Biełaruś — u Jeŭropu! Chto za? Chto suprać? Adnahałosna!

«Pipł u Biełarusi jašče nie zusim uśviedamlaje hetu iścinu», — źbiŭsia na anhlicyzm Aleś Łahviniec, pierakładajučy jeŭradeputata Jacka Pratasieviča. Toj kazaŭ, što nie tolki naša kraina maje patrebu ŭ Jeŭropie, ale i naadvarot, i važna, maŭlaŭ, kab heta ŭśviadomiŭ uvieś tutejšy lud.

Ahavorka pierakładčyka padałasia simvaličnaj. Kali ja šybavaŭ ad mietro na imprezu ŭ Pałac kultury MAZa, to bačyŭ: pipł Zavodskaha rajona lečyć hałavu la susiedniaha hastranoma i, badaj, najmieniej dbaje pra jeŭrapiejski viektar.

Na forumie nazyvalisia aptymistyčnyja ličby — chtości kazaŭ pra tracinu, a fiłosaf Uładzimir Mackievič — navat pra 43% jeŭrabiełarusaŭ. Ale sam ža ahavaryŭsia: hetyja 43% nasamreč nie abjadnanyja niejkaj supolnaj idejaj. Dy i sacyjołahi padkreślivajuć: u značnaj doli respandentaŭ Jeŭropa asacyjujecca najpierš z bahatymi vitrynami, a nie z demakratyčnym ładam i pravami čałavieka. Voś i atrymlivajecca, što dla mnohich suajčyńnikaŭ hetyja kaštoŭnaści sapraŭdy efiemiernyja — tak nazyvaje ich aficyjny kiraŭnik.

Uładam zručna, kali hramada atamizavanaja, zahruzłaja ŭ kłopatach pra asabistaje vyžyvańnie. Kiroŭnaja viarchoŭka refrenam dziaŭbie, što choča ładzić hiešefty z Brusielem «biez pasiarednikaŭ».

Pavodle zadumy inicyjataraŭ, Biełaruski jeŭrapiejski forum musiŭ stać sihnałam i ŭładam, i Jeŭraźviazu: voś my, zhurtavanyja śviadomyja hramadzianie, jakija nie chočuć być naziralnikami pracesu! Nie radykały, katorym čym horaj, tym lepiej, ale i nie statysty.

Dobra, što Biełaruś ułučyli va «Uschodniaje partniorstva», adnak sapraŭdnaja jeŭraintehracyja niemahčymaja biez karennych demakratyčnych źmien unutry krainy, pryśpiešyć jakija my i patrabujem ad svajho ŭradu. Takaja voś, kali svaimi słovami, sutnaść vynikovaj rezalucyi forumu, pryniataj biez asablivych dyskusij.

Kali koratka, to arhanizatary zładzili dychtoŭnaje palityčnaje šoŭ. Usio pradumana, akuratna, stylova. Videazvaroty ad statusnych jeŭrapiejskich palitykaŭ, abojma znakamitych hanarovych haściej… Navat na ŭzroŭni atrybutyki, techničnaha zabieśpiačeńnia — buklety na dobraj papiery, kampakt-dyski z materyjałami, videaekran i ŭsio takoje — paviavała nie andehraundam, a hetakaj, viedajecie, sistemnaj reśpiektabielnaściu.

Impreza nahadała mnie bačanaje pry kancy vieraśnia ŭ Bierlinie pieradvybarnaje mierapryjemstva CHDS z Anhiełaj Mierkiel u hałoŭnaj roli. Tut, naturalna, adpaviednaja rola była nakanavana Alaksandru Milinkieviču (tak što choć i naciskali vierbalna na hramadzianskuju supolnaść, palityka usio adno vyłaziła).

Partyja Mierkiel nieŭzabavie pieramahła, i jana znoŭ stała kanclerkaj. Lider Ruchu «Za svabodu» na forumie ŭ Pałacy kultury MAZa faktyčna daŭ start svajoj pieradvybarnaj kampanii. Ahučyŭ niekatoryja prahramnyja tezy. Zrabiŭ, jak i naležyć lubomu palityku, kaskad badziorych zajaŭ. Treba dumać, zrabiŭ uražańnie na zamiežnikaŭ arhanizacyjaj i masavaściu imprezy.

Ale što možna kazać pra šancy Milinkieviča, jak i luboj apazicyjnaj fihury, u krainie, dzie palityčnaja sistema stroha zatočanaja pad adnaho čałavieka? Tut vam nie Hiermanija. Tut apazicyja — dla dekaracyi.

Pry žorstkim aŭtarytarnym režymie elektaralnuju situacyju moža pachisnuć cisk vulicy. Ale ŭ nas na siońnia kryzis hienieruje ŭ paspalitaha ludu nie revalucyjny duch, a nastroj na samavyžyvańnie. Hłucha jak u tanku.

Zrešty, niadobrazyčliŭcy eks-adzinaha apazicyjnaha kandydata akurat i dziaŭbuć, što toj apryjory zhodny być sparynh-partnioramsami-viedajecie-kaho. «Peŭnyja sajty vyrašyli, što kali niama kanfrantacyi, to niama i sensu ŭ takim forumie», — dypłamatyčna abmalavaŭ kaliziju šviedski ambasadar Stefan Eryksan. Praŭda, kali trochi paźniej na trybunu vyjšaŭ pasijanarny Sieviaryniec, to tyja sajty adpačyvali. Biazbožnamu režymu papała pa poŭnaj prahramie.

Uvohule ž asablivaj intryhi, dramaturhii na forumie čakać i nie varta było. Vakoł čaho łamać dzidy? Adzinaha (va ŭsiakim razie farmalna) tut nie vybirali, a za jeŭrapiejski vybar — usie adnahałosna.

Chiba što Mikoła Statkievič, palityčny kankurent Milinkieviča ŭ jeŭranišy, sprabavaŭ padčapić arhanizataraŭ: maŭlaŭ, dobra što padchapili tezy, vyłučanyja šeść hadoŭ tamu našaj «Jeŭrapiejskaj kaalicyjaj»! (Jahony vystup, darečy, staŭ simptomam: apafieoz unutryapazicyjnaha vyśviatleńnia stasunkaŭ jašče napieradzie.)

Nu i kali prymalisia vynikovyja dakumienty, dyk Źmicier Daškievič, lider «Maładoha frontu», trochi dadaŭ u rezalucyju piercu: damohsia, kab ułučyli patrabavańnie da ŭładaŭ vyzvalić palitviaźniaŭ.

Zrazumieła, adnak, što jak ni adtočvaj farmuloŭki, jany zastanucca słoŭnymi ekzersisami, kali niama miechanizmaŭ uvasableńnia prahramy. Ułada ž skazała vyrazna: abydziemsia biez pasiarednikaŭ!

Jacek Pratasievič, kiraŭnik delehacyi Jeŭraparłamienta pa suviaziach ź Biełaruśsiu, u razmovie z žurnalistami skazaŭ, što testam dla tutejšaha kiraŭnictva stanuć miascovyja vybary. Vaš pakorlivy słuha nahadaŭ jamu: letaś pierad parłamienckimi vybarami Jeŭropa taksama ćvierdziła pra test, a ŭ vyniku prakaŭtnuła «sterylnuju» Pałatu. Ci nie vyhladaje, što siońnia Jeŭraźviaz staŭ zakładnikam svajoj miakkaj linii ŭ dačynieńni da biełaruskich uładaŭ?

Z adkazu vynikała, što jeŭradeputat nie vieryć ŭ cudoŭnuju pierakoŭku Łukašenki («jon naŭrad ci pamianiaje svaju palityčnuju fiłasofiju»). Ale Pratasievič miarkuje, što patreba ŭ zachodnich hrašach zmusić režym da peŭnaj hnutkaści, sastupak.

Astatniaje dla biełarusaŭ siońnia ŭvasablajecca ŭ raspłyvistaj farmuloŭcy «akno mahčymaściaŭ». Pra heta dyskutuje koła pasijanaraŭ, ale ž pipł nie nadta zazirajecca ŭ toje akno. I kali ŭłada kaža, što abydziecca biez pasiarednikaŭ, heta aznačaje, što narod jana prosta nie biare ŭ raźlik.

Zrešty, toj samy Jacek Pratasievič, były buntar-antykamunist, nahadaŭ: «Bierlinski mur taksama razburyli zvyčajnyja ludzi».

Alaksandr Kłaskoŭski.

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0