Грамадства11

Жанчыны, якія перажылі пасляродавую дэпрэсію, расказалі, як адольвалі цяжкі стан

Калі ў жыцці жанчыны з'яўляецца дзіця, з ім прыходзяць не толькі радасці, але і сур'ёзныя перамены. Фізічныя і сацыяльныя аспекты зменяюцца, абмяжоўваючы асабістую прастору і лад жыцця. З гэтай нагоды нават усвядомленыя маці могуць сутыкнуцца з пасляродавай дэпрэсіяй. Тры жанчыны, якія пераадолелі гэты стан, расказваюць пра свой досвед: як развівалася хвароба і што дапамагло ім справіцца з гэтым выклікам.

«Я не ўяўляла, што такое магло адбыцца са мной»

У 2004 годзе Юлія выйшла замуж. Для дзяўчыны гэта быў другі шлюб — яна нарэшце сустрэла мужчыну, з якім, здавалася, можа пабудаваць сям'ю. Неўзабаве жанчына зацяжарыла.

У хуткім часе мужу прапанавалі павышэнне: каб заняць новую пасаду, прыйшлося пераехаць з невялікага горада ў сталіцу. На новым месцы сям'я ўзяла крэдыт і набыла кватэру. Каб хутчэй разлічыцца з даўгамі, муж Юліі працаваў з раніцы да вечара. Жанчына разумела, што яго працагалізм выкліканы клопатам пра сям'ю, таму не патрабавала дадатковай увагі. І ўсё ж пачуццё адзіноты нарастала — у новым горадзе, акрамя мужа, блізкіх людзей у Юлі не было. Дадатковым ударам стала раптоўная хвароба маці — пра дапамогу з яе боку не магло быць і гаворкі.

Фота: unsplash.com

Калі нарадзілася дзіця, Юлія адчувала штодзённую стомленасць: сям'я закрывала даўгі — на няню бюджэту ўжо не хапала. Сталы стрэс пачаў адбівацца на нованароджаным сыне:

«Відаць, дзеці адчуваюць стан маці. Бо праз месяц-два сын пачаў часта плакаць, мала спаў. Гэта вельмі вымотвала. Былі моманты, калі муж толькі пераступаў парог кватэры, а я проста ўпіхвала дзіця яму ў рукі са словамі «я больш не магу, мне трэба паляжаць, у цішыні».

Апатыя перарасла ў частыя нервовыя зрывы. Не маючы сіл і рэсурсу супакоіць дзіця, Юлія часта зрывалася на крык. Астылі і адносіны з мужам — сваркі ўзнікалі па дробязях, аслабела сэксуальнае жаданне. Юля прызнаецца, што ёй хацелася пажыць адной: «Я не ўяўляла, што такое магло адбыцца са мной. Нягледзячы на ​​вонкавы дабрабыт, у мяне было моцнае жаданне проста легчы і глядзець у столь. Хацелася бавіць час па-за домам, без сям'і, але ў тых абставінах гэта было немагчыма».

Па дапамогу да блізкіх Юлія практычна не звярталася: «Муж шмат працаваў, дапамагаў толькі, калі я папрасіла. А я прасіла мала — было перакананне, што я дома ў дэкрэце і асноўны клопат пра дзіця павінен быць на мне».

Калі дзіцяці споўнілася 3 месяцы, каб хоць неяк адцягвацца ад руціны і выходзіць у соцыум, жанчына аднавіла трэніроўкі па пілатэсе, запісвалася на розныя курсы і інтэнсівы, дзе расказвалі пра асабістыя межы і любоў да сябе. Каб аднавіць адносіны з мужам, Юлія стала хадзіць да псіхолагаў.

Потым здарыўся чарговы пераезд, але ўжо ў іншую краіну: зноў пакупка кватэры і зноў доўг, які лёг на плечы мужа. Юлія чарговы раз засталася без дапамогі. Нягледзячы на ​​тое, што на той момант сыну ўжо споўнілася шэсць гадоў, лягчэй не станавілася.

«Я зразумела, што ў мяне дэпрэсія, даволі позна. Усведамленне прыйшло пасля таго, як я падпісалася на дзіцячага псіхолага і стала вывучаць матэрыялы на гэтую тэму. Тады паступова ўся атрыманая інфармацыя стала складацца ў адзіную карціну. Зразумела, што ў мяне была пасляродавая дэпрэсія, якая паступова нарастала ўсе гэтыя гады. І, мяркуючы па сваім стане зараз, думаю, што яна нікуды не падзелася, а толькі ўкаранілася».

Цяпер жанчына праходзіць тэта-сесіі і плануе звярнуцца да псіхіятра. Акрамя гэтага яна стала больш беражліва ставіцца да сябе: «Я стала прасіць дапамогі ў мужа і тлумачыць яму свой стан. З вялікай увагай і клопатам стаўлюся да сябе — калі стамілася — не прыбіраю, не гатую».

«Шкадавала, што не зрабіла аборт, і адчувала віну з-за гэтых думак»

Надзя зацяжарыла рана — дзяўчыне толькі споўнілася 18 і жадання рабіцца маці ў яе не было, аднак бацька дзіцяці быў рады навінам і запэўніваў яе, што разам яны справяцца з магчымымі цяжкасцямі. Будучаму папаўненню ўзрадаваліся і бацькі маладых — сумеснымі намаганнямі яны арганізавалі вяселле і назбіралі першы ўзнос на жыллё для новай сям'і.

Нягледзячы на ​​малады ўзрост і адсутнасць хранічных захворванняў, цяжарнасць Надзеі праходзіла складана. Яе мучыў моцны таксікоз, увесь час ацякалі ногі, было цяжка дыхаць. Але акрамя праблем са здароўем дзяўчыну турбавала стаўленне лекараў:

«На аглядах лекары пыталіся, чым я думала, калі так рана «залятала», і вельмі дзівіліся, даведаўшыся, што мяне не кінуў муж».

Роды былі цяжкія і ў фізічным, і ў маральным плане. У радзільні дзяўчыне ўсунулі дзіця, толкам не патлумачыўшы, як з ім спраўляцца:

«Туалет быў адзін на паверх. Я не ведала, ці магу пакінуць дзіця ў палаце, каб проста схадзіць аблягчыцца. З-за страху, што з ім нешта здарыцца ў маю адсутнасць, я трывала да боляў у мачавым пузыры».

Фота: unsplash.com

Пасля выпіскі з радзільнага дома жанчына адчула палёгку, але перадышка аказалася нядоўгай. У дзіцяці пачаліся колікі — яно плакала, практычна не перастаючы:

«Я не ведала, як супакоіць дачку: яна раўла другія суткі. Тое, што раілі лекары, не працавала. У адзін момант я падумала, што, калі зараз выкіну яе ў акно і выйду следам, гэты кашмар скончыцца. Так я зразумела, што ўяўляю небяспеку для дзіцяці, і ў слязах патэлефанавала першаму псіхіятру, чый нумар змагла знайсці».

Надзі дыягнаставалі дэпрэсію: ёй прызначылі антыдэпрэсанты і тэрапію. Падчас размовы з псіхолагам яна ўпершыню агучыла, што шкадуе, што не зрабіла аборт. Гэтае адкрыццё выклікала сорам і пачуццё віны перад дачкой.

Лячэнне пачало дапамагаць на другі месяц. У дзяўчыны з'явіліся сілы, каб выбрацца з дому на шпацыр з сяброўкамі, а страх, што з дзіцем можа здарыцца нешта дрэннае ў яе адсутнасць, стаў слабець.

Медыкаментознае лячэнне працягвалася год. Цяпер маладой маме значна лепш: яна змагла наладзіць кантакт з дзіцем і радая, што калісьці вырашыла не перарываць цяжарнасць. Зрэшты, успамінаючы мінулы досвед, нараджаць другога Надзя не плануе — баіцца, што дэпрэсія можа вярнуцца.

«Усім сваякам было цяжка – і ўсе пазвальвалі»

Больш за пяць гадоў Аксана з мужам спрабавалі завесці дзіця, але ўсе спробы заканчваліся няўдала. Аднак пасля доўгіх месяцаў складанага лячэння жанчына ўбачыла дзве запаветныя палоскі на тэсце.

Радасць, якую адчувала жанчына ў момант цяжарнасці, была настолькі моцная, што таксікоз і ўсе праблемы са здароўем здаваліся няважнымі. Калі Аксане прызначылі кесарава, яна штудзіравала літаратуру і маральна рыхтавалася да аперацыі. Роды прайшлі паспяхова, а вось з аднаўленнем былі складанасці — шво пастаянна балела, адчувалася слабасць. І ўсё ж Аксану з дзіцем выпісалі дадому.

Фізічны боль рабіў пакутлівай любую, нават самую простую працу па хаце. Падымаць дзіця на рукі і карміць яго таксама было неверагодна цяжка. У момант, калі Аксане патрэбна была дапамога, мужа побач не было — ён пачаў пазбягаць зносін з дачкой і ўсё часцей затрымліваўся на працы. У сям'і пачаліся скандалы.

«Я не шкадую пра тое, што нарадзіла дзіця. Але ўсё ж гэта агульны выбар — мой і майго мужа. Мне патрэбна была дапамога, а яе не было. Усім было цяжка — і ўсе пазвальвалі».

На маральным стане Аксаны адбівалася фінансавая залежнасць. У той момант сям'я пачала будаваць сваю кватэру і ўвесь бюджэт аказаўся ў руках мужа, які займаўся рамонтам. Калі жанчына прасіла выдзеліць сродкі на манікюр, касметыку ці рэчы, ён называў гэта празмернасцю і адмаўляў.

«У дэкрэце ты застаешся без працы і атрымліваеш капейкі дапамогі, якія не пакрываюць нават патрэбы дзіцяці. Адсутнасць фінансавай падушкі вельмі цісне і абмяжоўвае».

У дадатак да ўсяго Аксану хваляваў свой адбітак у люстэрку. Пасля родаў цела змянілася, а на базавы хатні догляд проста не хапала сіл. У мінулым дагледжаная дзяўчына ператварылася ў вечна стомленую, не выспаную жанчыну ў расцягнутай футболцы. На гэтай глебе пачаліся нервовыя зрывы. Нягледзячы на ​​цяжкі эмацыйны стан, дзяўчына не звярталася па дапамогу да доктара:

«Каб звяртацца, патрэбны магчымасці: нехта павінен пасядзець з дзіцем. Патрэбны грошы на спецыяліста, а іх не было. Я шукала дапамогу ў мамскіх чатах — сярод жанчын, якія маюць рэлевантны досвед».

Сёння Аксана адчувае сябе лепш, але праблемы цалкам не сышлі: «Я спрабую знаходзіць час для сябе: выйсці на каву з сяброўкай ці зрабіць манікюр. Але гэта бывае вельмі рэдка. Здаецца, калі б у мяне была магчымасць пакідаць дом хаця б раз на тыдзень, гэта моцна б мне дапамагло».

Каментарый псіхолага

Пра тое, што такое пасляродавая дэпрэсія і як з ёй змагацца, расказала магістр псіхалогіі, коуч Іда Панфіленка.

«Тэма пасляродавай дэпрэсіі да канца не вывучана. Лічыцца, што у чалавека павінна быць схільнасць да гэтага захворвання — напрыклад, пэўны тып нервовай сістэмы, спадчыннасць (дэпрэсіі ў блізкіх сваякоў) ці гарманальныя збоі ў арганізме», — кажа псіхолаг.

Іда адзначае: «Пасля родаў важна не прапусціць асноўныя «званочкі», па якіх можна вызначыць дэпрэсію. Імі могуць стаць апатыя і разбітасць, пачуццё віны, адсутнасць радасці і задавальненняў, абыякавасць. Сімптомамі таксама могуць стаць фізічная затарможанасть, думкі, што ў будучыні не будзе нічога добрага, абыякавасць або гіперапека дзіцяці».

«Але гэта ўсё не навальваецца адразу, а прыходзіць паступова, дабіраючы новыя ўскладненні. Таму лепш не чакаць, пакуль набярэцца «поўны камплект», а звяртацца да лекара, калі прыгнечаны стан трымаецца стабільна і не праходзіць».

У барацьбе з хваробай важная падтрымка сям'і. Псіхолаг падкрэслівае, што родныя не павінны спрабаваць падбадзёрыць жанчыну пустымі фразамі:

«Казаць «Усё ж добра», «Трэба думаць пазітыўна», «Схадзі павесяліся» дакладна не трэба. Гэта выкліча адчуванне, быццам навакольныя не разумеюць стан маці, і толькі пагоршыць сітуацыю».

Абясцэньваць пачуцці жанчыны словамі «Мне б твае праблемы», «Усе так жывуць і нічога» ці, наадварот, гіперапекаваць таксама не варта. Псіхолаг упэўнена: «Нягледзячы на ​​тое, што чалавеку сапраўды дрэнна і многія паўсядзённыя рэчы могуць давацца яму цяжка, наяўнасць пасільнай руціны дапамагае хутчэй аднавіцца. Таму дапамагаць трэба, але ў меру».

Паводле слоў спецыялісткі, дзейснымі будуць прызнанне сур'ёзнасці сітуацыі, дапамога ў быце і змене абстаноўцы. Жанчыне важна выходзіць на прагулкі, паўнавартасна харчавацца, падтрымліваць рэжым сну, мець магчымасць прыняць расслабляльную ванну. 

Псіхолаг нагадвае: «Чалавек можа быць абыякавы да вас ці да дзіцяці, можа спрабаваць ізалявацца, пазбягаць зносін, вінаваціць вас. Важна памятаць, што гэта толькі сімптомы хваробы і не адносіцца асабіста да вас. Як і любая хвароба, дэпрэсія патрабуе назірання лекара і выверанага лячэння. Таму важна падтрымліваць маладую маці ў жаданні звярнуцца да спецыяліста».

«Наша Нiва» — бастыён беларушчыны

ПАДТРЫМАЦЬ

Каментары1

  • Дуб
    02.12.2023
    Што-то здеся ня так. Правителям есть смысл задуматься о предоставлении отцу оплачиваемого отпуска после рождения ребёнка, на срок 3-4 месяца, как в Норвегии. Тогда у мамы не будет депрессии, либо она станет ну очень редким явлением. Почему у Норгов это само собою, а у нас - нет ?

Як жыве і чым займаецца Крысціна Моцная — меркаваная дачка Аляксандра Лукашэнкі33

Як жыве і чым займаецца Крысціна Моцная — меркаваная дачка Аляксандра Лукашэнкі

Усе навіны →
Усе навіны

Сёння даляр упаў на сем капеек да 3,4 рубля

На падтрымку дэпартаванага ў Беларусь экс-каліноўца Васіля Верамейчыка сабралі неабходную суму3

На трасе Мінск — Гродна заўважылі дзікіх коней ВІДЭА

Кіраўнік МЗС Польшчы: Я зачыню ўсе расійскія консульствы, калі Масква працягне дыверсіі5

Цэнтр Мінска сёння перакрыюць для ўсіх відаў транспарту — едзе Пуцін11

Кіраўніка крымінальнай міліцыі Клімавічаў арыштавалі за хабар. Пагражае да 15 гадоў10

Пара ажанілася з-за размеркавання. Суд прызнаў шлюб несапраўдным3

Трамп прызначыў «цара» па пытаннях штучнага інтэлекту і крыптавалют4

Адбылося лёсаванне новага футбольнага турніру — Клубнага чэмпіянату свету2

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Як жыве і чым займаецца Крысціна Моцная — меркаваная дачка Аляксандра Лукашэнкі33

Як жыве і чым займаецца Крысціна Моцная — меркаваная дачка Аляксандра Лукашэнкі

Галоўнае
Усе навіны →