Vialikaja hutarka z Alinaj Koŭšyk — pra intervju z Padsasonnym, skandał z Kulejem i reformy na «Biełsacie»

Alina Koŭšyk — hałoŭnaja redaktarka «Biełsata», hramadskaja i palityčnaja dziajačka. Trapiła na «Biełsat», prajšoŭšy adkryty publičny kastynh, kali kanał tolki zapuskaŭsia. Była pieršaj viadučaj «Abjektyva» ŭ žyvym efiry, viała mižnarodnuju prahramu «PraŚviet», stała aŭtarkaj idei kulinarnaha šou «Ja nie budu heta jeści». Źjaŭlajecca suzasnavalnicaj Biełaruskaha centra salidarnaści ŭ Varšavie, prajekta InBelKult 2.0. Paśla 15 hadoŭ na «Biełsacie» dva hady pracavała ŭ Abjadnanym pierachodnym kabiniecie. Viarnułasia ŭ miedyja ŭ jakaści kiraŭnicy ŭ śniežni 2024-ha.

«Ź niekatorymi ludźmi, jakija nie vielmi dobra spraŭlajucca sa svaimi abaviazkami, pryjdziecca raźvitacca»

«Naša Niva»: U siaredzinie listapada stała viadoma, što vy sychodzicie z Abjadnanaha pierachodnaha kabinieta i ŭznačalicie «Biełsat». Jak z taho momantu źmianiłasia vaša žyćcio i što ŭžo paśpieli zrabić na novaj pasadzie?

Alina Koŭšyk: Aficyjna ja na pasadzie [hałoŭnaj redaktarki] z 3 śniežnia, ale faktyčna pracuju trošačku raniej. Moj hrafik ciapier staŭ bolš pradkazalnym u paraŭnańni z pracaj u kabiniecie. Źjaviŭsia ofis (u APK my štoraz šukali novyja miescy dla sustreč).

Zvyčajna ja prychodžu na pracu a 9-j ranicy i skančvaju… Jak skončym.

Treba było zrazumieć, jak pracavaŭ «Biełsat» i jak možna zrabić tak, kab jon pracavaŭ lepiej. Tut uładkavana bolš za 200 čałaviek, varta vielmi dobra praanalizavać biahučy stan, pravieści restrukturyzacyju tak, kab zachavać samych talenavitych ludziej i toje, što dobra pracuje, i kab źmianić toje, što niedaciahvaje.

«NN»: Sychodziačy ź biudžetu na novy hod, ci zrazumieła, ad čaho kankretna pryjdziecca admovicca? Moža, kolki ludziej pryjdziecca skaracić?

AK: Biudžet byŭ nazvany — heta 53 miljony złotych na ŭvieś «Biełsat» (amal 13 miljonaŭ dalaraŭ — NN).

U nas jość žadańnie najpierš uzmacnić navinavuju redakcyju, kab było bolš žyvych efiraŭ i infarmacyjnych prahram. A taksama zrabić bolš cikavaj zabaŭlalna-publicystyčnuju prapanovu.

Heta budzie rabicca pastupova, u chodzie abmierkavańniaŭ z redakcyjami.

«NN»: A što kankretna hledačy nie pabačać u novym siezonie?

AK: Napeŭna, nie vierniecca pieradača «Ščyra kažučy». Nam padajecca, što jaje farmat, akurat, vyčarpany. Plus jana była dosyć darahaja pa našych mierkach. Pry hetym kamanda, jakaje stvarała pieradaču, vielmi talenavitaja, tamu budzie sprabavać pracavać nad niejkimi novymi rečami.

Ahułam absalutna naturalna dla telebačańnia, što prahramy žyvuć niekalki siezonaŭ. A ŭ nas šmat što žyvie ŭžo vielmi-vielmi doŭha, i štości apraŭdana, ale niekatoryja rečy varta mianiać.

Jość žadańnie zrabić «Biełsat» bolš sučasnym, bolš estetyčnym, jaki vyklikaje bolš emocyj. Chacia, kaniečnie, rabić telebačańnie ŭ vyhnańni vielmi składana.

«NN»: A što nakont skaračeńniaŭ štatu?

AK: U nas niama zahadaŭ źmianšać kolkaść supracoŭnikaŭ. I my budziem imknucca nie zvalniać ludziej i nie nabirać novych, kali toje mahčyma, a šukać dla ich niejkija inšyja mahčymaści ŭnutry «Biełsata».

Ale ź niekatorymi ludźmi, jakija nie vielmi dobra spraŭlajucca sa svaimi abaviazkami, pryjdziecca raźvitacca.

«NN»: I jakaja kolkaść ludziej nie spraŭlajecca sa svaimi abaviazkami?

AK: Havorka idzie pra adzinki — u suviazi z tym, što ŭ pryncypie nie zaŭsiody stolki patrebna ludziej, kolki možna było sabie dazvolić raniej. Ale razmovy pra masavyja skaračeńni nie idzie.

Pavialičyć

«Maja hałoŭnaja meta — viartańnie «Biełsata» jak sapraŭdnaha telekanała. Całkam niezaležnaha ad polskaha telebačańnia»

«NN»: Čyj podpis u vyniku staić pad rašeńniem ab likvidacyi strukturnaj adzinki «Biełsat TV», bo vykanaŭca abaviazkaŭ dyrektara Alaksiej Dzikavicki zvolniŭsia daterminova, jakraz nie žadajučy mieć dačynieńnie da likvidacyi telekanała, jaki jon u tym liku stvaraŭ?

AK: Alaksieja Dzikavickaha. Jon byŭ vymušany heta padpisać prosta tamu, što heta było prapisana ŭ jaho abaviazkach: pravieści invientaryzacyju, a taksama padpisać likvidacyju adzinki. Ja nie bačyła sami dakumienty, ale kali Alaksiej sychodziŭ, jon pavinien byŭ padpisać — heta było adnoj z umovaŭ jaho sychodu.

Uvohule, usia hetaja situacyja bolš razdźmutaja. Kaniečnie, baluča stracić svaju niezaležnaść jak telekanała. Ale historyja raźvivajecca pa-roznamu, i ciapier taki etap u žyćci «Biełsata», jaki my taksama musim pieražyć. I ja vielmi spadziajusia, što heta navučyć nas bolš bieražliva stavicca da resursaŭ, da ludziej, jakija z nami pracujuć, pakazvać dobryja vyniki navat pry trochi mienšych resursach — ja pierakananaja, što heta mahčyma. 

Ale maja hałoŭnaja meta — viartańnie «Biełsata» jak sapraŭdnaha telekanała. Być moža, navat całkam niezaležnaha ad polskaha telebačańnia. Ja budu pracavać u hetym nakirunku.

«NN»: Jakija ŭ vas ciapier adnosiny z Alaksiejem Dzikavickim? Ci było niejkaje prymireńnie paśla situacyi z vašym pryznačeńniem na pazicyju hałoŭnaj redaktarki i taho, jak heta adbyłosia, biez papiaredžańnia samoha Alaksieja zahadzia?

AK: U nas niama kamunikacyi ciapier — Alaksiej zaniaty na inšym prajekcie. Ale ja dumaju, što ŭ nas buduć narmalnyja adnosiny. Na «Biełsacie» praciahvaje pracavać žonka Alaksieja, ź jakoj my štodnia sustrakajemsia.

Mahčyma, źmieny mahli adbycca ŭ inšym styli. Ale, ja spadziajusia, dla nas usich, mianie, Alaksieja, spadaryni Ahnieški Ramašeŭskaj, samaje hałoŭnaje — heta zachavańnie samoha viaščańnia i kalektyvu žurnalistaŭ. U nas supolnyja mety. Ja dumaju, my musim trymać heta ŭ hałavie, kali robim adny ci inšyja ŭčynki.

«NN»: Vy kazali, što rašeńnie pa novym kiraŭnictvie «Biełsata» prymali polskija ŭłady. Na toje, što redaktaram nie staŭ Alaksiej Dzikavicki, mahła paŭpłyvać sprava pa padazreńni top-mieniedžmientu ŭ finansavych złačynstvach i złoŭžyvańni paŭnamoctvami. Ci viadoma vam niešta?

AK: Nie dumaju, što mahu heta kamientavać, bo heta ŭnutranyja spravy redakcyi. Ale ludzi, jakija ŭmiejuć składvać dva plus dva, liču, mohuć ich skłaści.

«NN»: Kali Ihara Kuleja zvolnili z pasady kiraŭnika redakcyi navin «Biełsata», my prasili dać karotki kamientar, kab udakładnić u vas, z čym heta źviazana, ale vy tady skazali, što heta ŭnutranaja kuchnia redakcyi. Ciapier stała viadoma, što jon syšoŭ z kanała zusim, cytata: «paśla, amal dziesiaci hadoŭ pracy, mianie vycisnuli adtul chłuśnioj i pahrozami». Možacie raskazać, što adbyvajecca i ci na heta paŭpłyvała vostraje intervju, jakoje ŭ vas uziaŭ Siarhiej Padsasonny?

AK: Što tyčycca taho intervju, ja liču, što tam było niekalki momantaŭ, jakija parušali etyčnyja standarty. I pa hetaj spravie išło ŭnutranaje raźbiralnictva.

Što tyčycca Ihara Kuleja, jaho nie zvolnili z «Biełsata» — jon pryniaŭ rašeńnie syści sam, pra što zajaviŭ u žyvym efiry prahramy «Tydzień» uviečary 29 śniežnia 2024 hoda. Raźvitaŭsia Ihar biez uzhadnieńnia sa mnoj ci kiraŭnictvam TVP, źnianacku, biez anijakaha papiaredžańnia. Jon byŭ zapłanavany ŭ hrafiku na studzień na niekalki prahram.

Zajavy Ihara Kuleja nie adpaviadajuć rečaisnaści i škodziać reputacyi kanała. My za prazrystaść i prafiesijanalizm u našaj pracy i hatovyja da adkrytaha dyjałohu dla vyśviatleńnia lubych spravaŭ. Takoj sproby ź jaho boku nie było. Zamiest pasprabavać znajści supolnuju movu sa mnoj, Ihar pačaŭ źviartacca ŭ roznyja arhanizacyi, kab jašče bolš raskručvać svaju spravu.

Infarmacyja pra zvalnieńnie Ihara [z pasady kiraŭnika redakcyi navin], jakaja publikavałasia raniej, jość manipulacyjaj faktami. Raniej jaho nie zvolnili. Ihara pazbavili ad vykanańnia abaviazkaŭ kiraŭnika biełaruskaj redakcyi infarmacyjnych prahram. Hetuju pasadu jon zajmaŭ nieaficyjna, jaje niama ŭ novym rehłamiencie arhanizacyjnaj struktury Asiarodka miedyja dla zamiežža TVP. Ihar jak indyvidualny pradprymalnik navat farmalna nie moh zajmać kiraŭničuju pasadu ŭ struktury, a vykonvaŭ hetuju funkcyju pavodle vusnaha rasparadžeńnia papiaredniaha kiraŭnictva.

Niahledziačy na toje, što jon pierastaŭ vykonvać abaviazki kiraŭnika biełaruskaha ńjusrumu, Ihar praciahvaŭ vieści prahramy «Tydzień» i «Biełsat Zoom». Jon taksama źjaŭlaŭsia adnym z vydaŭcoŭ i viadoŭcaŭ prahram Eastern Europe Review dla TVP World i Akcent wschodni, jakija vypuskaje «Biełsat» dla TVP Info. Za hetuju pracu Ihar atrymlivaŭ hanarary.

Kampanija pa dezynfarmacyi, pra jakuju jon kaža, — heta biespadstaŭnaje abvinavačańnie, bo naša pazicyja zastajecca adnaznačnaj: my nie akazvajem ni pahroz, ni cisku na supracoŭnikaŭ. «Biełsat» zaŭsiody budzie miescam dla tych, chto hatovy pracavać sumlenna i prafiesijna.

«NN»: Kali viartacca da nastupstvaŭ paśla intervju z vami, budzie ŭviedziena niejkaje novaje ŭnutranaje praviła, što, naprykład, nielha krytykavać Alinu Koŭšyk?

AK: Možna rabić krytyčnyja intervju i zadavać vostryja pytańni, ale jany nie pavinny abražać ludziej, prynižać, stavić u niajomkaje stanovišča (heta aktualna nie tolki ŭ adnosinach da mianie, a pieradusim da našych hierojaŭ-surazmoŭcaŭ). Tamu što heta potym robicca ŭžo nie chard-tokam, a zusim inšym žanram, skažam tak.

Pavialičyć

«Paśla sakavika pałosy viaščańnia ŭ nas buduć padzielenyja pamiž biełaruska-rasijska-ukrainskaj redakcyjami»

«NN»: Z ulikam taho, što kolkaść efiru dla niepasredna biełaruskamoŭnaha viaščańnia skarocicca, jak vy płanujecie heta kampiensavać, moža, asobna raźvivać pradukty na jutubie? Ci na što budzie zroblena staŭka?

Polskaje telebačańnie abjadnoŭvaje svaje zamiežnyja kanały ŭ adnu arhanizacyjnuju strukturu — centr zamiežnaha viaščańnia TVP, jaki budzie ŭklučać u siabie anhłamoŭny telekanał TVP World i «Biełsat», efir jakoha budzie padzieleny pamiž tryma redakcyjami: biełaruskaj, rasijskamoŭnaj redakcyjaj «Vot Tak» i ŭkrainskaj.

AK: My pieradusim zastajemsia telebačańniem, tamu ŭsio, što my stvarajem, budzie najpierš pakazvacca na telebačańni. «Biełsat» zastajecca ahulnatematyčnym, ź vialikaj navinavaj častkaj. Paśla sakavika 2025 hoda pałosy viaščańnia ŭ nas buduć padzielenyja pamiž biełaruska-rasijska-ŭkrainskaj redakcyjami.

Na pieršy pohlad padajecca, što biełaruskaha viaščańnia budzie mienš, ale chaču zapeŭnić, što premjer u hety čas źjavicca bolš. U nas budzie šeść hadzin viaščańnia plus paŭtary, jakija buduć iści ŭnačy. Budzie ranišniaje viaščańnie, a taksama my zachoŭvajem uvieś prajm-tajm. «Abjektyŭ», «Studyja Biełsat» buduć vychodzić u toj samy čas, jak i raniej. Dla našych hledačoŭ mocnych źmien nie budzie.

Usio heta možna budzie taksama hladzieć na sajcie albo na jutub-kanale i ŭ sacyjalnych sietkach.

«NN»: To-bok najpierš zadača budzie palepšyć televizijny kantent? Nie budzie mety, naprykład, pavialičyć naviedvalnaść sajta, jaki nie vielmi papularny?

AK: Tak, my budziem rabić televizijny kantent, jaki budzie pierapakoŭvacca pad roznyja płatformy. Na hety momant u nas nie budzie mahčymaści i zadačy rabić niešta dadatkovaje.

Z sajtam u nas byli prablemy, jon amal miesiac nie pracavaŭ. Dahetul my adnaŭlajem usie funkcyi, što tam byli. Archiŭ, u tym liku i «Dobrapis» — pravierku pravapisu, jaki byŭ častkaj sajta. Mahčyma, nie ŭsio i zdolejem adnavić.

Viarnuć uzrovień naviedvalnaści chacia b na raniejšy chaciełasia b, ale my realna aceńvajem situacyju va ŭmovach, kali źjaŭlajemsia ekstremisckim miedyja. Chacia ŭ nas jość stałaja aŭdytoryja, jakaja ŭžo pačała viartacca.

Pavialičyć

«NN»: Da 17-hodździa «Biełsata» byłaja kiraŭnica Ahnieška Ramašeŭskaja napisała, što voś atrymałasia, što telebačańnie pa vyniku «źniščana» nie Łukašenkam, a polskimi ŭładami, što vy možacie na heta skazać?

AK: Nasamreč tut kłubok pryčyn. Adstajać niezaležnaść «Biełsata» zaŭsiody było składana, u historyi ŭžo byli sproby jaho zakryćcia, i dziakujučy interviencyi vysokich polskich palitykaŭ hetaha atrymałasia paźbiehnuć.

Što tyčycca taho, što jość ciapier, heta było stratehičnaje palityčnaje rašeńnie, bo mianiajecca ŭsia struktura ŭ zamiežnym polskim telebačańni. I «Biełsat» jak častku Polskaha telebačańnia pakłali ŭ adzin košyk ź inšymi prahramami i kanałami, jakija viaščali na zamiežža. Nakolki heta słušnaje rašeńnie, pakaža čas, ale ja dumaju, što my nie možam dazvolić takoj raskošy — polskim uładam ci kamuści inšamu — začynić «Biełsat» zusim. Jon zanadta važny, kab jaho možna było prosta začynić. 

Ja dumaju, što heta vydatna razumiejuć i polskija palityki. Siarod ich zaraz vielmi aktyŭna viadziecca havorka pra toje, što važna zmahacca z prapahandaj. Ale jana troški spoźnienaja, zdajecca. «Biełsat» užo heta rabiŭ! Jon sam pa sabie jość instrumientam antyprapahandy, instrumientam daniasieńnia praŭdy pra Biełaruś dla biełarusaŭ pieradusim. Ale brend «Biełsata» dobra viadomy i ŭ śviecie.

Pavialičyć

«My prykłali vielmi šmat vysiłkaŭ, ale nie zmahli dapamahčy bolšaści studentaŭ z atrymańniem viz u Polšču»

«NN»: Davajcie padsumujem vašu pracu ŭ Kabiniecie na pasadzie pradstaŭnicy pa nacyjanalnym adradžeńni. Čaho kankretna dasiahnuli, čym možna hanarycca?

AK: Naprykład, tym, što my prapisali samu stratehiju pa nacyjanalnym adradžeńni, jakuju faktyčna pačali realizoŭvać — heta taki kanceptualny dakumient, jaki daŭ nam peŭnyja ramki dziejańniaŭ.

Pry dapamozie pradstaŭnictva pa nacyjanalnym adradžeńni była stvoranaja kancepcyja biełaruskaha nacyjanalnaha daśledčaha ŭniviersiteta. Naturalna, što sam univiersitet ciaham niekalkich miesiacaŭ nie stvoryš, ale hrupa ludziej, jakaja vakoł hetaha zhurtavałasia, zdolnaja na toje, kab heta realizavać.

Pry dapamozie pradstaŭnictva (nie kažu mianie asabista, bo pracavała kamanda) byŭ taksama stvorany instytut publičnaj historyi i instytut biełaruskaj knihi, hramadskaja kamisija pa ŭznaharodach. Jašče my padtrymlivali dziasiatki prajektaŭ, zaviazvali adnosiny ź mižnarodnymi partniorami, pravodzili kanfierencyi i budavali supolnaści dla rašeńnia samych aktualnych zadač adradžeńnia.

«NN»: A što nie atrymałasia?

AK: My prykłali vielmi šmat vysiłkaŭ, ale nie zmahli dapamahčy bolšaści studentaŭ z atrymańniem viz u Polšču — heta było vielmi baluča. Heta toje, što možna było zrabić, ale patrabavałasia bolš dapamohi z boku našych partnioraŭ.

Ja razumieju, što heta vielmi mocna ŭpłyvaje na budučaje toj moładzi, jakaja nie pastupiła, što za kožnym hetym kiejsam i zvarotam staić los čałavieka. Ja razumieju, nakolki im składana i nakolki vialikaja dla nas samich strata, kali hetyja maładyja ludzi pajduć vučycca nie ŭ jeŭrapiejskija ŭniviersitety, a, skažam, u rasijskija. Tamu što akurat Rasija šyroka raskryvaje dźviery dla biełaruskaj moładzi, daje stypiendyi. 

«NN»: Kali vy pajšli z Kabinieta, byli kamientary «jašče adzin čałaviek biažyć z karabla, jaki tonie», bo było šmat sychodaŭ z Kabinieta apošnim časam, i nie na ŭsie pasady pa vyniku znajšli zamienu. I mienavita tamu, maŭlaŭ, vy vyrašyli abrać bolš pierśpiektyŭnaje mienavita dla siabie miesca pracy — što skažacie pra takija teoryi?

AK: Kabiniet absalutna nie tonie. Toje, što adbyvajecca ratacyja kadraŭ — heta zdarovy padychod. Toje, što nie zaŭsiody znachodziacca ludzi, hatovyja ŭziać na siabie adkaznaść, u peŭnym sensie zrazumieła. Ź inšaha boku, kali ja sychodziła z kabinieta, ja bačyła, nakolki tam dobraja pracoŭnaja atmaśfiera i jakaja tam krutaja kamanda zastajecca.

Chto b ni syšoŭ, kabiniet praciahvaje svaju pracu. U hetym jość siła instytucyi, jakaja nie zaviazanaja na piersanalijach.

Što tyčycca asabista mianie, ja bačyła vielmi šmat pierśpiektyŭ u pracy ŭ Kabiniecie. I kali ja pryjšła na razmovu sa Śviatłanaj Cichanoŭskaj, to skazała: voś mnie prapanavali ŭznačalić «Biełsat», što rabić? Bo abiedźvie spravy važnyja.

Kali my parazmaŭlali ščyra, to zrazumieli, što «Biełsat» — jak kabiniet. Heta instytucyja — nie prosta miedyja, a vielizarnaja struktura — samaja vialikaja biełaruskaja struktura pa-za miežami krainy na hety momant. 

Kali my ŭsie zmahalisia za «Biełsat», to kazali, što krytyčna važna, kab mienavita biełarus ci biełaruska ŭznačalvali redakcyju. I tamu kali heta prapanavali mnie, biełaruscy, nie pahadžacca na heta možna było, ale ja razumieła, što ŭ ich śpisie bolš nikoha niama. To-bok ja była apošniaja.

Vyhladała, što kali nie ja, to byŭ by, chutčej za ŭsio, čałaviek z Polščy, dla jakoha biełaruskaja sprava, napeŭna, mienš istotnaja, čym dla mianie.

Dyrektar TVP World, ciapier pieratvoranaha ŭ Centr zamiežnych miedyja, Michał Braniatoŭski ŭ intervju polskamu vydańniu Onet.pl raspavioŭ, što prapanoŭvaŭ uznačalić «Biełsat» siarod inšaha Iharu Kuleju, ale pa vyniku abrali Alinu Koŭšyk. Ihar Kulej asprečyŭ sam momant vybaru pamiž imi: «Ja admoviŭsia ad prapanovy ŭznačalić «Biełsat» na pieršaj sustrečy, 29 lipienia. Admoviŭsia paśla taho, jak pačuŭ, jak TVP źbirajecca pastupić z Alaksiejem Dzikavickim. I da hetaha dadaŭ, što nie chaču być čałaviekam, jaki budzie rezać «Biełsat» i pravodzić istotnyja skaračeńni».

Tamu rašeńnie było nialohkim, ale ŭzvažanym. I pierš čym jaho pryniać, dla mianie było važna pierakanacca, što sprava Adradžeńnia budzie praciahvacca ŭ kabiniecie.

Pavialičyć

«NN»: Niechta skaža: kancepcyi, instytuty, kaniečnie, zdorava, ale va ŭmoŭnych «Kupałaŭcaŭ» dahetul niama svajoj placoŭki dla vystupaŭ, a heta adna z samych bujnych tvorčych hrup u emihracyi…

AK: My zajmalisia pytańniem «Kupałaŭcaŭ», častkova razam z Paŭłam Łatuškam. Sprabavali vybić pamiaškańnie ŭ horada, ale znajści pamiaškańnie pad teatr, navat niejkaje ścipłaje, dosyć składana.

Finansavańnie na biełaruski teatr znajści jašče bolš składana. Vielmi časta ŭkrainskija inicyjatyvy dziejničajuć za pryvatnyja achviaravańni miecenataŭ.

U nas jość prahrama Art Power, jakaja atrymlivaje hranty dla kultury ad Jeŭrakamisii, ale my razumiejem, što heta kropla ŭ mory patreb. Jość prajekty, jakija niemahčyma padtrymać hrantami.

Samaje važnaje, čamu ja, darečy, vuču svajho syna, razumieć: tabie ničoha nichto nie pavinien. Kali tabie štości patrebna, ty musiš šukać mahčymaści sam. Ja dumaju, što my, budučy ŭ zamiežžy, pavinny taksama dla siabie heta zrazumieć: ni Polšča, ni Jeŭraźviaz nam ničoha nie vinnyja. My musim sami stvarać dla siabie mahčymaści. Heta vielmi składana, ale my žyviem u čas histaryčnych vyklikaŭ.

Ale toje, što Kupałaŭski pavinien žyć, heta biezumoŭna. Kali b znajšłosia pamiaškańnie, ja dumaju, što navat možna było b pabudavać biznes-madel, kab teatr sam siabie akuplaŭ. I byŭ by teatram nie tolki dla kupałaŭcaŭ, ale i inšych teatralnych hrup, jakija pracujuć u Varšavie.

«Ja mahła b pracavać u luboj polskaj redakcyi. Ale mnie zaŭsiody było cikava pracavać dla Biełarusi i ź biełarusami»

«NN»: U vas padvojnaje proźvišča — Koŭšyk-Pietšykoŭska, ale vykarystoŭvajecie vy tolki pieršuju častku, praz što vam navat ledź nie admovili ŭ kandydactvie ŭ Kaardynacyjnuju radu. Ale čamu vy jaho ahułam paźbiahajecie?

AK: Jak publičny čałaviek ja zaŭsiody isnavała pad maim (darečy sapraŭdnym) imiem-proźviščam Alina Koŭšyk, tut ničoha nie źmianiłasia. Toje, što ŭ mianie ŭ pašparcie padvojenaje proźvišča, nie źmianiaje taho, kim ja jość u publičnaj prastory.

«NN»: Jak zachoŭvać biełaruskuju identyčnaść, kali doŭha žyvieš za miažoj i kali inšaja kraina — užo daŭno zona asnoŭnych pobytavych intaresaŭ?

AK: Ja sapraŭdy daŭno žyvu ŭ Polščy i maju polskaje hramadzianstva, čaho nie chavaju. Vielmi dobra vałodaju polskaj movaj i mahła b pracavać u luboj polskaj redakcyi. Ale mnie zaŭsiody było cikava pracavać dla Biełarusi i ź biełarusami. I tamu ja abrała dla siabie «Biełsat».

Heta asabisty vybar, jaki robić kožny emihrant: ci jon choča ŭkładvać častku svajoj dušy i času, srodkaŭ u toje, kab dapamahać radzimie. Ja viedaju šmat biełarusak i biełarusaŭ, jakija majuć inšaje hramadzianstva, ale pracujuć na źmieny ŭ našaj krainie. Jak viedaju i šmat tych, chto źjechaŭ i žyvie zvyčajnym, novym žyćciom, nie vielmi mocna pierajmajučysia padziejami ŭ krainie. Dla mianie hety vybar byŭ vidavočny. Ja adčuvaju siabie na 100% biełaruskaj, niahledziačy na toje, kolki žyvu za miažoj.

«NN»: A jak z vychavańniem syna tut adbyvajecca?

AK: Ja razmaŭlaju z synam pa-biełarusku. Jon naradziŭsia ŭ Polščy i chadziŭ u biełaruskuju subotniuju škołu, ale ja nikoli nie naviazvała jamu identyčnaść. I na hety momant jon jašče jaje farmuje. U siamji my zachoŭvajem biełaruskija tradycyi. Jon ich udzielnik i śviedka. Ja vielmi chaču, kab heta suviaź nie pieraryvałasia.

Dumaju, majho prykładu dastatkova. Ale ź inšaha boku jon taksama bačyć: tak, maja maci razmaŭlaje pa-biełarusku, ale vakoł bolš nichto nie razmaŭlaje. Tamu vielmi važnyja subotnija škołki albo dadatkovyja zaniatki, dzie biełaruskija dzietki mohuć sustrakacca i bačyć, što jany nie adny takija. Adzinku vychavać možna, ale vielmi składana. Tamu ja zaŭsiody prasoŭvała, kab jak maha bolš biełaruskich dziaciej naviedvali dadatkovyja zaniatki ŭ biełaruskich škołach u roznych haradach — heta nie tolki navuka, a taksama siabroŭstva i zachavańnie karanioŭ.

«NN»: Adno z vašych pravił žyćcia apošnich hadoŭ, jakim vy dzialilisia — zaŭsiody znachodzić čas dla siabie. Ci prytrymlivajeciesia vy jaho, ci prychodzicca čymści achviaravać?

AK: Pakul u mianie niama vork-łajf bałansu, tamu što faktyčna voś hety pierachod na «Biełsat» supaŭ z kancom hoda, a heta vielmi haračy čas na telebačańni.

Kali jość volny dzień, ja pa mahčymaści starajusia pakidać jaho całkam svabodnym i rabić rečy, jakija mianie napaŭniajuć, a heta najpierš bieh i hatavańnie. Na Kalady ja pryjšła z pracy, napiakła tradycyjnych pirahoŭ pa recepcie babuli, kućciu zrabiła — mnie heta vielmi dapamahaje. 

Apošni miesiac, praŭda, atrymlivałasia biehać tolki pa niadzielach. Ale heta vielmi nieabchodna, kab pravietryvać hałavu. Ja i kaleham padčas śviatočnaj sustrečy pažadała, kab jany zaŭsiody mieli čas na siabie, tamu što my musim zastavacca ŭ resursie i nie vypalvacca. Kali ŭ ciabie jość toje, što ciabie napaŭniaje, heta dazvalaje pracavać bolš efiektyŭna i kreatyŭna.

Pavialičyć

• 24
• 1
• 2
• 8
• 0
• 0
• 0
• 2