Памятаеце вайну з Беларускім моладзевым хабам у Варшаве? Даведаліся, што там адбываецца цяпер
«У Варшаве захапілі Беларускі моладзевы хаб», «адбыўся рэйдарскі захоп» — такія паведамленні азмрочылі настрой многіх беларусаў мінулым летам. У выніку хаб пераехаў на іншы адрас, а па старым з'явілася прастора «Робім разам». Расказваем, што цяпер адбываецца ў абодвух месцах.
Кароткая храналогія канфлікту
Летам мінулага года кіраўніцтва Моладзевага хаба імгненна змянілася: новым старшынём арганізацыі замест Алеся Лапко стаў заснавальнік «Белага легіёна» Сяргей Бульба. У рэестры гэта замацавалі 26 ліпеня, а ўжо 2 жніўня Бульба разам з паліцыяй прыйшоў па адрасе хаба — Канстытуцыі 6, і памяняў там замкі. Старая каманда засталася ні пры справах.
Юрыдычна гэта стала магчымым дзякуючы таму, што хаб вырас на фундаменце нядзейснай арганізацыі «Дом Еўропы і Азіі», яе проста пераназвалі. Да гэтага рашэння прыйшлі, каб не чакаць рэгістрацыі новай арганізацыі з усёй спадарожнай бюракратыяй. Са старой асацыяцыі ў склад новай перайшлі Андрэй Ракевіч і Анастасія Баравікова, яны разам са Стасяй Гліннік у выніку былі ў чальцах назіральнай рады. Партнёрам праекта стаў фонд Linking Media.
Усё ішло добра, пакуль у выніку серыі ўнутраных канфліктаў Баравікова і Ракевіч без удзелу трэцяга чальца назіральнай рады не памянялі старога кіраўніка, Лапко, на новага — Бульбу. Разам з юрыдычнай асобай новаму кіраўніцтву адышлі ўсе рэсурсы: дамова арэнды муніцыпальнага памяшкання ў цэнтры горада, сродкі на рахунках, тэхніка. Па словах Лапко, усё адбылося без нейкага папярэджання, гвалтоўна, без хаця б афіцыйнага ліста. Па словах Бульбы, ён быў пакліканы як «антыкрызісны менеджар», каб захаваць хаб і навесці там парадак, найперш — юрыдычны.
У гісторыі пасля было шмат узаемных абвінавачванняў і пагроз судамі. А што з пляцоўкамі цяпер? Распыталі галоўных удзельнікаў канфлікту.
Бульба: «Некалькі сур’ёзных каналаў абяцалі нам падтрымку, але схаваліся»
Па старым адрасе, дзе значыўся вядомы Беларускі моладзевы хаб, цяпер дзейнічае прастора «Робім разам». З апошніх мерапрыемстваў там — курсы польскай мовы, ёга, выстава, прысвечаная валанцёрам і добраахвотнікам ва Украіне.
Сяргей Бульба кажа, што над мерапрыемствамі на пляцоўцы працуе каля 15 чалавек, улічваючы валанцёраў, і адзначае адчувальныя страты ад таго, што пасля змены кіраўніцтва для часткі людзей прастора стала таксічнай.
«Гэта было запушчана па дэмакратычнай супольнасці, што вось не хадзіце сюды, інакш будуць наступствы. Была разгорнутая супраць мяне сапраўдная інфармацыйна-псіхалагічная спецаперацыя. А за што? Я паўтараю: надзорчая рада сваім рашэннем, двума галасамі супраць аднаго, памяняла дырэктара і запрасіла новага, дзе тут рэйдарскі захоп? Лапко заявіў, што не можа ўтрымліваць хаб, бо няма грошай, але ж харошы чалавек Лявончык дапамагае (маецца на ўвазе фонд Linking Media. — «НН»), то давайце мы ў абход надзорчай рады і ўсіх астатніх перапішам памяшканне на Лявончыка. То-бок, нам прыйшлося спыняць перадачу, абсалютна незаконную, бо гэтае рашэнне мусіла прымацца іх агульным сходам, а не толькі Лапко.
І мы прыйшлі сюды разам з паліцыяй і колькі часу тут знаходзімся? Са жніўня. І што? Нас нехта прыйшоў выгнаць? Гэта ЕС, гэта не Беларусь, ці Расія з Украінай. Тут ёсць законы і яны працуюць. А частка людзей не можа скласці два плюс два, заяўляе, што мы ні нагой сюды не пойдзем.
Для сябе я вынес, што мы не мелі інфармацыйнага інструмента данясення, нам была абяцаная падтрымка ад некалькіх сур’ёзных каналаў, але ў пэўны момант яны схаваліся. І аказаўся «Інфапойнт» супраць мяне. Хаця я тут ні пры чым. Я запрошаны чалавек з боку, якога паклікалі выправіць сітуацыю».
У чым жа сітуацыя выпраўляецца канцэптуальна?
«Мы выходзім за рамкі чыста беларускасці. Стратэгічна больш хацелі б адпавядаць інтэграцыйным працэсам — Беларусь-Польшча-Украіна-Літва. Фактычна наша міжморская ідэя, ВКЛ, гэта наш рэгіён гістарычны, і мы якраз мусім займацца аднаўленнем гэтага праекта»,
— каментуе Бульба і дадае, што стаміўся ад імітацыі дзейнасці НДА, якія не спрыяюць пераменам.
«Я бачу, што для таго, каб былі перамены, трэба ідэалагічная піраміда (для гэтага ў тым ліку ў нас плануецца школа менеджараў) і акцыі прамога дзеяння менавіта ў Беларусі. Такія рэчы не афішуюцца. Пра гэта не гаворыцца, і з гэтым мы пакуль маем праблемы, бо патрэбныя грошы. А ўсе грошы пражралі і прафукалі бяздарна НДАшныя шоблы».
Што тычыцца грошай на існаванне пляцоўкі, Бульба сцвярджае, што пакуль яны жывуць «за свае».
«Ну, і багата што не афішуецца. Я шчыра, што на «Белсаце» зарабіў да пачатку канфлікту — усё сюды ўжо ўсадзіў. Але плануем, канечне, звяртацца ў фонды. Рыхтуем выставу Алеся Пушкіна, запланаваную на 24 сакавіка, запусцілі збор на спонсарскую падтрымку».
Праўда, гэтае існаванне «за свае грошы» аспрэчвае Аляксандр Лапко:
«На рахунках арганізацыі заставалася больш за 120 тысяч злотых у розных валютах (амаль 100 тысяч беларускіх рублёў. — «НН») і яшчэ даляталі хвасты з праектаў, якія мы скончылі, а донары выплочвалі грошы пасля прыняцця справаздачы. Наколькі я ведаю, адразу пасля захопу і атрымання доступу да рахункаў арганізацыі, Бульба пачаў выдаткоўваць сродкі так, як сам лічыў патрэбным — заробкі сваім людзям, выдаткі на арэнду памяшкання, аплата камунальных паслуг, электрычнасці, аховы і сігналізацыі, інтэрнэту. Знешне падаецца, звычайная нармальная дзейнасць кіраўніка арганізацыі, але д'ябал хаваецца ў дробязях.
Па-першае, усё рабілася несвоечасова: з усімі службамі дамовы заключаў я і мае даныя ў іх захаваліся, то менавіта мне тэлефанавалі з пытаннямі пра неаплату. І другая нядробязь: сродкі на рахунках не былі прызначаныя да пакрыцця выдаткаў на ўтрыманне памяшкання. Гэта былі грошы на праекты, якія ў выніку засталіся без аплаты, на што я ўжо паўплываць афіцыйна не магу. Калі Бульба ўзяў на сябе адказнасць за арганізацыю, то хай цягне гэтую ношу да канца».
Лапко: «Мы цяпер робім шмат меншых івэнтаў, часам непублічных»
Аляксандр Лапко цяпер працуе на новай пляцоўцы. Праўда, новай толькі геаграфічнай прапіскай. Канцэпт Беларускага моладзевага хаба застаецца ранейшым.
Цяпер у іх камандзе задзейнічаныя шэсць чалавек. Ёсць шэраг ініцыятываў, якія працуюць у хабе на пастаяннай аснове, напрыклад: Беларуская музычная школа, клуб «Што? Дзе? Калі?», моладзевая Суполка, нэтворкінг-супольнасць «Клубень», «Спеўныя сходы» з Сяржуком Доўгушавым, чытанкі польскіх кніг «Czytam z Tobą», «Лісты палітвязням», Музычнае кола.
«Праз іншы фармат дома на Дажынковай, 6А мы робім шмат меншых івэнтаў, часам непублічных, на гэтае ёсць запыт у розных арганізацый і малых груп. Ну і далей хочацца больш засяродзіцца на падтрымцы іншых ініцыятываў і маладых НДА, якія толькі пачынаюць дзейнасць у Польшчы. У гэтым мы бачым магчымасць дапамагчы як мага большай колькасці людзей», — адзначае Аляксандр.
Мужчына таксама прызнаецца, што з моманту канфлікту не бачыўся з Бульбам, бо той, па яго словах, ігнаруе ўсялякія спробы камунікацыі, і не наведваў стары адрас хаба:
«Пасля захопу я не хадзіў на Канстытуцыі 6, мне гэта маральна цяжка. Я тры гады жыцця ўклаў у арганізацыю і прастору, сядзеў на працы і да двух, трох ночы, таму што трэба было нешта рабіць, мяне хаб заўсёды адухаўляў. Але ўрон ад захопу хаба атрымаў не толькі я ці наша каманда, але і ўсе беларусы ў Варшаве і нават шырэй.
Праз тое, што шмат сілаў было кінута на аднаўленне працэсаў ужо ў новай арганізацыі, на новым месцы, шмат якія планы былі паламаныя. Некаторыя былі фактычна на фінальным этапе, а вынік мог бы шмат каго ўразіць. Беларусы Варшавы дакладна б мелі яшчэ некалькі культурніцка-адукацыйных цэнтраў, магчыма, пытанне памяшкання для тэатра вырашылася б хутчэй. Цяпер жа варшаўскія і польскія ўлады вельмі асцярожна ставяцца наогул да беларусаў, ніхто не хоча трапіць у цьмяную сітуацыю».
Асцярожней да праектаў ставяцца цяпер і донары:
«Няхай мы амаль без перапынку працягнулі дзейнасць у іншай лакацыі, сама сітуацыя непрыемная нікому. Таму мы стараемся ў тым ліку дзесьці дыверсіфікаваць фінансаванне дзейнасці, разлічваючы не толькі на грантавую падтрымку, але і на данаты ад беларусаў. Удзельнічаем у праграме 1,5% для НДА ў Польшчы — кожны, хто плаціць падаткі ў Польшчы, пры падачы дэкларацыі можа выбраць нас, каб падтрымаць».
«Пасля захопу Сяргей Бульба абяцаў паказаць майстар-клас па карыснай для Беларусі дзейнасці, а не «патанцуй за Беларусь». Якія ў яго цяпер актыўнасці праходзяць, можна спраўдзіць у іх на старонках. Гэтаксама і тлумачыўся захоп тым, каб «Лапко з Лявончыкам не вывелі памяшканне пад іншы праект». Пры гэтым мы праект працягнулі нават у іншым памяшканні, камерцыйным, за якое цяпер плацім у чатыры разы больш, чым за стары хаб, а Бульба з 1 верасня якраз змяніў Беларускі хаб на іншы, свой праект — «Робім Разам», — падсумоўвае Лапко.
Чытайце таксама:
Каментары
Вельмі ўдзячны камандзе і падтрымліваем Хаб!
Дзякуй вялікі за вашу працу!
Ніякага толку ад гэтага таксічнага! Толькі бла бла бла...
Ад яго адракліся нават хлопцы Белага легіёну з палка КК...