Hramadstva1616

Źjavilisia ścieny i brama — hladzicie, jak źmianiŭsia Navahrudski zamak

Kaliści Navahrudak byŭ nie prosta maleńkim biełaruskim haradkom, a centram mahutnaj dziaržavy. Zaraz ab jaho byłoj vieličy nahadvajuć tolki reštki abarončaha zamka — vy napeŭna choć raz bačyli hetyja charakternyja kamiennyja viežy kali nie ŭžyvuju, to chacia b na fatahrafijach. Užo bolš za dziesiać hadoŭ ich adnaŭlajuć. Onliner raskazvaje, jak prasoŭvajecca restaŭracyja.

Trochi historyi

Kaliści Navahrudski zamak byŭ adnym z najbujniejšych u Biełarusi. Svaimi mahutnymi ścienami jon vyklikaŭ strach kožnaha, chto prychodziŭ da jaho — ad kryžakoŭ da manhoła-tataraŭ.

Jaho historyja pačynajecca ŭ XI stahodździ, kali na Zamkavaj hary źjaviłasia pieršaje draŭlanaje ŭmacavańnie. A ŭžo z XIII stahodździa tut stali budavać muravany zamak. Surjozny abarončy budynak byŭ prosta nieabchodny, bo horad staŭ centram novaj dziaržavy — Vialikaha kniastva Litoŭskaha. Jaho zasnavaŭ kniaź Mindoŭh — na chvilinačku, pieršy čałaviek, karanavany na našaj terytoryi, a mienavita ŭ Navahrudku. 

Mienavita pry Mindoŭhu ŭ zamku źjaviłasia pieršaja vieža. Da XVI stahodździa ich stała ŭžo siem — takoj kolkaści nie było ni ŭ adnaho inšaha budynka padobnaha typu (na biełaruskich ziemlach, viadoma). Jany złučalisia pamiž saboj toŭstymi ścienami, za jakimi chavalisia takija važnyja abjekty, jak, naprykład, muravany pałac, chram… Mienavita ŭ carkvie Uśpieńnia Praśviatoj Baharodzicy prachodzili pasiadžeńni Trybunała — vyšejšaha apielacyjnaha suda VKŁ.

Za svaju historyju Navahrudski zamak pabačyŭ mnostva vorahaŭ, jakija sprabavali ŭziać jaho siłaj. Na žal, u XVI stahodździ budynak byŭ amal poŭnaściu źniščany. Asabliva mocna budynak paciarpieŭ padčas Paŭnočnaj vajny.

A što zaraz?

Da našych dzion častkova zachavalisia tolki dźvie viežy: Kaścielnaja i Ščytoŭka. Možna skazać, što da nas dajšli tolki krupinki byłoj mahutnaści. Praciahły čas jany tak i stajali zakinutymi, pakul u 2012 hodzie narešcie nie pačałasia restaŭracyja, dziakujučy jakoj udałosia praduchilić źniknieńnie acalełych frahmientaŭ.

Rekanstrukcyja składajecca z šaści puskavych kompleksaŭ — zaraz jakraz zaviaršajecca piaty etap. Kali vy daŭno nie byvali ŭ Navahradku, to napeŭna ździviciesia: zamiest viež, jakija samotna tyrčać na hary, vidniejucca abrysy zamka. Tut źjavilisia fartyfikacyjnyja kamiennyja ścieny z vysokaj mietaličnaj bramaj i niekalki ahladnych bałkončykaŭ.

Sami viežy «achoŭvaje» charakterny zialony płot — vy bačyli takija na luboj budplacoŭcy. Za im chavajucca budaŭničaja technika, bytoŭki, miaški z materyjałami.

— Na terytoryi adnaŭlajucca da roznaj vyšyni — ad 1 da 3 mietraŭ — abarončyja ścieny. Zaraz možna na svaje vočy ŭbačyć nie prosta hrudu kamianioŭ, a paŭnavartasny mur. Pa pierymietry fartyfikacyjnyja ścieny złučajuć viežy, jakija zachavalisia, — raskazvaje načalnik adździeła kultury Navahrudskaha rajvykankama Maryna Šabanovič. — Pracy płanujem skončyć užo ŭ listapadzie.

Sami budynki nadziejna zakansiervavany — heta treba dla taho, kab jany nie razburalisia.

— My ŭzmacnili ścieny Kaścielnaj viežy, vyraŭniali, abtynkavali, zachavaŭšy pry hetym aŭtentyčnyja frahmienty: u mury jość cahlinki, jakija adnosilisia da pieryjadu, kali vieža jašče była cełaj i vykonvała svaje funkcyi.

Šosty etap restaŭracyi zakranie viežu Ščytoŭku — zaraz padychodzić da kanca ŭzhadnieńnie prajekta. Raboty praciahnucca ŭ 2025 hodzie. U častcy, jakaja zachavałasia, vykarystoŭvajuć restaŭracyjnuju cehłu ručnoj pracy, a va ŭznaŭleńni zhublenych frahmientaŭ zbudavańnia — novaja cehła. Takim čynam chočuć padkreślić roźnicu pamiž novymi i starymi ŭčastkami mura.

Kali abjekt adnoviać, unutry płanujuć adkryć muziejnuju ekspazicyju, jakaja raskazvaje historyju Navahrudskaha zamka. Chutčej za ŭsio jaje častkaj stanuć archieałahičnyja znachodki, vyjaŭlenyja tut padčas raskopak.

Niahledziačy na ​​toje, što rekanstrukcyja ŭsio jašče praciahvajecca, z 1 vieraśnia terytoryju Navahrudskaha zamka adkryli dla turystaŭ. Praŭda, kab tudy patrapić, daviadziecca zapłacić 1 rubiel. Zrabić heta možna kala draŭlanaha kijoska pobač z uvachodam u kompleks va ŭsie dni, akramia paniadziełka.

— Hetaja simvaličnaja płata patrebnaja dla taho, kab paličyć dakładnuju kolkaść ludziej, jakija pryjazdžajuć u Navahrudski zamak. My pavinny razumieć, jakuju płyń haściej čakać, kali tut adkryjecca muziejnaja ekspazicyja, — tłumačyć Maryna Šabanovič.

Kamientary16

  • Valadzimir
    03.11.2024
    Žyvie Vialikaja Litva - kraina, stvoranaja lutvoj-litvoj-litvinami - słaŭnymi naščadkami niepieramožnych vieletaŭ-vilcaŭ-lutičaŭ!
  • Andrew
    03.11.2024
    „… kniaź Mindoŭh — na chvilinačku, pieršy čałaviek, karanavany na našaj terytoryi, a mienavita ŭ Navahrudku”
    Eto tolko priedpołožienije, tak kak dokazatielstv etomu faktu niet.
  • Imia
    03.11.2024
    Lutyj novodieł. Vot už hdie nieistriebimyje tałanty... umudriajutsia uhrobiť dažie razvaliny.

Stali viadomyja padrabiaznaści žudasnaj avaryi z zahinułymi dziećmi pad Lidaj

Stali viadomyja padrabiaznaści žudasnaj avaryi z zahinułymi dziećmi pad Lidaj

Usie naviny →
Usie naviny

Papularny tyktokier z Rasii tusić u darahich restaranach Minska: «Byccam bamžu padali. Žarycie, na zdaroŭje»37

«U Žodzinie podpisy vyprošvajuć navat u carkvie». Biełarusy raskazali, ci padpisvajucca jany za Łukašenku2

«Staić bolš za try hadziny bieź śviatła i aciapleńnia». Ciahnik Minsk — Homiel spyniŭsia pasiarod svajho šlachu

Pucin zajaviŭ pra pačatak sieryjnaj vytvorčaści «Arešnikaŭ»5

ZŠA rassakrecili dakład ab palityčnych zabojstvach i zamachach, jakija adbyvalisia na zahad Pucina2

Ispanija mocna aštrafavała biudžetnyja avijakampanii za patrabavańni dapłačvać za ručnuju pakłažu i vybar miesca2

Staś Karpaŭ pra Karža: Słuchajcie: nu, śmieła!15

«Miežy ścirajucca». Biełaruska raskazała, jak i navošta stała vyvučać eśpieranta na radzimie jaho zasnavalnika2

Bajpoł nazvaŭ imiony mahčymych zabojcaŭ Andreja Zielcara. I zajaviŭ, što siłavika «Nirvanu» zastreliŭ svoj ža17

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Stali viadomyja padrabiaznaści žudasnaj avaryi z zahinułymi dziećmi pad Lidaj

Stali viadomyja padrabiaznaści žudasnaj avaryi z zahinułymi dziećmi pad Lidaj

Hałoŭnaje
Usie naviny →