Rasija sprabuje destabilizavać Nihieryju. Upadzie jana — upadzie ŭsia Zachodniaja Afryka
Pa ŭsioj Nihieryi, adnoj z najmacniejšych krain Afryki, vybuchnuli masavyja pratesty suprać ekanamičnaj palityki ŭrada. U častki demanstrantaŭ zaŭvažanyja rasijskija ściahi, jak heta ŭžo było padčas pratestaŭ u susiednich ź Nihieryjaj krainach, dzie potym adbylisia prakramloŭskija pieravaroty. Tłumačym, u čym vyklučnaść Nihieryi i čamu jaje mahčymy pierachod pad rasijski ŭpłyŭ stanie katastrofaj dla Zachadu.
U šmatlikich haradach i rehijonach Nihieryi z 1 žniŭnia pačalisia masavyja antyŭradavyja pratesty z-za prablem z karupcyjaj, vysokaj inflacyi i hoładu. U demanstracyjach i biesparadkach udzielničajuć sotni tysiač nihieryjcaŭ, častka ź jakich pierakryvaje aŭtamahistrali, zachoplivaje administratyŭnyja budynki i zmahajecca z palicyjaj.
Siarod pratestoŭcaŭ taksama byli zaŭvažanyja ludzi z rasijskimi ściahami, jakija zaklikajuć da vajskovaha pieravarotu ŭ Nihieryi i źviartajucca da Uładzimira Pucina, «kab toj ich vyratavaŭ», paviedamlajuć ahienctva Reuters i nihieryjskija miedyja sa spasyłkaj na ŭłady krainy.
Ahulnanacyjanalny pratest, jaki ładzicca pad łozunham «End Bad Governance» («Dałoŭ drennaje dziaržkiravańnie»), byŭ vyklikany niezadavolenaściu ekanamičnymi reformami ŭrada Nihieryi na čale z prezidentam krainy Bołaj Cinubu, jakija pryviali da istotnaha skaračeńnia subsidyj na bienzin i elektraenierhiju, devalvacyi valuty i rekordnaj za tryccać hadoŭ inflacyi. Z-za hetaha pratestoŭcy patrabujuć admieny skandalnych reformaŭ i adstaŭki ŭrada razam z prezidentam.
Padčas demanstracyj i biesparadkaŭ zahinuli jak minimum 22 čałavieki (siarod ich jość adzin niepaŭnahadovy), bolš za 700 pratestoŭcaŭ byli aryštavanyja. U niekatorych rehijonach dziejničaje kamiendanckaja hadzina.
Fakt najaŭnaści rasijskich ściahoŭ u častki pratestoŭcaŭ vyklikaŭ rezkuju reakcyju z boku nihieryjskich uładaŭ. Tak, prezident krainy Boła Cinubu sklikaŭ terminovuju naradu z kiraŭnikami dziaržaŭnych śpiecsłužb i armii, na jakoj abmiarkoŭvalisia kontrmiery suprać prarasijskich ahientaŭ upłyvu.
«My dakładna i adnaznačna papiaredžvajem, što nie dazvolim nikomu padymać zamiežny ściah u Nihieryi. Heta dziaržaŭnaja zdrada, i jana budzie razhladacca nami mienavita tak», — pryhraziŭ načalnik Hienštaba nihieryjskaj armii Krystafier Musa adrazu paśla narady z prezidentam, pieradaje Reuters.
Na fonie hetaha pasolstva Rasii ŭ Nihieryi paśpiašałasia zajavić miascovaj presie, što nie maje nijakaha dačynieńnia da źjaŭleńnia rasijskich ściahoŭ u nihieryjskich pratestoŭcaŭ, ale pry hetym dadało, što «rasijskija ściahi — heta asabisty vybar asobnych nihieryjcaŭ».
Jak paviedamlajuć miascovyja ŚMI, reakcyja nihieryjskaha ŭrada na rasijskija ściahi ŭ pratestoŭcaŭ adrazu pieratvaryłasia ŭ dziejańni. Tak, palicyja i śpiecsłužby Nihieryi na hety momant aryštavali bolš za 90 čałaviek, zaŭvažanych na pratestach z rasijskimi ściahami.
Siarod aryštavanych było siem hramadzian Polščy i šeść hramadzian Ispanii, jakija niekalki dzion razmachvali ściahami Rasii padčas manifiestacyj, pišuć bujnyja afrykanskija partały Sahara Reporters i The Spectacles sa spasyłkaj na pradstaŭnikoŭ nihieryjskich uładaŭ.
Aproč ich, byli taksama zatrymanyja kraŭcy, jakija vyrablali i raspaŭsiudžvali rasijskija ściahi ŭ natoŭpach pratestoŭcaŭ. Adzin z kraŭcoŭ pryjechaŭ z susiedniaha Nihiera, dzie niadaŭna da ŭłady šlacham vajskovaha pieravarotu pryjšła prarasijskaja chunta, paviedamili ŭ nihieryjskaj palicyi.
Pradstaŭniki palicyi taksama dadali, što ŭ Nihieryju prabralisia zamiežnyja najmity, kab destabilizavać situacyju. Pry hetym u palicyi zmaŭčali kolkaść i nacyjanalnaść najmitaŭ.
U dadatak da hetaha śpiecsłužby Nihieryi raspačali rasśledavańnie ŭ adnosinach da čatyroch top-čynoŭnikaŭ, jakija mahli arhanizoŭvać prarasijskija pratesty ŭ krainie, paviedamlaje nihieryjskaja štodzionnaja hazieta The Punch.
«Jość dokazy źniešniaha ŭpłyvu z udziełam čatyroch našych palitykaŭ, jakija ŭstupili ŭ zmovu z adnoj z zachodnieafrykanskich krain i adnoj z krain Jeŭropy, kab zładzić biesparadki i prapahandavać vykarystańnie ściahoŭ, jakija my bačym. Jany chočuć zrabić tut toje ž samaje, što adbyłosia ŭ niekatorych inšych krainach», — raspavioŭ haziecie The Punch pradstaŭnik nihieryjskich śpiecsłužb.
Inšyja krynicy ŭ śpiecsłužbach krainy taksama paviedamili, što ŭ arhanizacyi pratestaŭ byli zaŭvažanyja šyickija isłamisckija hrupoŭki, tradycyjna źviazanyja ź Iranam.
Čamu prarasijskija pratesty ŭspychnuli mienavita ciapier i čamu Rasii i Zachadu nastolki važnaja Nihieryja?
Nihieryja — samaja hustanasielenaja kraina Afryki (krychu bolš za 230 miljonaŭ čałaviek), jakaja zajmaje čaćviortaje miesca na kantyniencie pa ŭzroŭni VUP. Takoje ž miesca zajmaje i pa ŭzroŭni vajennaj mocy (sastupajučy tolki Jehiptu, Ałžyru i Paŭdniova-Afrykanskaj Respublicy), majučy 280 tysiač sałdat rehularnaj armii z mahčymaściu pryciahnuć na vypadak vajennaha stanovišča bolš za 100 miljonaŭ pryzyŭnikoŭ.
Nihieryja źjaŭlajecca viadučym sajuźnikam ZŠA ŭ Afrycy, žyvie pa demakratyčnych pryncypach, a taksama maje vielizarnyja zapasy nafty, pryrodnaha hazu i redkaziamielnych mietałaŭ.
Ale samaje važnaje: Nihieryja źjaŭlajecca vajskovym i ekanamičnym jadrom prazachodniaha błoku zachodnieafrykanskich krain ECOWAS — mocnaha rehijanalnaha abjadnańnia z ułasnym mytnym i valutnym sajuzam, ahulnym rynkam i orhanami ŭłady, kalektyŭnymi ŭzbrojenymi siłami i hetak dalej, jakoje isnuje ŭžo amal 50 hadoŭ i ŭ skład jakoha ŭvachodzić bolšaść krain Zachodniaj Afryki.
Členy ECOWAS u apošnija hady rehularna cierpiać ad sprobaŭ Rasii zładzić pieravaroty i pastavić u rehijonie łajalnyja vajskovyja chunty. U troch krainach u Kramla heta atrymałasia —Mali, Nihier i Burkina-Faso na praciahu mnohich hadoŭ uvachodzili ŭ skład ECOWAS, a zatym paśla prarasijskich pratestaŭ i pieravarotaŭ całkam trapili pad rasijski ŭpłyŭ, vyjšli z ECOWAS i vyhnali sa svajoj terytoryi zachodnija vojski i kampanii.
Zamiest ich chunty zaprasili da siabie rasijskija enierhietyčnyja karparacyi i najmitaŭ PVK «Vahnier», kab zdabyvać krytyčna važnyja dla Rasii lityj, uran i inšyja redkaziamielnyja resursy, paralelna vajujučy z vorahami miascovych prarasijskich režymaŭ i achoŭvajučy ad ich miescy zdabyčy syraviny.
Paśla vychadu z ECOWAS usie try prarasijskija chunty Mali, Nihiera i Burkina-Faso abjadnalisia ŭ tak zvanuju «Kanfiederacyju Sachiela» — vajskova-palityčny i ekanamičny aljans, jaki kapijuje ECOWAS, ale ŭ ciapierašnim svaim składzie vielmi słaby i izalavany ŭ pustyni biez vychadu da mora (značyć, biez zručnaj transparciroŭki zdabytych Rasijaj resursaŭ da siabie ci na suśvietnyja rynki).
Čytajcie taksama. Prarasijski rehijon Afryki, dzie zabili vahnieraŭcaŭ, abjadnaŭsia ŭ kanfiederacyju. Dziela čaho?
Kab vyrašyć hetuju prablemu, kanfiederacyi Sachiela nieabchodna pašyracca, a najbližejšymi krainami z kaštoŭnymi zachodnimi aktyvami, vialikimi zapasami pryrodnych resursaŭ i vychadam da mora źjaŭlajucca mienavita členy ECOWAS, jakich prarasijskija chunty pakul nie zdolnyja pieramahčy ŭ adkrytym bai.
Rehularnyja armii Mali, Nihiera i Burkina-Faso (ahułam 32 tysiačy sałdat pieravažna sa starym savieckim uzbrajeńniem) našmat sastupajuć kalektyŭnym uzbrojenym siłam krain ECOWAS (246 tysiač vajskoŭcaŭ z dostupam da zachodniaj zbroi).
Adnak hetaja pieravaha ECOWAS zbolšaha zabiaśpiečvajecca tolki adnym jaho členam — Nihieryjaj, jakaja źjaŭlajecca asnoŭnym fundataram arhanizacyi (30% biudžetu ECOWAS na Nihieryi), a bolš za pałovu sałdat u kalektyŭnych uzbrojenych siłach ECOWAS — nihieryjskija (143 tysiačy).
Nieskładana pradbačyć, što budzie, kali ŭ Nihieryi adbudziecca paśpiachovy prarasijski vajskovy pieravarot. Bieź Nihieryi ŭvieś błok ECOWAS sutykniecca ź vialikim kryzisam finansavańnia i biaśpieki ź pierśpiektyvaj raspaścisia całkam, što zrobić krainy Zachodniaj Afryki lohkaj zdabyčaj dla Rasii i pieratvoryć ceły rehijon u rasijskuju votčynu.
A heta, u svaju čarhu, za košt manapalisckaha dostupu da bahatych pryrodnych resursaŭ rehijonu dazvolić Kramlu amal całkam pazbavicca svajoj syravinnaj i technałahičnaj zaležnaści ad Zachadu dla padtrymlivańnia svajoj ekanomiki i armii, što moža zrabić zachodnija ekanamičnyja sankcyi suprać Rasii biessensoŭnymi.
Bolš za toje, heta moža zrabić Rasiju daminujučym hulcom na suśvietnych rynkach redkaziamielnych mietałaŭ, enierhanośbitaŭ i paliva, što dazvolić Kramlu dyktavać umovy Zachadu, jaki sam krytyčna zaležyć ad resursaŭ Zachodniaj Afryki. Adnoj z takich umovaŭ moža być jakraz dazvoł zachodnim kampanijam praciahvać zdabyvać resursy ŭ rehijonie ŭ abmien na bieśpierabojnuju pastaŭku peŭnych zachodnich technałohij i kampanientaŭ u Rasiju.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ
Kamientary
"A heta .. za košt manapalisckaha dostupu da bahatych pryrodnych resursaŭ rehijonu dazvolić Kramlu amal całkam pazbavicca ad svajoj technałahičnaj zaležnaści ad Zachadu".
Jakim bokam dostup da resursaŭ (=syraviny) adnosicca da technałahičnaj zaležnaści? Dumaju, nijakim. Rasieja prosta budzie kantralavać miravy rynak pa tym resursam, jakija dabyvajucca i ŭ samoj rasiei, i ŭ Nihieryi.
"Adnoj z takich umovaŭ moža być jakraz dazvoł zachodnim kampanijam praciahvać zdabyvać resursy ŭ rehijonie ŭ abmien na bieśpierabojnuju pastaŭku peŭnych zachodnich technałohij i kampanientaŭ u Rasiju."
Prapanuju adpravić 100 miljonaŭ nihieryjskich pryzyŭnikoŭ u Rasieju abaraniać pravy Afrykancaŭ u Rasiei. Ich tam mocna abižajuć maskali. Treba navieści paradak.