Navuka i technałohii55

Raskryty sakret hlinianaj šyldy ŭzrostam 3700 hadoŭ

Aŭstralijskija daśledčyki razhadali pryznačeńnie vaviłonskaj hlinianaj šyldy ŭzrostam 3700 hadoŭ. Z daśledavańnia navukoŭcaŭ, apublikavanaha ŭ časopisie Historia Mathematica, vynikaje, što artefakt pradstaŭlaje saboj najstarejšuju i najbolš dakładnuju tryhanamietryčnuju tablicu, jakuju vaviłonskija matematyki mahli vykarystoŭvać dla raźlikaŭ pry budaŭnictvie. Heta, darečy, dakazvaje toje, što pieršymi tryhanamietryju vyvučyli nie hreki, jak heta ličyłasia raniej, a žychary Vaviłona 

Šyldu, jakaja ciapier znachodzicca ŭ Biblijatecy redkich knih i rukapisaŭ Kałumbijskaha ŭniviersiteta ŭ Ńju-Jorku, znajšoŭ u pačatku 1900-ch na terytoryi sučasnaha paŭdniovaha Iraka archieołah Edhar Benks.

Klinapis na tabličcy zhrupavany ŭ čatyry słupki i piatnaccać radkoŭ. Mierkavałasia, što jaje vykarystoŭvaŭ nastaŭnik dla taho, kab praviarać rašeńni kvadratyčnym raŭnańniaŭ, ale navukoŭcy abvierhli hetuju hipotezu. U tabličcy Plimpton 322 apisanyja prastakutnyja trykutniki, pryčym u hetym apisańni vykarystoŭvalisia nie vuhły abo akružnaści, a suadnosiny bakoŭ.

Hlinianaja tablica z roznych bakoŭ

Hetaja tablica dazvalaje pa dźviuch viadomych daŭžyniach bakoŭ trochvuholnika daviedacca pra daŭžyniu treciaha.

Samy viadomy prykład, jaki ŭsie pomniać sa škoły — «pifahoraŭ» trochkutnik z daŭžyniami bakoŭ 3, 4 i 5. Kali viedaješ, što heta prostakutny trochvuholnik, i dva jahonyja baki raŭniajucca 3 i 5, to heta značyć, što treci maje daŭžyniu 4. 

Značeńni ž na vaviłonskaj tabličcy pačynajucca z trojki 119, 120 i 169. Heta dazvoliła daśledčykam pahadzicca z papiarednimi daśledavańniami, pavodle jakich pieršapačatkova na joj było šeść słupkoŭ, a šerahaŭ pavinna było być 38.

Kamientary5

«Vialiki absalutna čałaviek». Kola Łukašenka raskazaŭ, što dla jaho baćka i ŭ čym jahonaja apazicyjnaść32

«Vialiki absalutna čałaviek». Kola Łukašenka raskazaŭ, što dla jaho baćka i ŭ čym jahonaja apazicyjnaść

Usie naviny →
Usie naviny

Palicyja znoŭ razahnała mitynh u centry Tbilisi

Što viadoma pra biełarusa Viktara Paviełku, jakoha ŭ Polščy padazrajuć u arhanizacyi napadaŭ na rasijskich apazicyjanieraŭ7

Što śviet dumaje pra vajnu va Ukrainie ciapier? Karta pazicyj krain1

Kamandzir Pałka Kalinoŭskaha: Biełaruskija dobraachvotniki majuć tyja ž sacyjalnyja harantyi, što i ŭkrainskija vajskoŭcy6

U Hruzii praciahvajucca pratesty, palicyja prymianiła vadamioty1

Śpievaka Dziadziu Vaniu buduć sudzić za ŭdzieł u pratestach4

Navukoŭcy znajšli tłumačeńnie «tumanu ŭ hałavie» paśla kavidu1

Minskija ŭłady pradpisvajuć upryhožvać navahodnija vitryny tolki «elemientami słavianskaha pachodžańnia»7

Departamient dziaržbiaśpieki Litvy kaža, što rost kolkaści imihrantaŭ ź Biełarusi ŭjaŭlaje pahrozu. Ale pa statystycy biełarusaŭ u Litvie stanovicca mienš10

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

«Vialiki absalutna čałaviek». Kola Łukašenka raskazaŭ, što dla jaho baćka i ŭ čym jahonaja apazicyjnaść32

«Vialiki absalutna čałaviek». Kola Łukašenka raskazaŭ, što dla jaho baćka i ŭ čym jahonaja apazicyjnaść

Hałoŭnaje
Usie naviny →