U redakcyju «Jeŭraradyjo» sa skarhami, što ŭ minskich supiermarkietach napiaredadni navahodnich śviataŭ prykmietna źniziŭsia vybar małdaŭskaha vina, źviarnulisia čytačy. U davoli bujnych handlovych sietkach na vybar usiaho 2-3 pazicyi. A ŭ viadomaj sietcy, što zajmajecca prodažam ałkaholu, vina z Małdovy naohuł niama.
Pavodle źviestak Nacyjanalnaha biuro statystyki Małdovy, u 2022 hodzie Biełaruś była hałoŭnym imparcioram ich vina. U našu krainu adpravili 3,2 miljona dekalitraŭ vysakarodnaha napoju. A ciapier, zdajecca, raspradajuć reštki.
Žurnalisty pasprabavali vyśvietlić, kudy padziełasia lubimaje mnohimi biełarusami vino, i ŭ čym pryčyna jaho mahčymaha źniknieńnia.
Paśla taho jak Małdova ŭziała kurs na jeŭraintehracyju, adnosiny Minska i Kišyniova prykmietna pahoršylisia. I heta niadziŭna: prezidentka Małdovy Maja Sandu zaprašaje da siabie Śviatłanu Cichanoŭskuju, ź biełaruskaj apazicyjaj padpisvajucca dakumienty pra supracoŭnictva, małdaŭskija deputaty vykazvajucca ŭ padtrymku palitviaźniaŭ, a kraina da kanca hetaha hoda płanuje vyjści z SND.
Akramia taho, Sandu — adzinaja z kiraŭnikoŭ dziaržaŭ SND, kaho Łukašenka nie pavinšavaŭ z Novym hodam.
Vidavočny kanflikt intaresaŭ, i, viadoma, heta navodzić na dumku, što režym pomścić demakratyčnaj Małdovie, nacisnuŭšy na asnoŭny pradukt impartu — vino.
U adnoj z bujnych handlovych sietak, dzie, pavodle našaj čytački, vybar małdaŭskaha napoju istotna skaraciŭsia, žurnalistu «Jeŭraradyjo» paviedamili, što vino źnikła z pryčyny navahodnich śviataŭ.
— Ja dumaju, što praź niekalki dzion vino musić źjavicca znoŭ. A kali źnikła niejkaja vaša lubimaja marka, to vy možacie źviarnucca ŭ infacentr, jaki jość u kožnaj našaj kramie. My źviažamsia z pastaŭščykom, i, mahčyma, vino znoŭ źjavicca na palicach, — raskazali na haračaj linii handlovaj sietki Green.
U handlovaj sietcy «Karona» paviedamili, što niekatoryja vidy vina pierastali pradavacca jašče ź lipienia 2023 hoda.
— Kali niama ŭ našaj kramie — značyć, vina niama ŭ pastaŭščyka. A pastaŭščyki dajuć tolki tyja, što jość u ich na składzie. Mahčyma, sioleta niešta źmienicca, pakul infarmacyi kankretnaj niama. Pasprabujcie patelefanavać u inšuju našu kramu, moža, dzieści ŭ reštkach jano i jość.
Značna cikaviejšaja situacyja z kramami ŭnitarnaha pradpryjemstva «Biełmytniaservis». Sama kampanija pazicyjanuje siabie jak najbujniejšy imparcior ałkaholnaj pradukcyi ŭ Biełaruś. Na ich sajcie havorycca, što jany zajmajucca pastaŭkami ałkaholu naŭprost ad pastaŭščykoŭ, u tym liku z Małdovy. Na haračaj linii žurnalistu paviedamili, što kazać pra toje, čamu vybar małdaŭskaha skaraciŭsia, nie mohuć — pryvatnaja infarmacyja, adnak paśla zvanka ŭ adnu z kramaŭ sioje-toje prajaśniłasia.
— Małdovy ŭ nas niama praktyčna hod. Reštki niejkija pryvozili, na składzie znajšli, ale i hetaha daŭno ŭžo niama. Naohuł, heta vam musili skazać na karotkim numary. Razumieju, što vam padabajecca małdaŭskaje vino, ale my ź imi nie supracoŭničajem.
Moža, z łahistykaj prablemy, moža, sankcyi niejkija, u nas niama takoj infarmacyi. I heta nie tolki ŭ našaj kramie, takoje adbyvajecca va ŭsioj sietcy. Nie vyklučaju, što ŭ rehijonach jość reštki, dakładna vam skazać nie mahu, — raskazali žurnalistu ŭ adnoj z kramaŭ.
Padobnaja historyja, zdajecca, adbyvajecca i ź sietkaj ałkamarkietaŭ «Siem piatnic». U adnoj z kramaŭ paviedamili, što apošnim časam u prodaž pastupaŭ tolki hlintviejn z Małdovy, a apošniaja partyja vina była ŭ listapadzie.
— Pastavak pakul niama, kali buduć novyja — niezrazumieła, — skazała supracoŭnica kramy.
Na Minskim zavodzie pienistych vinaŭ, dzie raniej raźlivali napoj z Małdovy, pierastali heta rabić, adnak na asnovie małdaŭskaj syraviny vyrablajuć ułasnaje vino.
— My pryvozim adtul tolki syravinu, a tut raźlivajem. Kankretna vina nie pryvozim užo dosyć daŭno. U asnoŭnym heta źviazana z łahistykaj, ale jość i inšyja niuansy.
Žurnalisty źviazalisia z adnym z najbujniejšych vytvorcaŭ vina ŭ Małdovie — vinakurniaj «Krykava», viadomaj svaim praduktam jašče z časoŭ SSSR.
U kampanii raskazali, što ekspart vina ŭ Biełaruś sapraŭdy istotna skaraciŭsia. I pryčyna nie ŭ sankcyjach i navat nie ŭ łahistycy.
— U paraŭnańni z 2022 hodam pastaŭki ŭ Biełaruś surjozna źnizilisia. Usio heta praź impartnyja kvoty, jakija vyrašyła ŭvieści biełaruskaja dziaržava. Jany mohuć jak pavyšać kvoty, tak i źnižać, tamu pradukcyja źnikaje z pryłaŭkaŭ.
Tak, pracavać ź Biełaruśsiu my ŭsio jašče praciahvajem, ale nie ŭ takich abjomach, jak raniej. Kvoty vystaŭlajucca raz na paŭhoda, nastupnym razam heta adbudziecca ŭ červieni, tady i pahladzim, moža, niešta i źmienicca, — patłumačyŭ pradstaŭnik kampanii.
A voś u biełaruskim pradstaŭnictvie kampanii skazali, što vybar vina pavialičycca, treba prosta pačakać.
Tak ci inakš, skaračeńnie pastavak vysakarodnaha napoju z soniečnaj Małdovy jość, što ŭžo adčuŭ na sabie biełaruski spažyviec. Čamu Biełaruś uvodzić kvoty na ich vino, nie zusim zrazumieła. Ekanamist Valancin Sakałoŭski dapuściŭ, što heta źviazana z karupcyjnaj schiemaj pa dzialbie hetych samych kvot.
«Nie było strachu, było nierazumieńnie, našto jamu heta». Byłaja dyrektarka «Listapada» raskazała pra Viktara Babaryku i svajo žyćcio ciapier21
Kamientary