Грамадства22

«Нам патрэбна дапамога, хоць пра гэта няёмка гаварыць». Беларуская школа ў Варшаве абвяшчае набор на новы год

Зараз не толькі ў сталіцы Польшчы, але і ў іншых гарадах: Беластоку, Гданьску, Кракаве, Познані — будуць суботнія заняткі афлайн.

Заняткі ў беларускай школе. Архіўнае фота

«Радыё Свабода» пагаварыла з Алесем Лозкам, які летась выступіў з ініцыятывай стварыць Беларускую школу ў Варшаве, распыталі пра новыя пляны.

«У нашай школе менавіта беларускі кампанэнт: мова і літаратура, гісторыя Беларусі, мастацтва»

— У польскіх школах па стане на пачатак 2023 года навучаецца 26 тысяч беларускіх дзяцей. Яны вучацца ў польскіх школах паводле польскіх праграмаў, падручнікаў. А што вы прапануеце ім?

— Беларускія дзеткі, якія з розных прычын апынуліся з бацькамі ў эміграцыі і пайшлі ў польскія школы, ня маюць магчымасьці вывучаць беларускую мову, літаратуру, гісторыю. А ў нашай школе менавіта беларускі кампанэнт: беларуская мова і літаратура, гісторыя Беларусі, мастацтва, адмысловы прадмет «Чалавек і сьвет».

Паўтары сотні навучэнцаў з Варшавы займаліся па суботах у памяшканьні Акадэміі добрай адукацыі і на анлайн-пляцоўках (і ў іншыя дні) з гарадоў Польшчы.

Прычым мы абсалютна не чакалі, што адгукнецца так шмат ахвотных зь іншых краінаў сьвету. У выніку ў нас вучацца прадстаўнікі Албаніі, Беларусі, Грузіі, ЗША, Ірляндыі, Італіі, Латвіі, Літвы, Нямеччыны, Расеі, Турэччыны, Чарнагорыі, Чэхіі і нават Японіі.

Алесь Лозка

Апошнім часам заўважаецца прыхільнасьць беларусаў да роднай мовы — і з тых, хто застаўся ў Беларусі, і хто часова пакінуў радзіму, і хто ў даўняй эміграцыі. Гэта мы, настаўнікі, заўважаем, напрыклад, па нязвыклых прозьвішчах і імёнах нашых вучняў (Сэм, Кова, Вагнэр, Мэліса, Амэлія, Ганэм, Альдо, Карла), што яны неабавязкова з апошняй вялікай хвалі эміграцыі, а бацькі прывучаюць сваіх дзяцей да такой далёкай і блізкай, рэпрэсаванай мовы продкаў.

— Вучні з усяго сьвету. А хто пэдагогі? Ведаю, летась быў вялікі конкурс на настаўніцкія пасады.

— У нас працуюць цудоўныя пэдагогі, якія прайшлі ў свой час вялікі конкурс з сотні ахвотнікаў у нас працаваць. Сярод іх спрактыкаваныя настаўнікі з катэгорыямі і навуковымі званьнямі, ёсьць некалькі прафэсараў, найлепшыя выкладчыкі зь Беларусі, якія зазналі рэпрэсіі і былі звольненыя.

«Два апошнія месяцы нашы пэдагогі працуюць на ўласным энтузіязьме»

— Год таму перад адкрыцьцём школы мы з вамі размаўлялі і адчувалася, што вы хоць і аптыміст, але ў вас была трывога. Першы год пераадолены. Цяпер усё добра, праблем няма?

— Па шчырасьці, у мяне закрадвалася нейкае невялікае сумненьне ў тым, што мы зможам пратрымацца год. Яно не зьвязана з неабходным кантынгентам дзяцей ці настаўнікамі, сапраўды чулымі і ахвярнымі, а ў асноўным трымалася на матэрыяльным фактары. Вось цэлы год (і дагэтуль) нас чамусьці абмінаюць спэцыяльныя адукацыйныя грантавыя праграмы.

Дзякуй, што часам нам працягвалі руку дапамогі неабыякавыя і шчырыя беларусы. Але ўсё роўна два апошнія месяцы нашы пэдагогі, «інжынэры чалавечых душ», працуюць на ўласным энтузіязьме. Нам яшчэ патрэбна дапамога, хоць пра гэта няёмка і нясьціпла гаварыць.

«Нам патрэбна загадзя вызначыць, у якіх гарадах Польшчы можна будзе адкрыць афлайн-філіялы»

— Якія пляны пашырэньня на новы навучальны год?

— З новага навучальнага года мы зможам арганізаваць больш за 20 новых клясаў у розных гарадах Польшчы, адкрыць філіялы Беларускай школы, напрыклад, у Беластоку, Варшаве, Гданьску, Кракаве, Познані ці іншых гарадах, дзе існуе найбольшая канцэнтрацыя нашых суайчыннікаў, якія не па сваёй волі апынуліся ўдалечыні ад радзімы, і набярэцца неабходная колькасьць дзяцей у клясе-камплекце. Дарэчы, ва Ўроцлаве тутэйшыя беларускія настаўнікі самастойна будуць ствараць школку, ужо дачакаўшыся падмогі.

Нам патрэбна загадзя вызначыць, у якіх гарадах Польшчы можна будзе адкрыць афлайн-філіялы (школкі) і клясы на анлайн-пляцоўцы. Дзеля гэтага распаўсюджваем сваю анкету-заяву.

У першы дзень мы атрымалі заявы ад бацькоў з Расеі, затым пайшлі адказы на анкету з гарадоў Польшчы і Беларусі (далей па чарзе паступленьня): зь Японіі, ЗША, Чарнагорыі, Літвы, Грузіі, Італіі, Ірану, Кіпра, Альбаніі. Зь Беларусі напісалі: «Вялікая падзяка за праект і за цудоўных настаўнікаў шостай клясы!».

Кранае шчырасьцю і допіс па-беларуску Тацяны з далёкага Ірану:

«Пасьля двух гадоў пандэміі і адмоваў ад іранскіх садкоў сын ня ведае, як кантактаваць зь людзьмі. Тут патрэбна дапамога. Зараз займаемся з прыватнымі спэцыялістамі. Але мо ў вас ёсьць беларускамоўныя? Хто зможа нам трохі дапамагчы ў гэтым пытаньні? Сын разумее беларускую мову лепш за ўсе, яшчэ цяпер падцягваем фарсі, таксама ангельскую і трохі расейскую. Быў час, калі сын проста ніяк не размаўляў. Цяпер сытуацыя палепшылася».

Скажу так: «Дзякуй вам за любоў да беларускай мовы. З прыемнасьцю чакаем цябе, Ільлясік, у нашай першай клясе».

«Каб рабіць запісы анлайн-урокаў, мы бралі дазвол ад бацькоў»

— Мяркую, што ёсьць і складанасьці: розьніца ў часавых паясах. Як атрымліваецца арганізоўваць заняткі, каб задаволіць усіх?

— У бягучым годзе ў нас урокі для першаклясьнікаў прымеркаваныя да трох часавых варыянтаў у раскладзе, каб маглі навучацца беларускія дзеці зь іншым (далёкім ад польскага) паясным часам. Ці атрымаецца тут пашырыць нам часавы абсяг (гэта вымагае дадатковых матэрыяльных выдаткаў)?..

Са Злучаных Штатаў пішуць:

«Паколькі розьніца ў часе з Амэрыкай не дазваляе дзецям далучацца анлайн непасрэдна ў час занятку паводле польскага часу, мяне цікавіць магчымасьць арганізацыі заняткаў так, як яны былі арганізаваны для Жэні ў чацьвёртай клясе настаўніцай Н… (з запісам занятку)».

«Мне 30 гадоў, але вельмі шкада, што заняткі толькі для дзетак»

— Ведаю, што часам разам зь дзецьмі займаюцца і іхныя бацькі, далучаюцца да анлайн-заняткаў і дарослыя.

— Так, і гэта добрая прыкмета. Вось некаторыя вытрымкі зь іх лістоў (напісаньне захаванае):

«Хочам вывучаць беларускую мову ўсёй сям’ёй» (Варшава).

«Tak, vielmi żadaju papravić svajo znańnie bielaruskaj movy. Ja zakońćyla (dauno) licej z dadatkovym navućańniem movy u Hajnaucy».

«Дабрыдзень, шаноўнае спадарства! Я дарослая, мне 30 гадоў, але вельмі шкада, што заняткі толькі для дзетак. Мне не замінула б узгадаць мову і літаратуру, пачытаць вершы на беларускай, а пра мастацтва наогул бракуе ведаў. Калі будзеце ладзіць заняткі і для дарослых, грукніце ў тэлеграм ці на мэйл, я гатовая за грошы. Ці мо хто з настаўнікаў мае магчымасьць парэпэтыраваць асобна, таксама добранька будзе. Дзякуй вялікі за ўвагу і за вашую ініцыятыву» (Нікасія, Кіпр).

Нашай беларусачцы-афрадыце з сонечнага вострава Міжземнага мора я так адкажу зь белага і чырвонага берага Віслы:

«Дзякуй за мову і памяць пра родную Беларусь. Калі жадаеце далей удасканальваць мову і культуру продкаў, наведвайце нашыя ўрокі ў той клясе, якую вы пазначылі». Усе беларусы з розных куткоў сьвету, узяўшыся за рукі, змогуць здолець любую гора-бяду».

Каментары2

  • Freddy
    31.05.2023
    Кабинетные очнитесь? Найдите деньги для беларуской школы в Варшаве, сделайте хоть что-нибудь нужное для страны. Вечерко давай выделяй финансы.   
  • Адольф Уласавіч
    01.06.2023
    Можа пан пачаў бы з уласнай агульнай адукацыі, перш чым нешта патрабаваць ад іншых? Менавіта беларуская мова робіць беларуса беларусам. А вы пішаце на нейкай іншай...

У планах Расіі — падзяліць Украіну на тры часткі. Вось карта з сакрэтнага расійскага дакумента4

У планах Расіі — падзяліць Украіну на тры часткі. Вось карта з сакрэтнага расійскага дакумента

Усе навіны →
Усе навіны

Модны аўтамат з нашумелым кобрынскім марозівам паставілі ў Мінску2

На волю выйшла гомельская велаактывістка Святлана Кароль

Як беларусы жылі па драўляным календары. Усё жыццё змяшчалася на простым кійку3

Тварожны пірог з бруснічным варэннем — рэцэпт

Як Расія наймае крымінальнікаў для выканання спецаперацый на Захадзе1

У Вялікабрытаніі зафіксавалі палёты неапазнаных дронаў над вайсковымі базамі, якія выкарыстоўваюць ЗША1

Знойдзены самы ўдачлівы рыбак Беларусі: за гадзіну ён вылавіў у Мінску дзве 18-кілаграмовыя рыбіны

Расійская армія пачала штурм Вялікай Навасёлкі. Яе захоп будзе мець велізарнае значэнне2

Пасол Украіны ў Турцыі расказаў, як Эрдаган выратаваў ад расійскага захопу Адэсу і Мікалаеў1

больш чытаных навін
больш лайканых навін

У планах Расіі — падзяліць Украіну на тры часткі. Вось карта з сакрэтнага расійскага дакумента4

У планах Расіі — падзяліць Украіну на тры часткі. Вось карта з сакрэтнага расійскага дакумента

Галоўнае
Усе навіны →