Гісторыя77

У раскопках на Менцы чарговая сенсацыя: знайшлі могілкі XI стагоддзя

Пахаванні ўнутры гарадскіх умацаванняў у раннехрысціянскі перыяд сведчаць пра тое, што тут былі пахаваныя людзі з высокім статусам у грамадстве, піша Sputnik.

Фота: Sputnik

Старажытны пагост

«Мы зрабілі нечаканую знаходку, пра якую нават не маглі здагадвацца. У куце профілю раскопу мы знайшлі сляды ног чалавека ў пахаванні. Мы пачалі раскрываць суседнія ямы і выявілі ў іх пахаванні», — расказаў карэспандэнту Sputnik загадчык аддзела археалогіі Сярэдніх вякоў і Новага часу Інстытута гісторыі НАН Андрэй Вайцяховіч.

Паводле яго слоў, на гэты момант выяўленыя два поўныя пахаванні і фрагмент яшчэ аднаго. Яны знаходзяцца ў магільных ямах і перакрытыя культурным пластом эпохі старажытнарускіх княстваў.

«Мы можам з упэўненасцю гаварыць пра тое, што гэтыя пахаванні XI-XII стагоддзяў», — звярнуў увагу кіраўнік раскопак.

Раннія хрысціяне

Андрэй Вайцяховіч асабліва адзначыў, што ў старажытных гарадах унутры гарадскіх сцен проста так ніхто не ладзіў могілкі. Яны маглі з'явіцца толькі пры адной умове: калі ў горадзе была царква. Толькі каля яе сцен можна было здзяйсняць пахаванні.

«Такіх прыкладаў шмат. Дапусцім, Гродзенская Каложа. Там практычная ўся тэрыторыя ўздоўж сцен у пахаваннях», — сказаў археолаг.

На ягоную думку, зробленая знаходка з'яўляецца прыкладам класічных раннехрысціянскіх могілак каля храма. Тут у горадзе храм быў недалёка ад уезду ў гарадзішча з заходняга боку.

Пахаванні каля храма былі статуснымі і тут маглі быць пахаваныя толькі прадстаўнікі мясцовай эліты. Тым больш, што ў XI-XII стагоддзях хрысціянства яшчэ не было масавым і людзей працягвалі хаваць у курганах, у тым ліку і тут.

Фота: Sputnik

Самая старажытная царква

«Тут маглі быць пахаваныя святары ці людзі, звязаныя з царквой. Гэта пакуль толькі здагадка, таму што ўсе пахаванні ідуць без інвентара. Раннія хрысціяне тут у процівагу паганству лічылі, што чалавек павінен адыходзіць так, як прыйшоў у гэты свет — без нічога», — растлумачыў Андрэй Вайцяховіч.

Ён мяркуе, што тут, на гарадзішчы на Менцы, знаходзілася самая старажытная хрысціянская царква ў гэтым рэгіёне. Цяпер неабходна яе лакалізаваць, што будзе дастаткова складана зрабіць, паколькі яна, напэўна, была драўлянай.

Паводле слоў навукоўца, каменны храм у Высокім Сярэднявеччы будаваць было цяжка, доўга і дорага. У Менску на Свіслачы каменны храм пачалі будаваць у канцы XII стагоддзя і так і не дабудавалі. Справа абмежавалася падмуркам. Каменны храм маглі сабе дазволіць толькі такія гарады, як Полацк.

Знойдзеныя раней шматлікія нацельныя крыжыкі і прадметы, якія гавораць пра высокі статус уладальнікаў, разам з выяўленым могілкамі дазваляюць зрабіць выснову, што тут быў раннехрысціянскі цэнтр. Прычым крыжыкі былі як скандынаўскага тыпу канца Х стагоддзя, так і кіеўскага з эмалямі, якія адносяцца да XI-XII стагоддзяў.

«Усе гэтыя знаходкі сведчаць, што хрысціянства тут ужо пасля прыняцця хрысціянства на Русі развівалася. Любы горад у Сярэднявеччы ў першую чаргу быў цэнтрам хрысціянізацыі», — падсумаваў Андрэй Вайцяховіч.

Каментары7

  • барадзед
    28.08.2024
    а гэты Вайцяховіч ён хто?
    і чаму ён з маскалямі размаўляе?
    і чаму вы яго перадрукоўваеце бяздумна?
  • X
    29.08.2024
    Мне здаецца, могілкі лепей не чапаць з раскопкамі, нават калі ім пад 1000 год.
  • Недаархеолагу
    29.08.2024
    Śmiech u zali, бачная відавочная зайздрасць да таго, што няма магчымасці далучыцца да гэтых адкрыццяў. Магчыма па дурасці далучаўся да пратэстуноў і быў звольнены аднекуль.

Лукашэнка адмаўляе, што Беларусь акупаваная Расіяй36

Лукашэнка адмаўляе, што Беларусь акупаваная Расіяй

Усе навіны →
Усе навіны

Лукашэнка пракаментаваў сітуацыю ў Сірыі6

Артхаус у беларускай вёсцы. Новы спектакль Карняга, на які ізноў было амаль немагчыма выхапіць квіткі2

Даляр падаражэў упершыню за сем таргоў зніжэння і амаль адразу на тры капейкі

Украінец-ухіліст захрас у цясніне ў гарах, яго выратавала кацяня2

Нарышкін заявіў, што Расія «блізкая да дасягнення мэт СВА ва Украіне», каб не адбылося «знясілення»21

Следчыя вызначылі абставіны жорсткага забойства, якое адбылося 16 гадоў таму ў Пінску

Прызначаны новы рэктар ЕГУ — ізноў не беларус29

Чатырох замежнікаў забілі ў Батумі, у забойстве падазраюцца таксама замежнікі

Амерыканскі калекцыянер адшукаў пашпарт, выдадзены дыпламатычнай місіяй БНР12

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Лукашэнка адмаўляе, што Беларусь акупаваная Расіяй36

Лукашэнка адмаўляе, што Беларусь акупаваная Расіяй

Галоўнае
Усе навіны →