Гэтага чалавека ў эфіры ў Марка Фейгіна кожны вечар слухаюць сотні тысяч людзей, для многіх ён неаспрэчны аўтарытэт. У чым феномен Аляксея Арастовіча? Хто ён — аналітык ці прапагандыст, гаворыць праўду ці можа і схлусіць? Чаго ад яго больш — карысці ці шкоды, і якія ягоныя перспектывы могуць быць пасля вайны? Пра гэта ў праграме Радыё Свабода гаварылі ўкраінскі журналіст Леанід Швец, блогер з Адэсы Аляксандр Каваленка і расійскі публіцыст Аляксандр Мельман.
Алена Рыкаўцава: Леанід, чаму так шмат людзей яго слухаюць, чаму ён стаў голасам гэтай вайны?
Леанід Швец: Гэта вельмі цікавае пытанне. Я ўжо таксама чуў такія пытанні, прычым у прафесійным асяроддзі псіхолагаў. Украінскія псіхолагі ладзілі паміж сабой нейкія спрэчкі аб тым, чаму так адбылося, не згаджаліся адзін з адным.
Арастовіч — безумоўна, з'ява. Ён так падае зводкі Міністэрства абароны, што гэтыя зводкі ўжо ніхто асабліва не слухае, усе слухаюць зачаравальны голас Аляксея.
Гэта не дурны чалавек. У яго адна гісторыя: усё, што робіць Аляксей Арастовіч, ён робіць для Аляксея Арастовіча. Усё, што трэба для таго, каб слухалі, глядзелі, цытавалі Аляксея Арастовіча, захапляліся Аляксеем Арастовічам альбо абураліся Аляксеем Арастовічам, — гэта робіць Аляксей Арастовіч. Такая гісторыя гэтага чалавека.
Прафесійныя псіхолагі кажуць: гэта нарцыс, прычым у гэтым выпадку гэта не метафара, а характарыстыка псіхатыпу. Гэта нарцыс, чалавек без асаблівых прынцыпаў і поглядаў, задача якога — ярка свяціцца ў вачах аўдыторыі.
Алена Рыкаўцава: Справа ў тым, што аўдыторыя вельмі добра адчувае, калі чалавек з ёй размаўляе для таго, каб свяціцца ў яе вачах. Гэта выклікае імгненнае абурэнне, калі яна гэта разумее.
Леанід Швец: Калі чалавек таленавіты … а Аляксей, безумоўна, таленавіты чалавек, у рэшце рэшт, у яго ёсць і артыстычная практыка, ён сапраўды выступаў на сцэне, ён вельмі добры артыст, ён выдатна сябе падае, выдатна працуе інтанацыямі, голасам.
Ён жа практычна не хлусіць, па-мастацку падае зводкі Міністэрства абароны. Ён так іх падае, што ўжо ніхто асабліва не слухае зводкі Міністэрства абароны, усе слухаюць зачаравальны голас Аляксея або яго вельмі вострыя ўдалыя жарты. Гэта ўяўленне Арастовіча.
Я вам скажу адну такую рэч, якая мяне самога бянтэжыць. Я б не ўзяўся адмаўляць гэтым людзям у задавальненні, у шчасці, у магчымасці супакоіць сябе, паглядзеўшы і паслухаўшы Аляксея Арастовіча.
Мы сапраўды знаходзімся ў даволі страшнай рэальнасці, і камусьці трэба пастаянна прыкладваць такі трыпутнік да сваіх хворых месцаў.
Наколькі гэта этычна з яго боку — гэта вялікае пытанне. На мой погляд, пакуль ён больш карысны, чым шкодны.
Алена Рыкаўцава: Я думаю, вам будзе цікава даведацца, чаму Аляксандр Мельман слухае Аляксея Арастовіча, чым ён цікавы?
Аляксандр Мельман: Я слухаю розных людзей, але Арастовіча сапраўды вылучаю сярод многіх. Нават калі параўнаць Арастовіча са спадаром Канашэнкавым, усё становіцца ясна. Адзін проста гаворыць, як робат, і мы разумеем, наколькі недакладную і няслушную інфармацыю агучвае Канашэнкаў, хоць у Расіі, я ведаю, ён таксама многім сімпатычны.
З іншага боку, гэта вельмі сучасная падача, сучасная рэакцыя, гэта значыць відаць, што гэта менавіта 2022 год. І наогул, атрымліваецца так (хоць, можа быць, блюзнерска так казаць), што вайна зрабіла яго зоркай.
Я ведаю, што такія даволі вядомыя расіяне, як Максім Шаўчэнка і Аляксей Венядзіктаў, даволі негатыўна гаварылі пра Аляксея Арастовіча. Гэта значыць, гэтыя людзі, якія таксама маюць дачыненне да піяру, можа быць, у чымсьці зайздросцяць такой умелай падачы і ўмелай размове з масамі, умелай псіхадэліцы Арастовіча.
Арастовіча можна назваць Кашпіроўскім нашага часу.
У яго сапраўды вельмі добрая рэакцыя, і іронія, і гумар. Калі трэба, ён можа мацюкнуцца, прычым робіць гэта абсалютна натуральна. Гэта значыць усё, што мы бачым чыста вонкава, гэта вельмі актуальна і высокапрафесійна.
Так, у яго багатая біяграфія, некалькі біяграфій Астапа Бэндэра. Акрамя таго, што ён быў артыстам, ён яшчэ быў у партыі Дзмітрыя Карчынскага, з аднаго боку, але і неяк звязаны са спадаром Дугіным (гэта праславутае еўразійства), з другога. Да таго ж яшчэ, калі ласка, выведнік.
Яшчэ раз кажу, што такім чынам адбываецца піяраўская вайна.
У тым, як гэта робіць Арастовіч, ён, мне здаецца, выйграе ў расійскіх піяршчыкаў, хоць большасць расіян, натуральна, са мной не пагодзяцца, таму што яны наогул, хутчэй за ўсё, не слухаюць Арастовіча, а слухаюць толькі сваіх Скабеевых і Салаўёвых.
Цяпер было сказана, што ён практычна не хлусіць, але інтэрпрэтуе, і інтэрпрэтуе вельмі ўмела. Наогул, тут прапаганда гуляе на перамогу Украіны, і для перамогі ўсе сродкі добрыя.
Я заўсёды казаў і пісаў, што ў час Вялікай Айчыннай вайны 28 панфілаўцаў не было, яны былі прыдуманыя, але Мядзінскі сцвярджае, што гэтыя міфы таксама гулялі на перамогу. Думаю, ён мае рацыю. Нават калі гэтага не было, але гэта было напісана ў «Красной звезде», людзі натхняліся гэтым подзвігам, можа быць, нават не існуючым, таму што падобных подзвігаў усё роўна было мноства.
Тым, што кажа Аляксей Арастовіч, ён натхняе і супакойвае людзей — гэта вельмі важная місія і функцыя.
Алена Рыкаўцава: Праблема з гэтымі подзвігамі ў тым, што калі з'яўляецца такі чалавек, як, напрыклад, Сяргей Міроненка, кіраўнік расійскага архіва, і ўсё ж такі спрабуе растлумачыць людзям, што гэта было прыдумана (28 панфілаўцаў), людзі звярэюць, кіраўніцтва краіны звярэе і проста выкідае яго з гэтай пасады, таму што не трэба псаваць людзям легенду. Аляксандр, чым вы тлумачыце гэтую цікавасць да яго, гэты піетэт, гэтую цягу?
Аляксандр Каваленка: Я ваенна-палітычны аглядальнік і займаюся менавіта падобнымі рэчамі, а не абмеркаваннем іншых экспертаў і аглядальнікаў. Адносна Аляксея Арастовіча я скажу толькі адно: у патрэбны час апынуўся ў патрэбным месцы.
Тут прапаганда гуляе на перамогу Украіны, і для перамогі ўсе сродкі добрыя.
Алена Рыкаўцава: Вось ён цяпер апынуўся ў патрэбны час у патрэбным месцы, а колькі часу працягнецца гэтая яго патрэбнасць для гэтай вялікай колькасці людзей? Гэта звязана толькі з вайной або пасля вайны таксама? Мяркуючы па яго інтэрв'ю, у яго вялікія планы перабудовы краіны. Вы думаеце, у новай краіне ён працягне рост у частцы народнага прызнання?
Леанід Швец: Ён зараз набіў сабе сапраўды вельмі вялікую аўдыторыю.
Я гэта адчуў на сабе: дазволіў сабе некалькі жартаў у Фэйсбуку з нагоды Арастовіча — прыйшлі вельмі верныя прыхільнікі, і мне было несалодка, скажам так.
Гэтая аўдыторыя нікуды не дзенецца, амбітнасць Аляксея таксама нікуды не дзенецца — гэта будзе фактар. Наколькі ён спрацуе пасля вайны? Шчыра кажучы, у экспертных колах, у палітычнай тусоўцы няма нейкіх вялікіх сумневаў адносна Аляксея і яго здольнасці мяняць пазіцыю і лагер, гэта значыць ён досыць вядомая фігура.
Але калі ён абрастае вернай, адданай публікай, то так, ён, магчыма, становіцца нейкім гульцом.
-
60-гадовы мужчына, які ў 2020-м назіраў за выбарамі з табурэткі праз бінокль, пасля адваяваў два гады ва Украіне
-
Як украінскія інжынеры ператварылі лёгкі самалёт ва ўдарны беспілотнік, што можа далятаць да Масквы
-
«Пуцін свядома абраў Каляды для нападу». Расія нанесла чарговы масіраваны ўдар па энергетыцы Украіны
Каментары