88-гадовы апальны экс-кіраўнік «Пінскдрэва» Арыніч жыве ў Беластоку ў здымнай кватэры за кошт сваякоў
Былы кіраўнік прадпрыемства «Пінскдрэў» Ларан Арыніч цяпер жыве ў Беластоку, дзе з ім паразмаўляла выданне Most. Ён трапіў у апалу пасля таго, як на прадпрыемстве, якое Арыніч узначальваў, адбыўся выбух з чалавечымі ахвярамі, і ўратаваўся ад беларускай турмы толькі своечасова выехаўшы за мяжу.
Выбух на «Пінскдрэве» адбыўся 25 кастрычніка 2010 года, у выніку яго загінулі 14 чалавек. Трагедыя адбылася на заводзе «Пінскдрэў-ДСП» — сумесным прадпрыемстве, створаным у 2004 годзе.
Ларан Арыніч некалькі разоў падкрэслівае, што не меў дачынення да «Пінскдрэў-ДСП» — гэта было юрыдычна і адміністрацыйна незалежнае прадпрыемства, якое арандавала ў «Пінскдрэва» памяшканні.
Вінаваціць у тым, што адбылося, ён партнёраў «Пінскдрэва», якія кіравалі гэтай фірмай — кіраўніка кіпрскай кампаніі «Далія Трэйдынг КО Лімітэд» беларуса Аляксандра Якубеню і дырэктара вытворчасці, па словах Арыніча, сябра Якубені Леаніда Логвіна.
Ларан Арыніч лічыць, што кіраўніцтва Беларусі скарысталася з трагедыі, каб прыбраць да рук «Пінскдрэў» — самае паспяховае прадпрыемства ў галіне, ды яшчэ і прыватнае. 3 студзеня 2011 года Лукашэнка падпісаў указ, згодна з якім «Пінскдрэў» стаў належаць канцэрну «Беллеспаперапрам», які падпарадкоўваецца Кіраўніцтву спраў прэзідэнта.
Абвінавачванне ў халатнасці Ларану Арынічу выставілі толькі 24 лютага 2011 года. Пасля таго знаёмыя і сябры параілі яму выехаць за мяжу, што ён і зрабіў.
Выязджаў у Маскву на машыне дачкі, а адтуль, знаходзячыся, як ён сцвярджае, у перадінфарктным стане, паехаў спачатку ў кардыялагічны цэнтр у Рыгу, а пасля ў Друскенікі. Некаторыя час жыў у Варшаве, пасля ў польскім Радаме ў далёкага сваяка, а калі пабачыў, што той стаў яго абкрадаць, пераехаў у Беласток, дзе жыве на здымнай кватэры з 2013 года.
Былы гендырэктар, з ягоных слоў, жыве за кошт польскай сацыяльнай дапамогі — каля 500 даляраў пенсіі, — якая ідзе на аплату жылля і куплю лекаў. Таксама яму дапамагаюць траюрадны пляменнік і маладая сям'я, якая ў таго працуе. Акрамя таго, грошы прывозяць дочкі і сябры, калі прыязджаюць у госці.
Беларуская маёмасць Арыніча знаходзіцца пад арыштам: дом, лецішча і двухпакаёвая кватэра, якую ён купіў унуку. Не засталося ў валоданні і акцый «Пінскдрэва».
Знаходзячыся ў Польшчы, Арыніч вёў перапіску са следствам, спрабуючы даказаць сваю невінаватасць. Яго запрашалі прыехаць назад у Беларусь, але ён на гэта не наважыўся. Тады яго аб'явілі ў вышук Інтэрпала і два разы спрабавалі затрымаць: адзін раз у Польшчы ў 2012-м, а другі ў Італіі ў 2013-м.
Пасля некалькіх дзён у польскім следчым ізалятары ён перажыў інсульт, а ў італьянскай турме мужчыну нават спадабалася, бо да яго там было «паважлівае стаўленне, хоць там і забойцы сядзелі». Пабытовыя ўмовы былі добрыя, а ежу прывозілі з рэстарана.
Абодва разы выдаваць Ларана Арыніча Беларусі польскія і італьянскія ўлады адмовіліся.
У 2016 годзе Следчы камітэт паведаміў Арынічу, што вышук у дачыненні да яго спынены, а мера стрымання змененая з заключэння пад варту на хатні арышт. Яго зноў запрашалі вярнуцца ў Беларусь, і зноў ён адмовіўся. Але пагадзіўся прыйсці на допыт у Беластоку, для чаго ў Польшчу адкамандзіравалі старшага следчага па асабліва важных справах Аляксандра Новікава.
Арыніч адказаў на ўсе пытанні ў пракуратуры Беластока ў прысутнасці Новікава. Той ні ўва што не ўмешваўся, а напрыканцы прапанаваў Арынічу напісаць заяву аб памілаванні. Але ён адмовіўся, сказаўшы, што не лічыць сябе вінаватым. Пасля таго, як сцвярджае былы гендырэктар, з ім ніхто больш не звязваўся.
Вярнуцца ў Беларусь ён хоча і спадзяецца, тым больш што тэрмін даўніны па ягоным артыкуле — 15 гадоў, якія неўзабаве мінуць. Але паедзе Арыніч на радзіму толькі калі будзе ўпэўнены, што абвінавачанне сапраўды знята: «Будзе бачна, можа быць, я да таго часу вярнуся на радзіму ў труне».
Нядаўна ён напісаў чарнавік ліста ў прэзідыум Усебеларускага народнага сходу і прапанаваў чатыром сваім былым супрацоўнікам, якія ўжо на пенсіі, сабраць подпісы пад гэтым лістом.
«Усе адказалі «не». Сказалі мне, што не час, магчыма, у наступным годзе. А што ў наступным годзе, я ўжо і не стаў пытацца», — падсумоўвае Арыніч.
Каментары
"Нядаўна ён напісаў чарнавік ліста ў прэзідыум Усебеларускага народнага сходу і прапанаваў чатыром сваім былым супрацоўнікам, якія ўжо на пенсіі, сабраць подпісы пад гэтым лістом."