Navuka i technałohii

Kitaj choča zapuścić na arbitu tysiačy spadarožnikaŭ, kab kankuravać sa Starlink Iłana Maska 

Kitaj płanuje zapuścić tysiačy šyrokapałosnych spadarožnikaŭ na nizkuju kalaziamnuju arbitu, kab vyvieści ŭ internet sotni miljonaŭ ludziej i pradavać złučeńni pa ŭsim śviecie. Ale heta supraćpastavić jaho Starlink ad SpaceX. WSJ daśleduje, jak Kitaj moža kankuravać na hetym pierapoŭnienym učastku prastory.

Satellite connection around Earth
Ličbavaja vyjava spadarožnikavaj suviazi vakoł Ziamli. Fota: Andriy Onufriyenko / Getty Images

Hieastacyjanarnyja vs. nizkaarbitalnyja spadarožniki

Dziesiacihodździami my atrymlivali internet praz hieastacyjanarnyja spadarožniki. Jany znachodziacca daloka — prykładna za 35 tysiač kiłamietraŭ ad pavierchni Ziamli. Hetaja adlehłaść dazvalaje im achoplivać vialikuju terytoryju i dasiahać addalenych častak Ziamnoha šara. Ale pry hetym dla pieradačy danych patrabujecca bolš času — heta aznačaje, što šyrokapałosny dostup maje vialikuju zatrymku pieradačy danych i bolš nizkuju chutkaść.

U toj ža čas spadarožniki na nizkaj kalaziamnoj arbicie, abo LEO (Low-Earth orbit), mieściacca značna bližej — nie bolš za 2000 km ad pavierchni Ziamli. Heta maje vynikam toje, što spadarožnik LEO nie moža achapić takuju płošču, jak hieastacyjanarny, ale jon moža zabiaśpiečyć bolš stabilnuju i vysokuju chutkaść internetu.

Prykładna z vaśmi tysiač aktyŭnych spadarožnikaŭ, jakija ciapier znachodziacca na arbicie, kala 55% naležać Starlink — padraździaleńniu amierykanskaj kampanii SpaceX.

Kitaj maje nie mienšyja ambicyi

Jašče dva dziesiacihodździ tamu ŭsiaho 4,6% nasielnictva Kitaja mieła dostup da internetu. Ciapier jaho maje 74% žycharoŭ krainy (miljard ludziej). Ale 362 miljony kitajcaŭ nie majuć dostupu ŭ internet i siońnia. Kančatkova vyrašyć pytańnie z dostupam moža kaśmičnaja rakieta, napoŭnienaja nizkaarbitalnymi spadarožnikami, jakija mohuć dać internet navat u addalenyja rajony.

I Kitaj zacikaŭleny ŭ tym, kab raźvivać kaśmičnyja daśledavańni i ekśpierymienty. U 2014 hodzie jon adkryŭ hety siektar dla pryvatnych inviestycyj. Praź piać hadoŭ startapy ŭ Kitai atrymali bolš za 314 miljonaŭ dalaraŭ finansavańnia. Adzinaj krainaj, jakaja pryciahnuła bolš finansavańnia startapaŭ, byli ZŠA. U tym ža hodzie tolki SpaceX atrymała 962 miljony dalaraŭ.

U 2021 hodzie Kitaj zasnavaŭ dziaržaŭnuju kampaniju Sat Net, jakaja, jak jana spadziajecca, sprościć praces zapusku spadarožnikaŭ i farmiravańnia šyrokapałosnaj sietki.

Siońnia Kitaj zajaŭlaje, što pabuduje nie mienš za 7800 spadarožnikaŭ. Kitajskaja karparacyja aerakaśmičnaj navuki i techniki i Kitajskaja karparacyja aerakaśmičnaj navuki i pramysłovaści ŭžo zapuścili ekśpierymientalnyja spadarožniki na nizkuju kalaziamnuju arbitu.

A startap GalaxySpace letaś zapuściŭ niekalki aktyŭnych spadarožnikaŭ — heta pačatak cełaha suzorja z 1000 spadarožnikaŭ.

Ale pakul nivodnaje pradpryjemstva ŭ Kitai nie stvaryła rakietu dla zapusku hetych spadarožnikaŭ takuju ž daskanałuju, jak Falcon 9 ad SpaceX (u Falcon 9 paskaralniki možna vykarystoŭvać paŭtorna, što ekanomić hrošy na vydatkach na zapusk).

Rocket Falcon 9
Rakieta Falcon 9 SpaceX startuje ź placoŭki ŭ Kaśmičnym centry Kienedzi na mysie Kanavierał, štat Fłaryda, 20 studzienia 2021 hoda. U joj partyja z prykładna 60 spadarožnikaŭ dla šyrokapałosnaj sietki Starlink. Fota: Džon Raŭks / AP Photo

Adnak Beijing Tianbing Technology, zdajecca, stanovicca ŭsio bližej da pastaŭlenaj mety. Choć u kampanii jašče niama šmatrazovaj rakiety, u pačatku hetaha hoda jana ŭpieršyniu adpraviła na arbitu rakietu na vadkim palivie. Ekśpierty kažuć, što heta važny krok da stvareńnia šmatrazovaj rakiety.

U kančatkovym rachunku kampanija choča raspracavać rakiety, jakija mohuć zapuskać da 60 spadarožnikaŭ za raz, što adpaviadaje mahčymaściam Falcon 9.

Pavodle acenak kansałtynhavaj kampanii McKinsey, košt zapusku spadarožnikaŭ składaje ad 5 da 10 miljardaŭ dalaraŭ, a štohadovyja ekspłuatacyjnyja vydatki składajuć jašče ad 1—2 miljardaŭ dalaraŭ. Dyk u čym ža karyść?

Baraćba za hłabalny rynak

SpaceX zaŭsiody mieła na mecie vychad na hłabalny rynak, i Starlink dastupny siońnia na ŭsich kantynientach.

U krasaviku kampanija zajaviła, što jaje internet dasiažny bolš jak u 50 krainach i ciaham nastupnych niekalkich hadoŭ źjavicca ŭ mnohich inšych krainach Afryki i Azii. SpaceX abjeździła ŭvieś śviet, kab atrymać dazvoł ad nacyjanalnych rehulataraŭ na prodaž złučeńniaŭ Starlink.

Kitaj letaś zajaviŭ, što zaklučyŭ 149 pahadnieńniaŭ ab supracoŭnictvie ŭ kosmasie z 46 nacyjanalnymi kaśmičnymi ahienctvami, i ŭžo daŭ krainam Afryki, Jeŭropy i Azii hłabalnuju navihacyjnuju spadarožnikavuju sistemu Beidou, jakaja kankuruje z GPS, što naležyć ZŠA.

Bujnyja kitajskija kampanii taksama pabudavali infrastrukturu pa ŭsim śviecie. Da 70% sietkavaj infrastruktury 4G u Afrycy pabudavana kampanijaj Huawei.

Niahledziačy na toje, što ŭ miljardaŭ ludziej pa ŭsim śviecie naohuł niama internetu, tam, dzie na jaho jość popyt, patrebny mienavita vysakachutkasny internet. I hety popyt u tym liku padachvočvaje Starlink, Kitaj i kampanii va ŭsim śviecie budavać suzorji LEO.

Pieraškody

Internet ź nizkaarbitalnych spadarožnikaŭ patrabuje nadzvyčaj vialikich vydatkaŭ u paraŭnańni z tradycyjnaj naziemnaj infrastrukturaj dla internet-złučeńnia.

Akramia taho, adna z samych vialikich prablem, źviazanych z pašyreńniem siektara, — pierazapoŭnienaść nizkaj kalaziamnoj arbity.

Da 2030 hoda, pavodle acenak ZŠA, kala płaniety budzie 58 tysiač spadarožnikaŭ, što prykładna na 725% bolš, čym ciapier.

Tolki za apošnija dva hady Fiederalnaja kamisija suviazi (ZŠA) atrymała zajaŭki na bolš čym 64 tysiačy spadarožnikaŭ, i ekśpierty NASA i hetaj kamisii aścierahajucca, što bolšaja kolkaść spadarožnikaŭ moža vyklikać bolš prablem.

Reč u tym, što na nizkaj kalaziamnoj arbicie šmat kaśmičnaha śmiećcia. Tam znachodzicca bolš za 26 tysiač abłomkaŭ pamieram jak minimum ź miač akružnaściu 28—30 sm. Pry sutyknieńni sa spadarožnikam hetyja abłomki mohuć jaho razburyć.

Kali ŭ nastupnyja hady dziasiatki ci tysiačy dadatkovych spadarožnikaŭ buduć zapuščanyja i razhornutyja na nizkaj kalaziamnoj arbicie, to źjavicca realnaja patreba ŭ kaardynacyi suviaziaŭ pamiž ich uładalnikami. Apieratary pavinny buduć viedać, dzie znachodziacca ich pryłady, jak jany ruchajucca i jakaja jość patencyjnaja pahroza sutyknieńnia, adznačajuć ekśpierty.

Čytajcie jašče:

500 dalaraŭ za terminał i dastupnaść navat u sielskich rehijonach. Čym cikavy internet ad Iłana Maska

Za apošnija hady Kitaj pačaŭ dahaniać ZŠA ŭ mnohich technałohijach. Voś jakim budzie adkaz amierykancaŭ

Kitaj abmiažoŭvaje ekspart haliju i hiermaniju. Što heta za mietały i čamu zabaronaj Kitaj biare śviet za horła?

Kamientary

Upieršyniu z II suśvietnaj u Jeŭropie pieramahła partyja, zasnavanaja nacystami. Što dla Biełarusi aznačajuć źmieny ŭ Aŭstryi?3

Upieršyniu z II suśvietnaj u Jeŭropie pieramahła partyja, zasnavanaja nacystami. Što dla Biełarusi aznačajuć źmieny ŭ Aŭstryi?

Usie naviny →
Usie naviny

Rasčaravany prybytkam ad «tapańnia chamiaka» biełarus paskardziŭsia ŭ tavarystva abarony pravoŭ spažyŭcoŭ. Ci spracavała?8

USU nie ŭdałosia atakavać skład bojeprypasaŭ u Katłubani7

«U Biełarusi źjaviŭsia svoj Rybientrop». Łatuška prakamientavaŭ zajavy Ryžankova19

Iran staŭ adnym z suśvietnych lidaraŭ pa źmienie poła. Jak tak stałasia ŭ hetaj musulmanskaj krainie?12

U Biełaviežskaj puščy pakazali, jakija žyvioły traplajuć u FOTApastku1

Žurnalisty atrymali dakumienty, datyčnyja śmierci Navalnaha. Jany ŭkazvajuć na toje, što jaho mahli atrucić31

Łukša raskazaŭ, na jakich umovach adbyvałasia pamiłavańnie8

Va USU zajavili ab atacy jašče na adzin rasijski vajskovy arsienał1

U Słucku ŭ kvatery zahareŭsia paŭerbank2

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Upieršyniu z II suśvietnaj u Jeŭropie pieramahła partyja, zasnavanaja nacystami. Što dla Biełarusi aznačajuć źmieny ŭ Aŭstryi?3

Upieršyniu z II suśvietnaj u Jeŭropie pieramahła partyja, zasnavanaja nacystami. Što dla Biełarusi aznačajuć źmieny ŭ Aŭstryi?

Hałoŭnaje
Usie naviny →