У ноч на чацвер, 31 кастрычніка, у Рызе ў парку Эспланада была дэмантаваная статуя рускага палкаводца Міхаіла Барклая-дэ-Толі, паведаміў мэр Рыгі Вілніс Кірсіс.
У сацсетцы X мэр Рыгі апублікаваў фота дэмантажу і напісаў: «Плошча Эспланады вольная ад сімвала рускага імперыялізму». З плошчы прыбралі і пастамент, на якім быў усталяваны помнік.
Esplanādes laukums ir brīvs no krievu imperiālisma simbola. pic.twitter.com/XubZCA1HTM
Рыжская дума ўхваліла дэмантаж і перанос з Эспланады статуі Барклая дэ Толі 16 кастрычніка.
Помнік быў усталяваны ў 1913 годзе, а ў 1915 годзе яго дэмантавалі, пакінуўшы толькі пастамент. У 2002 годзе па ініцыятыве прадпрымальніка Яўгена Гомберга на ім была ўсталяваная копія статуі. Пасля дэмантажу яе плануецца вярнуць назад Гомбергу.
Упраўленне нацыянальнай культурнай спадчыны не пярэчыла супраць пераносу помніка, паколькі ён не з'яўляецца помнікам культуры, які ахоўваецца дзяржавай. У той жа час пастамент культурную і гістарычную каштоўнасць мае, таму ягонае знішчэнне недапушчальна.
Пасля таго, як Расія распачала ў 2022 годзе поўнамаштабную вайну супраць Украіны, у розных еўрапейскіх краінах, а перадусім краінах Балтыі ўзмацніліся рухі за пазбаўленне ад помнікаў, якія нагадваюць пра расійскую імперскую спадчыну розных часоў. Перад гэтым у Рызе ў ноч на 30 мая 2023 года быў дэмантаваны помнік паэту Аляксандру Пушкіну, пастаўлены ў цэнтры горада ў 2009 годзе.
Міхаіл Барклай-дэ-Толі — расійскі палкаводзец шатландска-нямецкага паходжання, які стаў вядомы падчас войнаў з Напалеонам у пачатку XIX стагоддзя. Ён фактычна выконваў абавязкі галоўнакамандуючага расійскай арміяй у пачатку вайны 1812 года, да прызначэння Міхаіла Кутузава. Пасля ў замежным паходзе расійскай арміі 1813-1814 гадоў ён камандаваў аб'яднанай расійска-прускай арміяй у складзе сіл саюзнікаў пад агульным камандаваннем князя Карла Шварцэнберга. Частка продкаў Барклая-дэ-Толі паходзіла з астзейскіх немцаў і жыла акурат у Рызе. Паводле адной з версій, ён і сам мог там нарадзіцца.
Што стала з расійскімі помнікамі, якія імперыя ставіла ў нацыянальных правінцыях
Астапеня прапанаваў, як ціхенька пазбавіцца ад помнікаў Леніну
Прапагандысты плачуцца, што ўкраінскія ўлады знеслі праваслаўны храм у Кіеве. Што за ён?
З помнікам паўстанцам 1863 года ў Вільні ўзнік нечаканы паварот. Яго могуць нават дэмантаваць
У Сафіі зносяць помнік Савецкай арміі. Такое рашэнне прынялі яшчэ 30 год таму, але справа не рухалася
У Кіеве скончыўся дэмантаж герба СССР з манумента «Радзіма-маці»
Каментары
З.Ы. в 1941 немецкие зондеркоманды для окончательного решения еврейского вопроса даже доехать не успели, свои все сделали. Так что шанс у памятника есть...