Biełaruskuju palityku va Ukrainie farmuje daradca biez palityčnaj adkaznaści — ukrainski palitołah
Ukrainie varta pryznačyć śpiecyjalnaha pradstaŭnika ŭ pytańniach adnosin ź Biełaruśsiu, skazaŭ «Našaj Nivie» palitołah Jaŭhien Mahda, dyrektar Instytuta suśvietnaj palityki.
«Kali my analizujem realnaść, to vidavočna, što palityku Ukrainy adnosna Biełarusi (va ŭsiakim razie, pavodle publičnych prykmiet) farmuje daradca kiraŭnika Ofisa prezidenta Michaił Padalak. Jon peŭny čas žyŭ u Biełarusi, maje tam svoj šlejf», — adznačaje Jaŭhien Mahda.
Na dumku Mahdy, heta pakazalna, što adnosiny z krainaj, ź jakoju bolš za 1000 kiłamietraŭ supolnaj miažy, farmuje daradca biez palityčnaj adkaznaści i naležnych paŭnamoctvaŭ.
Palitołah kaža, što praktyčna ŭsie biełaruskija apazicyjaniery, kali byvajuć va Ukrainie, namahajucca sustrecca z Padalakom.
«Što praŭda, ja pačuŭ ad Anatola Labiedźki takuju frazu, što «my fatahrafujemsia z Padalakom», kab na miažy nie było prablemaŭ», — adznačaje jon.
Na dumku Mahdy, Ukrainie varta pryznačyć śpiecyjalnaha pradstaŭnika ŭ pytańniach adnosin ź Biełaruśsiu.
Mahda ličyć, što takuju pasadu moh by zaniać chtości z byłych pasłoŭ Ukrainy ŭ Biełarusi: Ihar Lichavy, Raman Biaśśmiertny ci Ihar Kizim.
Mahda miarkuje, što kali niama kantaktaŭ z aficyjnaj ŭładaj u Minsku, to Kijevu treba vieści pieramovy ź biełaruskimi demakratyčnymi siłami.
Palitołah nahadvaje, što «miž našymi krainami zastajucca dypłamatyčnyja adnosiny, niahledziačy na toje, što niama pasłoŭ ni ŭ Kijevie, ni ŭ Minsku, ale ŭ Minsku zastajucca 5 ukrainskich dypłamataŭ».
«My mahli b pajści polskim šlacham i pryznačyć kolišniaha pasła ŭ Biełarusi pasłom pa suviaziach z demakratyčnymi siłami Biełarusi, — tłumačyć palitołah. — Mahčyma, Ukraina mahła nazvać [pasadu — NN] inakš — pa suviaziach całkam ź Biełaruśsiu – i, takim čynam, farmavać palityku, jakaja, na dumku aficyjnaha kiraŭnictva Ukrainy, była b najbolš prydatnaj i prahmatyčnaj».
«Heta praŭda: značnaja častka ŭkraincaŭ stavicca kiepska da biełarusaŭ»
Jaŭhien Mahda ličyć, što adnosiny Ukrainy i Biełarusi z momantu abviaščeńnia krainami niezaležnaści farmavalisia praz pryzmu rasijskaj prapahandy. Heta vyznačyła našy pohlady i padychody adno da adnaho.
Adnosiny charaktaryzujucca krajnaściami.
«Jašče niekalki hadoŭ tamu, da poŭnamaštabnaj ahresii, Łukašenka byŭ našym hibrydnym sajuźnikam. Heta jaskrava prajaviłasia ŭ 2015—2016 hady, kali Ukrainie Biełaruś pastaŭlała paliŭna-zmazačnyja materyjały i tavary padvojnaha pryznačeńnia. A paśla poŭnamaštabnaj ahresii situacyja źmianiłasia radykalna na supraćlehłuju, i heta zrazumieła, bo Biełaruś stała suahresaram», — zaŭvažaje palitołah.
Na dumku Mahdy, nieabchodnaja invientaryzacyja pretenzij u adnosinach miž biełarusami i ŭkraincami. Jana patrebnaja na ekśpiertnym, a nie na ahulnym uzroŭni.
«Na ahulnym uzroŭni paśla taho, jak ź Biełarusi lacieli rakiety, u značnaj častki ŭkraincaŭ da biełarusaŭ staŭleńnie kiepskaje. I heta praŭda», — kanstatuje Jaŭhien Mahda.
Jon dzivicca, čamu Michaił Padalak, jaki adkazvaje publična za palityku adnosna Biełarusi, nie moža paŭpłyvać na telemarafon i ŭvieści ŭ dyskurs dva terminy: «łukašysty» i «biełarusy».
«I hałoŭnaje, jość pra što raskazvać. Pra kalinoŭcaŭ i inšych biełaruskich dobraachvotnikaŭ, jakija vajujuć va Ukrainie, biełaruskich vałancioraŭ, jakija dapamahajuć, naprykład, na Chiersonščynie. Biełaruskich daktaroŭ, jakija pierajechali da nas i ratujuć žyćci ŭkraincaŭ. I pra telekanał «Biełsat», jaki pracuje va Ukrainie. Tem nasamreč šmat», — ličyć palitołah.
Jon spadziajecca, što na II Forumie kniazioŭ Astrožskich, jaki maje prajści na pačatku listapada, adbudziecca praryŭ va ŭkrainska-biełaruskich adnosinach.
«Kantaktaŭ z aficyjnym Minskam nichto nie pryznaje»
Jaŭhien Mahda pryznajecca, što jamu nieviadoma, ci adbyvajucca nieaficyjnyja kantakty z režymam Łukašenki, ale jon šmat čuŭ pra ich pa linii śpiecsłužbaŭ.
«U hetym vypadku ja nie maju na ŭvazie deputata Jaŭhiena Šaŭčenku, jaki jeździŭ da Łukašenki, a potym pakazvaŭ paśviedčańnie supracoŭnika Hałoŭnaha ŭpraŭleńnia raźviedki», — udakładniaje jon.
Nichto publična takich kantaktaŭ nie pryznaje, kanstatuje palitołah. Ale całkam jany nie pierarvanyja.
«Davajcie zmadelujem situacyju, — kaža Mahda. — Užo hod, jak nie laciać rakiety ź Biełarusi. Jany niejak lacieli paŭhoda, a potym pierastali. Čamu? Dumaju, što Łukašenku pa tych samych kanałach [śpiecsłužbaŭ] daviali, što budzie ź Biełaruśsiu, kali jon praciahnie hetak dziejničać».
Ukrainski palitołah ličyć, što Łukašenka dziejničaje «ŭ mieru svaich intelektualnych zdolnaściaŭ». Siońnia jon chvalić Zialenskaha, a zaŭtra abražaje.
«Hetak jon pa saŭhasna-saviecku sprabuje zajmacca hieapalitykaju. Nie duža dobra vychodzić, ale kožny hulaje jak moža. Jak kazali, nie stralajcie ŭ pijanista, bo jon hraje, jak umieje. Tak i ŭ vypadku z Łukašenkam, maŭlaŭ, nie krytykujcie jaho, bo jon štości robić».
Jaŭhien Mahda kanstatuje: kali niejkija kantakty i adbyvajucca, to faktam zastajecca toje, što «miaža miž našymi krainami technična zakrytaja».
Jak biełaruskaja apazicyja ŭsprymajecca va Ukrainie
Ci ŭsprymajuć va Ukrainie biełaruskuju apazicyju za siłu, zdolnuju ŭpłyvać na situacyju ŭ samoj Biełarusi? Čym jana moža dapamahčy krainie, jakaja baronicca ad rasijskaha ahresara?
Jaŭhien Mahda kaža, što biełaruskuju apazicyju sapraŭdy ŭkrainskija palityki ŭsprymali jak niamohłuju. Ale, na jaho pohlad, taki padychod adychodzić u minułaje.
«U Stalina było takoje vykazvańnie: a kolki ŭ Papy Rymskaha dyvizij? — zaŭvažaje jon. — Kali taki pasył aktualny, to heta śviedčyć, što ŭkrainskija palityki nie majuć naahuł efiektyŭnaj vizii navakolnaha śvietu, u tym liku susiedziaŭ».
Palitołah nahadvaje, što miž našymi krainami 1000 kiłamietraŭ supolnaj miažy i ich treba napaŭniać niejkim źmiestam.
«Kali my hetaha nie robim, to heta buduć rabić za nas. I toje treba razumieć», — adznačaje jon.
«Pakul miž nami niama pralitaj kryvi, to ŭ nas jość šancy na zamireńnie»
Kali pahladzieć biełaruskija dziaržaŭnyja miedyja, to stanie jasna, na jakim baku łukašysckaja Biełaruś: jana znachodzicca ŭ stanie chałodnaj vajny z Ukrainaj.
«Pakul miž nami niama pralitaj kryvi, to ŭ nas jość šancy na niejkaje chutčejšaje, čym z Rasijaj, zamireńnie, — reahuje Jaŭhien Mahda. — Kali budzie pralitaja kroŭ i pačnucca realnyja vajennyja dziejańni [z udziełam biełaruskich vajskoŭcaŭ — NN], to hety šaniec my zmarnujem».
Jon kaža, što «sa svajoj ekśpiertnaj pazicyi namahajecca zrabić usio, kab my hetu miažu nie pierajšli».
«Ciapier vidavočna — my niepryjacieli. Adnosiny nahadvajuć minnaje pole z kalučym drotam, — kanstatuje ŭkrainski palitołah. — Ale ja hod tamu prapanavaŭ kancepcyju tysiačy krokaŭ, jakija my musim iści nasustreč adno adnamu. My na adlehłaści 1000 krokaŭ adno adnaho nie čujem. Mahčyma, patrebny niejki ličylnik, kab vyznačyć, jak my hetyja kroki prachodzim».
Na jaho pohlad, za apošni hod praces staŭ chutčejšym. My, ličyć Mahda, u pryncypie idziom nasustrač u niečym, ale kudy pryjdziem, pakul skazać niemahčyma.
Łukašenku moža zamianić «Łukašenka 2.0»
Jaŭhien Mahda sumniajecca, kab dobrasusiedskija adnosiny Ukrainy i Biełarusi adnavilisia, pakul isnuje režym Łukašenki.
«Davajcie apišu adzin sa scenaroŭ», — prapanuje Jaŭhien Mahda.
«Ujavicie sabie: źnikaje Łukašenka. Pryznačajucca novyja vybary. Pakolki jany buduć ekstrannyja i projduć chutčej, čym zvyčajna, to Śviatłana Cichanoŭskaja i inšyja lidary demakratyčnych sił nie zmohuć u ich udzielničać. Ci vyzvalać Viktara Babaryku? Nie ŭpeŭnieny. Dumaju, što chutčej nie», — hipatezuje palitołah.
Pry takim razhortvańni situacyi, na jaho pohlad, na źmienu Łukašenki moža pryjści faktyčna «Łukašenka 2.0».
«Paradoks u tym, što z takim novym lidaram buduć vymušanyja vieści dyjałoh i Jeŭrapiejski sajuz, i ZŠA, i navat, mahčyma, Ukraina, — praciahvaje jon. — Za novym kiraŭnikom nie budzie jašče taho šlejfa, jaki ciahniecca za Łukašenkam. A sama palityčnaja sistema Zachadu tak pracuje, što dajuć 100 dzion, za jakija hladziać, što budzie adbyvacca».
Jaŭhien Mahda dapuskaje, što «Łukašenka 2.0» moža zajavić pra amnistyju i vypuścić častku palitviaźniaŭ. I tady hramadskaja dumka na takija kroki adreahuje «davajcie ź im havaryć».
«Heta budzie duža surjozny vyklik», — adznačaje Mahda.
Na jaho dumku, kali Ukraina pieramoža, to Rasii budzie nie da Biełarusi, što pryśpiešyć nabližeńnie pieramienaŭ u krainie.
«Ja nie dumaju, što sotni tysiač biełarusaŭ, jakija vychodzili ŭ žniŭni 2020 hoda na pratesty, zjechali ci źnikli. Heta niemahčyma», — ličyć palitołah.
Kali ž u Biełarusi pačnucca pieramieny, kaža Jaŭhien Mahda, to Ukraina musić być padrychtavanaja da ich i adpaviednym čynam reahavać.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆHladzicie taksama:
Pasoł Ukrainy ŭ Biełarusi: Vialikuju niebiaśpieku ja baču ŭ razhortvańni sumiesnaj hrupoŭki vojskaŭ
Pasoł u Rasii apraŭdvaŭsia za vyviezienych u Biełaruś ukrainskich dziaciej
Raman Biaśśmiertny ličyć, što pavodziŭ siabie na pasadzie pasła ŭ Biełarusi «zanadta dalikatna»
«Čamu nie spytaje ŭ siabie: kali ja jezdžu ŭ Hiermaniju i zabiraju ŭsie ŭznaharody, čamu nie vyjšaŭ na kantakt ź niemcami?» Da kaho źviarnuŭsia Łatuška?2929
Kamientary