Historyja adkryćcia pačałasia ŭ 1972 hodzie, kali ŭ analizie kryvi ciažarnaj žančyny nie byŭ znojdzieny adzin sa zvyčajnych antyhienaŭ.
Jak piša Science Alert, tysiačy žyćciaŭ mohuć być vyratavanyja pa ŭsim śviecie paśla taho, jak daśledčyki ź Vialikabrytanii vyjavili novuju hrupu kryvi i takim čynam razhadali zahadku 50-hadovaj daŭniny. Vyniki ich daśledavańnia apublikavanyja ŭ časopisie Blood.
Śpiecyjalisty adznačajuć, što niahledziačy na toje, što my viedajem sistemu čatyroch hrup kryvi (A, V, AV, O) i dvuch rezus-faktaraŭ (plus ci minus), u ludziej isnuje mnostva roznych sistem hrup kryvi, jakija zasnavanyja na raznastajnych białkach i cukrach, što pakryvajuć pavierchniu kryvianych kletak (erytracytaŭ).
Hetyja malekuły vykonvajuć rolu markieraŭ, pa jakich imunnaja sistema adroźnivaje «svaje» kletki ad čužarodnych. Kali padčas pieralivańnia kryvi hetyja markiery nie supadajuć, heta moža pryvieści da surjoznych nastupstvaŭ, u tym liku da śmiarotnaha vyniku.
Bolšaść asnoŭnych hrup kryvi byli vyznačanyja ŭ pačatku XX stahodździa. Ale daśledavańni praciahvalisia i paźniej, što pryviało da adkryćcia novych hrup kryvi, jakija nie ŭvachodziać u asnoŭnyja. Naprykład, u 2022 hodzie była apisanaja sistema kryvi Er. Adnak takija sistemy źjaŭlajucca redkimi i zakranajuć nievialikuju kolkaść ludziej.
«Praca była składanaj, tamu što hienietyčnyja vypadki vielmi redkija», — tłumačyć adna z aŭtarak adkryćcia hiematołah Łuiza Cili (Louise Tilley).
Papiarednija daśledavańni pakazali, što bolš za 99,9% ludziej majuć antyhien AnWj, jaki adsutničaŭ u kryvi ciažarnaj pacyjentki 1972 hoda. Hety antyhien znachodzicca na białku, źviazanym ź mijelinam (rečyvam, jakoje pakryvaje i abaraniaje niervovyja vałokny) i limfacytami (typam biełych kryvianych kletak). Mienavita tamu navukoŭcy nazvali novuju sistemu kryvi MAL.
Białok MAL vykonvaje važnuju rolu ŭ zachavańni stabilnaści kletkavych miembran i dapamahaje ŭ transpartavańni rečyvaŭ unutry kletak. Papiarednija daśledavańni pakazali, što antyhien AnWj adsutničaje ŭ novanarodžanych, ale źjaŭlajecca praź niekatory čas paśla naradžeńnia.
Cikava, što ŭsie AnWj-admoŭnyja pacyjenty, uklučanyja ŭ daśledavańnie, mieli adnu i tuju ž mutacyju. Adnak nijakich inšych kletkavych anamalij abo zachvorvańniaŭ, źviazanych z hetaj mutacyjaj, nie było vyjaŭlena.
Ciapier, kali daśledčyki identyfikavali hienietyčnyja markiery, źviazanyja z mutacyjaj MAL, možna pravodzić testy dla vyjaŭleńnia, źjaŭlajecca admoŭny MAL-typ kryvi spadčynnym ci jon vyklikany padaŭleńniem antyhienu, što moža śviedčyć pra inšyja patencyjnyja miedycynskija prablemy.
Jak piša VVS, taki test užo raspracavała Mižnarodnaja daviedačnaja łabaratoryja hrup kryvi NHSBT u Fiłtanie. Jon moža stać vyratavańniem dla ludziej, u jakich uźnikajuć reakcyi na pieralivańnie kryvi, i dapamoža lahčej znachodzić adpaviednych donaraŭ dla redkich typaŭ kryvi.
Kamientary