Mova28

Pamyłki na kožnaj staroncy. Jak vyhladaje biełaruskamoŭny padručnik u Biełarusi

Mama školnika Kaciaryna Varažun aburyłasia jakaściu pierakładu školnych padručnikaŭ na biełaruskuju movu. Pamyłki adšukalisia nie tolki na kožnaj staroncy, ale navat na vokładcy.

Padručnik dla 6-ha kłasa napisany bijołaham, kandydatam bijałahičnych navuk Mikałajem Lisavym, jaki zahadvaje kafiedraj bataniki i asnoŭ sielskaj haspadarki BDPU imia M. Tanka. Ale, jak viadoma, u Biełarusi apošnim časam mnohija padručniki spačatku pišucca pa-rusku, a paśla pierakładajucca dla škoł, dzie jašče zastałasia biełaruskaja mova navučańnia.

Tradycyjna padručniki, i hety ŭ ich liku, vydadzieny ŭ 2021 hodzie, rychtujucca ŭ profilnym vydaviectvie «Narodnaja aśvieta», kožny ź ich maje redaktara, pierakładčyka i karektara. Ale vyjaviłasia, što hetaha niedastatkova dla taho, kab zabiaśpiečyć školnikaŭ pradukcyjaj biez hrubych pamyłak.

Pamyłki, jakija adšukali ŭ padručniku. Fota: tvitar Kaciaryny Varažun

Na staronkach hetaha padručnika pa bijałohii adšukałasia proćma pamyłak: «farbujučy» zamiest «farbavalny», «hust» zamiest «smak», «čiełaviek» zamiest «čałaviek», «pryhatavać» zamiest «padrychtavać», «miełkija» zamiest «drobnyja», «smoŭžy» zamiest «smaŭžy», «ekskrymientami» zamiest «ekskremientami», «efijopski» zamiest «efiopski», «dzinha» zamiest «dynha» i h. d.

U niekatorych słovach źnikajuć litary i znaki (in[š]y, Biełaru[s]), a ŭ inšych dadajucca lišnija (ščaŭja).

Nie zasvoili pierakładčyki i karektary i praviłaŭ jakańnia i jotacyi ŭ biełaruskaj movie: u adnym skazie pobač bačym «miadźviedzianiaty i vaviorčaniaty», choć pravilna «miedźviedzianiaty i vavierčaniaty».

Pamyłka adšukałasia navat na vokładcy padručnika, dzie nie tak šmat tekstu ŭ pryncypie.

My adšukali pamyłku navat na vokładcy padručnika. Na joj aŭtar napisany jak N. D. Lisaŭ, ale pakolki jon Mikałaj, to musiła b być M. D. Lisaŭ. Zdajecca, što varyjanta napisańnia Nikałaj pakul jašče Ministerstva adukacyi nie ŭzakońvała. 

Adkaznaść za hetaje całkam niepiśmiennaje vydańnie lažyć, chutčej za ŭsio, na pierakładčycy Taćcianie Judčyc, a taksama na karektarach, jakich tut až dva — A. P. Tchir i H. V. Aleška. Ale ŭ siońniašnich biełaruskich realijach u stvareńni niajakasnaha praduktu nielha vyklučać i inšych faktaraŭ.

Taćciana Judčyc ciapier vykładaje ŭ Biełaruskim dziaržaŭnym univiersitecie na fakultecie hieahrafii i hieainfarmatyki. Raniej jana, bijołah pavodle adukacyi, była nastaŭnicaj rasiejskamoŭnaj siaredniaj škoły № 32 h. Minska. Na parłamienckich vybarach u 2016-m uvachodziła ŭ skład učastkovaj kamisii. U 2018-m uładkavałasia na STB — śpiecyjalnaj vypuskajučaj redaktarkaj navinavaha adździeła słužby infarmacyjnaha viaščańnia, a ŭ 2020-m zvolniłasia adtul. Z 2021-ha da 2023-ha była redaktarkaj vydaviectva «Narodnaja aśvieta».

«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny

PADTRYMAĆ

Kamientary28

  • 20.09.2023
    chałtura
  • Kiek
    20.09.2023
    Napisali b jak pravilna...
  • Prachožy
    20.09.2023
    Napisana kadłubajeŭkaj. Što tut nie zrazumieła?

U davieranaj asoby Łukašenki zabrali biznes pad Hrodnam: «Na paroh vyjšaŭ niejki mužyk i zajaviŭ, što ŭpieršyniu mianie bačyć»4

U davieranaj asoby Łukašenki zabrali biznes pad Hrodnam: «Na paroh vyjšaŭ niejki mužyk i zajaviŭ, što ŭpieršyniu mianie bačyć»

Usie naviny →
Usie naviny

Z adrestaŭravanaha kinateatra «Pieramoha» prybrali Pahoniu3

Francyja pa pienalci prajšła Partuhaliju

Adzin z katalickich śviataroŭ pryjechaŭ na fest u Budsłaŭ va ŭbory z nacyjanalnym arnamientam FOTAFAKT3

«Heta sapraŭdnaja siensacyja». Pry raskopkach na Miency znajšli zaamorfnuju fihuru, jakoj 1000 hadoŭ4

U Manholii znajšli pareštki bajca ź Biełarusi, jaki zahinuŭ 85 hadoŭ tamu

Ispanija vybiła Hiermaniju z chatniaha čempijanatu Jeŭropy na 119-j chvilinie VIDEA5

«Praz try hadziny paśla zasialeńnia». Z 7 lipienia biełarusaŭ abaviazali paviedamlać u milicyju pra zdaču žylla inšaziemcam

«Krepkachaziajstviennaja ruka daciahnułasia da spravy». Jak ciapier vyhladaje majontak Padarosk, adcisnuty va ŭładalnika FOTAFAKT4

Biełarusy, zdajecca, damahlisia sastupak ad polskaha banka Santander3

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

U davieranaj asoby Łukašenki zabrali biznes pad Hrodnam: «Na paroh vyjšaŭ niejki mužyk i zajaviŭ, što ŭpieršyniu mianie bačyć»4

U davieranaj asoby Łukašenki zabrali biznes pad Hrodnam: «Na paroh vyjšaŭ niejki mužyk i zajaviŭ, što ŭpieršyniu mianie bačyć»

Hałoŭnaje
Usie naviny →