Usiaho patrochu33

Navukoŭcy adradzili vymierłuju žyviolinu biez kłanavańnia. Jakim čynam im heta ŭdałosia?

Ab paśpiachovym vopycie adradžeńnia kvahi — vymierłaj u 19 stahodździ ziebry, piša The Wall Street Jornal.

Quagga Kvaha Kvahha
Kvaha Rau. Fota: Wikimedia Commons

Kvahi žyli na adnosna abmiežavanaj terytoryi paŭdniovaj Afryki. U vyniku ahresiŭnaha palavańnia ich papulacyja była źniščana. Apošniaja kvaha pamierła ŭ zaaparku Amsterdama ŭ 1883 hodzie.

Quagga Kvaha Kvahha
Kvaha. Zdymak 1870 hoda. Fota: Wikimedia Commons

Heta žyvioła adroźnivałasia ad inšych ziebraŭ śpiecyfičnaj afarboŭkaj: pałosy pakryvali tolki hałavu, šyju i častkova śpinu, u toj čas jak zadniaja častka i nohi zastavalisia karyčnievymi i amal całkam pazbaŭlenymi pałosak. Nazva «kvaha» pachodzić ad hatentockaha słova, jakoje pierakładajecca jak «ziebra», i źjaŭlajecca hukapierajmańniem kryku, jaki vydavali hetyja žyvioły.

Pieršapačatkova kvaha była kłasifikavana jak asobny vid. U 1984 hodzie z vysachłaj myšcy muziejnaha ŭzoru kvahi była zdabyta DNK, što zrabiła jaje pieršaj vymierłaj žyviołaj, z ekzemplara jakoha ŭdałosia atrymać DNK.

Analiz hetaj DNK, a taksama šerah inšych nastupnych daśledavańniaŭ, dazvoliŭ vyznačyć raźmiaščeńnie kvahi ŭnutry vidu burčełavych ziebraŭ (Equus quagga), što paćvierdziłasia dalejšymi daśledavańniami.

U 1987 hodzie byŭ pačaty prajekt «Kvaha» (Quagga Project), zasnavalnikam jakoha staŭ taksidermist Rajnchold Rau, jaki pierajechaŭ z Hiermanii ŭ Paŭdniovuju Afryku. Jon vyrašyŭ, što dziakujučy sielekcyjnamu raźviadzieńniu mahčyma viarnuć kvahu. U adroźnieńnie ad kłanavańnia, jakoje stvaraje hienietyčnuju kopiju, taki šlach dazvalaje adnavić cełuju papulacyju z naturalnaj hienietyčnaj raznastajnaściu, što asabliva aktualna dla padvidaŭ.

Navukoŭcy adbirali ziebraŭ ź blednymi, karyčnievymi ci mienš vyjaŭlenymi pałosami, kab atrymać patomstva z bolš pryhłušanymi pałosami na zadniaj častcy cieła i nahach.

Sielekcyjnaje raźviadzieńnie patrabuje vialikich namahańniaŭ i pastajannaha manitorynhu. Naprykład, navukoŭcy kožnyja dva hady aceńvajuć patomstva na pradmiet adpaviednaści kryteryjam afarboŭki.

Kab źnizić ryzyku inbrydynhu (blizkasvajackaha skryžavańnia pamiž asobinami ŭ papulacyi), raz na piać hadoŭ samcoŭ pieramiaščajuć u novyja statki. Časam jany nie chočuć sparvacca z samkami ŭ novym asiarodździ na praciahu dvuch-troch hadoŭ, što zapavolvaje praces adboru.

U 2005 hodzie źjaviłasia žarabia treciaha pakaleńnia pa imieni Hienry, afarboŭka jakoha akazałasia vielmi padobnaj da afarboŭki sapraŭdnaj kvahi, viadomaj pa muziejnych ekspanatach.

Na siońnia prajekt naličvaje bolš za 150 žyvioł, ź jakich kala 10% źniešnie amal identyčnyja kvaham XIX stahodździa. Kiraŭnik prajekta Marč Ternbuł (March Turnbull) śćviardžaje, što niekatoryja žyvioły nastolki padobnyja da aryhinalnaj kvahi, što mahli b arhanična ŭpisacca ŭ histaryčny statak. Takija ziebry atrymali nazvu «kvaha Rau» ŭ honar zasnavalnika prajekta. Adnoj ź placovak dla vypasu hetych žyvioł staŭ park u Vierhielehienie, niedaloka ad Kiejptaŭna.

Niahledziačy na ​​dasiahnieńni, prajekt maje niamała krytykaŭ. Niekatoryja navukoŭcy ličać vyviedzienych žyvioł tolki paviarchoŭnaj kopijaj kvahi, zajaŭlajučy, što ŭ vyniku «prosta zrabili ziebru mienš pałasataj».

Adnak prychilniki prajekta padkreślivajuć, što hałoŭnaja meta — heta nie prosta źniešni vyhlad, a vypraŭleńnie pamyłki čałavieka, jaki źniščyŭ kvahu. Vopyt sielekcyjnaha adradžeńnia kvahi možna prymianiać i dla adnaŭleńnia papulacyj inšych vidaŭ, jakija znachodziacca na miažy źniknieńnia.

Kamientary3

  • Začiem
    14.11.2024
    Začiem?
  • Prachožy
    14.11.2024
    U hady WW2 niemcy takim ža čynam "adradzili" tura, Ale usio ž hety "tur" hienietyčna zastaŭsia karovaj, tolki z vyhladu nahadvajučy dzikaha tura.
  • Nu
    14.11.2024
    Prachožy,
    Možno i inačie na eto smotrieť.
    Korova hienietičieski - tot žie tur, tolko sielekcionno adaptirovannyj k miaso-mołočnoj promyšlennosti.

«Skazaŭ: ja tut ničoha prasić nie budu». Žonka raskazała, jak Vieramiejčyka pryznali pahrozaj u Litvie18

«Skazaŭ: ja tut ničoha prasić nie budu». Žonka raskazała, jak Vieramiejčyka pryznali pahrozaj u Litvie

Usie naviny →
Usie naviny

U efiry prapahandystaŭ pakazali jašče adnaho źniavolenaha kalinoŭca — Maksima Ralko5

U Minsku ŭzialisia znosić park «Drymłend» VIDEA2

Storm Shadow siońnia mahli ŭdaryć pa histaryčnaj siadzibie na Kurščynie, dzie raźmiaščaŭsia rasijski kamandny punkt4

Kudy znoŭ źnik Pucin? Vyjaviłasia, što jaho apošnija sustrečy — heta nasamreč zapisy miesiačnaj daŭniny3

«Heta zamach na zabojstva». Pad Hrodnam niechta naciahnuŭ drot nad ściežkaj, dzie katajucca matacyklisty3

Papa Rymski zaćvierdziŭ abrad svajho pachavańnia2

Administrataram ukrainskaha telehram-kanała, jaki dapamahaŭ paźbiahać pozvaŭ, akazałasia biełaruska8

Kiraŭnik Pientahona patłumačyŭ, navošta ZŠA pieradajuć Ukrainie supraćpiachotnyja miny

Siłaviki na vučeńniach adpracoŭvali zmahańnie z čerhami na vybarčych učastkach5

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

«Skazaŭ: ja tut ničoha prasić nie budu». Žonka raskazała, jak Vieramiejčyka pryznali pahrozaj u Litvie18

«Skazaŭ: ja tut ničoha prasić nie budu». Žonka raskazała, jak Vieramiejčyka pryznali pahrozaj u Litvie

Hałoŭnaje
Usie naviny →