«Samy čas adnavić spraviadlivaść i dla hrašovaj sistemy». Va Ukrainie źbirajucca zamianić kapiejku na šah
Nacyjanalny bank Ukrainy inicyjavaŭ zamienu nazvy raźmiennaj maniety ŭ nacyjanalnaj valucie z «kapiejki» na «šah». Robicca heta «dla adnaŭleńnia histaryčnaj spraviadlivaści, sadziejničańnia derusifikacyi i adradžeńniu nacyjanalnych tradycyj u hrašovym abaračeńni Ukrainy».
«Daśledavaŭšy historyju hrašovaha abaračeńnia Ukrainy, my pryjšli da nieabvieržnaj vysnovy, što takaja nazva dla raźmiennaj maniety, jak «kapiejka», faktyčna źjaŭlajecca simvałam maskoŭskaj akupacyi.
Siońnia ŭkrainski narod viartaje sabie ŭsio, što było niespraviadliva ŭ jaho skradziena i źniaviečana kramloŭskimi naratyvami. Samy čas adnavić spraviadlivaść i dla hrašovaj sistemy, ačyścić manietarny suvierenitet ad najmienšaha svajactva z čym-niebudź maskoŭskim.
My majem svajo, sapraŭdy ŭkrainskaje, słova dla aznačeńnia drobnych maniet — heta słova «šah», — padkreśliŭ kiraŭnik Nacyjanalnaha banka Ukrainy Andrej Pyšny.
Adradžeńnie nazvy «šah», jak miarkujecca, maje viarnuć ukrainskim manietam ułasnuju identyčnaść.
Nazva «šah» — staražytnaha ŭkrainskaha pachodžańnia, jana ŭžo vykarystoŭvałasia jak na terytoryi Ukrainy, tak i va ŭkrainskim hrašovym źličeńni (z XVI — XVII stahodździaŭ). Heta ŭnikalnaja nazva maniety, jakoj nie viedajuć inšyja linhvakultury. Jana šyroka ŭžyvajecca ŭ kłasičnaj ukrainskaj litaratury, u pryvatnaści časta zhadvajecca ŭ tvorčaści Tarasa Šaŭčenki, Lesi Ukrainki i inšych piśmieńnikaŭ.
U časy ŭkrainskaj revalucyi 1917-1921 hadoŭ u realnaje hrašovaje abaračeńnie byli ŭviedzienyja hrašovyja znaki z nazvaj «šah», što było zamacavana na zakanadaŭčym uzroŭni. Tamu adradžeńnie takoj praktyki abhruntavana histaryčnaj i moŭnaj tradycyjaj Ukrainy. U toj ža čas, jak śćviardžajecca, nazva «kapiejka» maje maskoŭskaje, impierskaje pachodžańnie.
Na dumku Nacbanka, źmiena nazvy maniet budzie spryjać derusifikacyi i dekałanizacyi, bo hrošy źjaŭlajucca važnym simvałam dziaržaŭnaści, jaki kožny ŭkrainiec štodnia trymaje ŭ rukach.
Mahčymaść pierajmienavańnia ŭkrainskich maniet z «kapiejki» ŭ «šah» daśledavałasia historykami Nacyjanalnaha banka, jakija pracujuć u Muziei hrošaj NBU.
«My padrabiazna vyvučali bytavańnie nazvaŭ maniet i manietna-padlikovych najmieńniaŭ, asablivaści hrašovaha źličeńnia, tradycyi nazapašvańnia bahaćcia va Ukrainie. Atrymanyja źviestki dajuć nam padstavy śmieła śćviardžać, što admietna ŭkrainskaj nazvaj dla drobnych maniet źjaŭlajecca «šah». Tamu jaje viartańnie ŭ sučasnaje hrašovaje abaračeńnie — łahičnaje i navukova abhruntavanaje. Naša hryŭna — kniaskaha rodu, a šah pachodzić sa słaŭnaha rodu kazackaha», — padkreśliŭ staršy zachavalnik fondaŭ Muzieja hrošaj NBU, doktar histaryčnych navuk Andrej Bojka-Haharyn.
Navukovyja vysnovy śpiecyjalistaŭ Nacyjanalnaha banka padtrymała taksama Nacyjanalnaja akademija navuk Ukrainy. U pryvatnaści, atrymanyja stanoŭčyja ekśpiertnyja zaklučeńni ad Instytuta historyi Ukrainy i Instytuta movaznaŭstva imia Alaksandra Paciabni.
Hieraldyku Kijeŭskaj vobłaści derusifikujuć i viernuć joj histaryčny vyhlad. Jak z hierbam Kijeŭščyny źviazana Biełaruś?
U Čarnihavie pierajmienavali 37 vulic i zavułkaŭ, nazvy jakich źviazanyja z Rasijaj i Biełaruśsiu
Va Ukrainie viarnuli histaryčnuju nazvu horadu Navahrad-Vałynski
U Kijevie pierajmianujuć 279 abjektaŭ, nazvy jakich źviazanyja z Rasijaj i Biełaruśsiu
Parol «Palanicia». Što adbyvajecca z ruskaj movaj va Ukrainie
Kamientary
Rubiel - heta maleńki kavałačak adrublenny ad kryvoha bruska mietału .
Kryvoj , maleńki i niazhrabny.
Taler - talerkia . Vialiki kruh z srebra ci zołata. Na abiedźviuch bakach jakoha i nadpisy i vobrazy .
Mejk jo čojis )))