20 listapada adbyŭsia reliz postapakaliptyčnaha šutara «S.T.A.L.K.E.R. 2: Heart of Chornobyl», jaki fanaty sieryi čakali 14 hadoŭ. Stvaralniki pryśviacili hulniu «ŭsim, chto abaraniaŭ i abaraniaje Ukrainu», a ŭkrainskija pravajdary ŭ dzień relizu zafiksavali padzieńnie chutkaści internetu praź jaje masavaje spampoŭvańnie.
U čas vajny vychad «Stałkiera» staŭ čymści bolšym dla ŭkraincaŭ, čym prosta relizam hulni. Hulnia stała simvałam kulturnaj samastojnaści, pradmietam nacyjanalnaha honaru, a jaje stvaralniki nie pabajalisia admovicca ad ruskaj movy i adsiekčy vialikuju rasijskuju fanbazu. Vajna idzie nie tolki na poli boju.
Usie hulni sieryi «S.T.A.L.K.E.R.» byli raspracavany ŭkrainskaj studyjaj GSC Game World. «Serca Čarnobyla» nie stała vyklučeńniem. Niahledziačy na nazvu, heta čaćviortaja hulnia ŭ sieryi. Pamiž pieršaj hulnioj sieryi «S.T.A.L.K.E.R.: Cień Čarnobyla», jakaja vyjšła ŭ 2007 hodzie, i ciapierašnim sikviełam było jašče dźvie častki. U 2008 hodzie vyjšaŭ prykvieł «S.T.A.L.K.E.R.: Čystaje nieba», a ŭ 2009 — praciah aryhinalnaj hulni «S.T.A.L.K.E.R.: Poklič Prypiaci».
«S.T.A.L.K.E.R. 2» — heta sproba pačać novy etap u historyi sieryi, tamu raspracoŭščyki padkreślili heta ŭ naźvie. «S.T.A.L.K.E.R. 2: Heart of Chornobyl» stała pieršaj hulnioj sieryi, jakaja vyjšła na kansolach.
Na postsavieckaj prastory sieryja stała kultavaj i zajmieła vielizarnuju armiju prychilnikaŭ. Pa jaje suśviecie było napisana mnostva knih, raspracavana modaŭ i dadatkaŭ, pravodzilisia fiestyvali i rolevyja hulni. «S.T.A.L.K.E.R.» zacikaviŭ hulcoŭ realnymi padziejami na Čarnobylskaj AES i paspryjaŭ turyzmu ŭ čarnobylskuju zonu.
Doŭhi šlach
Upieršyniu «S.T.A.L.K.E.R. 2» była anansavanaja jašče ŭ 2010 hodzie, ale praz hod GSC Game World faktyčna spyniła pracu. Pryčynaj zakryćcia stali finansavyja ciažkaści i kryzis kiravańnia. Niekatoryja z byłych supracoŭnikaŭ zasnavali novuju studyju 4A Games, jakaja stvaryła jašče adnu viadomuju sieryju šutaraŭ — Metro.
Paśla adradžeńnia ŭ 2014 hodzie GSC Game World zasiarodziłasia na trecich «Kazakach». Raspracoŭka «S.T.A.L.K.E.R. 2» patrabavała značnych układańniaŭ, i znajści vydaŭca dla takoha ambicyjnaha i składanaha prajekta było niaprosta.
Taksama raspracoŭščyki imknulisia realizavać maštabnuju ideju z adkrytym śvietam, nieliniejnym siužetam i realistyčnaj hrafikaj, ale ichni ŭłasny hulniavy ruchavik sastareŭ. Studyja pieraviała hulniu na sučasny ruchavik Unreal Engine 5 ad amierykanskaj kampanii Epic Games.
Jašče adnoj pryčynaj zatrymki stała poŭnamaštabnaje ŭvarvańnie Rasii va Ukrainu ŭ 2022 hodzie. Častka raspracoŭščykaŭ była vymušanaja evakuiravacca ŭ Čechiju, a inšyja pajšli ŭ vojska.
Druhi Čarnobyl
«Serca Čarnobyla» — heta ŭsio toj ža šutar ad pieršaj asoby ź vialikim adkrytym śvietam u zonie adčužeńnia Čarnobylskaj AES, kudy pranikajuć stałkiery ŭ pošuku niezvyčajnych artefaktaŭ.
Heta alternatyŭnaja viersija čarnobylskaj zony adčužeńnia, dzie, akramia avaryi 1986 hoda, adbyłasia jašče adna katastrofa. Pa siužecie ŭ 2006 hodzie adbyŭsia druhi tajamničy vybuch na atamnaj elektrastancyi, jaki źmianiŭ abličča Zony i vyklikaŭ źjaŭleńnie novych anamalij, artefaktaŭ i mutantaŭ.
Mnohija łakacyi hulniaŭ sieryi stvorany na asnovie fotazdymkaŭ i videa z realnaj čarnobylskaj zony, a šerah vobrazaŭ i terminaŭ, u tym liku ŭłasna «stałkier», uziaty z apovieści ruskich fantastaŭ bratoŭ Struhackich «Piknik na zbočynie» i zasnavanaha na hetaj apovieści filma Andreja Tarkoŭskaha «Stałkier».
Hulać daviadziecca za całkam novaha piersanaža — stałkiera pa mianušcy Skif. Jak i raniej, vam treba budzie navučycca vyžyvać. Dla hetaha treba budzie šukać bojeprypasy, ježu, artefakty i vieści baraćbu pamiž frakcyjami, da jakich dadalisia novyja. Hulec moža dałučycca da adnoj ź ich abo zastacca niezaležnym.
GSC Game World pastaralisia zachavać nieliniejny siužet, chod hulni i kancoŭka buduć zaležać ad vybaru hulca i jaho adnosin ź inšymi piersanažami. Raspracoŭščyki adznačajuć, što prachodžańnie adnaho scenaryja zojmie kala 40 hadzin, a asnoŭnaja siužetnaja linija budzie mieć čatyry finały.
Upieršyniu śviet hulni staŭ całkam adkrytym, jaho terytoryja budzie zajmać kala 60 km², što stanie adnym z samych vialikich adkrytych hulniavych prastor u žanry postapakalipsisu. Hulcy viernucca ŭ łakacyi, znajomyja pa papiarednich častkach, a taksama paznajomiacca z novymi.
Raspracoŭščyki taksama adznačyli, što jany całkam pierapracavali sistemu «simulacyi žyćcia i asiarodździa» A-Life, zrabiŭšy hulniavuju prastoru bolš realistyčnaj i nadzialiŭšy mutantaŭ štučnym intelektam. Miarkujecca, što frakcyi i mutanty buduć mihravać, zachoplivać novyja miescy, a ŭ vypadku paražeńnia adstupać u inšyja miescy. Heta pavinna dadać dynamiki ŭ hulniavy śviet. Akramia taho, na hulniavy praces budzie ŭpłyvać źmiena času sutak i nadvorja.
Krytyka
Jak piša biełaruski hulniavy kanał «Vidzik», za 2 hadziny da suśvietnaha relizu zamiežnaja presa narešcie padzialiłasia acenkami i ahladami «S.T.A.L.K.E.R. 2: Heart of Chornobyl».
Pryjom akazaŭsia ciopłym, ale nie biez pytańniaŭ. Da asnoŭnych plusaŭ žurnalisty adnieśli zmročnuju atmaśfieru i dynamičnyja pierastrełki, adnak techničny bok akazaŭsia pasrednym. Na anhłamoŭnym ahrehatary recenzij da hulniach OpenCritic «S.T.A.L.K.E.R. 2» atrymaŭ 77 bałaŭ na padstavie 36 ahladaŭ.
U hulniavym vydańni IGN nazvali S.T.A.L.K.E.R. 2 «śmiełaj hulnioj», jakaja stvaraje vydatnuju atmaśfieru — praz što hiejmieraŭ naŭrad ci budzie chvalavać navat prablemny štučny intelekt. Taksama cikavymi chadami nie moža paradavać i siužet, a adkrytamu śvietu nie staje zajmalnych pabočnych kvestaŭ. Napeŭna, jon bolš pusty, čym zapoŭnieny. Adnak pierastrełki atrymalisia zachaplalnymi, a sam sikvieł palepšyŭ asnoŭnyja aśpiekty aryhinalnaj «S.T.A.L.K.E.R.: Shadow of Chernobyl».
A voś ahladalnik vydańnia VGC akazaŭsia rasčaravany, asabliva z-za techničnaha stanu hulni — jaho nie vyratavaŭ navat patč pieršaha dnia. Aŭtar pachvaliŭ asiarodździe zony adčužeńnia, zachaplalnyja historyi piersanažaŭ, a taksama vysakajakasnaje aśviatleńnie. Adnak słaby asnoŭny siužet, prablemy sa štučnym intelektam i bahi robiać navinku niezavieršanaj.
Aŭtar GameSpot acaniŭ takija mocnyja baki «S.T.A.L.K.E.R. 2», jak upłyŭ hulcoŭ na navakolny śviet i dynamičnyja kvesty. Pierastrełki z supiernikami-ludźmi atrymalisia zachaplalnymi, ale voś bitvy z mutantami razdražnialnyja. Taksama jość prablemy ŭ bałansie — ramont ryštunku i bojeprypasy atrymalisia vielmi darahimi, z-za čaho davodzicca rasstavacca z artefaktami.
Adzinaje vydańnie, jakoje dało šutaru maksimalnuju acenku, stała Hardcore Gamer.
«Choć mnohija daŭnija franšyzy adyšli ad svaich karanioŭ u (časta pamyłkovaj) sprobie pryciahnuć jak maha bolš hulcoŭ, S.T.A.L.K.E.R. 2 dobra razumieje svaju metavuju aŭdytoryju i prapanuje mienavita tuju hulniu, na jakuju my raźličvali», — havorycca ŭ ahladzie. Chacia tut zhadvajucca i «drobnyja techničnyja prablemy».
Podych vajny
«S.T.A.L.K.E.R. 2» — adna ź niešmatlikich hulniaŭ, jakaja budzie mieć paŭnavartasnuju ŭkrainskuju łakalizacyju. U adroźnieńnie ad pieršaj častki, vyjdzie adrazu z ukrainskim i anhlijskim dublažom. A voś ad ruskaha dublažu admovilisia, pakinuŭšy tolki pierakład subcitraŭ i interfejsu hulni. Heta nie adzinaja derusifikacyja ŭ novaj hulni sieryi, źmianiłasia navat nazva.
Kali ŭ 2007 hodzie nichto z raspracoŭščykaŭ asabliva nie zadumvaŭsia pra tranślitaracyju nazvy Čarnobyl, to jaje rabili z ruskaha napisańnia — «Chernobyl», ciapier ža pryncypovy momant, kab tranślitaracyja była z ukrainskaha napisańnia — «Chornobyl».
Akramia taho, hulnia nie budzie pradavacca na terytoryi Rasii, jakaja viadzie suprać Ukrainy vajnu, i jaje sajuźnicy Biełarusi. Paśla pačatku ŭvarvańnia va Ukrainu studyja GSC Game World asudziła dziejańni rasijskich vojskaŭ i zajaviła ab spynieńni prodažaŭ svaich praduktaŭ u hetaj krainie.
Raspracoŭščyki zaklikali fanataŭ padtrymać ich krainu ŭ vajnie i samastojna sabrali 800 tysiač dołaraŭ. Hetyja srodki studyja achviaravała ŭkrainskamu dabračynnamu fondu «Viarnisia žyvym», jaki źbiraje hrošy na padtrymku vojska i kuplu abstalavańnia, bieśpiłotnikaŭ i srodkaŭ dla miedycynskaj dapamohi vajskoŭcam.
U Rasii ŭ adkaz zabłakavali dostup da sajtaŭ raspracoŭščykaŭ i novaj hulni ź sieryi. U mai 2024 hoda fond «Viarnisia žyvym» unieśli ŭ pieralik «niepažadanych arhanizacyj». Zhodna ź ciapierašnimi rasijskimi zakonami padtrymka i finansavańnie ŭkrainskich arhanizacyj moža rasceńvacca jak dziaržaŭnaja zdrada.
Mienavita hetym siońnia prystrašvajuć rasijskich fanataŭ hulni. Rasijskija advakaty taksama pieraścierahajuć fanataŭ ad nabyćcia hulni, źviartajučy ŭvahu na toje, što ŭ ciapierašnich rasijskich realijach budzie lohka «dakazać», što hulec byŭ dastatkova prainfarmavany pra toje, što GSC Game World akazvaje finansavuju padtrymku USU.
Heta moža być aktualna i dla hulcoŭ ź Biełarusi, dzie represiŭnyja praktyki pašyrajucca kožny dzień, a padtrymka Ukrainy ŭ luboj formie źjaŭlajecca niehałosnym złačynstvam.
U Rasii taksama źbirajucca šukać u hulni ekstremizm, apraŭdańnie teraryzmu, raspalvańnie mižnacyjanalnaj varožaści i inšaje, što dazvolić Raskamnahladu aficyjna zabaranić da jaje dostup.
U samoj ža Ukrainie vychad doŭhačakanaj hulni vyklikaŭ ejfaryju. Miascovyja pravajdary zafiksavali źnižeńnie chutkaści chatniaha internetu, jakoje było vyklikana tym, što masavaje spampoŭvańnie hulni pierahruziła ichnija sietki.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ
Kamientary