Kultura1616

Na histfaku BDU źniščyli pano z vyjavaj Kalinoŭskaha

Pavodle infarmacyi z krynic «Našaj Nivy», pry rekanstrukcyi korpusa histaryčnaha fakulteta BDU było źniščana dekaratyŭnaje pano z vyjavaj Kastusia Kalinoŭskaha.

Pano z Kastusiom Kalinoŭskim na histfaku BDU da pačatku rekanstrukcyi. Fota: Wikimedia Commons

Kieramičnaje pano raźmiaščałasia ŭ adnoj z aŭdytoryj na čaćviortym paviersie histfaka. Na im u poŭny rost byŭ adlustravany lidar vyzvolnaha paŭstańnia 1863—1864 hadoŭ na Biełarusi Kastuś Kalinoŭski i paŭstancy-kasiniery na zadnim fonie. U nižniaj častcy pano była źmieščana cytata ź vierša «Za ŭsio…», napisanaha Jankam Kupałam u 1926 hodzie:

Ja adpłaciŭ narodu,
Čym moc maja mahła:
Zvaŭ z putaŭ na svabodu,
Zvaŭ ź ciemry da śviatła.

Reštki dekaratyŭnaha pano, zvalenyja ŭ kuču razam z budaŭničym śmiećciem

Na fota ŭ kučy budaŭničaha śmiećcia vidać frahmienty reljefnaj ramy, jakaja abramlała vyjavu Kalinoŭskaha, a taksama kavałki inšych kampazicyj z aŭdytoryi pa matyvach tvoraŭ Kupały.

Pa našaj infarmacyi, źniščeńnie pano adbyłosia da poŭnamaštabnaha ŭvarvańnia Rasii va Ukrainu ŭ 2022-m. 

Hetyja pano, chutčej za ŭsio, nie majuć nijakaha dačynieńnia da histaryčnaha fakulteta i dastalisia jamu ŭ spadčynu ad fiłałahičnaha fakulteta, jaki zajmaŭ budynak pa Čyrvonaarmiejskaj vulicy z momantu jahonaj adbudovy ŭ 1957 hodzie. Vysieleny fiłfak byŭ tolki ŭ 1992-m.

Kieramičnyja pano pa matyvach tvoraŭ Janki Kupały, źniščanyja razam z pano z vyjavaj Kastusia Kalinoŭskaha. Fota: Wikimedia Commons

Rekanstrukcyja korpusa ciahniecca z 2021 hoda. Korpus histfaka — adzin ź pieršych budynkaŭ, jakija zaniaŭ stvorany ŭ 1921 hodzie Biełaruski dziaržaŭny ŭniviersitet. Da hetaha budynak, uźviedzieny ŭ 1863—1867 hadach, zajmała mužčynskaja himnazija S. P. Zubakina i K. V. Falkoviča. Pa ŭniviersiteckaj numaracyi budynak byłoj himnazii staŭ nazyvacca «Domam № 1».

Dom № 1 BDU — sučasny budynak histaryčnaha fakulteta BDU. Fota: Wikimedia Commons

U časie vajny budynak mocna paciarpieŭ, ad jaho zastavalisia tolki znadvornyja ścieny. Bolšaja častka ruin była źniesiena, ad budynka siaredziny XIX stahodździa zastałasia tolki dvarovaja častka, na miescy jakoj siońnia znachodzicca aktavaja zała fakulteta. Na miescy ž źniesienaj častki pa prajekcie Jakava Šapiry ŭ ​​1957 hodzie pabudavany novy čatyrochpaviarchovy korpus u duchu savieckaj nieakłasiki. U interjerach da rekanstrukcyi zachavalisia paradnaja leśvica z balasami, vitražy, parkiet, lepka na stolach i ścienach viestybiula i aktavaj zały.

Interjer kalidoraŭ histfaka BDU na rendarach. Fota: «Minsk-Naviny»

Na rendarach ža ścipłaj kłasiki bolš niama, a jość «pa-bahatamu» zrobleny jeŭraramont z kieramahranitnymi padłohami, tynkoŭkaj-vieniecyjankaj i mołdynhami na ścienach, kiesonami i darahimi lustrami na stolach, biezhustoŭnymi ciažkimi štorami na voknach. Vidać, u hety «pałacavy styl» nijak nie ŭpisvałasia prastavataja savieckaja kieramika, i adzinaje, što dadumalisia ź joj zrabić, — pabić dy vykinuć na śmietnicu. Abo kamuści ŭ kiraŭnictvie nie padabałasia postać paŭstanca…

Leśvičnaja placoŭka histfaka BDU na rendarach. Fota: «Minsk-Naviny»

Ale, zhodna z zakanadaŭstvam, tvory manumientalna-dekaratyŭnaha mastactva nie mohuć być źniščanyja, a musiać być rekanstrujavanyja — pad hetaje aznačeńnie padpadaje ŭ tym liku źmianieńnie miesca znachodžańnia. Praŭda, nijakaha pieraliku, jaki dazvalaŭ by adsočvać toje, što adbyvajecca z padobnymi kulturnymi kaštoŭnaściami, nie isnuje — adnojčy jany prosta źnikajuć u nikudy. Kali zafarbavanuju ci źbituju mazaiku jašče niechta zaŭvažyć i aburycca, to interjernyja rečy źnikajuć biez anijakaha šumu.

Miarkujučy pa ŭsim, na histaryčnym fakultecie BDU ŭ vyniku rekanstrukcyi nie zastaniecca aničoha histaryčnaha, akramia fasadaŭ.

«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny

PADTRYMAĆ

Kamientary16

  • Josik
    14.06.2023
    Čaho zd́ziŭlacca, Biełaruś źjaviłasia z 3 lipienia 1944,a zažyła, dychajučy na poŭnyja hrud́zi u žniŭni 1994,a ŭ 1996 pačaŭsia załaty pieryjad, pa sioniašni dzień u zołacie chodzim. Varjaty.
  • Biehły
    14.06.2023
    Pryvitańnie historykam, jakija tam pracujuć, vy kałabaranty
  • Historyk
    14.06.2023
    Varvary.

«Tania, my z taboj!» Ułady zapuścili fłešmob u padtrymku žančyny ŭ čyrvona-zialonym VIDEA19

«Tania, my z taboj!» Ułady zapuścili fłešmob u padtrymku žančyny ŭ čyrvona-zialonym VIDEA

Usie naviny →
Usie naviny

Na tarhi vystavili dźvie zapraŭki, jakija naležali Juryju Čyžu

Prapahandystki pierad Łukašenkam bili drovy patelniami VIDEA9

«Lvoŭ našmat bolš biaśpiečny za Tel-Aviŭ». Ukraina choča adnavić paloty sa svaich aeraportaŭ užo ŭ studzieni1

«Minsk nahadvaje saviecki harnizonny haradok». Jak prapanujuć zamianić carskija i kamunistyčnyja nazvy ŭ stalicy?16

Polšča ciaham najbližejšych troch dzion ustanović na miažy ź Biełaruśsiu ŭmacavańni1

Novaja chvala palityčnych aryštaŭ u Homieli: što viadoma

Kamunist Syrankoŭ usimi siłami dakazvaje svaju fiktyŭnaść: pachvaliŭsia, što pastaviŭ podpis za Łukašenku3

Vybrali samaha pryhožaha kata ŭ śviecie6

Biełarusy źbirajucca na matč «Lehii» ź minskim «Dynama» ŭ Varšavie21

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

«Tania, my z taboj!» Ułady zapuścili fłešmob u padtrymku žančyny ŭ čyrvona-zialonym VIDEA19

«Tania, my z taboj!» Ułady zapuścili fłešmob u padtrymku žančyny ŭ čyrvona-zialonym VIDEA

Hałoŭnaje
Usie naviny →