Budaŭnik ź Biełarusi znajšoŭ novaje žyćcio ŭ Izraili i staŭ papularnym błohieram

Viktar Rajcyn naradziŭsia i vyras u Oršy, skončyŭ BNTU ŭ śfiery budaŭnictva. Paśla adpracoŭki raźmierkavańnia zvolniŭsia i pajechaŭ u Izrail. Ciapier pracuje tam pa budaŭničaj śpiecyjalnaści, a jašče viadzie papularny błoh pra žyćcio ŭ Izraili.

«Kab pražyć čałavieku ŭ Izraili, treba minimum dźvie tysiačy»

— Ty niekalki hadoŭ tamu pierajechaŭ u Izrail. Raskažy, nakolki heta było składana.

— Tut u kožnaha svaja historyja, dla mianie pierajezd byŭ nieskładanym. Kali ŭ ciabie jość jaŭrejskija karani, jość dapamoha ad Dziaržavy Izrail pry repatryjacyi. Pieralot u Izrail byŭ biaspłatny, taksi da pieršaha miesca, dzie budzieš žyć, taksama biaspłatna. Kvateru ŭžo sam zdymaješ.

Usie spyniajucca spačatku ŭ znajomych, a potym kvateru zdymajuć. Na praciahu paŭhoda atrymlivaješ kala 800 dalaraŭ ad dziaržavy. Pa pryjeździe atrymlivaješ jašče tysiaču dalaraŭ. Heta značyć, niejkaja padtrymka pieršy čas jość.

Dla taho kab pražyć adnamu čałavieku ŭ Izraili, treba minimum dźvie tysiačy. U lubym vypadku treba pracavać.

— Ciapier ty vysokakvalifikavany śpiecyjalist u śfiery budaŭnictva. A padzialisia svaim vopytam pošuku pracy ŭ Izraili.

— Praktyčna zaŭsiody ŭ Izraili ja pracavaŭ u śfiery budaŭnictva. Ale tolki apošnim časam ja pačaŭ pracavać kankretna pa svajoj adukacyi. Da hetaha ja pracavaŭ na pasadach nižejšych, bo mnie nie dazvalaŭ moŭny barjer.

Na ŭsie svaje pracy ja ŭładkoŭvaŭsia pa znajomstvie. Kali ty kažaš, što ty inžynier-budaŭnik, jaki pracavaŭ u Biełarusi, ludzi nie vielmi vierać tamu, jak ty tam vučyŭsia. Tamu što byvajuć vypadki, kali ludzi kuplali dypłom. Tamu ja praź siabroŭ daviedvaŭsia, što chtości patrabujecca tam, a chtości patrabujecca tam. I takim čynam uładkoŭvaŭsia. Ale jość ludzi, jakija ŭładkoŭvalisia prosta praz sumoŭje.

Pavialičyć

Čym adroźnivajecca budaŭnictva ŭ Biełarusi i Izraili

— Časam hladzieŭ adzin ź izrailskich telekanałaŭ u jutubie i viedaju, što pry budaŭnictvie žyłych damoŭ u kožnaj kvatery budujuć abaronienyja pakoi, dzie možna pieračakać pavietranuju tryvohu. Raskažy pra śpiecyfiku takich pamiaškańniaŭ, nakolki tam realna biaśpiečna?

— Ciapier ich budujuć u kožnym domie, u kožnaj kvatery. Ci možna pieražyć tam pavietranuju ataku, zaležyć ad taho, jakaja rakieta. Kali budzie balistyčnaja rakieta, to tam, viadoma, doma nie zastaniecca.

Ale tyja rakiety, jakimi pa Izraili stralaŭ CHAMAS, jany zroblenyja z vodapravodnych trubaŭ. Byvała takoje, što takaja rakieta traplała ŭ dom, znosiła ŭvieś vierchni pavierch, a mienavita hety pakoj zastavaŭsia cełym. Dziakujučy tamu, što tam ścieny pa 30 santymietraŭ bietonu, žaleznyja dźviery i žaleznyja akanicy na aknie. Vielmi šmat vypadkaŭ, kali hety pakoj ratavaŭ žyćcio.

— Jakija jašče adroźnieńni na izrailskaj budoŭli ŭ paraŭnańni ź Biełaruśsiu?

— Samyja jarkija adroźnieńni, jakija ja zaŭvažyŭ — što tut na budoŭli da ludziej lepš staviacca. Pierapynki, kava-harbata, usio kuplajuć, ludzi za heta nie płaciać. Prarab moža navat piva pastavić rabočym paśla zaliŭki, arhanizacyja šašłyki zrabić. Nu, niejak čałaviečniej tut staviacca da rabočych.

I ich pavažajuć za ich pracu, heta prosta vidać, tamu što ŭsie razumiejuć, što ludzi — heta toje, na čym budujecca dom. Usio astatniaje — druharadnaje. «Ja načalnik, ty — durań», tut takoha niama. Tut jašče načalnik pavinien dakazać, jaki jon načalnik, što jon bolš za ciabie viedaje. Kali ty viedaješ bolš, čym tvoj načalnik, jon tabie nie načalnik, i heta narmalna.

Pavialičyć

Vajna źmianiła skład rabočych na budoŭlach

— Čuŭ, što na budoŭli ŭ Izraili pracavała šmat arabaŭ. Paśla napadu CHAMAS na Izrail 7 kastryčnika 2023 hoda ci źmianiłasia heta? Ź jakich krain pracujuć na budoŭlach u krainie? Tabie bolš ź jakimi rabočymi padabałasia mieć spravu?

— Tak, na budoŭli było, moža, 85% arabaŭ. Kali adbyŭsia napad, usich arabaŭ zakryli albo na paleścinskich terytoryjach, albo ŭ siektary Haza. Ale naša firma za paru miesiacaŭ da hetaha pierajšła na pracu z małdavanami, to my nie paciarpieli. Ale byli budaŭničyja ŭčastki, jakija całkam zakryli. Stali pryvozić rabočych ź inšych krain, tych ža małdavan.

Jakaść budaŭnictva tolki vyrasła. Tamu što araby ahidna budavali. Jany budujuć jak 100 hadoŭ tamu. A chłopcy z Małdovy, Ukrainy, Biełarusi ŭžo viedajuć novyja technałohii — apałubka Zavadskaja i da taho padobnaje.

Ja niejak rabiŭ videa, u nas na budoŭli było 8 nacyjanalnaściaŭ — hruziny, małdavanie, ruskija, biełarusy, tatary, azierbajdžancy, araby, jaŭrei. Roznyja vidy rabot rabili. Z usich krain byłoha SSSR pracujuć, z Afryki — z Uhandy byŭ chłopiec, Sudana, z Łacinskaj Amieryki — Arhiencina.

Bolš za ŭsio padabajecca pracavać z małdavanami, biełarusami, ukraincami, ruskimi. Araby — na apošnim miescy. Akramia taho, što ahidna pracujuć, jašče i nie vykonvajuć techniku biaśpieki.

Zarobki ŭ Izraili i moŭny barjer

— Kali biełarus nie maje jaŭrejskich karanioŭ, jon moža pajechać na zarobki ŭ Izrail? I ci jość u hetym sens?

— Kali biełarus nie maje jaŭrejskich karanioŭ, jon moža pryjechać jak turyst i zastacca tut z dakumientami ŭciekača. Albo biez karanioŭ praz žonku-jaŭrejku. Praz hod paśla žanićby, kali jon pryjedzie ź joj u Izrail, to taksama atrymaje hramadzianstva.

Ci jość sens jechać siudy na zarobki? Jość, tamu što ludzi za piać hadoŭ pracy tut kuplajuć sabie ŭ Biełarusi kvateru. Tamu što tut 3 tysiačy dalaraŭ jany zarablajuć na budoŭli.

— Moŭny barjer u Izraili. Čuŭ, što tam ruskamoŭnaja častka pryjezdžych davoli značnaja. Ale nakolki važnaje viedańnie movy? Jak u ciabie z hetym było?

— Ja pražyŭ tut pieršy hod i pracavaŭ u ruskamoŭnym kalektyvie, naohuł nie viedaŭ na iŭrycie nivodnaha słova. U pryncypie, jość ludzi, jakija pryjechali ŭ 1990-ch i dahetul nie viedajuć movy i dahetul tut žyvuć. A ruskamoŭnaje kamjunici tut vialikaje — kala miljona. Jość harady, dzie šyldy na ruskaj, cełyja rajony, jak Brajtan-Bič ŭ Ńju-Jorku. Tamu možna žyć biez prablem.

Ja vučyŭ iŭryt, tamu što ŭ mianie vyšejšaja adukacyja. Ja jaho paćvierdziŭ spačatku, skazali, što mahu pracavać. Jość śpiecyjalnyja ŭstanovy: ulpan — heta moŭnaja škoła. Dziaržava tabie daje dva vaŭčary na paŭhoda vučyć biaspłatna. Uzrovień A, B možna vyvučyć, ja jašče nastupny ŭzrovień vučyŭ za svaje hrošy. Vyvučyŭ, pracavaŭ u kaviarni, praktykavaŭ tam movu i niedzie za try hady navučyŭsia.

Pavialičyć

— Raskažy pra zarobki. Kolki zarablajuć u roznych śfierach, pra jakija ty viedaješ?

— Samy minimalny zarobak na budoŭli ŭ Izraili — 2-2,5 tysiačy dalaraŭ. Heta navat nie ciažkaja praca, ja skazaŭ by. Budoŭla dobra apłačvajecca, fizičnaja praca. Rabočyja atrymlivajuć ad 3-3,5 tysiač dalaraŭ.

Samaja apłatnaja — heta, viadoma, IT-śfiera. Tam sa startu ad 4 tysiač dalaraŭ. Ale jość ludzi na budoŭli, vysakakłasnyja prafiesijanały, jakija zarablajuć i 5, i 10 tysiač dalaraŭ.

Dva ŭ adnym: budaŭnik i papularny błohier

— Ty viadzieš papularny błoh pra žyćcio ŭ Izraili ŭ TikTok i Instagram. Niekatoryja roliki nabirajuć miljony prahladaŭ. Čamu pryjšła ideja stać błohieram? I ci prynosić błoh hrošy?

— Błoh u tyktoku ja pačaŭ vypadkova. Mnie patelefanavaŭ siabar ź Biełarusi. U jaho było ŭžo 50 tysiač padpisčykaŭ, i jon prapanavaŭ mnie pasprabavać raskazvać pra krainu, pra toje, jak žyvu. Uvohule, jon mianie pierakanaŭ. Ja zrabiŭ paru videa z budoŭli, i niejkaje videa dobra zalacieła — ja raskazvaŭ, jak araby sprabavali ŭ nas skraści instrumient z budoŭli. Videa nabrała 100 tysiač i mianie paznali na vulicy. Tak uvajšoŭ u smak, zachaciełasia jašče paŭtaryć pośpiech.

U płanie manietyzacyi sacsietki mnie nie prynosiać nijakaha dachodu. Prybytak jość tolki z taho, što chtości zakazvaje rekłamu. Ale rekłama na ruskaj movie ŭ Izraili nie časta kamuści patrebnaja. A kali patrebnaja, to nie vielmi apłačvajecca, u paraŭnańni z tym, što ŭ iŭrytamoŭnych błohieraŭ. Ja mahu rabić kantent i na iŭrycie, ale niejak nie chočacca.

Pavialičyć

Pra ceny, charčavańnie, klimat

— Čytačoŭ zaŭsiody cikaviać ceny. Ci ździviła ciabie niešta ŭ cenach u Izraili?

— Kali pryjechaŭ, usio zdałosia daražejšym. Ale ciapier, kali ludzi jeździać u Biełaruś, kažuć, što tam ceny padraśli. U Biełarusi krasoŭki kaštujuć daražej, čym tut, niekatoryja pradukty kaštujuć adnolkava, sadavina, jakuju vyroščvajuć tut, u Biełarusi kaštuje daražej. Ale zarobki ŭ Biełarusi mienšyja.

— Ci źmianiłasia charčavańnie ź pierajezdam u Izrail? Moža, novyja pieravahi źjavilisia?

— Charčavańnie źmianiłasia, ale troški. Zaŭsiody hatujem doma, ničoha asablivaha. Jość ludzi, u jakich charčavańnie źmianiajecca kardynalna paśla pierajezdu, ale heta tyja, chto lubić uschodniuju kuchniu. Ja ž lublu jeŭrapiejskuju i hetaj kuchni prytrymlivajusia da hetaha času. Plus mama pierajechała, to ciapier u mianie ježa, jak byccam ź Biełarusi i nie adjazdžaŭ.

— U Izraili inšy klimat. Jak pryvyk, što padabajecca, što nie, ci jość nastalhija pa biełaruskaj zimie?

— Dla tych, chto žyŭ u Biełarusi, u Izraili jość usiaho čatyry dobryja miesiacy. Heta sakavik-krasavik i kastryčnik-listapad, kali chaładnavata i niama daždžoŭ.

Zimoj tut choładna, bo kvatery pabudavanyja dla leta. A letam na vulicy vielmi horača, +40.

Ja da hetaha času nie pryvyk da miascovaha klimatu. Sumuju i pa vosieni, i pa zimie, i pa letu, kali na vulicy 25 hradusaŭ, a nie 45. Tak, viadoma, klimat u Biełarusi — załaty.

Pavialičyć

Miedycyna ŭ Izraili supiarečlivaja

— Izrailskaja miedycyna słavicca na ŭvieś śviet. Niešta ŭ hetym płanie zaŭvažyŭ? Na miedycynu šmat vydatkoŭvaješ?

— Tak, Izrail słavicca miedycynaj. Ale mienavita vysokaj miedycynaj — niejrachirurhija, lačeńnie raku. Voś ja rabiŭ intervju pra dziaŭčynku ź Biełarusi, joj tolki ŭ Izraili pastavili dyjahnaz. U Amierycy nie zmahli, a ŭ Izraili pastavili.

Hetym tak, izrailskaja miedycyna słavicca — zamiena sustavaŭ i ŭsio takoje. Ale tut žudasny niedachop lekaraŭ. Ja, kali pryjechaŭ, z-za taho, što klimat pamianiaŭsia, vysypka niejkaja na skury źjaviłasia. Zapisaŭsia da skurnaha lekara, a mnie kažuć čakać try tydni.

U Izraili vielmi ciažka pastupić na lekara, tam niejkija ekzamieny žudasnyja zdajuć, mahčyma, prablema z-za hetaha.

Miedycyna nievysokaha ŭzroŭniu kulhaje. Strachoŭka dla čałavieka majho ŭzrostu kaštuje 20 dalaraŭ u miesiac. Dla Izraila heta nie doraha. U jaje nie uvachodzić tolki strachoŭka na zuby.

Usie kažuć, što tut doraha lačyć zuby, ale ja b nie skazaŭ. 100 dalaraŭ kaštuje dzirku ŭ zubie zalapić, 200 — vyrvać zub. Dla Izraila heta nie tak užo i šmat. Choć u Biełarusi heta ŭ razy mienš kaštuje, i naohuł možna biaspłatna zrabić.

U čym adroźnieńnie ludziej u Biełarusi i Izraili?

— Ci zaŭvažyŭ niejkija adroźnieńni ŭ mientalitecie, noravach, zvyčkach biełarusaŭ i izrailcian?

— Mientalitet izrailcian biełarusu tut vielmi reža voka. Tamu što biełarusy, jak kažuć, ścipłyja, a tut ludzi naadvarot — vielmi nachabnyja, svabodnyja. Ich tak vychoŭvajuć. Tut dzieciam dazvalajuć usio. Ad taho, što takoje dziacinstva, ludzi takija raźniavolenyja.

Čałaviek moža pryjści ŭ čarhu i razmaŭlać z pradaŭcom, absalutna nie dumajučy pra tych, chto ŭ čarzie. Čałaviek zachodzić u kramu i adrazu pytajecca, jon nie hladzić na čarhu. My heta ŭsprymajem jak niavychavanaść, ale heta ŭ ich takaja svaboda, jakaja prajaŭlajecca ŭ takim nachabstvie.

Ale da hetaha pryvykaješ i stavišsia spakojna. Ja b dla biełarusaŭ uziaŭ by častku hetaj ich raźniavolenaści. Nu, i tut ty možaš havaryć usio svabodna, na ciabie nichto kryva nie pahladzić.

Pavialičyć

— Paśla napadu CHAMAS užo bolš za hod Izrail vajuje na poŭdni i poŭnačy. Nakolki vajna ŭpłyvaje na žyćcio hramadstva? Na tvaim žyćci jak adbivajecca?

— Heta pramym čynam adbiłasia na ludziach, jakija žyvuć pobač z hetymi terytoryjami (Siektar Haza z hrupoŭkaj CHAMAS na poŭdni, Livan na poŭnačy z hrupoŭkaj Chiezbała). Pamiežža vysielili z damoŭ, i jany ŭžo bolš za hod žyvuć u inšych haradach. Dziaržava apłačvaje im hateli, pa tysiačy dalaraŭ u miesiac na pradukty. Dziaržava ich nie kryŭdzić, uvohule, ale jany stracili svoj dom i kali tudy viernucca — pakul što nie zrazumieła.

Na maim žyćci heta nijak nie adbiłasia, tolki što ja nie pracavaŭ pieršy tydzień vajny. Zabaronienaja była praca budaŭničych učastkaŭ z punktu hledžańnia biaśpieki. Tamu što byli abstreły, a chavacca tam nam było niama kudy.

A tak vyraśli ceny na pradukty, padatki, bienzin. I vylecieć z krainy prablematyčna.

«Ja zrazumieŭ, što mnie padabajecca tut bolš, čym tam»

— Jakija ŭ ciabie byli čakańni ad žyćcia ŭ Izraili i ci apraŭdalisia jany?

— Kali ja vylataŭ u Izrail, u mianie nie było nijakich čakańniaŭ. Nie viedaŭ hetuju krainu, prosta chacieŭ źjeździć. Ja viedaŭ, što šmat maich siabroŭ siudy źjechali, ale jany źjechali pa prahramach. Heta značyć, jany dzieści žyli i vučylisia. Bo možna repatryjavacca na vučobu, možna źjeździć u Izrail navučycca siorfinhu abo psichałohii.

A ja pajechaŭ prosta tak. U niejki momant ja zrazumieŭ, što mnie padabajecca tut bolš, čym tam…

Pavialičyć

— Što b vy paraili ludziam, jakija płanujuć pierajezd u Izrail? Na što źviarnuć uvahu, čaho paźbiahać?

— Ja paraiŭ by hetym ludziam palubić Izrail adrazu. Tamu što tym, chto lubić hetuju krainu, jana daje našmat bolš. Šukać dobraje i hladzieć na heta. Čaho paźbiahać? Nie być «frajeram», jak tut kažuć.

Viadoma, i ja, i mnohija ŭ pieršy čas hublajuć hrošy na rečach, jakich nie viedajuć. Možna padrychtavacca, pačytać forumy, pahladzieć błohieraŭ, zadavać im pytańni. U internecie šmat paznavalnaha materyjału pra Izrail, kankretnyja harady.

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0