Kultura5050

Sacsietki vybuchnuli paśla sprečnaha epizodu na adkryćci Alimpijskich hulniaŭ

Mnohija pabačyli ŭ im ździek z chryścijanstva, jaki śviedčyć pra zaniapad Zachadu. Ale historyja bolš składanaja.

Scena, u jakoj pabačyli parodyju na Tajemnuju viačeru. Kadr z tranślacyi

Pakul častka aŭdytoryi chvaliła nievierahodnaje šou na adkryćci Letnich Alimpijskich hulniaŭ u Paryžy za maštabnaść i aryhinalnaść, inšuju častku hetaje vidovišča šakavała.

Kansiervatyŭnyja koły, jakija sačyli za cyrymonijaj, aburała akcentavańnie na fieminiźmie, bodzi-pazityvie, prysutnaść transhiendaraŭ i dreh-kvin — mužčyn-artystaŭ, jakija z dapamohaj makijažu i kaściumaŭ pieraŭvasablajucca ŭ hratesknyja žanockija vobrazy. Dreh-šou siońnia papularny žanr u Francyi, a artysty — sapraŭdnyja zorki sceny. 

Ale sapraŭdy luty hnieŭ vyklikaŭ nievialiki frahmient cyrymonii adkryćcia z šou dreh-kvin.

Artystaŭ, jakija vystrailisia ŭzdoŭž podyuma, mnohija paličyli abraźlivaj parodyjaj na karcinu Leanarda da Vinčy «Tajemnaja viačera», na jakoj namalavanaja apošnaja viačera Isusa Chrysta sa svaimi dvanaccaćciu najbližejšymi vučniami, nadzvyčaj važnaja dla chryścijanskaha vučeńnia.

Źjaŭleńnie jazyčnickaha boha Dyjanisa pierad impravizavanaj «Tajnaj viačeraj» tolki padliło aleju ŭ ahoń. Kadr tranślacyi

Aleju ŭ ahoń padliło źjaŭleńnie na impravizavanym stale stravy ź sinim staražytnahreckim boham vinarobstva i žyćciovych sił Dyjanisam. U hetym pabačyli vyśmiejvańnie tajamnicy Jeŭcharystyi, jakaja była ŭstanoŭlenaja Chrystom na Apošniaj viačery.

Baradataja žančyna na adkryćci Alimpijskich hulniaŭ. Kadr z tranślacyi

Uhnievanyja karystalniki sacsietak u vyrazach nie saromielisia, paraŭnoŭvajučy cyrymoniju adkryćcia z sataninskim šabašam i chavajučy ŭ adnu mahiłu Francyju, chryścijanstva i ŭsiu zachodniuju cyvilizacyju. Asabliva aktyŭna hetuju liniju padchapili prava-kansiervatyŭnyja palityki z ZŠA i Uschodniaj Jeŭropy.

«Heta było prajavaj aburalnaj niepavahi da chryścijan», — napisaŭ amierykanski miljarder Iłan Mask u tvitary.

«Jany zdolnyja abrydzić navat cyrymoniju adkryćcia Alimpijskich hulniaŭ», — prakamientavaŭ frahmient z dreh-kvin Matevuš Maraviecki, były polski premjer ad PiS.

Śviedčańniu krachu zachodniaha śvietu nie praminuli ŭ rezkich formach paradavacca biełaruskija i rasijskija prapahandysty.

Ale z takim mierkavańniem nie ŭsie zhodnyja. Telehram-kanał «Spadčyna» razvažaje, čamu ŭsprymać padabienstva šou z Tajemnaj viačeraj jak abrazu chryścijanstva nie varta.

Charakterna, što karystalniki sacsietak u pieršuju čarhu źviartajuć uvahu na padabienstva z tvoram mastactva, a nie z apisańniem biblejskaha siužeta.

Paraŭnańnie frahmienta z šou na adkryćci Alimpijady z rośpisam «Tajnaja viačera» Leanarda da Vinčy

Na dumku aŭtaraŭ telehram-kanała, choć kadry z Paryža sapraŭdy byccam paŭtarajuć znakamity tvor Leanarda da Vinčy — mnostva ludziej u roznych pastavach uzdoŭž vyciahnutaha stała, siarod jakich vyłučajecca centralnaja fihura, ale adroźnieńniaŭ taksama niamała. Naprykład, zamiest stała podyum, a artystaŭ u kadry našmat bolš za 13 i jany nie hurtujucca ŭ hrupy, jak apostały na karcinie, i nie pierajmajuć ichnich žestaŭ. I, u adroźnieńnie ad rośpisu kanca XV stahodździa, na jakim adlustravanyja vyklučna mužčyny, tut žanočych piersanažaŭ nie mienš za mužčynskich.

Tajnaja viačera pa Zumie. Tvor Leanarda daŭno pierastaŭ być relihijnym, a staŭ važnym elemientam pop-kultury

Aŭtary «Spadčyny» ličać, što nasamreč takaja burlivaja reakcyja sacsietak na hety momant z cyrymonii adkryćcia Alimpijady źviazanaja vyklučna z tym, što «Tajnaja viačera» — heta ŭžo daŭno nie tvor relihijnaha mastactva, a tvor pop-kultury, internet-miem, rastyražavany ŭ miljonach varyjantaŭ.

Ludzi prosta sčytvajuć znajomy vobraz, jak sčytvajuć znajomy vobraz čałaviečaha tvara na marsijanskaj pavierchi — ale heta ŭsiaho tolki hulni našaha rozumu.

Telehram-kanał prapanuje zadumacca, a jak by tyja, chto aburajecca padabienstvam z «Tajnaj viačeraj», raźmiaścili ŭsich hetych artystaŭ uzdoŭž podyuma? Chutčej za ŭsio hetak ža, jak i Leanarda da Vinčy piersanažaŭ na svajoj karcinie. I voś čamu.

Da Vinčy ŭ svajoj karcinie nie kiravaŭsia biblejskimi dohmatami i kanonami nakont rassadki apostałaŭ u čas Tajnaj viačery — ich prosta nie isnuje. Leanarda nie adziny, chto malavaŭ hety siužet, isnujuć tysiačy i tysiačy abrazoŭ na tuju ž temu z absalutna roznaj rassadkaj i roznaj formaj stała — kruhłaj, avalnaj, kvadratnaj, pramavuholnaj, P-padobnaj i h.d. Mastak, jak usie jahonyja kalehi pa cechu, ekśpierymientavaŭ ź pierśpiektyvaj, šukaŭ idealnuju kampazicyju. 

Pałova apostałaŭ siadzić śpinaj da hledača, Chrystos z kraju — kampazicyja jaŭna niaŭdałaja. «Tajnaja viačera» Džota dzi Bandone. 1306 hod. Staraja pinakateka ŭ Miunchienie. Fota: Wikimedia Commons

Jak rassadzić za stałom raŭnaznačnych ludziej tak, kab było bačna kožnaha? Nu, viadoma, pasadzić z adnaho boku stała, kab jany byli źviernutyja da hledača. Pakolki piersanažaŭ šmat, to kruhły stoł dla hetaha nie vielmi pasuje, a voś vyciahnuty — idealna.

«Ci možna skazać, što luby vyciahnuty stoł, za jakim siadziać u adzin rad ludzi — heta adsyłka da Tajnaj viačery? Nu, tady stoł vykładčykaŭ u Vialikaj zale Chohvartsa i stoł na pres-kanfierencyi BiełTA — heta taksama parodyja na relihijnaje mastactva», — tłumačać aŭtary artykuła.

Da Vinčy nie prydumaŭ tut ničoha novaha i hetaja ž schiema idealna padychodzić da postaraŭ filmaŭ i sieryjałaŭ, dzie taksama staić zadača prezientavać usich piersanažaŭ ci akcioraŭ.

«Tajnaja viačera» Damienika Hirłandaja. 1480 hod. Freska ŭ trapieznaj kaścioła Ańjisanci ŭ Fłarencyi. Fota: Wikimedia Commons

Leanarda pasadziŭ Chrysta i apostała ŭ svaje idealnyja pa praporcyjach pierśpiektyŭnyja simietryčnyja architekturnyja dekaracyi. Hetuju ž matematyku jon prymianiŭ i da raźmiaščeńnia piersanažaŭ. Hałoŭny piersanaž z kraju stała razburaŭ by simietryju kampazicyi, całkam łahična pasadzić jaho ŭ takoj kampazicyi pa vosi simietryi. 12 apostałaŭ matematyčna dobra dzielacca na 2, 3 i 4 — i ŭsio heta jość u karcinie.

Dla raŭnavahi simietryčnaj kampazicyi z kožnaha boku ad Chrysta siadziać roŭna pa 6 apostałaŭ, jakija zhrupavanyja ŭ čatyry hrupy pa troje. Takaja kampazicyja nadaje manumientalnaści i ahulnaj spakojnaj uraŭnavažanaści, jakaja pierahukajecca z nastrojem Chrysta ŭ toj čas, jak apostały za stałom kipiać. 

«Tajnaja viačera» Leanarda da Vinčy. 1495—1498. Rośpis u kaściole Santa-Maryja-dele-Hracyje ŭ Miłanie. Fota: Wikimedia Commons

Ale kampazicyja z centralnaj simietryjaj — heta taksama nie niejkaja ŭnikalnaja rysa tvora Leanarda, bo hałoŭnaja asoba pa centry — heta całkam naturalnaja reč va ŭsich śfierach našaha žyćcia, ad uładalnika załatoha miedala na pjedestale da staršyni suda na pasiadžeńni.

Adchileńni ad hetaj normy kažuć, što aŭtar choča paviedamić pra niejkija bolš składanyja ŭzajemaadnosiny pamiž piersanažami tvora. Mienavita tamu inšyja reniesansnyja mastaki časam sadžali Judu za inšy bok stała, śpinaj dla hledača.

Ci možna ličyć Sud AAN parodyjaj na Tajnuju viačeru, kali rassadka sudździaŭ vielmi nahadvaje rassadku piersanažaŭ na znakamitym tvory mastactva?

«I voś atrymlivajecca, što dva hałoŭnyja pryjomy, jakija źviazvajuć cyrymoniju adkryćcia Letnich Alimpijskich hulniaŭ i «Tajnuju viačeru» — heta pryjomy intuityŭnaj pabudovy kampazicyi, jakuju možna, kali zachočaš, adšukać dzie zaŭhodna», — ličyć «Spadčyna».

Aŭtary artykuła pierakananyja, što «Tajnaja viačera» Leanarda da Vinčy — heta tvor pop-kultury, raskručany vizualny vobraz, jaki zasvojvajecca z malenstva z repradukcyj, pryntoŭ, knih i filmaŭ pra ŭtojenyja zahadki, z, narešcie, parodyj i pierajmańniaŭ.

I nie kožnaje pierajmańnie jość parodyja. Navat časam kamičny efiekt, jaki ŭźnikaje pry paznavańni znajomaha vobraza ŭ nieznajomaj interpretacyi, najčaściej nie źjaŭlajecca vyśmiejvańniem aryhinała. Naadvarot, tak mohuć vyśmiejvacca piersanažy vytvornaha tvora, maŭlaŭ, pahladzicie kim hetyja ludzi ŭjaŭlajuć siabie. Adsyłki da značnych tvoraŭ mohuć uźnikać nieśviadoma, bo zasvojvajecca tolki sam vobraz, šabłon, časta biez bekhraŭnda i zychodnych sensaŭ.

Piersanažy sieryjała Battlestar Galactica pierajmajuć tvor Leanarda. Postar da sieryjała

«Tajnaja viačera», jak piša «Spadčyna», prosta lidar u hetym płanie: zamiest Chrysta i apostałaŭ možna pabačyć palitykaŭ, piersanažaŭ lubimych sieryjałaŭ i filmaŭ, Miki Mausa i inšych piersanažaŭ studyi «Dyśniej», Simpsanaŭ, kłana Saprana, Darta Sidyusa sa šturmavikami, pałkoŭnika Sandersa i inšych maskotaŭ kampanij i h.d. «Sapraŭdy tysiačaabličny tvor».

I hetyja adsyłki pa-inšamu nazyvajucca amažam, što z francuzskaj pierakładajecca jak danina pavahi.

Piersanažy sieryjała «Kłan Saprana» pazirujuć, pierajmajučy tvor Leanarda. Postar da sieryjała

«Spadčyna» razvažaje: navat kali ŭ Paryžy i miełasia na ŭvazie niejkaja adsyłka, to nie da biblejskaha siužeta, a da tvora pop-kultury, pazbaŭlenaha pieršapačatkovaha relihijnaha sensu.

Dart Sidyus, abo impieratar Šyŭ Pałpatyn i jahonyja šturmaviki. Fan-art

«Zadumajciesia jak-niebudź pra toje, što ŭ našym chryścijanskim śviecie nievierahodnaja kolkaść vyjaŭ antyčnych bostvaŭ, praŭda, jany taksama pazbaŭlenyja svajho pieršapačatkovaha relihijnaha sensu, ale nabyli inšyja sensy — histaryčny, kulturny, mietafaryčny, estetyčny».

«Dy boža, antyčnyja Alimpijskija hulni sami pa sabie hłyboka relihijnaja jazyčnickaja tradycyja — i što ad taho pieršapačatkovaha sensu zastałosia?»

Kamientary50

  • NS
    27.07.2024
    [Red. vydalena]
  • Spadar
    27.07.2024
    A rastłumačcie mnie, a nachaleru heta rabić? Pravakacyja na temu, jakaja dla mnohich važnaja. Niepavaha dla čyjichści kaštoŭnaściaŭ. Navošta?

    Moža važniej toje, što abjadnoŭvaje?
  • Intieriesno, a
    27.07.2024
    Choť odin iz tiech kto hovorit pro "Zakat Zapada" pročitał sobstvienno eto proiźviedienije? Mnie kažietsia niet, potomu čto v tom, čto tut pokazano i jesť podlinnyj Zapad.

Vializnaja chvala zatrymańniaŭ — stała zrazumieła, na kaho hetym razam palavali KDB i HUBAZiK4

Vializnaja chvala zatrymańniaŭ — stała zrazumieła, na kaho hetym razam palavali KDB i HUBAZiK

Usie naviny →
Usie naviny

KDB pryznaŭ ekstremisckim farmavańniem kaalicyju dvarovych čataŭ2

Praz mocny viecier u bolš jak 200 nasielenych punktach byli prablemy sa śviatłom

Skvier u centry Minska ablubavali babry, jany ŭparta hryzuć drevy1

Stali viadomyja novyja padrabiaznaści zatrymańniaŭ i pieratrusaŭ na minułym tydni10

Na «Miłkavicie» ŭ Chojnikach abviarhajuć masavyja palityčnyja zatrymańni na zavodzie

Pamior śviatar Piatro Karnialuk1

Biełaruskija navukoŭcy niezvyčajnym čynam pravieryli ŭzrost nieviadomaha raniej cudatvornaha abraza3

Palitviaźnia Alaksandra Aranoviča buduć sudzić pa novaj kryminalnaj spravie. Ź im niama suviazi amal 5 miesiacaŭ

Adpuścili dadomu 6 čałaviek. Što viadoma pra paciarpiełych u DTZ z maršrutkaj pad Barysavam

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Vializnaja chvala zatrymańniaŭ — stała zrazumieła, na kaho hetym razam palavali KDB i HUBAZiK4

Vializnaja chvala zatrymańniaŭ — stała zrazumieła, na kaho hetym razam palavali KDB i HUBAZiK

Hałoŭnaje
Usie naviny →