«Płaciać mała, ale ja vielmi zadavoleny». Jak ajcišniki pracujuć na zavodach u Biełarusi
Ajcišniki pracujuć nie tolki ŭ IT-kampanijach abo bankach, ale i na zavodach. Nakolki praca tam adroźnivajecca ad ofisnaha žyćcia typovaha ajcišnika? Devby.io raspytaŭ pra ŭmovy pracy dvuch čytačoŭ.
«Moj 8-hadovy dośvied na FoxPro nikomu nie patrebny»
— Pracuju prahramistam na dziaržaŭnym mašynabudaŭničym zavodzie. Mova prahramavańnia — vielmi staražytnaja, FoxPro (DOS). Zajmajusia ŭ asnoŭnym supravadžeńniem starych prahram, napisanych u 90-ch hadach. Časam dajuć zadańnie i na napisańnie novych.
Pracuju z prahramami dla kadravaha, składskoha, buchhałtarskaha ŭliku, vytvorčaści, finansavaha adździeła, źmiennaha płanavańnia i h. d. Dapuścim, karystalnik uvioŭ abo vydaliŭ niešta nie toje, nacisnuŭ nie tudy — i ty siadziš i raźbiraješsia, čamu abarotka abo reštki nie sychodziacca. Abo prychodziać da ciabie i kažuć: soft vydaje voś takuju ličbu, a maje być (na ich dumku) inšaja, napeŭna, prahrama niapravilna pracuje. I voś ty siadziš i raźbiraješsia, čamu tak, a potym dakazvaješ, što prahrama pracuje pravilna.
Nie, cikavych taskaŭ u nas nie zdarajecca. Usia praca zatočanaja na toje, kab spraŭna pracavaŭ ulikovy soft.
Pracuju tak užo vosiem hadoŭ. Jak kaledž skončyŭ, tak i pajšoŭ na zavod. Čamu siudy? Nie viedaju, prosta telefanavaŭ pa abjavach, i na zavodzie skazali, što šukajuć prahramista. Dali testavaje, ja jaho zrabiŭ, i mianie pryniali. A ŭ IT-kampanijach zvyčajna šukajuć maładych śpiecyjalistaŭ z sarakahadovym dośviedam.
Tak, pasada ŭ mianie nie pryvilejavanaja, dyj zarobak nie ajcišny, plus-minus 1900 BYN. Dla majho horada heta siaredni ŭzrovień, a dla Minska — aby-što, a nie zp. Pieryjadyčna pavyšajuć na kapiejki.
Ofis u nas norm, utulny. Ale biaspłatnyja čaj-kava-piačeńki — heta nie pra zavod. Kampjutary: u administracyjnym budynku narmalnyja, a ŭ cechach usiakija, jość i dapatopnyja. Pracoŭny dzień ad 7 da 16.
U nas u horadzie ofisaŭ IT-kampanij niama. Ja sprabuju čamuści vučycca sam: sprabavaŭ rabić sajty (ale biez frejmvorkaŭ, na čystym PHP, JavaScript, HTML, CSS), mabilnyja prahramy Java, telehram-bota na Python. Ale ŭładkavacca ŭ IT-kampaniju realna, napeŭna, tolki džunom, bo moj vaśmihadovy dośvied na FoxPro nikomu nie patrebny.
Zrešty, ja nie skardžusia. Jość adzin biassprečny plus: praca pobač z domam. Kali b zp była bolšaja, a kamunikacyja ź juzierami softu trochu praściejšaja (kali b kalehi ź inšych adździełaŭ mahli davać kankretnyja zadańni), to było b norm.
Z adnaho boku, praca na zavodzie — škoła žyćcia i baza dla budučaha ryŭka: ty vučyšsia chutka znachodzić rašeńnie prablemy, bo telefanujuć z usich adździełaŭ i ŭsim treba terminova. Ale za novymi technałohijami tut nichto nie honicca — aby pracavała. Tamu siadziš i dehraduješ, kali tolki samastojna nie vučyšsia.
«Pracaj ja vielmi zadavoleny, ale zp vyklikaje vialikija sumnievy»
— Pracuju ŭ adździele radyjoelektroniki na zavodzie ŭ adnym z abłasnych centraŭ. Heta pryvatnaje pradpryjemstva charčpramu, na jakim vyrablajuć roznyja vidy plonki.
Ja zajmajusia raspracoŭkaj prajektaŭ roznych pryład na mikrakantrolerach. Pišu na C. Usio treba rabić u ścisnutyja terminy, tamu ja zvyčajna vykarystoŭvaju hatovyja rašeńni, takija jak kitajskija płaty Bluepill, albo Arduino, albo ESP8266 NodeMCU.
Pryłady davodzicca rabić dla vyrašeńnia roznych prablem abo dla zamieny modulaŭ na linijach. Prykłady prajektaŭ, jakija daviałosia realizavać:
- zbor roznych paramietraŭ asiarodździa abo paramietraŭ z roznych modulaŭ linij (zbor tempieratury, vilhotnaści, vysiłkaŭ, sihnałaŭ) — prajekt na ESP8266 Nodemcu;
- raspracoŭka ŭłasnaha modula naža na siervapryvadzie i jaho intehracyja ŭ ahulnuju sistemu da PŁK (prahramavany łahičny kantroler) — prajekt na STM32F103;
- raspracoŭka ŭłasnaha parktronika dla rampy — prajekt na STM32F103;
- raspracoŭka pryłady dla vymiareńnia prapuskańnia ultrafijaletu tym ci inšym materyjałam — prajekt na STM32F103.
Akramia svaich nizkaŭzroŭnievych štuk, mahu jašče ramantavać roznaje pramysłovaje abstalavańnie i nie tolki (častotniki, moduli PŁK, sami PŁK, abstalavańnie ŭ łabaratoryi, roŭtary, kampjutarnyja BP, błoki statyki/antystatyki). Taksama ŭ maje abaviazki pry nieabchodnaści ŭvachodzić prahramavańnie PŁK (łaziŭ tolki ŭ Delta, Omron, jość jašče Siemens, ale tudy nie palez) i kuča ŭsiakaj fizičnaj pracy (zamiena nahravalnikaŭ, prakidvańnie kabielaŭ, padklučeńnie novych linij, rašeńnie prablem z užo najaŭnymi linijami).
Za ŭvieś pieralik pasłuh płaciać ~700$ na miesiac, hrafik — zvyčajnaja piacidzionka ad 8 da 17 z abiedam (da hetaha hod pracavaŭ u źmienach dzień/noč).
Heta zavod, jaki da taho ž pracuje pa mižnarodnych standartach charčovaj pramysłovaści, tamu rehłamient tut strohi: paŭsiul propuski i dzialeńnie na zony, u adnych možna chadzić u svajoj vopratcy, a ŭ inšych treba abaviazkova nasić śpiecvopratku, šapački i nabarodniki (maski dla barady).
Pracuju tut užo paŭtara hoda — prosta lepšaha varyjantu dla startu paśla viartańnia z vojska dla siabie nie bačyŭ. Z adukacyi ja fizik-inžynier, kaliści va ŭniviery vučyŭsia na kursach Java, ale ich nie skončyŭ. Pad kaniec vučoby zacikaviŭsia prahramavańniem mikrakantroleraŭ i staŭ vyvučać jaho samastojna. U IT-kampaniju ja navat nie sprabavaŭ uładkavacca: u nas na fakultecie byli asobnyja śpiecyjalnaści, ź jakich nabirali ŭ IBA/EPAM, i ja ŭ pryncypie sumniavaŭsia, što z maim dypłomam atrymajecca trapić u IT.
Karjerny rost na zavodzie naŭrad ci mahčymy: u adździele radyjoelektroniki maja pasada adna-adzinaja, vyšej tolki načalnik, jon u nizkaŭzroŭnievym prahramavańni i realizacyi padobnych prajektaŭ raźbirajecca. Kalehi taksama raźbirajucca, ale ŭ kožnaha tut zbolšaha indyvidualnyja zadačy: ja zajmajusia ramontam abstalavańnia i svaimi prajektami, a moj kaleha, naprykład, pahłybleny ŭ Siemens + moža vykonvać prajekty na inšych PŁK pa madernizacyi sastarełych linij.
Jość jašče adździeł, u jakim siadziać «vysokaŭzroŭnievyja chłopcy» + adminy. Nie viedaju, na čym jany pracujuć, ale 1S u ich dakładna jość. Kolki jany zarablajuć, taksama nie viedaju, ale dumaju, prykładna stolki, kolki i ja.
Z bonusaŭ — transpart da pracy, padpiska Allsports i abiedy.
Tajm-trekinhu, kpi i bonusaŭ u zvykłym sensie tut niama. Ale jość premija da Novaha hoda.
Zarpłata, viadoma, vyklikaje vialikija sumnievy — za takuju pracu možna płacić i bolš. Što praŭda, za apošni hod jana ŭ mianie rasła dva razy. Startavaŭ ja z 350$. Pavyšeńnie źviazanaje z tym, što ŭ chodzie raboty ja pačaŭ raźbiracca z pramysłovaj elektronikaj i PŁK. Da taho ž u cełym u adździeła była niekatoraja niezadavolenaść nakont zarobkaŭ.
Nie dumaju, što zavod płacić supracoŭnikam na miažy mahčymaściaŭ: usio ž tut chapaje hrošaj i na rehularnuju zakupku novych linij (choć i b/u), i na kuču raschodnikaŭ. Ale padychodzić da načalnika z razmovaj pra zp sensu nie maje.
Niahledziačy na toje što płaciać mała, pracaj ja vielmi zadavoleny: dazvalaje vyvučyć šmat usiaho + plus instrumient, jaki zachočaš + usie nieabchodnyja radyjodetali zakuplajucca biez prablem.
Usio ž pa zakančeńni kantrakta płanuju zvalniacca i šukać niešta lepšaje ŭ svaim profili. Pierš za ŭsio chaciełasia b zarpłatu bolšuju, a kali raptam budzie addalenaja praca, to heta pryjemny bonus. Zavadskija paradki ŭsio ž stamlajuć: treba ŭvieś čas chadzić u śpiecvopratcy, usiudy kamiery, vyjści papalić možna tolki ŭ časie abiedu.
Liču, što dla śpiacoŭ u nizkaŭzroŭnievym prahramavańni praca na zavodzie — heta niadrenna, ale tolki na starcie. Zrešty, mnohaje zaležyć ad składanaści abstalavańnia i pastaŭlenych zadač. Kali ŭvieś čas kapacca ŭ PŁK i linijach, to pierśpiektyŭ nie budzie, na prastory SND takoje nie cenicca. Chiba što pasprabavać u raspracoŭku ŭłasnych linij.
U majoj halinie pierśpiektyŭ, dumaju, pabolš: PLIS (prahramavanyja łahičnyja intehralnyja schiemy) užo niekalki hadoŭ papularnyja, na nastupnym etapie budu vyvučać ich.
Kamientary