Ekanamist Dźmitryj Kruk u efiry jutub-pieradačy «Pieratrom z Chalezinym» acaniŭ dabrabyt biełarusaŭ i sprahnazavaŭ, jakoj budzie naša kraina praz 10 hadoŭ.
Nakolki my adstali ad Polščy
Mieć ułasny dom i jeździć adpačyvać u Jeŭropu na svaim aŭtamabili — takaja mara biełarusaŭ ab dabrabycie, na pohlad Dźmitryja Kruka, zastałasia niedzie ŭ 2014 hodzie. Paźniej čakańni źnižalisia. «Ludzi stali pryvykać, što naša mašyna tarmozić, što jana z 2010 hoda amal pierastała jechać pa trasie, pa jakoj uvieś śviet raźvivaŭsia».
Za apošnija dziesiać hadoŭ adbyłosia značnaje razychodžańnie va ŭzroŭni dachodaŭ pamiž biełarusami i, naprykład, palakami. Tak u 2011-2012 hodzie dabrabyt biełarusaŭ składaŭ kala 85% ad polskaha. Siońnia jon bałansuje na miažy 50%.
«Toje, kudy my idziom, ja b nazvaŭ sindromam viečnaha aŭtsajdara. Asabliva ŭ Jeŭropie», — ličyć Kruk.
U papiaredniaje dziesiacihodździe biełarusy adčuvali, što kraina stała raźvivacca. I heta, chutčej za ŭsio, było vynikam zamiaščeńnia ŭ ekanomicy dziaržaŭnaha siektara pryvatnym.
«My adčuli smak svabody, smak žyćcia. Usio bolš ludziej uciahvałasia ŭ hetuju zvyčajnuju dla Jeŭropy praktyku. Ale pa absalutnych mierkach naša ekanomika jak adzinaje cełaje vielmi mocna tarmaziła ŭsie apošnija 15 hadoŭ».
I dalej, na pohlad Kruka, hetaje tarmažeńnie budzie praciahvacca: «Kali hladzieć u prajekcyi da 2030 hoda, zychodziačy z taho, što ŭ nas jość siońnia, my budziem tolki prasiadać, stanavicca ŭsio biadniejšymi adnosna našych susiedziaŭ. I 50% adnosna Polščy za 10 hadoŭ mohuć pieratvarycca ŭ 40%».
Ekanomika Biełarusi praz 10 hadoŭ
Dźmitryj Kruk pradstaviŭ dva varyjanty stanovišča ekanomiki Biełarusi praz 10 hadoŭ.
Dla taho, kab realizavaŭsia pieršy, nieabchodna źmiena ŭłady i chacia b palityčnaja zajava Biełarusi ab namiery ŭstupić u Jeŭrapiejski Sajuz. Apošniaje vielmi istotna dla imidžu krainy. Važnaj pieradumovaj dla rostu ekanomiki budzie admiena sankcyj.
Usio heta ŭ sumie, pa acenkach Kruka, moža dać rost ekanomiki ŭ pieršyja 5-10 hadoŭ na 5-7%. Pa jaho słovach, taki rost dazvalaje padvoić uzrovień dabrabytu nasielnictva.
«Heta hrafik rostu Kitaja apošnich 20 hadoŭ. Jon adziny, chto demanstravaŭ takoha maštabu rost. Ale z ulikam taho, što my šmat upuścili, heta patencyjna mahčyma», — ličyć ekśpiert i prahnazuje, što pry takim scenaryi praz 10 hadoŭ dabrabyt biełarusaŭ składzie 70-75% ad uzroŭniu Polščy.
Kali havaryć pra samy drenny varyjant, to takich, pa słovach Kruka, vielmi šmat.
Bazavym samym horšym varyjantam jon nazyvaje stahnacyju.
«Hadoŭ 15 nazad Siarhiej Čały prydumaŭ vobraz «vialikaja Małdova». Heta była kłasnaja pužałka adnosna taho, što moža być ź Biełaruśsiu, kali jana nie budzie raźvivacca. I hety vobraz realizavaŭsia. Ciapier my pamianialisia miescami. U Małdovie pužajuć Biełaruśsiu. (…) Praz 10 hadoŭ Biełaruś budzie ŭžo zusim u vidavočnym vyhladzie takoj «čornaj aviečkaj» Jeŭropy», — adznačaje Kruk.
Adnak, akcentuje ŭvahu ekanamist, my nie vierniemsia ŭ 1990-ja — hoładu nie budzie. U toj ža čas, jakaść adukacyi i asabliva miedycyny budzie nizkaj, bo daktary praciahnuć źjazdžać.
«My pa ŭzroŭni bazavych pakazčykaŭ, taho ž VUP na dušu nasielnictva možam vyhladać nie tak trahična, ale čałaviek nie zmoža atrymać miedycynskaj dapamohi. I ŭ nas buduć pamirać ad taho, ad čaho lečać u Polščy», — prahnazuje ekanamist.
Što rabić ciapier
Pa słovach Kruka, samaje efiektyŭnaje, što siońnia daje addaču, heta inviestycyi ŭ čałaviečy kapitał. «Inviestujcie ŭ siabie. Nabudźcie skiły, jakija zapatrabavanyja ŭ śviecie. Navat u vypadku drennaha raźvićcia padziej ty budzieš zapatrabavany ŭ inšych krainach. (…)
Siońnia staić pytańnie, jak zabiaśpiečyć svaju kankurentazdolnaść, svoj dabrabyt na doŭhim pramiežku času. Inviestuj u siabie, budź kankurentazdolnym».
Kamientary