Dzie pabyvać na majskija vychadnyja? Niezvyčajnyja łakacyi jość va ŭsich biełaruskich abłaściach

Minskaja vobłaść: Nalibaki, muziej Nadzi Leže i park Tyškievičaŭ

1. Nalibaki

• Što: pahladzieć na dzikich koniej i Hałhofu.
• Dzie: ah. Nalibaki, Staŭbcoŭki rajon.

Pavialičyć

Nalibaki — sapraŭdny lasny kraj: atmaśfiera padobnaja da «Paleskich rabinzonaŭ», tolki bałot budzie mienš, a lasoŭ — bolš. Jechać siudy treba pa troch pryčynach.

Pa-pieršaje, spakoj. Čas ciače jak byccam u try razy pavolniej, čym u horadzie. Kali chočacie adpačyć ad mituśni — heta toje, što doktar prapisaŭ. Zaadno pahladzicie na miascovy zakaźnik «Nalibaki». Ekskursija kaštuje ad 50 BYN.

Jak i ŭ Biełaviežskaj puščy, tut žyvuć łasi, aleni, zubry, a jašče — dzikija koni, i voś takich u Biełarusi bolš nidzie niama. Koni nazyvajucca tarpanami. Hetyja mocna źbityja žyvioły z popielnaj poŭściu i vušami, jak u myšej, kaliści žyli pa ŭsioj Biełarusi, ale palavańnie i mielijaracyja zrabili svaju spravu.

U 2019 hodzie 150 tarpanaŭ pryvieźli ŭ Biełaruś ź Niderłandaŭ. Užo piać hadoŭ jany vydatna adčuvajuć siabie ŭ Nalibakach i «kosiać» miascovuju travu — padtrymlivajuć patrebny ŭzrovień raślinnaści.

Treciaja pryčyna — miascovy kaścioł i Hałhofa pobač ź im. Kaścioł Ušeścia Dzievy Maryi budavaŭsia šmat sotniaŭ hadoŭ i staŭ samym vialikim cahlanym chramam Biełarusi. Na mohiłkach pobač vysicca kopija Hałhofy — davoli vialikaja, kab padymacca na jaje pa prystupkach. U Biełarusi takoje taksama bolš nidzie nie ŭbačyš.

2. Muziej Nadzi Leže

• Što: piać dvuchmietrovych mazaičnych partretaŭ u sielskim domie kultury.
• Dzie: ah. Ziembin, vuł. Leninskaja, 1.

Pavialičyć

Čamu varta siudy pajechać? Dy tamu, što tut znachodzicca adziny ŭ Biełarusi muziej Nadzi Leže — znakamitaj francuzskaj mastački rodam ź biełaruskaha miastečka, miecenatki, vučanicy Maleviča i siabroŭki Pikasa, jakaja vahonami dasyłała svaje mazaiki ŭ Saviecki Sajuz.

U Ziembinie zachoŭvajecca piać jaje rabot — dvuchmietrovyja pano z kamiennaj mazaiki vahoj 300 kiłahramaŭ. A ŭ susiedniaj zale znachodziacca repradukcyi znakamitych mastakoŭ — Hahiena, Pikasa, Van Hoha. Kaliści navat była «Džakonda» da Vinčy, ale źnikła ŭ 1990-ja.

Što hetyja karciny robiać u Ziembinie? U hetym miastečku žyła siamja mastački. Paśla vajny Nadzia vielmi chacieła dapamahčy radzimie: uhavaryła siabroŭ-mastakoŭ pradać karciny i adasłała hrošy ŭ Saviecki Sajuz. Paśla — adpraviła ŭ Ziembin 30 repradukcyj viadomych mastakoŭ dla miascovaj škoły, kab viaskovyja dzieci ŭbačyli pryhožaje. A naprykancy žyćcia adpraviła ŭ Sajuz vahon sa svaimi mazaikami.

Spadčynaj mastački rasparadzilisia dziŭna: nidzie, akramia padmaskoŭnaha Dubna, im nie znajšłosia miesca. Častka mazaik z časam apynułasia ŭ Ziembinie — i bolš nidzie na postsavieckaj prastory pahladzieć na hetyja manumientalnyja karciny nie atrymajecca.

3. Park Tyškievičaŭ

• Što: vadaspady.
• Dzie: Łahojsk.

Pavialičyć

Łahojsk viadomy jak dobraje miesca dla zimovaha adpačynku, ale i letam tut taksama jość što pahladzieć i čym zaniacca. Akramia žycharoŭ horada, pra adnu łakacyju mała chto viedaje, choć jana znachodzicca ŭ samym centry Łahojska, — vam patrebien miascovy haradski park.

Dva stahodździ tamu rej u Łahojsku vioŭ rod Tyškievičaŭ — šalona bahatyja, adukavanyja i ŭpłyvovyja ludzi z mnostvam pałacaŭ u litoŭskich, polskich i biełaruskich haradach. Jany zasnavali pieršy archieałahičny muziej, jany ž sabrali vielizarnuju kalekcyju italjanskich karcin, maniet, knih i inšych kaštoŭnaściaŭ. Acalełaja paśla vajny častka kalekcyi ciapier zachoŭvajecca ŭ Varšavie.

Adzin z pałacaŭ raźmiaščaŭsia ŭ Łahojsku, a vakoł jaho zielanieŭ anhlijski park z kaskadami, mastkami, vadaspadami i ručajami. Hidraŭličnyja zbudavańni śpiecyjalna ŭładkavali vakoł staradaŭnich zamkavych vałoŭ. Paśla XX stahodździa mała što zastałosia ad pałaca, a voś pryhažość parku bačnaja navat niaŭzbrojenym vokam.

Homielskaja vobłaść: skandynaŭskija skały, siadziba Kozieł-Pakleŭskich i ptušynyja astravy Turava

1. Skandynaŭskija skały

• Što: nievierahodnyja vidy i pryroda.
• Dzie: hranitny karjer Hłuškavičaŭ.

Pavialičyć

U hetym miescy na pavierchniu vychodzić vielizarnaja hranitnaja plita — častka Ukrainskaha kryštaličnaha ščyta. Źjava dla Biełarusi nie prosta redkaja, a adzinaja. U saviecki čas tut zdabyvali hranit. Mahčyma, vy bačyli jaho ŭ minskim mietro.

Kali raspracoŭku spynili, karjer zažyŭ svaim žyćciom, napoŭniŭsia vadoj i palubiŭsia miascovym žycharam — vielmi ž užo malaŭničaje miesca atrymałasia. U voziery nielha kupacca: na dnie lažać vostryja kamiani, i heta prosta niebiaśpiečna — zatoje tut vodzicca ryba, šmat žab i navat roznych źviaroŭ. Reljef, a razam ź im i miascovyja piejzažy, mianiajucca kožnyja dziesiać krokaŭ. Usim, chto lubić pryrodu, — must see.

Majcie na ŭvazie: karjer znachodzicca pobač ź miažoj, tamu lepš mieć pry sabie pašpart. Pryparkavać mašynu možna kala miascovaha zavoda (jon i adkazvaje za karjer), a dalej treba dabiracca da miesca pieški.

2. Siadziba Kozieł-Pakleŭskich

• Što: stary majontak i muziej.
• Dzie: v. Krasny Bierah, 20 km ad Žłobina.

Pavialičyć

Majontak z čyrvonaj cehły pabudavali tut na zachodzie XIX stahodździa. Proźvišča ŭładalnika (Hatoŭski) vyznačyła formu budynka — litaraj «h».

Paśla śmierci Hatoŭskaha ŭładalnicaj majontka stała jaho dačka — žonka bahataha dvaranina i pramysłoŭca Vikiencija Kozieł-Pakleŭskaha. Siamja nie žyła ŭ Krasnym Bierazie ŭvieś čas. Chutčej, heta było adno ź leciščaŭ, dzie pryjemna bavili čas. Paśla revalucyi tut adkryli vučylišča, a padčas vajny budynak praktyčna nie paciarpieŭ — redki vypadak dla Biełarusi.

Źniešni vyhlad siadziby prosta kazačny: na vadaściokavych trubach navat jość harhulli, nie kažučy ŭžo pra samuju roznuju lapninu. Unutry 36 pakojaŭ, usie meblavanyja ŭ adpaviednaści z epochaj. Asablivaje ŭražańnie robić zała dla hulni ŭ karty, pakoi dziaciej i muža dy žonki, a jašče zachavaŭsia zimovy sad.

Uvachod u muziej kaštuje ŭsiaho 5 rubloŭ, zamović ekskursiju možna na miescy, ale na ŭsialaki vypadak lepš zahadzia.

3. Ptušynyja astravy Turava

• Što: pabačyć sotni ptušak z usiaho śvietu.
• Dzie: Turaŭski łuh.

Pavialičyć

Turysty jeduć u Turaŭ pa roznyja ŭražańni. Biełarusy bolš viedajuć pra kryžy, jakija sami saboj vypłyvajuć z-pad ziamli, staražytnuju spadčynu horada i parachody pa Prypiaci. A inšaziemcy adpraŭlajucca na miascovy Turaŭski łuh, kab ubačyć sotni samych roznych vidaŭ ptušak.

Jak jany akazvajucca ŭ Biełarusi? Pralotam. Zimujuć u Jeŭropie i Afrycy, a potym, viartajučysia dadomu, spyniajucca ŭ turaŭskim «hateli», paśpiavajuć vyvieści ptušaniat i adpraŭlajucca dalej. Kolkaść i raznastajnaść ptušak zaležać ad stanu łuha: kali na im źjaŭlajucca chmyźniaki, ptuški pierastajuć sialicca.

Łuh raźvivajecca dziakujučy miascovaj arnitałahičnaj stancyi, jakaja ŭ svoj čas vyrasła ź nievialikaj haradskoj stancyi kalcavańnia ptušak. Tut pravodziać ekskursii. Zapisvacca na ich lepš zahadzia praz telefon.

Hrodzienskaja vobłaść: Muziej pisanki, pałac Umiastoŭskich i Muravanka

1. Sapockinski muziej

• Što: muziej pisanak i kaściołaŭ u minijaciury.
• Dzie: vuł. Hrodzienskaja, 17, h. p. Sapockin.

Pavialičyć

U pasiałkovym kulturna-turystyčnym centry pracujuć adrazu dva muziei. Pieršy viadomy jak Muziej pisanki. U im jakraz i vystaŭlajucca pisanki — jajki, raśpisanyja ŭ samych roznych technikach. Ekspanaty źbirali pa ŭsim Hrodzienskim rajonie — u adnoj z załaŭ navat jość karta, dzie paznačana pachodžańnie kožnaha arnamientu. U inšych załach nahladna pakazvajecca, jak hetyja pisanki stvarajucca i jak damahajucca znakamitaha čornaha koleru.

Interaktyvu i bahaćciu muzieja pazajzdrościać mnohija rajcentry. Na miescy vam mohuć pravieści ekskursiju, płata — u miežach koštu kubka kavy.

U susiednim pamiaškańni pracuje druhi muziej. Tam vystaŭlajucca kieramičnyja kopii kaściołaŭ i cerkvaŭ rajona. Chramaŭ pad Hrodnam šmat, kopij — adpaviedna, taksama. Možacie zazirnuć siudy pierad pajezdkaj pa chramach i vyrašyć, kudy dakładna chočacie zajechać.

2. Pałac Umiastoŭskich

• Što: kopija varšaŭskich Łazienak.
• Dzie: ah. Žamysłaŭl.

Pavialičyć

Ujavicie sabie ŭzorny pakinuty radavy majontak, dzie całkam adčuvaješ atmaśfieru toj daŭniaj epochi. Mienavita taki pałac u Žamysłaŭli.

Dva stahodździ tamu im vałodaŭ rod Umiastoŭskich. Spačatku ŭ ich padparadkavańni byli tolki falvarki, brovary i dychtoŭny, ale ŭsio ž nie taki raskošny panski dom. Budaŭnictva pałaca razharnuła Juzefa Umiastoŭskaja paśla śmierci muža, a potym pieradała ŭ spadčynu synu Uładzisłavu — abajalnamu chłopcu, jaki viedaŭ 9 moŭ, siabravaŭ z abodvuma Dziuma i navat pierakładaŭ ich tvory na polskuju movu.

Uładzisłaŭ razam z žonkaj Janinaj ź luboŭju ŭładkoŭvali pałac, upryhožvali jaho jeŭrapiejskimi karcinami i meblaj pa eskizach Janiny, a paśla pajezdki ŭ Vieniecyju raźbili pobač ź siadzibaj ułasnuju Vieniecyju — z kanałami i mastami.

Paśla śmierci Uładzisłava majontkam stała vałodać Janina. Padčas Pieršaj suśvietnaj vajny ŭ pałacy kvataravali niamieckija vojski — u vyniku jon byŭ całkam spustošany, skulptury i karciny byli vyviezienyja ŭ nieviadomym napramku. Zajmacca adnaŭleńniem reštkaŭ lubimaha doma haspadynia nie stała i pieradała jaho Vilenskamu ŭniviersitetu. A dalej — SSSR, Druhaja suśvietnaja…

Patop na miascovaj HES zmyŭ reštki Vieniecyi, a voś pałac zastaŭsia. Ciapier im vałodaje novy haspadar, adnaŭlenčyja raboty iduć, ale kali jany buduć skončanyja, nieviadoma. Rekamiendujem zazirnuć, kab dakranucca da epochi i pahulać pa pryhožym parku.

3. Carkva Rastva Baharodzicy ŭ Muravancy

• Što: carkva aborončaha typu.
• Dzie: v. Muravanka.

Pavialičyć

Carkva znachodzicca ŭ nievialikaj vioscy Muravanka, niedaloka ad Tarnava. Nie zaŭvažyć jaje składana, ale kali raptam zabłukajecie — spytajcie luboha miascovaha.

Carkva Rastva Baharodzicy, jakuju nazyvajuć jašče i hetak ža sama, jak viosku, — Muravanka, — budavałasia nie tolki dla malitvaŭ, ale i dla abarony: taŭščynia ścien chrama dasiahaje dvuch mietraŭ. U svoj čas Muravanka mahła vystajać suprać luboha nabiehu.

A jašče adnoj ź nieraskrytych tajamnic carkvy-krepaści zastajucca jaje padziemnyja chady. Takich chramaŭ amal nie zachavałasia. Tamu prykład Muravanki ŭnikalny nie tolki dla Biełarusi. U vychadnyja carkva, chutčej za ŭsio, budzie adkrytaja. Kali zdaroŭje dazvalaje, možna padniacca pa krutoj leśvicy navierch abarončaj viežy.

Viciebskaja vobłaść: muziej Repina, Kaźjanskija bałoty, paromnaja pieraprava

1. Muziej Repina

• Što: pahladzieć na pobyt znakamitaha mastaka.
• Dzie: vioska Kojtava, muziej-siadziba «Zdraŭniova».

Pavialičyć

Za karcinu «Zaparožcy pišuć list tureckamu sułtanu» Illa Repin atrymaŭ salidnuju sumu — i kupiŭ sabie lecišča. Dy nie dzie-niebudź, a pad našym Viciebskam. Mastak pryjazdžaŭ u majontak u ciopły čas hoda i, choć nie žyŭ tut pastajanna, byŭ paŭnapraŭnym haspadarom.

Raniejšy draŭlany dom jon całkam pierabudavaŭ pa svaich eskizach — u vyniku atrymałasia vielmi cikavaja siadziba ź viežaj, hankam i ŭpryhožanym bałkonam. Na ŭčastku Repin vysadziŭ fruktovy sad i alei. Tut ža mastak z zadavalnieńniem malavaŭ. U Zdraŭniovie jon stvaryŭ kala saraka karcin.

Ciapier u budynku kolišniaha lecišča pracuje muziej mastaka. Ekspazicyja raściahnułasia na šeść załaŭ: raskazvajecca pra žyćcio Repina da i paśla kupli Zdraŭniova i pra jahonyja karciny. Usie pakoi i navat sklep adrestaŭravanyja. Paśla ahladu doma možna padniacca na naziralnuju placoŭku na viežy i palubavacca krajavidami — jak Repin kaliści.

2. Kaźjanskija bałoty

• Što: piejzažy Mierkuryja i redkija ptuški.
• Dzie: Kaźjanski zakaźnik.

Pavialičyć

Takoha reljefu, jak tut, niama bolš nidzie: miljony hadoŭ tamu ledavik pakinuŭ paśla siabie adrazu 400 małych azior, plus bałocistuju hlebu, nizki chmyźniak i raj dla mnostva ptušak i źviaroŭ. Tut da hetaha času sustrakajucca dziasiatki redkich i źnikajučych vidaŭ. A z raślin možna pahladzieć na rosianku — tuju samuju raślinu, jakaja łović nasiakomych.

Miascovyja aziory raźmiaščajucca pobač adzin z adnym, pa pamierach jany prykładna ad 4 da 9 mietraŭ u daŭžyniu.

Pra Kaźjanskija bałoty viedajuć značna mienš, čym pra tuju ž Jelniu, tamu i turystaŭ voziać siudy značna radziej. Kali vy vyrašycie daśledavać miascovyja piejzažy, usio ž rekamiendujem znajści pravadnikoŭ — bałoty jak-nijak.

3. Paromnaja pieraprava

• Što: prakacić aŭtamabil pa race.
• Dzie: horad Dzisna.

Pavialičyć

Paromnych pierapraŭ u Biełarusi ciapier niašmat, i, ščyra kažučy, pačuć pra ich možna nie tak užo časta. I darma — heta jak minimum cikavy žyćciovy vopyt. Pryznajciesia: voś vy časta «katali» mašynu praz raku?

Adna z takich pierapraŭ znachodzicca ŭ horadzie Dzisna — heta pamiž Miorami i Połackam (darečy, Dzisna jašče viadomaja jak samy maleńki horad Biełarusi).

Parom chodzić pamiž bierahami Dźviny. Čas u darozie nievialiki — dzieści ź piać chvilin. Barža dakładna źmieścić na sabie šeść mašyn, tak što, kali padarožničajecie kampanijaj, — miesca chopić usim. Aktualny raskład možna daviedacca na miescy, ale zvyčajna pierapravu arhanizujuć raz na hadzinu. Dadamo jašče trochi stanoŭčych uražańniaŭ: pasłuha biaspłatnaja.

Mahiloŭskaja vobłaść: Błakitnaja Krynica, biełaruskaja Karelija i biełaruski Viersal

1. Błakitnaja Krynica

• Što: samaja vialikaja ŭ Jeŭropie krynica.
• Dzie: horad Słaŭharad.

Pavialičyć

Heta miesca vielmi šanavanaje viernikami, ale ŭ šyrokich masach pra jaho viedajuć niamnohija. Kažuć, što vada z krynicy hajučaja i ź ich dapamohaj vylečyłasia mnostva ludziej. Ale navat biez hetych lehiendaŭ Błakitnaja Krynica dzivić. Heta samaja vialikaja krynica ŭ Jeŭropie i adna z samych mahutnych.

Pa lehiendach, kaliści kryničnyja strumiani bili ŭvierch na vyšyniu čałaviečaha rostu. Ale i ciapier ich mahutnaść dzivić. Prosta ŭjavicie: u siekundu z krynicy raźlivajecca 60 (!) litraŭ vady.

Pa čyścini Błakitnyja Krynicy pierasiahnuć lubuju inšuju krynicu, pa pryhažości piejzažu — mabyć, taksama. Vakoł rastuć drevy, ad krynicy ciahnie prachałodaj, śpiavajuć ptuški, śviecić sonca — pryhažość!

2. Biełaruskaja Karelija

• Što: krejdavyja karjery z chvojnikam.
• Dzie: vioska Łazovica Klimavickaha rajona.

Pavialičyć

U vioscy Łazovica znachodzicca miesca raspracoŭki krejdy. Vada ŭ karjerach nie takaja biruzovaja, jak zvyčajna ŭ takich miescach, bo na dnie paśpieŭ napłastavacca hlej. Zatoje za hady raspracoŭki karjera źmianiłasia i navakolnaja pryroda.

Piejzažy sapraŭdy začaroŭvajuć: chmyźniaki, ihličnyja drevy, bieły krejdavy «piasok» — usio toje, što treba dla malaŭničych fatahrafij. Kupacca tut, viadoma, nielha. A voś lubavacca i fatahrafavacca — kolki zaŭhodna!

3. Biełaruski Viersal

• Što: pałac, raskošniejšy za zamak Radziviłaŭ u Niaśvižy.
• Dzie: ahraharadok Žyličy.

Pavialičyć

U Žyličach znachodzicca i paśpiachova restaŭrujecca (usio jašče, nie viercie čutkam pra poŭnaje adkryćcio) pałac Bułhakaŭ. Jaho časta nazyvajuć «druhim Niaśvižam» i navat «biełaruskim Viersalem».

Vielizarny budynak pabudavali ŭ styli kłasicyzmu i dva razy pierabudoŭvali, dadajučy pamiaškańni dla aranžarei i chatniaha kaścioła. Unutry abstanoŭka była raskošniejšaja, čym u zachodnich susiedziaŭ u Niaśvižy: parkiet, pazałota, lapnina, skulptury, karciny viadomych mastakoŭ, darahija dyvany. Ablamoŭvaŭ heta charastvo staradaŭni park, jaki staranna dahladali.

Žurbotnyja padziei XX stahodździa zakranuli Žyličy, ale nie razburyli ich. Z kanca nulavych pałac poŭnym chodam adnaŭlajuć. Viadoma, na temp ramontu vielmi ŭpłyvaje razmach budynka.

Da ahladu ŭžo dastupnyja niekalki załaŭ. Ekskursija kaštuje 7 rubloŭ. Ich pravodziać, kali jość volny supracoŭnik abo byŭ papiaredni zapis, tamu lepš damaŭlajciesia zahadzia.

Bresckaja vobłaść: Kryžaŭźvižanskaja carkva ŭ Vistyčach, siadziba Bochvicaŭ i mora Hieradota

1. Kryžaŭźvižanskaja carkva

• Što: vializnaja carkva z bahataj historyjaj.
• Dzie: ahraharadok Vistyčy.

Pavialičyć

Pra Vistyčy my viedajem niedaravalna mała. Kaliści daŭno jany naležali Tyškievičam, čyj naščadak zasnavaŭ u miežach majontka manastyr cystercyjancaŭ. Zatym tut źjaviŭsia kaścioł Śviatoj Trojcy, jaki byŭ pabudavany ŭ viadomym baročnym styli (jak, naprykład, farny kaścioł u Hrodnie).

U XIX stahodździ kaścioł pradkazalna pieraaśviacili ŭ pravasłaŭny chram, i da našych dzion jon zachavaŭsia jak Kryžaŭźvižanskaja carkva. Jana dziejničaje dahetul, tam da apošniaha času viałasia rekanstrukcyja. Kali budziecie pobač — abaviazkova zazirnicie ŭ carkvu-kaścioł: pa-pieršaje, architektura ŭražvaje, a pa-druhoje, miascovyja krajavidy vielmi ŭžo pryhožyja.

2. Siadziba Bochvicaŭ

• Što: u minułym miesca pryciahnieńnia litarataraŭ.
• Dzie: vioska Flerjanova Lachavickaha rajona.

Pavialičyć

Hetaje miesca nie nadta papularnaje ŭ turystaŭ i, skažam ščyra, darma. Kaliści pad dacham siadziby źbiralisia piśmieńniki — naprykład, Rejmant i Ažeška (apošniaja navat pisała tut luboŭnyja listy, vydadzienyja asobnym tomam).

Da revalucyi siadziba naležała tolki siamji Bochvicaŭ. Jan Aton Bochvic pabudavaŭ siadzibu z dreva, a paźniej dadaŭ cahlany fasad u nieahatyčnym styli.

Paśla vajny tut byŭ spačatku špital, potym kantora miascovaha saŭhasa. A ciapier siadzibaj vałodaje siamja piensijanieraŭ. Hienrych Michajłavič z žonkaj Łarysaj Paŭłaŭnaj adnaŭlajuć dom, vodziać biaspłatnyja ekskursii, znajomiać z historyjaj i navat viaduć instahram.

Kali budziecie prajazdžać mima — abaviazkova naviedajcie. Jano taho varta!

3. Mora Hieradota

• Što: papłavać pa raźlivu Prypiaci.
• Dzie: nacpark «Prypiacki».

Pavialičyć

Chutčej za ŭsio, heta padarožža zojmie ŭ vas ceły dzień, ale nie raskazać pra jaho było b złačynstvam. Raz u hod, mienavita viasnoj, asabliva kali jana była i śniežnaja, i daždžlivaja (prosta jak u nas ciapier), Prypiać raźlivajecca i stanovicca tym samym «moram», jakoje kaliści apisvaŭ Hieradot.

Vada raściakajecca tam, dzie ŭ inšy čas hoda rastuć chmyźniaki i chavajucca karani sosnaŭ. Padčas raźlivu ŭ lasach možna ŭbačyć šmat roznych ptušak, jakija prylatajuć siudy tolki ŭ hety čas.

Trapić samastojna na raźliŭ Prypiaci možna, ale składana. Lepš znajści hidaŭ, jakija arhanizujuć spłavy pa mory Hieradota. Emocyi — na ŭsio žyćcio.

• 15
• 0
• 2
• 1
• 2
• 10
• 5
• 0