Najlepšyja — śvietłyja i smalanistyja. Jak i navošta źbirajuć uradžaj ź jałovych płantacyj

«Kalučyja» płantacyi ŭ Smarhoni adny z najbujniejšych u krainie — bolš za 40 ha. Tut hadujuć tolki elitnuju jełku, jaje nasieńnie — asnova budučych lasoŭ. Praŭda, hetym razam uradžaj atrymaŭsia nievialiki — usiaho 5 ton.

Jełka — dreva kapryznaje, šmat pładanosić tolki raz na try hady, a to i radziej. A voś nadvorje dla takoj uboračnaj ciapier samaje prydatnaje — čym nižejšaja tempieratura, tym praściej.

Alaksiej Hryškievič, načalnik bazisnaha lesahadavalnika Smarhonskaha doślednaha lashasa, havoryć: «Źbirać treba abaviazkova ź listapada pa luty, čym raniej, tym lepš. Bo kali paźniej my budziem ich źbirać, to šyški mohuć raskrycca, nasieńnie vysypacca, i ŭ vyniku my atrymajem mienšy vychad nasieńnia z hetych šyšak».

Sabranyja šyški adrazu ž adpraŭlajuć na sartavańnie. I tut taksama robicca ŭsio vyklučna rukami. Kamanda supracoŭnic sprytna adkidaje paškodžanyja, u miachi na pierapracoŭku traplajuć tolki najlepšyja ekzemplary.

Najlepšyja — tyja, jakija roŭnyja, śvietłyja, karyčnievyja, smalanistyja.

Šyški z usioj Hrodzienskaj vobłaści zvoziać u Ščučynski lashas. Tut ich pierapracoŭvajuć i zachoŭvajuć — za siezon da 70 ton. Na pradpryjemstvie pastaŭlena sučasnaje abstalavańnie, usie pracesy aŭtamatyzavanyja. 

Pieratvareńnie šyšak u nasieńnie — praces niachutki, zajmaje da 3-ch sutak. Za hety čas — piać stadyj apracoŭki.

Najvažniejšaja — suška. Śpiecyjalnaja šafa — serca cecha. Jana źmiaščaje da 600 kh šyšak. Sušacca šyški 48 hadzin pry tempieratury + 50° C, vilhotnaść nie pavinna pieravyšać bolš za 15%.

Suška — samy adkazny etap, tamu što kali šyška nie raskryjecca, to budzie mienš nasieńnia.

Užo z suchoj syraviny vytrasajuć nasieńnie. Jaho adpraŭlajuć u vielizarnuju centryfuhu, dzie pad ciskam pavietra i vady adździalajuć niepatrebnyja prydatki. Z tony atrymlivajecca ŭsiaho 10 — maksimum 14 kh nasieńnia.

Ale nie kožnaje nasieńnie zdolnaje ŭzyści. Vybrakavanyja pustyški zastajucca ŭ aparacie, a ciažkaje nalitaje nasieńnie traplaje ŭ kantejnier. Zatym jaho praviarajuć u łabaratoryi. Za nasieńniem nazirajuć 14 dzion, potym ličać, vyvodziać pracent uschodžaści. A adtul jano idzie ŭ vialiki chaładzilnik — na doŭhaje zachoŭvańnie.

Pry tempieratury kala -2°C nasieńnie lažyć piać hadoŭ, krychu nižejšaj — i dziesiać. U luby momant skrynki možna dastać i adpravić, kab siejać les.

Kažuć, što nasieńnie nie zaležvajecca, dreŭ sadziać bahata i ŭ nas, a ŭvohule našy jełki i sosny rastuć užo i ŭ Rasii, i navat u Šviecyi.

Jakim budzie biełaruski les u najbližejšyja dziesiacihodździ, prahnazavać tut usio ž nie biarucca: klimat mianiajecca. Častyja zasuchi vyciaśniajuć jełku, jakaja lubić vilhać i prachałodu, u paŭnočnyja rehijony. Tamu bolš u našych lasach buduć raści sosny. 

• 10
• 0
• 1
• 0
• 3
• 2
• 1
• 0