Мова1515

Чарльз, Карл, Караль? Як называць новага брытанскага манарха па-беларуску

Мовазнаўца Вінцук Вячорка адказвае ў фэйсбуку.

Новы кароль Брытаніі Карл ІІІ

«Імёны святых і манархаў (у прасторы хрысціянскай культуры), як правіла, у кожнай мове ўжываюцца ў сваёй нацыянальнай форме. Святы Юры, папа Францішак.

Імя германскага паходжання Karl / Carl беларуская мова засвойвала ў розных варыянтах, самы стары — Кароль (ад імя Карла Вялікага — Charlemagne, якое ў славянскіх мовах стала агульным назоўнікам для манарха ўвогуле: král, król, кароль…). Адсюль прозвішчы Каралевіч, Каралёў. І літоўцы ад нас узялі Karolis. Пазней гэтая ж форма была паўторна ўзятая з польскай мовы з польскім жа націскам: Караль.

Але прыходзіла гэтае імя і ў нязменнай форме Карл, адсюль прозвішчы Карловіч, Карлюк. Іншыя нацыянальныя варыянты — Карусь, Карук — утвараліся суфіксальна ўжо на беларускай глебе ад любой з вышэй названых.

Калі выбіраць форму для манарха, трэба зважаць на спалучальнасць. Кароль Кароль ІІІ, дый кароль Караль ІІІ гучыць складана. Карусь ІІІ занадта ўжо свойскі. Пры наяўнасці выбару форма Карл аптымальная», — мяркуе выдатны мовазнаўца.

Каментары15

  • Кашмар
    09.09.2022
    Мне зусiм не падабаецца традыцыя адаптавать iмёны i геаграфiчныя назвы з iншых моў. Мы абураемся з "Белоруссии" (i маем рацыю!), дык чаму мы павiнны рабiць тое самае з запазычаннямi з iншых моў?
    Таму - кароль Чарльз III.
  • Юрась Братчык
    09.09.2022
    Дзякуй, Вінцук Вячорка.
    Рэдка хто можа так пераканаўча давесці, які варыянт найлепшы.
    Бо Вячорка на сённяшні дзень і ёсць найлепшы мовазнаўца з усіх варыянтаў.
  • Карл III
    09.09.2022
    Зовите меня просто - Ваше Высочество!)

Пабачыўшы вайну, не ведаў, як жыць далей. Маналог беларускі, якая перажыла суіцыд мужа6

Здароўеяк дапамагчы тым, у каго пайшоў блізкі?6

Пабачыўшы вайну, не ведаў, як жыць далей. Маналог беларускі, якая перажыла суіцыд мужа

Усе навіны →
Усе навіны

Дзіця згубіла гадзіннік з SIM-картай, а хтосьці аформіў на яе «крэдыт», але спаліўся на дробязі1

У Польшчы беларуса затрымалі з кантрабанднымі цыгарэтамі і кулямётам2

Падчас тэракту ў Тэль-Авіве жанчына выратавала маленькага сына, закрыўшы яго ад куль сваім целам3

Лукашэнка: Мы не збіраемся ваяваць з украінцамі. І яны не хочуць з намі ваяваць21

Асуджанаму на 20 гадоў анархісту дадалі яшчэ два гады

Верасень зноў стаў рэкордным па спёцы. Паглядзелі, наколькі пацяплела ў Беларусі за апошнія 25 гадоў3

Пуцін фактычна запрасіў Лукашэнку на свой дзень народзінаў7

Арына Сабаленка вылецела з турніру ў Пекіне4

У мінскіх кватэрах сталі ўключаць ацяпленне

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Пабачыўшы вайну, не ведаў, як жыць далей. Маналог беларускі, якая перажыла суіцыд мужа6

Здароўеяк дапамагчы тым, у каго пайшоў блізкі?6

Пабачыўшы вайну, не ведаў, як жыць далей. Маналог беларускі, якая перажыла суіцыд мужа

Галоўнае
Усе навіны →