Jon moža być miasnym ci viehietaryjanskim, pikantnym i sałodkim, budzionnym ci padadzienym śviatočna. U lubym vyhladzie i pad luboj rehijanalnaj nazvaj my paznajem zimovuju stravu našych babul — aŭsiany kisiel.
Vyhlad u hetaj ježy małaapietytny. Šera-bežavy koler, niezrazumiełaja kansistencyja — sučasnyja ludzi takoha hidziacca. Ale hurmany zapeŭnivajuć: pakaštavać varta!
«Muzia»
Najbolš papularny posny varyjant. Aŭsianyja šmatki zalivajuć vadoj i nastojvajuć z draždžami, paśla adcedžvajuć i padahrajuć.
Chto choča, na smak dadaje kiślinku — naprykład, vocat. Ale heta nieabaviazkova.
Taki kisiel lohka pieratvarajecca ŭ skaromny — da jaho prosta dadajuć smažanyja skvarki ci drobna parezanuju kaŭbasu.
Ale možna zamaročycca dy zrabić jašče bolš aŭtentyčna. Naprykład, adzin krajaznaŭca nie tak daŭno malaŭniča apisaŭ u fejsbuku dramatyčny siužet pryhatavańnia siamiejnaj stravy:
«Chto ad vyhladu hetaha miesiva jašče nie straciŭ prytomnaść, padrychtujciesia — ja pahružu vas u babulin śviet. Kisły pach, jaki na 5 santymietraŭ ujeŭsia ŭ hłybiniu draŭlanych ścien — heta ŭsio jon, žur — aŭsiany kisiel. Pakul rychtujecca roščyna, usie dzieci ŭ domie abychodziać hetaje miesca, jak katy sabačuju budku. Ale kali pačynajuć varyć cežu, pieratvarajučy jaje ŭ kisiel, dzieci, jak muchi ad dychłafosu, padajuć na padłohu. Chto macniejšy — chavajecca pad plintus, zatykajuć nasy paduškami. Darosłyja ž z sadysckim zadavalnieńniem praciahvajuć svaje mahičnyja pasy, prytancoŭvajučy ŭ čakańni smačnaha varyva.
Na nastupnuju ranicu, kali muzia dobra zakisialiłasia, pačynajecca mahija: cybulka padsmažvajecca na šmalcy, tudy ž zakinuć palcam pchanuju kaŭbasku, krychu padkinuć majaranu ci čaboru i zalić usio žuram! Vodar dysanuje: kisiel i kaŭbaska jašče horš, čym lalečny mulcik. Ale traplańnie pieršaj łyžki žuru ŭ rot vyklikaje toj ža škvał emocyj, što i razhladańnie sabora NotrDamdePary nie na karcincy, a ŭ realnaści! Lalečny mulcik pieratvarajecca ŭ dyśniejeŭskuju «Fantaziju».
Mahčymy i viehanski varyjant, kali zamiest babulinaj kaŭbaski padsmažvajucca puščanskija biełyja hrybočki. Tady žur abvałakvaje straŭnik z padvojnaj łahodaj i karysnaściu.
U palakaŭ papularnaja varyjacyja na temu kisialu — žurak, sytny sup, u jaki mohuć kinuć nie sapraŭdnuju roščynu, a pšaničnuju muku z hurkovym rasołam dziela kiślinki».
U dobrych restaranach na asnovie aŭsianaha kisialu robiać kaktejli i siervirujuć u kielichach. Upryhožvajuć siezonnymi jahadami ci miataj.
Recept aŭsianaha kisialu
Dla roščyny:
- 4 litry vady
- 500 h aŭsianych krupaŭ
Dla aŭsianaha kaktejlu:
- 500 mł hatovaha kisialu
- 200 mł 20-pracentnych viarškoŭ
- 3 stałovyja łyžki miodu
- 0,5—1 čajnaja łyžka karycy
(miod i karycu možna zamianić jahadami, inšymi prypravami na kožny hust)
Jak zhatavać aŭsiany kisiel
U haračuju vadu (60—70 hradusaŭ) dadać zmołataje ziernie aŭsa. Pakinuć na 2—3 dni ŭ ciopłym miescy dla zakisańnia. Uletku, kali horača, moža być dastatkova i sutak. Roščyna budzie mieć pryjemny kisłavaty pach.
Vadkaść adcadzić praź niekalki słajoŭ marli. Žmych vykinuć, a ceža moža zachoŭvacca ŭ zakrytym posudzie da 2 tydniaŭ.
Kab atrymać kisiel, roščynu stavim na plitu i, pastajanna pamiešvajučy, davodzim da kipieńnia. Čym lepšaja jakaść aŭsa, tym huściejšy atrymajecca kisiel.
Hatujem aŭsiany kaktejl
U astudžany kisiel dadać viarški, miod, karycu. Kali kaktejl atrymlivajecca vielmi husty, možna ŭlić krychu hatavanaj vady. Padavać chałodnym ź miataj.
Kamientary