj arhanizacyi, nazvu jakoj nie paviedamiła.
U 2019-ym, kali Mirsalimava bałatavałasia ŭ Pałatu pradstaŭnikoŭ, u ankiecie było napisana, što jana pracuje pa damovie padradu śpiecyjalistam pa markietynhu ŭ akcyjaniernym tavarystvie «Hidrapres».
Zasnavalnikam hetaha pradpryjemstva zjaŭlajecca Alaksandr Łukašok, jaki kiruje Viciebskaj abłasnoj arhanizacyjaj Partyi pracy i spraviadlivaści. Jon uručaŭ partbilet Mirsalimavaj. U jaho tyja ž prarasijskija pohlady, što i ŭ jaje. Byŭ udzielnikam akcyi «Biaśśmiertny połk».
Vyhladaje, što Mirsalimavu časova pracaŭładkavali na «Hidrapres» pierad vybarčaj kampanijaj.
Abiacaje praciahvać baraćbu za intehracyju z Rasijaj
Mirsalimava bolš nie kazyraje svajoj prynaležnaściu da Partyi pracy i spraviadlivaści.
Vyhladaje, što, kab prajści pierarehistracyju, heta butaforskaje palityčnaje ŭtvareńnie pazbaviłasia adyjoznych kadraŭ, a taksama vydaliła publikacyi, u jakich krytykavałasia palityka Łukašenki. Ekśpiertam u mnohich ź ich była Mirsalimava.
Ciapier rasijskija resursy padajuć jaje jak sustaršyniu arhkamiteta prarasijskaha ruchu «Hramadzianskaja zhoda».
Aktyvistka žaliłasia im, što ciapier jaje źnievažajuć «praŭładnyja patryjoty».
«Da hetaha «biełarusafobkaj» mianie nazyvali vyklučna prazachodnija apazicyjaniery, — skardziłasia jana, — a ciapier praŭładnyja dziejačy paŭtarajuć usio tyja ž naratyvy, što i «zmahary».
Pavodle jaje słoŭ, da asabistych abraz ad «zmaharoŭ» i «jabaciek» jana pryvykła, ale pajšli naŭprostavyja pahrozy sudovym raźbiralnictvam z pryciahnieńniem KDB, a heta surjozna.
U studzieni 2024 hoda Mirsalimava sapraŭdy trapiła pad sud. Joj inkryminavali «prapahandu nacysckich simvałaŭ», a nahodaj nibyta staŭ pierapost zapisu prapahandysta Uładlena Tatarskaha ab trafiejach VSU.
Aktyvistka raskazvaje, što praviała za kratami dva dni. Pieraśled jana nazvała «pačatkam pryhodaŭ» dla jaje samoj i jejnaj siamji.
«Majo proźvišča padkreślili vyznačeńniem «palityčnaja», — apaviadała aktyvistka pra niavolnickich dośvied. — Adzin z tamtejšych humarystaŭ dadaŭ «prastytutka».
Pieraśled Mirsalimava ličyć nadumanym i strašyć jašče bolš zaniacca prasoŭvańniem rasijskaha paradku dnia ŭ Viciebsku.
Jana abiacaje praciahnuć dziejnaść pa intehracyi Rasii i Biełarusi, abaronie ruskaj movy ŭ Biełarusi, pravasłaŭja i siamiejnych kaštoŭnaściaŭ.
Sumnieŭna, kab Mirsalimavaj dazvolili praciahvać «jaje baraćbu» z tym ža impetam. Mahčyma, aktyvistka zrazumieje, što nie varta raźličvać na zastupnictva Rasii, palityku jakoj jana ŭznosić, bo pavodle łukašenkaŭskich paradkaŭ, intehratar z Rasijaj tolki adzin. I pamahatych jon sabie vybiraje sam.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆHladzicie taksama:
Sietka: jak Rasija stvaraje ŭ Biełarusi rehijanalnyja sajty na bazie aŭtaraŭ z «Rumoła» i NODa
Chto choča zrabić ź Biełarusi Zachodniuju Rasiju — daśje
Prychilniki «ruskaha śvietu» i SSSR napisali Pucinu. Prosiać dapamohu, kab skinuć Łukašenku
«Anšłaha na kancercie da Dnia Rasii nie było. Padtrymka Rasii biełarusami nijakaja» — Mirsalimava
Kamientary