Vaviorka z nažom nie chodzić: hrybnik raskazaŭ pra svajo chobi i abvierhnuŭ mif
Dźmitryju Žałabkoviču z Łahojska 38 hadoŭ, a prafiesija ŭ jaho — vyratavalnik. Ale jaho dobra viedajuć i ŭ supolnaściach biełaruskich hrybnikoŭ. U jaho svoj jutub-kanał, pryśviečany hetamu chobi. Dźmitryj viedaje pra hryby šmat, i svaimi ŭradžajami moža ździvić navat spraktykavanych kaleh pa chobi, piša «Hancavicki čas».
— Dźmitryj, vy vielmi viadomy ŭ kołach hrybnikoŭ. U vas svoj jutub-kanał «Dziońnik hrybnika», na jakim vy dzieliciesia dośviedam. Raskažycie, adkul u vas zachapleńnie hrybami i čamu mienavita heta chobi vybrali dla siabie?
— Viadomym ja siabie nie liču, zvyčajny čałaviek, jak i ŭsie. Majo chobi — nie tolki hryby. Ja lublu ŭsio, što źviazana z pryrodaj. Źbiraju i hryby, i jahady. Źbiraju roznyja travy i rablu harbatu. Zachaplajusia rybałkaj, palavańniem.
Heta ŭsio pryjšło ź dziacinstva. Pačynaŭ z rybałki, starejšym staŭ chadzić u les. Školnikam na vakacyjach, byvała, navat pa niekalki razoŭ na dzień chadziŭ u les źbirać hryby. Mnie heta padabajecca. Meta navat nie naźbirać hryboŭ, a sam praces.
Navat u siezon, kali hryboŭ niama, ja ŭsio roŭna vyjazdžaju ŭ les pabyć na pryrodzie. Ja liču ŭdałym luby pachod u les, tamu što nabyvaju novy dośvied, raźviedvaju miescy.
Z adnaho boku, heta chobi, a z druhoha — ład žyćcia. Kali prychodziš u les, niejkija žyćciovyja kłopaty adychodziać na druhi płan, i hałava adpačyvaje ad usiaho.
— Možacie padzialicca, jakija hrybnyja tendencyi ŭ hetym hodzie adznačyli, jak prachodzić siezon ciapier? Moža, u paraŭnańni ź minułymi hadami.
— Pačynaŭsia hety siezon vielmi dobra. Pa tradycyi adkryŭ jaho zboram viasnovych hryboŭ — smaržkoŭ. Vielmi dobra raśli, uradžai byli prosta hrandyjoznyja.
Dalej siezon pajšoŭ nie pa płanie, było vielmi zasušlivaje leta, hryboŭ amal nie było. Ale ŭ žniŭni ŭžo doždž prajšoŭ i byŭ vialiki ŭradžaj padasinavikaŭ. U maich miescach, kali ščyra, ja navat nie pamiataju, kab taki byŭ uradžaj mienavita hetych hryboŭ.
U paraŭnańni ź minułymi siezonami hety trochi lepšy. Nie skažu, što hrandyjozny, ale lepšy, čym letaś. Minuły hod byŭ pravalny, nie było hryboŭ naohuł. U maich miescach jany źjavilisia tolki ŭ kastryčniku.
— A čaho čakać hrybnikam jašče ŭ hetym hodzie?
— Na hety momant (druhaja pałova vieraśnia) niejkija apadki pačalisia. Ja dumaju, budzie dobry vychad hryboŭ. Sprava času, krychu pačakać zastałosia. A tak, prahnozy jakija-niebudź stroić vielmi składana. Usio zaležyć ad pryrody, nadvorja, apadkaŭ.
Choć byvaje i takoje, što hryby rastuć i ŭ zasuchu. Ale treba mieć dośvied u zbory takich hryboŭ. Heta značyć viedać asablivaści, kali i dzie hryb raście ŭ zasuchu. Šukać miescy, dzie maksimalny cień, nizinki, kanaŭki, prybałotnyja miescy. Dzie zachoŭvajecca niejkaja vilhać navat u zasuchu.
Mnohaje zaležyć i ad rehijonaŭ. U roznych abłaściach situacyja moža adroźnivacca. Dzieści zasucha, a dzieści iduć daždžy. Voś ciapier u nas, u Minskaj vobłaści, doždžyki pačali palivać. Robim vysnovu, što hryby buduć.
— Raskažycie pra svaje rekordy, niezvyčajnyja znachodki, a taksama pra toje, jakija hryby ŭ vas lubimyja?
U hetym hodzie ŭ mianie byŭ sabrany rekordny ŭradžaj padasinavikaŭ. Try košyki za adzin pachod źbiraŭ. Pry žadańni možna było b i bolš. Vielmi zapaminalny hrybny pachod heta byŭ. Heta značyć, stolki padasinavikaŭ ja nikoli nie źbiraŭ. Hety hod — hod padasinavika.
Nie mahu skazać, jakija lubimyja hryby. Padabajucca ŭsie jadomyja. Ad viasnovych smaržkoŭ, pieršych majskich maślakoŭ i hetak dalej. Usim hrybam raduješsia. Naturalna, baraviki bolš za ŭsich, napeŭna, čakaješ.
— U jakich rehijonach bolš za ŭsio lubicie źbirać hryby?
Ja źbiraju hryby ŭ Łahojskim rajonie, jezdžu tudy ŭ asnoŭnym. Časam u susiedni Smalavicki zaziraju. Ale kudyści daloka, u inšyja vobłaści nie jezdžu. Chapaje svaich lasoŭ, nieabchodnaści niama.
Choć časam byvaje, što ŭ inšaj vobłaści hryboŭ šmat, a ŭ nas niama. Ale ja ŭsio adno nie jedu, nie liču metazhodnym jechać 300 kiłamietraŭ dziela košyka hryboŭ.
— Ci prynosiać hryby, akramia zadavalnieńnia, prybytak? Ci možna na hetym zarabić?
Mety atrymańnia prybytku ad hryboŭ ja nie staŭlu. Choć časam, byvaje, zdaju hryby, kali ich šmat. Kali dastatkovuju kolkaść dla siabie ŭžo narychtavaŭ, a ŭ les chočacca. Tady čamu b i nie pradać na rynku ci nie zdać skupščykam tyja ž lisički?
A kali chtości zachoča pastavić metu zarabić na hrybach — to heta mahčyma. Zarabić možna niadrenna. Mnohija ludzi siemjami vyjazdžajuć u les, źbirajuć lisički i zdajuć ich.
— Tradycyjnaje pytańnie dla hrybnych ekśpiertaŭ — zrazać ci vykručvać?
— Absalutna nijakaj roźnicy niama. Jak zručna, tak heta možna i rabić. Chočacie — zrazajcie, chočacie — vykručvajcie. Na dalejšy rost hryboŭ heta nijak nie ŭpłyvaje. Hryb — heta hrybnica, jakaja znachodzicca hłyboka pad ziamloj. Jana moža dasiahać vielizarnych pamieraŭ, razychodzicca na dziasiatki i navat sotni mietraŭ. Heta hryb i jość.
A toje, što my źbirajem, — heta pładovaje cieła, jakoje hryb vydaje. Sposab zboru na hrybnicu nie ŭpłyvaje. Heta ŭsio mif i padman, što treba abaviazkova zrazać hryby, tamu što tam niešta psujecca, i nie buduć jany raści. Heta navukova dakazany fakt.
Kali łahična parazvažać: što takoje nož? Heta pryłada pracy, stvoranaja čałaviekam. A hryby na płaniecie Ziamla źjavilisia zadoŭha da taho, jak źjaviŭsia čałaviek. Adpaviedna, ni na jakoje zrazańnie ŭ pryrodzie hryby nie raźličanyja. Vaviorki hryby jaduć, ale jany ž z nažami nie chodziać.
Adkul hety padman uziaŭsia? Raniej pra hryby mienš viedali. Ich adnosili da carstva raślin, z tych časoŭ i źjaviŭsia mif, što ich treba zrazać. Užo paźniej ich vyłučyli ŭ asobnaje carstva hryboŭ. Praviali daśledavańni i dakazali, što možna źbirać jak chočaš.
— Vašy parady dla pačatkoŭcaŭ hrybnikoŭ. Što im važna viedać?
— Treba vyvučyć, jak aryjentavacca ŭ lesie, kab nie zabłukać. Pieršyja pajezdki ŭ les — niedaloka ad mašyny adychodzić. Prytrymlivacca aryjenciraŭ, jak, naprykład, darohi. Biarycie z saboj zaradžany telefon, vadu. Apranajciesia adpaviedna nadvorju.
Hryboŭ vialikaje mnostva. Akramia jadomych, jość i atrutnyja. Tamu treba ich vyvučać, čytać litaraturu, viedać, jak vyhladajuć atrutnyja.
U mianie adnojčy byŭ vypadak, sustreŭ u lesie žančynu z košykam. Padyšoŭ da jaje, razhavarylisia, hladžu, niejkija ŭ jaje dziŭnyja hryby lažać. Akazałasia, heta biełyja pahanki. Ledź pierakanaŭ jaje vykinuć, jana dumała, što heta zialonyja syraježki. Čamu jana tak vyrašyła? Pry dapamozie niejkaj prahramy ŭ telefonie.
Parada pačatkoŭcam — nie karystajciesia nijakimi prahramami, kab vyznačyć hryby! Tamu što jany vyznačajuć hryb vielmi ŭmoŭna.
Taksama treba pastajanna znachodzicca ŭ pošukach novych miescaŭ. Pastupova nazapasiacca svaje. Ale jany napracoŭvajucca hadami i sotniami kiłamietraŭ.
— Čamu vy vyrašyli zavieści svoj jutub-kanał, pryśviečany hrybam?
— Zachaciełasia pasprabavać. Jość kanały, jakija sam hladžu. Heta taki tvorčy praces. Treba dumać, jak pryhoža źniać hryby, što skazać, jak zmantavać, kab heta ŭsio było cikava hledačam. Taksama i ŭ astatnich sacsietkach — pryhožyja fatahrafii, jakimi chočacca padzialicca.
Druhaja meta — padzialicca ź ludźmi infarmacyjaj ab situacyi ŭ lesie. Ja paviedamlaju ludziam, što hryby pajšli. Dzialusia infarmacyjaj ab pošuku tych ci inšych vidaŭ hryboŭ, jak znajści miescy. Časta ludzi dziakujuć u kamientarach za parady.
Mety zarablać na sacsietkach i kanale ja nie staviŭ, tamu što ŭ takim vypadku treba zajmacca tolki hetym. Heta prosta chobi i tvorčy praces, jaki prynosić zadavalnieńnie.
Što treba viedać pra hryby i ich ułaścivaści pierad tym, jak iści z košykam u les
U Biarozaŭskim rajonie piensijanierka atruciłasia apieńkami. Jak tak stałasia?
Što palahčaje žyćcio turystu? Top-10 mabilnych prahram i servisaŭ dla pachodaŭ i padarožžaŭ
«Nie ekzotyka, a pravierany varyjant». Pra što treba pamiatać, vybirajučy dreŭcy i kusty dla svajho sadu
Kamientary