Usiaho ŭ Polščy na kaniec minułaha hoda było zarehistravana 4980 takich kampanij. «Radyjo Svaboda» pahavaryła z kiraŭnikom Biełaruskaha biznes-centra ŭ Varšavie Dźmitryjem Danilčukom ab prablemach i pierśpiektyvach biełaruskaha biznesu ŭ Polščy.
1730 novych kampanij ź biełaruskim kapitałam źjaviłasia ŭ Polščy za hod. Na pieršym miescy — aptovy i razdrobny handal, na druhim — pieravozki i lahistyka, na trecim — budaŭnictva, na čaćviortym — IT-sfera.
Hetyja čatyry sektary składajuć 73%. Takija ličby pryvioŭ dyrektar VVS Dźmitry Danilčuk. Asnoŭnyja sfery dziejnaści:
- opt, rytejł — 1278 kampanij;
- transpartnyja i składzkija pasłuhi — 1115 kampanij;
- budaŭnictva — 819 kampanij;
- IT — 435 kampanij;
- prafesijnyja pasłuhi, navukovyja i techničnyja — 283 kampanii;
- administracyjnaja padtrymka i pasłuhi— 274;
- vytvorčyja kampanii — 258.
Na pieršym miescy pa kolkaści biełaruskich kampanij u Polščy Mazavieckaje vajavodztva, tut ich 53,9% ad ahulnaj kolkaści. Na druhim miescy sumiežnyja ź Biełaruśsiu Padlaskaje i Lubielskaje vajavodztvy (12,85 i 7,93%).
Top haradoŭ, dzie razhortvajuć svoj biznes biełarusy:
- Varšava,
- Biełastok,
- Biełaja Padlaska,
- Urocłaŭ,
- Hdańsk,
- Krakaŭ.
Dalej iduć Poznań, Łodź, Lublin, Piasečna.
Za hod kolkaść biełaruskich kampanij moža pavialičycca jašče na 1,5 tysiačy
Kiraŭnik Biełaruskaha biznes-centru ZPP u Varšavie Dźmitry Danilčuk ličyć, što ŭ 2023 hodzie kolkaść biełaruskich kampanij u Polščy moža pavialičycca jašče na 1,5 tysiačy.
«Faktary, jakija stymulujuć hetyja čatyry sektary pierajaždžać, nikudy nie źnikajuć, jany tolki ŭzmacniajucca. Tak što my čakajem, što sioleta ŭ Polšču pryjduć jašče 1500 kampanij. I my chočam, kab Biełaruski biznes-centar staŭ uvachodnym punktam, svojeasablivymi dźviaryma: kab usie viedali, što tut biełaruskamu biznesu hatovy dapamahčy. Lubomu sumlennamu biznesu. Navat kali jany jašče pracujuć u Biełarusi i planujuć pašyracca», — kaža Dźmitry Danilčuk.
Va ŭsich čatyroch asnoŭnych sektaraŭ — optu i rytejłu, pieravozak i lahistyki, budaŭnictva i IT-sfery — jość svaje asablivaści viadzieńnia biznesu, najmu supracoŭnikaŭ i matyvacyi pryjezdu.
«Kali IT-sfera sutyknułasia z reputacyjnymi ryzykami, to lahistyka sutyknułasia z razarvanymi łancužkami pastavak i sankcyjami. Rytejł — z reputacyjnymi ryzykami i sankcyjami. Budaŭnictva sutyknułasia sa ściskańniem biełaruskaha i rasiejskaha rynku: kali raniej biełarusy jeździli budavać u Rasieju, to ciapier — u Polšču.
U sfery prodažaŭ i markietynhu ŭ biełarusaŭ usio vielmi dobra. Heta samy viadomy stereatyp, pra jaho havorać usie: što biełarusy značna lepšyja za palakaŭ i eŭrapiejcaŭ u prodažach, kamunikacyjach, markietynhu. Niejmavierna jakasnyja kamandy ŭ nas —iany spakojna vybivajuć kankurentaŭ na polskim rynku. Lohka! Toje samaje z uzroŭniem servisu i hramadzkaha charčavańnia — taksama značna vyšejšy ŭzrovień u nas, čym u Eŭropie», — tłumačyć kiraŭnik Biełaruskaha biznes-centru spadar Danilčuk.
Što da kulturnaj adaptacyi, u značnaj častki pradstaŭnikoŭ biełaruskaha biznesu jość prablemy z polskaj movaj. Tamu jany nabirajuć u supracoŭniki palakaŭ i pastupova «padciahvajuć» movu.
«Navat u nas u kavorkinhu ja zaŭvažaju, jak čałaviek siońnia kantaktuje na anhielskaj movie, a zaŭtra pačynaje pramaŭlać pieršyja słovy pa-polsku. I ja baču, jak prahresujuć našy biznesoŭcy», — dzielicca ŭražańniami Dźmitry Danilčuk.
Z rehistracyjaj kampanij usio davoli prosta, z padatkami i lehalizacyjaj biznesu — składana
Mnohija adkryvajuć i rehistrujuć firmy sami. Niekatoryja biznesoŭcy źviartacca da jurystaŭ, kab dapamahli. A voś z vypłataj padatkaŭ u mnohich mohuć uźniknuć prablemy, tłumačyć dyrektar VVS.
«Uzrovień padatkaabkładańnia ŭ Polščy davoli vysoki. I kali firma nia viedaje, jakija lhoty, lehalnyja pasłableńni možna atrymać, biznes moža davoli intensiŭna ściskacca. Darečy, mnohija biełarusy pačali ŭstupać u svabodnyja ekanamičnyja zony — ich bahata tut.
Mnohija pačali vyvučać praviły padatkaabkładańnia dla IT-kampanij, jakija dajuć peŭnyja lhoty. U bujnych investaraŭ taksama jość pasłableńni, jakija harantuje Polskaja ahiencyja investycyj i handlu. Tak, u sfery padatkaŭ tut składana, ale biełarusy pastupova vučacca», — kaža Dźmitry Danilčuk.
Uźnikajuć prablemy ŭ biełarusaŭ i ź lehalizacyjaj biznesu. Bo niama dakładnych praviłaŭ, dakładnych kryteraŭ, jakuju sumu padatkaŭ pavinien zapłacić biznesoviec, kab jamu dali dazvoł na žycharstva na bolš praciahły termin. Mnohaje zaležyć ad subjektyŭnych faktaraŭ, ad asobnych specyjalistaŭ va ŭžondach (miascovych administracyjach. — RS).
«Niama dakładnych praviłaŭ hulni. Ich vielmi brakuje. Kali my chočam, kab płyń biełaruskich biznesaŭ tut zamacavałasia i dobra siabie adčuvała, treba vyrašyć dźvie prablemy. Spraścić praceduru lehalizacyi i zrabić usio bolš prazrysta. Nie pavinna adbyvacca vypadkaŭ, kali biełaruskija pracadaŭcy i padatkapłatniki atrymlivajuć DNŽ terminam na hod i mienš. Polskim uładam pavinna być vyhadna dać jamu hetuju lehalizacyju. My pra heta havorym i budziem havaryć».
Nievyrašalnaje pytańnie — dostup da finansavańnia
Miascovyja banki biełaruski biznes nie kredytujuć. Heta prablema nie prabivajecca nijak, raskazvaje kiraŭnik Biełaruskaha biznes-centru.
«Jość alternatyŭnyja krynicy finansavańnia: pryvatnyja investary, venčurnaje finansavańnie dla startapaŭ, niejkija hrantavyja prahramy. Pry hetym u bankach biełarusaŭ nie čakajuć. Składana skazać, što pavinna pamianiacca. Pavinna być palityčnaje rašeńnie», — miarkuje Dźmitry.
Biznesoŭcy časam sutykajucca z prablemaj padboru dobrych jurystaŭ, buchhaltaraŭ. U Polšču pierajechała šmat absłuhovych biznesaŭ: moŭnyja kursy, buchhaltarskija firmy. Kali jany chočuć pracavać sa svaimi, šukajuć kadry siarod ziemlakoŭ. Niekatoryja vielmi słušna robiać vychad na rynak: najmajuć miascovych specyjalistaŭ, jakija dobra razumiejuć zakanadaŭstva.
U padbory ofisaŭ u Polščy prablem niama. Płoščaŭ dastatkova: i vytvorčych, i ofisnych, jość masa kansultantaŭ. Ceny zaležać ad rehijonu, tłumačyć Dźmitry Danilčuk.
«My ŭsim rekamendujem pahladzieć dalej za 4 harady, jakija pryciahvajuć biełarusaŭ: Varšavu, Hdańsk (dakładniej, Trujmiasta — Sopat i Hdynia), Krakaŭ, Urocłaŭ. Dy pahladzicie vy dalej! Jość harady, jakija ekanamična mienš raźvityja. Ale, da prykładu, u Łodzi investycyjnyja ŭłady za ruku voźmuć investara, praviaduć ekskursiju, pakažuć, dapamohuć, zarehistrujuć. U małych haradach usio praściej. Darečy, my ŭ našym biznes-centry rabili mierapryjemstva z uładami horadu Łodzi, — kaža Dźmitry.
Jurydyčnaja i ekspertnaja dapamoha zusim biaspłatnaja
U vieraśni 2022 hodu ŭ centry Varšavy ŭračysta adkryŭsia Biełaruski biznes-centar. Pracavać jon pačaŭ krychu raniej. Za paŭhoda ŭ im prajšło 30 padziej (prykładna napałam onłajn i ofłajn). Na 2023 hod centr zaplanavaŭ jašče 30 mierapryjemstvaŭ.
Kiraŭnik Biełaruskaha biznes-centru ZPP u Varšavie Dźmitry Danilčuk śćviardžaje, što dapamoha biznesoŭcam-biełarusam całkam biaspłatnaja, centar nie akazvaje płatnych pasłuh.
«My de jure zasnavanyja i źjaŭlajemsia častkaj ZPP, Polskaha biznes-źviazu. Nas finansuje ZPP i mižnarodnyja partnery.
Jany sfaravali try kirunki dapamohi, jakaja nam patrebnaja. Pieršaja — heta kavorkinh. U našym centry 15 pracoŭnych miescaŭ, užo bolš za 100 čałaviek prychodzili pracavać u kavorkinh.
Druhi kirunak — heta jurydyčnaja dapamoha. Jaje akazvajuć polskija jurysty, ale ŭ nastupnym miesiacy my chočam uziać jurysta ŭ štat. Heta budzie biaspłatny juryst dla biełaruskaha biznesu. My chočam, kab sioleta chacia b 100 kampanij atrymali jurydyčnuju kansultacyju ŭ nas biaspłatna.
Nu i treciaje — iventy. Ich było 30, naviedała ich bolš za tysiaču čałaviek» — raskazaŭ Dźmitry.
Pryčym zapatrabavanaja nia tolki jurydyčnaja dapamoha, a jašče i ekspertnaja. Ludzi čaściakom pytajucca, jak šukać ofisy, jakija staŭki, u jakim horadzie tańniej i praściej, jak znajści supracoŭnikaŭ.
«Ja pryjechała ŭ 4:50 i była ŭ čarzie 77-ja». Jak ryełtarka nabyvała dla siabroŭki kvateru ŭ elitnym ŽK Minska9
Kamientary