Biełaruskaja błohierka pracavała na rasijskaj apazicyjnaj fabrycy botaŭ, a paśla źliła dakumienty?
Žurnalist rasijskaj «Miedyjazony» Maksim Litaŭryn vyličyŭ čałavieka, jaki pracavaŭ na «fabrycy elfaŭ» u Vilni, a paśla źliŭ dakumienty arhanizacyi. Jon pierakanany, što hetym zajmałasia biełaruskaja błohierka Beła Foks.
Pra što havorka?
Jašče ŭ pačatku 2010-ch rasijskija palityki zrazumieli, što možna efiektyŭna ŭpłyvać na hramadskuju dumku z dapamohaj internet-botaŭ. Śpiecyjalnyja ludzi na zarobku, tak zvanyja troli, pracavali ŭ čatach i na forumach, imitavali padtrymku toj ci inšaj idei ci palityčnaj siły. A paralelna sprabavali skampramietavać apanientaŭ. Samaj viadomaj arhanizacyjaj, jakaja pracavała ŭ hetym kirunku, była «fabryka trolaŭ» Jaŭhiena Pryhožyna, jakaja, viadoma ž, padtrymlivała palityku Uładzimira Pucina.
Doŭhi čas ličyłasia, što takoj dziejnaściu zajmajecca tolki rasijskaja ŭłada. Adnak u kastryčniku 2022 hoda vyśvietliłasia, što takich samych botaŭ mieli i praciŭniki Pucina. Hetuju inicyjatyvu nazvali «fabrykaj elfaŭ». Praŭda, było niezrazumieła, chto mienavita z rasijskich apazicyjanieraŭ zajmaŭsia hetym.
U 2023 hodzie rasijski libiertaryjaniec Michaił Śvietaŭ zdabyŭ unutranuju pierapisku i dakumientacyju arhanizacyi, jakuju atrymaŭ ad adnaho ź jaje byłych supracoŭnikaŭ.
Praanalizavaŭšy dakumienty, Śvietaŭ abjaviŭ pra datyčnaść da «fabryki elfaŭ» Fondu pa baraćbie z karupcyjaj Alaksieja Navalnaha — maŭlaŭ, mienavita jaho prychilniki naładzili mašynu pa hienieracyi antypucinskich kamientaroŭ u internecie. Pryčym jany nibyta pisali na zamovu kamientary nie tolki suprać rasijskaj ułady, ale i suprać apanientaŭ Navalnaha pa apazicyi.
Adnak urešcie rasijskija rasśledavalniki vyśvietlili, što ŭkid pra datyčnaść Navalnaha byŭ fejkavym. Fabryku finansavaŭ fond Free Russia Foundation, blizki da rasijskaha miljardera Michaiła Chadarkoŭskaha.
Pryčym tut Beła Foks?
Žurnalist Maksim Litaŭryn u svaim tvitary śćviardžaje, što praanalizavaŭ źmieściva źlitych dakumientaŭ Free Russia Foundation i zdoleŭ vyličyć, chto z rabotnikaŭ arhanizacyi ich źliŭ. Jon nie nazvaŭ imia, ale tak nieachajna zamazaŭ tvar hetaha rabotnika na fota, što inšy karystalnik paznaŭ na zdymku biełaruskuju błohierku Bełu Foks.
Pa źviestkach Litaŭryna, jašče padčas pracy ŭ Free Russia Foundation Beła Foks pytałasia ŭ kaleh ich dumki nakont taho, ci možna pracavać na Leanida Nieŭźlina — jašče adnaho rasijskaha multymiljaniera. U roznyja pieryjady žyćcia jon byŭ to nadzvyčaj blizki da Chadarkoŭskaha, to addalaŭsia ad jaho. Nieŭźlin prytrymlivajecca bolš radykalnych pohladaŭ na palityku i čaściakom viadzie ŭłasnuju hulniu.
Raspytaŭšy kaleh pra Nieŭźlina, Beła Foks niekudy źnikła. Nieŭzabavie paśla hetaha jana zrabiła sabie darahuju apieracyju ŭ Izraili. Hetuju apieracyju, kaža Litaŭryn, spasyłajučysia na słovy kaleh Beły, «apłaciŭ niejki miecenat». A praź miesiac paśla hetaha ŭ internecie źjavilisia źlityja dakumienty Free Russia Foundation.
Jašče adnym dokazam datyčnaści Nieŭźlina da źlivu Litaŭryn ličyć toje, što Beła Foks niezadoŭha da hetaha pačała masava repościć u svoj telehram-kanał publikacyi z kanała Nieŭźlina, choć raniej takoha nie było. I sapraŭdy, pieršy repost Nieŭźlina ŭ jaje kanale datujecca 23 vieraśnia 2023 hoda, akurat kali jana zvolniłasia z Free Russia Foundation.
Litaŭryn adznačaje, što sproba prymazać kamandu Navalnaha da «fabryki elfaŭ» była nie vypadkovaj, a asensavanaj. Źlityja Bełaj Foks unutranyja dakumienty Free Russia Foundation rassyłalisia pa redakcyjach užo ŭ hatovym vyhladzie z uzhadkaj Fondu pa baraćbie z karupcyjaj Navalnaha.
Dla čaho ŭsia hetaja historyja była patrebnaja biełaruskaj błohiercy? Adkazu na heta niama. Vyjhrać ad jaje moh tolki Leanid Nieŭźlin — kali b u jaho atrymałasia dyskredytavać svaich apanientaŭ, kamandu Navalnaha.
Chto takaja Beła Foks?
Beła Foks (Alena Krušeŭskaja) — 37-hadovaja žurnalistka i błohierka. Udzielničała ŭ Płoščy ŭ 2006 i 2010 hadach, uvachodziła ŭ Abjadnanuju hramadzianskuju partyju.
U 2014 hodzie pajšła vučycca va Univiersitet Korvina ŭ Budapiešcie pa śpiecyjalnaści «Jeŭrapiejskaja intehracyja». U 2017 pastupiła ŭ mahistraturu Centralnajeŭrapiejskaha ŭniviersiteta na śpiecyjalnaść «miedyja i kamunikacyi».
U 2020 była pres-sakratarom Usiebiełaruskaha kanhresa za niezaležnaść — inicyjatyva ničym nie skončyłasia, forum tak i nie sabraŭsia.
Na svajoj staroncy ŭ Linkedin Beła Foks pazicyjanuje siabie jak adnaho z «lidaraŭ revalucyi 2020 hoda ŭ Biełarusi».
Taksama pra jaje napisany ahromnisty artykuł u alternatyŭnuju vikipiedyju, Cykłaviki, dzie apisanyja źviazanyja ź joj małaimaviernyja historyi, jakija niemahčyma pravieryć,.
Siarod ich, naprykład, stvareńnie Ruchu za svabodu adukacyi Vienhryi, jakoje byccam paciahnuła za saboj adstaŭku mera Budapiešta, vykradańnie Beły kadyraŭcami ŭ Minsku ŭ kastryčniku 2020 hoda — niama nijakich inšych śviedčańniaŭ, kab kadyraŭcy niekaha vykradali ŭ Minsku, a taksama hulnia ŭ šachmaty z Hary Kasparavym na Forumie svabodnaj Rasii, padčas jakoj jana «trymałasia daŭžej za ŭsich apanientaŭ».
U 2021 hodzie Beła Foks uvajšła ŭ Štab abjadnanych siłaŭ — inicyjatyvu praciŭnikaŭ Śviatłany Cichanoŭskaj. U im byli, siarod inšych, Volha Karač, Dźmitryj Ščyhielski, Pavieł Kułažanka i padobnyja dziejačy.
Ciapier ža Beła Foks pracuje ŭ rasijskim libieralnym vydańni SOTA Project, jakoje finansuje toj samy Nieŭźlin. Jana adkazvaje za biełaruskuju tematyku.
SOTA Project dy inšyja prajekty, jakija źviazvajuć ź Nieŭźlinym i jahonymi hrašyma, zaŭziata krytykujuć Śviatłanu Cichanoŭskuju. I nie prosta krytykujuć, a sprabujuć usialak dyskredytavać lidarku demakratyčnych siłaŭ i pierakanać hramadstva ŭ tym, što Cichanoŭskaja nie karystajecca padtrymkaj biełarusaŭ.
Kali hod tamu ŭspłyła historyja sa źlitymi dakumientami, jana nie stała adkazvać na pytańni žurnalista Litaŭryna. Ciapier ža jana admoviłasia kamientavać situacyju i dla «Našaj Nivy».
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆRasijski multymiljanier Nieŭźlin moh być arhanizataram napadu ŭ Vilni na Leanida Vołkava, paplečnika Navalnaha
Rasijskaja «Sota» znoŭ «vykryła» Cichanoŭskuju i Łatušku. I znoŭ sieła ŭ łužynu
Rasijski ŚMI abvinavačvaje «Našu Nivu» ŭ falsifikacyi apytańnia. Voś čamu heta chłuśnia i zvyčajnyja palityčnyja razborki
Kamientary
Jaki narodziec, takija j lidary
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
Dajcie hrošaŭ, nu!