«Kali jon stanie ministram, Kubrakoŭ padasca pacanionkam». Historyja žyćcia Mikałaja Karpiankova
Mikałaj Karpiankoŭ amal nikoli nie mieŭ dobrych adnosin ź ministrami ŭnutranych spraŭ, ale pry hetym utrymlivaŭ svaje pasady. «Svaboda» parazmaŭlała pra adyjoznaha siłavika z byłymi tavaryšami Karpiankova pa słužbie, jaho znajomym i dziejnym aficeram biełaruskaha MUS.
Apošnija niekalki miesiacaŭ u biełaruskich ŚMI ŭsio čaściej hučyć paraŭnańnie kiraŭnika ŭnutranych vojskaŭ, namieśnika ministra ŭnutranych spraŭ Mikałaja Karpiankova sa stvaralnikam PVK «Vahner» Jaŭhienijem Pryhožynym. Pieršym pra heta zahavaryŭ kiraŭnik Narodnaha antykryzisnaha ŭpraŭleńnia Pavał Łatuška, potym toje ž paŭtaryŭ były desantnik, syn Valeryja Sachaščyka Alaksandar.
Sam Karpiankoŭ na vučeńniach pradstaŭnikoŭ śpiecpadraździaleńniaŭ źjaviŭsia z šaŭronam «Vahnera». Ściah rasiejskaj pryvatnaj vajskovaj kampanii łunaje ŭ vajskovaj častcy 3310 u Miensku.
Jakaja reputacyja ŭ Karpiankova? Čamu ŭ jaho byli kanflikty z Šunievičam i Karajevym? Ci moža jon stać supiernikam Łukašenki? «Svaboda» parazmaŭlała pra heta z byłymi tavaryšami Karpiankova pa słužbie, jahonym znajomym i dziejnym aficeram biełaruskaha MUS.
Rodam z Chocimskaha rajonu
Aficyjnaja bijahrafija Mikałaja Karpiankova dosyć ścipłaja. Paviedamlajecca, što jon naradziŭsia ŭ 1968 hodzie ŭ Miensku. Pry hetym navat nie było da kanca viadoma, ci biełarus jon z pachodžańnia.
Dziakujučy bazie BelPol «Svabodzie» ŭdałosia daviedacca, što baćki Mikałaja Karpiankova naradzilisia ŭ Chocimskim rajonie Mahiloŭskaj vobłaści. Heta samy-samy ŭschod Biełarusi, za niekalki dziasiatkaŭ kiłamietraŭ ad Rasiei.
Baćka Mikałaj Fiadotavič pachodzić ź vioski Janapolle. Maci — Maryja Ryhoraŭna — ź Biarozki. Abaich baćkoŭ siłavika ŭžo niama siarod žyvych.
Karpiankoŭ vučyŭsia ŭ Mienskaj suvoraŭskaj vučelni, potym prachodziŭ padrychtoŭku na tankista ŭ rasiejskim Uljanaŭsku. Pačynaŭ jak vajskoviec. Ale ŭ 1993 hodzie trapiŭ na słužbu ŭ milicyju.
«Piać chvilin pahavoryš — jak razumnuju knižku pračytaješ»
U 1995 hodzie Mikałaj Karpiankoŭ traplaje ŭ słužbu biaśpieki Łukašenki. Užo ŭ 2001-m stanovicca staršym adjutantam jaje 1-ha adździełu. Mahčyma, mienavita z taho času ŭ Karpiankova zastalisia dobryja adnosiny z Andrejem Uciurynym, jaki ŭznačalvaŭ słužbu biaśpieki Łukašenki, a potym staŭ namieśnikam dziaržsakratara Rady biaśpieki.
Alaksandar Azaraŭ, jaki pracavaŭ razam z Karpiankovym u HUBAZiKu, uspaminaje, što toj pry im telefanavaŭ Uciurynu, kab vyrašyć tyja ci inšyja pytańni.
«Razmaŭlali pa-siabroŭsku. Kali Karpiankoŭ chacieŭ da kahości padlizacca, to kazaŭ tak: «Z vami piać chvilin pahavoryš, i nibyta razumnuju knižku pračytaŭ». Toje samaje jon kazaŭ Uciurynu».
U 2020 hodzie Andrej Uciuryn byŭ asudžany na 12 hadoŭ kałonii za chabar.
«Chto macniejšy: «Ałmaz» ci «Alfa»?»
Ad 2003 da 2010 hoda Mikałaj Karpiankoŭ uznačalvaŭ śpiecpadraździaleńnie pa baraćbie z teraryzmam MUS «Ałmaz».
«Jon zrabiŭ «Ałmaz» sapraŭdnaj bajavoj arhanizacyjaj. «Ałmaz» nie taki vialiki, za čas jaho kiraŭnictva tam było 100—120 čałaviek. Vosiem hrup pa dziesiać čałaviek plus kiraŭnictva. U ich źjaviłasia na Hrušaŭcy baza, jon vybiŭ pamiaškańnie, padciahnuŭ dobrych instruktaraŭ z BFSA «Dynama», byŭ apantany idejaj «Ałmaza»», — raskazvaje były kaleha Mikałaja Karpiankova, jaki parazmaŭlaŭ sa «Svabodaj» na ŭmovach ananimnaści.
Surazmoŭca raskazvaje, što na bazu da «Ałmaza» pryjazdžali i kalehi ź Litvy, Niamieččyny, inšych krain Jeŭraźviazu. Sami «ałmazaŭcy» taksama niaredka jeździli na Zachad dla abmienu dośviedam. Karpiankovu było cikava, jak pracujuć takija śpiecpadraździaleńni ŭ roznych krainach.
«Niejak pytaŭsia ŭ Karpiankova, chto macniejšy — «Ałmaz» ci «Alfa», i jon kazaŭ, što i tam, i tam adny instruktary. Ale ŭ «Ałmazie» vyjezdy kožny dzień, ci minimum try razy na tydzień, a ŭ «Alfy» — 1—2 vyjezdy ŭ miesiac. I hety dośvied šmat pra što havoryć», — praciahvaje apovied kaleha.
Były siłavik kaža, što Karpiankoŭ zmoh stvaryć takuju atmaśfieru, kali bajcy ŭsprymali «Ałmaz» jak adnu siamju. I pry hetym jamu ŭdavałasia kantralavać ludziej, u jakich šmat enierhii i adrenalinu.
U 2006 hodzie Mikałaj Karpiankoŭ adznačyŭsia tym, što braŭ udzieł u zatrymańni kandydata ŭ prezidenty Alaksandra Kazulina. Taksama, mierkavana, jon stralaŭ u aŭtamabil Juryja Radziviła, kiroŭcy byłoha kandydata ŭ prezidenty.
«Jon lubiŭ uspaminać słužbu ŭ «Ałmazie». Raskazvaŭ, što niekalki razoŭ byŭ blizki da śmierci. Uspaminaŭ, jak bandyt adnojčy chavaŭsia ad ich sa zbrojaj u kanapie.
Pry hetym Karpiankoŭ zaŭsiody nasiŭ z saboj nož na nazie i maryŭ, kab na jaho chtości napaŭ, kab była mahčymaść prymianić», — raskazvaje Alaksandar Azaraŭ.
«Karpiankova nie lubili ŭsie ministry»
Na toj čas Ministerstva ŭnutranych spraŭ uznačalvaŭ Uładzimir Navumaŭ, vychadziec z «Ałmaza». Ź im u Karpiankova, jak raskazvajuć krynicy «Svabody», byli dobryja kamunikacyi. A voś z nastupnymi ministrami — Iharam Šunievičam i Juryjem Karajevym — adnosiny nie ładzilisia.
«Karpiankova nie lubili ŭsie. Jon nachier pasyłaŭ ministraŭ, i nichto ničoha zrabić nie moh. Jon umieŭ navodzić masty, suviazi. U pryvatnych razmovach umieje znajści padychod da čałavieka, pravilna pačastavać, pachvalić. Vialiki talent u manipulacyi. Jon adkryta kazaŭ, što Šunievič «žo…rukij invalid», ni na što nie zdolny. I z Karajevym adnosiny byli nie vielmi. Jon usprymaŭ heta tak: «Chto taki niejki tam Karajeŭ — heta nie raŭnia Karpiankovu», — raskazvaje znajomy siłavika.
Surazmoŭca praciahvaje, što Karpiankoŭ zdolny «iści da svajoj mety pa trupach», ale nie naprałom, a chitraściami i manipulacyjami.
«Karpiankoŭ — psichapat. Jon moža być vielmi abajalnym čałaviekam. A maładyja śpiecnazaŭcy ŭsprymajuć jaho jak bostva. Jon maje dar pierakanańnia. Da mnohich ludziej jon maje padychod», — kaža kolišni znajomy.
Dziejny aficer MUS skazaŭ «Svabodzie», što ź ciapierašnim ministram Ivanam Kubrakovym u Karpiankova taksama dosyć składanyja adnosiny praź ideju Karpiankova vyvieści ŭnutranyja vojski z padnačaleńnia ministra i stvaryć anałah rasiejskaj Nacyjanalnaj hvardyi.
«Karpiankova nie lubiła kiraŭnictva MUS, bo jon moh leźci praz hałavu. Jon pavinien jak kiraŭnik HUBAZiKa ŭsio vyrašać z namieśnikam ministra, a jon adrazu išoŭ da Rady biaśpieki», — raskazvaje Azaraŭ.
Naprykancy 2010 hod Mikałaja Karpiankova źniali z pasady kamandzira «Ałmaza». Adbyłosia heta nieŭzabavie paśla źbićcia kandydata ŭ prezidenty Ŭładzimira Niaklajeva. Pa šmatlikich śviedčańniach, u tych padziejach Karpiankoŭ braŭ niepasredny ŭdzieł.
«Stali pryciahvać da adkaznaści zadniaj dataj»
U 2012—2014 hadach Mikałaj Karpiankoŭ uznačalvaŭ upraŭleńnie pa narkakantroli i supraćdziejańni handlu ludźmi (UPNiPHŁ) kryminalnaj milicyi MUS.
«Što tyčycca handlu ludźmi, to miełasia na ŭvazie spynieńnie pierapraŭki biełaruskich dziaŭčat u AAE, choć tam 9 z 10 dziaŭčat sami hetamu byli rady. Mnie zdajecca, tady zajmalisia pierapadziełam hetaha rynku na karyść dziaržavy», — raskazaŭ «Svabodzie» były siłavik.
A voś za baraćbu z narkotykami Karpiankoŭ uziaŭsia davoli apantana. Pavodle słovaŭ surazmoŭcy, jamu ŭdałosia zhurtavać vakoł siabie dastatkova mocnuju kamandu.
«Uvohule, ci jość inšyja precedenty, što čynoŭnik ci siłavik moža źmianić zakanadaŭstva? Nijak nie atrymlivałasia źmianić antynarkatyčnaje zakanadaŭstva ŭ Biełarusi, i tady Karpiankoŭ niejkim čynam zmoh padleźci da Łukašenki z hetym pytańniem», — raskazvaje kolišni znajomy.
Surazmoŭca padkreślivaje, što mienavita pa antynarkatyčnym zakanadaŭstvie ŭ Biełarusi ŭpieršyniu pačała prymianiacca praktyka pryciahvańnia da adkaznaści «zadniaj dataj».
«Toje samaje, što ciapier robiać u palityčnych pracesach. Kali ja hladžu na ŭsie novaŭviadzieńni, represii, to razumieju: Karpiankoŭ — architektar usiaho hetaha. Pašparty, davieranaści. Ja ŭpeŭnieny, što z hetym pracuje asabista Karpiankoŭ», — kaža jahony znajomy.
Suprać fanataŭ i anarchistaŭ
U vieraśni 2014 hoda Mikałaj Karpiankoŭ staŭ kiraŭnikom Hałoŭnaha ŭpraŭleńnia pa baraćbie z arhanizavanaj złačynnaściu i karupcyjaj (HUBAZiK). Dziejny supracoŭnik milicyi rastłumačyŭ «Svabodzie», što ŭznačalić «Hałoŭnaje ŭpraŭleńnie» ličyłasia hanarovym, bo heta zusim inšyja zarobki i zvańni ŭ paraŭnańni z prosta «ŭpraŭleńniem».
Za saboj z UPNiPHŁ Karpiankoŭ pieraciahnuŭ Michaiła Biedunkieviča (toj staŭ jahonym namieśnikam) i Alaksandra Aloksu, jaki paźniej staŭ namieśnikam kiraŭnika 3-ha ŭpraŭleńnia HUBAZiK, viadomy pa zatrymańni anarchista Mikoły Dziadka.
«U HUBAZiKu zajmalisia futbolnymi fanatami i anarchistami. Jany praanalizavali paśla padziej u Kijevie ŭ 2014 hodzie, što ŭdarnaj siłaj revalucyi byli mienavita fanaty. Jany mohuć arhanizavacca, nie bajacca supracoŭnikaŭ milicyi. HUBAZiK pačaŭ hramić ich asiarodki», — raskazvaje były kaleha Karpiankova.
Pry hetym u kiraŭnika HUBAZiKa ŭźnik kanflikt z Siarhiejem Rumasam, jaki na toj čas uznačalvaŭ Bank raźvićcia i byŭ kiraŭnikom Biełaruskaj fiederacyi futbołu.
«Karpiankoŭ sčapiŭsia z Rumasam. Prosta tak Rumasa Karpiankoŭ źniać nie moh.
Tady jon pajšoŭ pa firmach, jakija finansavali fiederacyju futbołu, i pačaŭ ich presavać.
U ABFF tady pačalisia finansavyja prablemy, tamu faktyčna jany sami stali źlivać fanataŭ», — kaža były kaleha Karpiankova.
Što tyčycca anarchistaŭ, to ź imi taksama «pracavali» jak ź ludźmi, zdolnymi da abjadnańnia i hatovymi pajści na ŭčynak dziela idei.
«Jany žyvuć jak kryminalnaja banda»
Usie surazmoŭcy «Svabody» adznačajuć, što Karpiankoŭ — vialiki pracaholik. Jon vychodziŭ na pracu amal kožnyja vychodnyja.
«Jon čałaviek vielmi sistemny. Mnie raskazvali, što Karpiankoŭ kožny svoj dzień zanatoŭvaŭ u štodziońnik. Dzie jon byŭ i čym zajmaŭsia ŭ kožnuju hadzinu. U jaho stełažy štodziońnikaŭ. U jaho vyrašeńnie prablem zaŭsiody ŭ hrafikach, u kartach, vielmi pa-vajskovamu, zhodna sa stratehijaj. Kaho ŭziać, kaho pasadzić», — raskazvaje jahony znajomy.
Karpiankova nielha było ŭbačyć na pracy padpitaha ci z pachmiella. Jeździŭ na starym «mersedesie», choć jahonyja namieśniki i kiraŭniki ŭpraŭleńniaŭ mieli kudy lepšyja i naviejšyja aŭto.
«Užo ŭ 2015 hodzie Karpiankova i Biedunkieviča vielmi bajalisia inšyja milicyjanty, ja bačyŭ heta na svaje vočy. Jany ŭžo tady byli karalami, što havaryć pra ciapierašnija časy. Karpiankoŭ umieje raspraŭlacca sa svaimi apanientami, a apanienty ŭ jaho byvajuć i ŭnutry sistemy. Jon u tym liku nienavidzieŭ Šunieviča — za toje, što toj były kadebešnik», — raskazvaje znajomy namieśnika ministra.
Usie surazmoŭcy «Svabody» padkreślivajuć, što ŭ HUBAZiKu stvoranaja takaja sistema, što prosta tak adtul syści niemahčyma.
«Jany miž saboj žyvuć jak pradstaŭniki kryminalnaj bandy. Nielha prosta tak uziać i syści z HUBAZiKa. Buduć prablemy. I svaich abaraniajuć luboj canoj. I nie samych razumnych ludziej heta padkuplaje. Ja viedaju chłopcaŭ, jakija słužyli ŭ HUBAZiKu, byli całkam adekvatnymi, ale ciapier stali hiestapaŭcami. Pramytyja mazhi całkam», — kaža znajomiec Karpiankova.
Alaksandar Azaraŭ taksama zhadžajecca, što ŭ Karpiankova była reputacyja čałavieka, jaki staić za svaich haroj. Praŭda, Azaraŭ kaža: kali ŭ jaho ŭźnik kanflikt ź Biedunkievičam, to Karpiankoŭ staŭ na bok apošniaha. Adnak pry hetym dapamoh z pracaŭładkavańniem u Akademiju MUS.
«Byŭ vielmi razhubleny»
Były kaleha Karpiankova raskazvaje, što jamu dakładna viadoma ab tym, što dzieści z 2019 hoda kiraŭnik HUBAZiKa staŭ jeździć pa pryvatnych firmach u Miensku i šukać sabie pracu kiraŭnika słužby biaśpieki. Sprava ŭ tym, što ŭ jaho kančaŭsia kantrakt, i na praciah jon nie vielmi raźličvaŭ.
«U toj čas jon byŭ vielmi razhubleny», — kaža surazmoŭca.
U svoj dzień naradžeńnia 6 vieraśnia 2020 hoda Mikałaj Karpiankoŭ ź inšymi tavaryšami pa słužbie staŭ dubinkami kałacić šyby kaviarni O'Petit u Miensku. Kažuć, što heta mahło ŭratavać jaho ad adstaŭki.
«Jon mocny i charyzmatyčny čałaviek. Jaho časta apisvajuć jak debiła, jaki hramiŭ dubinkami kafe, ale heta daloka nie tak. Jon razumny, adukavany, metanakiravany i sistemny. U cyvilnym adzieńni ŭ jaho dobraja vypraŭka, dobraja charyzma. Nie adrazu skažaš, što pierad taboj vajskoviec. Jon umieje havaryć biez mataŭ, ale i z matami. Toje, što jon śpiecnazaviec, vydajuć tolki častyja paŭtory. Pahladzicie niadaŭnija intervju z Sachaščykam-małodšym, tam toje samaje. Ludzi zvykli kantralavać toje, što kažuć», — raskazvaje eks-kaleha.
«Karpiankoŭ moža źniščyć Łukašenku»
Inšy znajomy Karpiankova pierakanany, što pasada ministra ŭnutranych spraŭ — heta nie toj maksimum, na jaki jon raźličvaje.
«Dumaju, jon maryć stać šefam usioj Biełarusi. U jaho reputacyja praź ŚMI łancuhovaha sabaki režymu, ale ludzi da kanca nie razumiejuć, kim jon jość. Heta čałaviek ź vielmi nieardynarnymi zdolnaściami i myśleńniem. Ja nie vyklučaju, što kaliści mienavita Karpiankoŭ źniščyć Łukašenku», — kaža jaho znajomy.
Były kaleha Karpiankova tak nie ličyć. I ŭzhadvaje, jak rasiejski piśmieńnik Barys Akunin uvioŭ u movu japonskaje słova «akunin», što značyć niahodnik, ale i vybitnaja asoba, jakaja viernaja svajmu haspadaru.
«Voś heta pra Karpiankova. Kali jon stanie novym ministram, to Kubrakoŭ moža padacca prostym pacanionkam na jaho fonie».
«Jaho nie treba niedaaceńvać. Jon buduje stratehičnuju sistemu. Dziciačyja łahiery — heta niebiaśpiečnaja reč, jon dumaje na 10 hadoŭ napierad. Kaliści z našaha boku hetak ža pracavaŭ Siarhiej Bulba z «Biełym lehijonam», jany ludzi adnaho hartu. Jon celny čałaviek, jaki imkniecca da svajoj mety», — ličyć były tavaryš pa słužbie.
«Dyrlevanhier našych dzion»
U Mikałaja Karpiankova adziny syn. Krynicy «Svabody» raskazvajuć, što ŭ 2020 hodzie, kali pačalisia pratesty, baćka adrazu prystaviŭ da jaho achoŭnika. Sam Karpiankoŭ taksama chodzić z achoŭnikam.
Synu Iharu 33 hady. Jon pracuje ŭ 5-m upraŭleńni HUBAZiKa. Pra jaho jość roznyja śviedčańni. Adny kažuć, što heta spakojny chłopiec, jakomu nie nadta padabajecca ŭvaha praz baćku. Pa źviestkach ad inšych, naadvarot — jon «pantarez». I, mahčyma, taksama braŭ udzieł u bićci šybaŭ u kaviarni O'Petit.
Mienavita pry Karpiankovu HUBAZiK atrymaŭ funkcyi palityčnaj palicyi. Jany zapisvajuć «pakajalnyja» videa, udzielničajuć u prynižeńniach i katavańniach źniavolenych.
«Ja pamiataju, kali HUBAZiK zatrymaŭ fanata i vajara «Azova» Stasa «Teror-Mašynu» Hančarova, to tam vielmi radavalisia, što na jaho fonie možna kazać, što ŭsie fanaty — nacysty. U Hančarova na śpinie była tatuiroŭka z esesaŭcam Oskaram Dyrlevanhieram.
Ja voś nahavaryŭ, jaki Karpiankoŭ abajalny, sistemny i razumny. Ale pry hetym treba skazać, što heta Dyrlevanhier našych dzion. Z papraŭkaj, što pakul u Biełarusi nie vajenny čas, tamu jon nie moža rasstrelvać mirnaje nasielnictva. Zbudavanaja sistema całkam nacysckaja, hiestapaŭskaja, i pra heta ni ŭ jakim razie nielha zabyvacca», — kaža były kaleha Karpiankova.
Čytajcie taksama:
«Samaja lepšaja prafiłaktyka — prymianieńnie zbroi» — Karpiankoŭ
«Poc» — heta maleńki člen u maleńkaha chłopčyka». Karpiankoŭ blisnuŭ u linhvistycy
Kamientary