Čym pahražaje žorstkaje rehulavańnie cen? Tłumačyć ekanamist
Dniami pytańni pra nastupstvy 713-j pastanovy, jakaja abmiažoŭvaje rost cen, pastavili ŭ tupik ministra handlu i antymanapolnaha rehulavańnia Alaksieja Bahdanava. Jon zapeŭniŭ, što «nie adbyłosia ničoha strašnaha», a na biazradasnuju statystyku adkazaŭ: «Nu i što?» Ekśpiert tłumačyć łohiku ekanamičnuju i łohiku čynoŭnickuju.
«Kantralavać ceny možna biaskonca»
Akademičny dyrektar BEROC Leŭ Lvoŭski kaža, što 713-ja pastanova maje jak pazityŭnyja, tak i niehatyŭnyja aśpiekty, ale apošnija pieravažajuć.
«Sa stanoŭčych efiektaŭ — heta aznačaje bolš vysoki realny VUP, bolš vysoki rost realnych dachodaŭ. Ale hetyja pazityŭnyja nastupsty ryzykoŭnyja, jany mohuć abiarnucca ciažkimi nastupstvami», — papiaredžvaje ekśpiert.
Niebiaśpiečnym Lvoŭski nazyvaje sam fakt umiašalnictva ŭ ekanomiku. Pa jaho słovach, čym bolš u jaje ŭmiešvaješsia, tym bolšyja buduć ryzyki.
Ekśpiert ličyć, što praciahłaje rehulavańnie cen moža pryvieści da taho, što biznes pavoli pačnie bankrutavać.
«Kantralavać ceny možna biaskonca, ale tady pačnie ŭźnikać deficyt tavaraŭ. Jaskravym prykładam takoj krainy byŭ SSSR. Tam ceny kantralavali, i adpaviedna kali vydatki pavyšalisia, to vytvorcy nie mahli pieranosić ich na pakupnikoŭ».
«Na ŭsialaki vypadak buduć trymać ceny na bolš vysokim uzroŭni»
Ekśpiert tłumačyć, što ŭ vypadkach, kali vydatki rastuć, a padniać canu nielha, vytvorca vymušany śpiarša pracavać z panižanaj maržynalnaściu. Paśla moža pačać vychodzić u nul, a paźniej syści ŭ minus i jak vynik zhaleć. Ale heta nie adzinaja niebiaśpieka.
«Kali ŭ niejki momant dziaržava admovicca ad rehulavańnia cen abo vyrašyć mocna pasłabić miechanizm, my apyniemsia ŭ krainie, dzie inflacyja budzie piermanientna vyšejšaj. U takim vypadku biznes budzie na ŭsialaki vypadak padymać ceny na budučyniu, bo jany buduć bajacca, što ŭ niejki momant znoŭ moža źjavicca ideja abmiažoŭvać nacenki», — miarkuje ekanamist.
Padzieńnie čystaha prybytku na 8,1% pry roście vyručki na 11,9% źjaŭlajecca adnym z nastupstvaŭ štučnaha rehulavańnia cen.
«Inflacyja nie niejkaja vydumka, a realnaja reč z našaha śvietu i ad taho, što jaje zabaranili, jana nikudy nie dzieniecca. Vydatki rastuć, syravina daražeje, treba padvyšać zarobki, a pry hetym pavysić canu nielha, Tamu prybytak źnižajecca, kali vytvorca budzie tak pracavać, to ŭ niejki momant prybytak moža apuścicca nižej za nul», — tłumačyć Lvoŭski.
Zvužajecca asartymient tavaraŭ
Taksama štučnaje rehulavańnie cenaŭ niehatyŭna adbivajecca na asartymiencie tavaraŭ.
«Pastanova nie adziny čyńnik, jaki na heta ŭpłyvaje, ale adzin ź ich. Vytvorcu abo pradaŭcu časam praściej admovicca ad vytvorčaści abo realizacyi niekatorych tavaraŭ, kali praz abmiežavanuju nacenku zajmacca hetym nie budzie sensu».
Ekśpiert adznačaje, što ŭ štučnym rehulavańni cen zaŭždy nazirajucca pierakosy. Adbyvajecca heta nie praz toje, što niejkija čynoŭniki kiepska pracujuć, a praz toje, što ŭ pryncypie dobra rehulavać ceny štučnym čynam niemahčyma.
«Na rynku pradajecca vielmi šmat roznych tavaraŭ i najmieńniaŭ, tamu kantralavać usio nadzvyčaj składana. Praz heta ministra čaściakom zahaniajuć u kut roznymi pytańniami.
Z prykładaŭ, u niejki momant rytejlery pačali vystaŭlać u prodaž mienš tavaraŭ biełaruskaj vytvorčaści, pakolki maksimalnaja nadbaŭka na impartnyja była bolšaj. U takim vypadku im stała vyhadniej pradavać impartnyja anałahi, potym heta źmianili».
Leŭ Lvoŭski adznačaje, što padobnyja chiby ŭźnikajuca pastajanna, bo ceny na tavary i pasłuhi ŭ pieršuju čarhu musić rehulavać rynak, a nie pastanovy.
«Ministr raźličvaje, što pakarajuć nie mocna»
Jašče adnym niebiaśpiečnym čyńnikam pracy ŭ padobnych umovach, možna nazvać źjaŭleńnia schiematozaŭ, jakija dapamohuć biznesu atrymlivać prybytak na pažadanym uzroŭni. Ale ŭ biełaruskim kantekście padobnyja schiematozy nie vielmi papularnyja, bo zakanadaŭstva praduhledžvaje davoli žorstkuju, u tym liku kryminalnuju adkaznaść za abychod abmiežavańniaŭ.
«Praź niebiaśpieku sieści ŭ turmu biełaruskija pradprymalniki chutčej prymuć rašeńnie admovicca ad prodažu tych ci inšych tavaraŭ, čym prydumlać niejkija schiemy. A pakolki sistema cenaŭtvareńnia davoli składanaja, to časam zdarajecca tak, što, nie razabraŭšysia ŭ detalach, pradprymalniki časam nie robiać i toje, što nasamreč možna», — ličyć ekśpiert.
Na dumku Lva Lvoŭskaha, u ministra handlu niama vyraznaha płanu, jak budzie raźvivacca situacyja.
«Jon raźličvaje, što budzie rabić toje, što kaža Łukašenka, i navat kali ŭsio pojdzie drenna, to pakarajuć nie mocna, a kali pašancuje, to da nastupleńnia nastupstvaŭ jon paśpieje pierajści na inšuju pasadu».
Čytajcie taksama:
U Biełarusi zakryvajuć častku kramaŭ «Ałmi»
Ministr ekanomiki raskazaŭ, jak zamiežnyja kampanii sprabujuć siłaj utrymać u krainie
Kamientary