Беларускія ўлады апошнім часам усё часцей праводзяць завочныя суды. Днямі стала вядома, што СК пачаў крымінальныя справы на сотню беларусаў за мяжой за ўдзел у святкаванні сёлетняга Дня Волі. Што можа азначаць такая тэндэнцыя?
Карбалевіч: Унутры краіны не засталося структур, якія ўлады ўспрымаюць як пагрозу
Палітычны аглядальнік «Радыё Свабода» Валер Карбалевіч лічыць, што сілавікі шчыльна ўзяліся за беларусаў замежжа ў першую чаргу праз тое, што ўнутры краіны поля для манеўру амаль не засталося.
«У краіне больш не засталося нейкіх структур, якія, на думку ўладаў, з’яўляюцца іх апанентамі і ўяўляюць хоць нейкую пагрозу, бо яны зачысцілі ўсю палітычную і грамадскую прастору. Таму цяпер узяліся за замежжа», — лічыць Валер Карбалевіч.
На думку аналітыка, сам факт таго, што сілавікі змагаюцца з дыяспарай і апазіцыяй за мяжой, кажа пра тое, што дзейнасць гэтых структур непакоіць улады.
«Сам Лукашэнка амаль пры любых публічных выступах згадвае пра так званых «збеглых». Нават калі гаворка ідзе на зусім іншую тэму. Гэта сядзіць у ім як стрэмка і не дае супакоіцца, таму ён увесь час пра іх згадвае. Ён рэгулярна кажа, што яны ёсць, што яны яго палітычныя апаненты».
Згадваючы пра тых, хто з'ехаў, Лукашэнка тым самым падвышае іх суб’ектнасць у вачах беларускай грамадскасці, як унутры Беларусі, так і за яе межамі.
«Бо калі б яны не мелі ніякага значэння, то навошта пра іх гаварыць. А калі пра іх гавораць, то значыць, што яны маюць нейкую вагу, бо ў Беларусі іх заўважаюць».
Аналітык адзначае, што барацьба рэжыму Лукашэнкі са сваімі апанентамі распаўсюджваецца на ўсё новыя і новыя колы замежжа. Злачынным цяпер аб’яўляецца нават тое, што раней такім не лічылася.
«Напрыклад, святкаванне Дня Волі.
На 100-годдзе БНР яго святкаванне было афіцыйным і адбывалася ў цэнтры Мінска. На дзяржаўным узроўні да гэтай урачыстасці ладзілі круглыя сталы. Усё было легальна, а цяпер проста святкаванне гэтай даты ўжо называюць злачынствам».
Такія дзеянні з боку рэжыму Карбалевіч называе крокамі да поўнага знішчэння апазіцыі і проста любога іншадумства.
Аналітык папярэджвае, што ў беларусаў не мусіць быць ніякіх ілюзій наконт спынення рэпрэсій.
«Такія думкі мусяць быць адкінутыя, бо працэс ідзе ў адваротным кірунку. Адбываецца пашырэнне і паглыбленне палітычных рэпрэсій на ўсё новыя і новыя слаі насельніцтва, як унутры краіны, так і за яе межамі. Уладамі робяцца дадатковыя захады, каб зменшыць магчымасць дзейнасці апазіцыі», — мяркуе аналітык.
Карбалевіч лічыць, што ў пэўным сэнсе гэтыя захады працуюць.
«Напрыклад, падчас выбараў у Каардынацыйную раду некаторая колькасць людзей адмовілася ў іх удзельнічаць менавіта праз тое, што прыходзяць пагрозы родзічам, адбываюцца пагромы, ператрусы, канфіскацыя маёмасці».
Азараў: Лукашэнка хоча, каб людзі проста растварыліся за мяжой
Кіраўнік «Байпола» Аляксандр Азараў звязвае актыўныя рэпрэсіі ў дачыненні да беларусаў замежжа з набліжэннем выбараў у Каардынацыйную раду.
«Беларусы замежжа вельмі актыўныя, створана шмат арганізацый, якія кампраметуюць рэжым Лукашэнкі. Мы зрабілі так, што з Лукашэнкам за мяжой ніхто не размаўляе. Што месца ягонага МЗС заняла Святлана Ціханоўская і Аб'яднаны пераходны кабінет.
Дыпламаты з некаторых краін ужо не едуць у Беларусь, а знаходзяцца ў Вільні або Варшаве. Беларусы замежжа перацягнулі на сабе ўвесь міжнародны парадак дня», — кажа былы сілавік.
На думку Азарава, усё гэта значна ўплывае на імідж Лукашэнкі і псуе яму жыццё. Таму цяпер ён і вырашыў шчыльна ўзяцца за тых, хто знаходзіцца за мяжой.
«Лукашэнка хоча прыбіць так, каб ніхто не падымаў галавы, не выходзіў ні на якія акцыі, не праяўляў актыўнасці. Яму трэба, каб тыя, хто з'ехаў, сядзелі ціха».
Азараў кажа, што, па яго звестках, з нагоды выбараў у КР Лукашэнка праводзіў асобнае пасяджэнне з кіраўнікамі сілавых структур.
«Былі пастаўленыя задачы, каб гэтыя выбары не адбыліся. Усе гэтыя захады і ідуць у гэтым кірунку, каб людзі баяліся і не прымалі ўдзел у выбарах, нейкіх публічных акцыях і любых актыўнасцях. Ён хоча, каб людзі проста растварыліся за мяжой і ўсё».
На думку Аляксандра Азарава, рэжым хоча знішчыць альтэрнатыўную ўладу, якая сфармавалася за мяжой. Яму гэта патрэбна дзеля таго, каб рэжым мог вярнуць сабе легітымнасць, каб зноў прадстаўляць Беларусь на міжнароднай арэне.
«Адсутнасць актыўнасці, у тым ліку на публічных акцыях, патрэбна спецслужбам рэжыму для таго, каб паказаць, што ніякай падтрымкі ў апазіцыі нібыта няма».
Каментары