«Chłopcaŭ škada, ale kali ŭžo ludzi navučacca?!» Čamu ŭ zatrymańni Nizkiz pačali vinavacić samich muzykaŭ
Reakcyja sacsietak na zatrymańnie hurtu Nizkiz była nieadnaznačnaj. Šmat chto pačaŭ aburacca tamu, što try z čatyroch muzykaŭ znachodzilisia ŭ Biełarusi. Jak tak atrymałasia, što vinavacić pačali achviar?
Heta «Našaj Nivie» rastłumačyŭ psichołah, kansultant kahnityŭna-pavodnickaj terapii, śpiecyjalist pa ahresii.
Ekśpiert (imia pa jaho prośbie nie nazyvajecca) adznačaje: isnuje try asnoŭnyja pryčyny, z-za jakich pačynajuć abvinavačvać achviaru. Pieršaja — heta parušeńnie taho, što hramadstva ličyć normaj (naprykład, u vielmi relihijnych krainach, kali žančyna była apranutaja niejak nie tak, jak treba, heta buduć ličyć apraŭdańniem zhvałtavańnia). Druhaja — kali hramadstva adčuvaje, što vinavataje ŭ tym, što adbyłosia. I treciaja — strach, ź jakim ludzi nie viedajuć jak spravicca.
— Jak my možam pabačyć, dla biełaruskaha hramadstva stała ličycca normaj toje, što čałaviek, jaki chacia b niedzie «zaśviaciŭsia», pavinien źjechać z krainy. Tamu dla peŭnaj katehoryi biełarusaŭ pavodziny muzykaŭ z Nizkiz, jakija zapisali mocny pratesny klip u 2020 hodzie, ale praciahvali žyć u Biełarusi i jeździć na hastroli za miažu, traktavalisia jak parušeńnie narmatyŭnych pavodzin. Žudasna, što za try hady dla biełarusaŭ stała normaj biehčy i žyć u emihracyi, a nie zastavacca na radzimie.
Psichołah kaža, što ahresiŭnaja reakcyja na zatrymańnie Nizkiz moža być indykataram jašče adnoj prablemy: ludzi ŭ Biełarusi i biełarusy-emihranty faktyčna majuć roznyja varyjanty narmatyŭnych pavodzin. Heta moža ŭ budučyni stać punktam dzialeńnia hramadstva ŭ novaj krainie.
— Biezumoŭna, treba kazać i pra kalektyŭnuju vinu. Šmat chto z nas i da hetaha času abvinavačvaje siabie ŭ tym, što nie zmoh praduchilić niekatoryja padziei ŭ krainie. Žyć z dumkami pra toje, što tabie pašancavała nie stać palitviaźniem, a niechta ciapier za kratami — vielmi składana. Złość na siabie značna abvastraje pačućcio viny. Ale my nie možam biaskonca złavacca na siabie. Inakš heta pryvodzić da samarazbureńnia: ad ałkahalizmu da sprob samahubstva. I tut spracoŭvajuć achoŭnyja miechanizmy našaj psichiki — jana znachodzić źniešni abjekt dla ahresii.
I hetym źniešnim abjektam davoli časta stanovicca achviara.
— Tryhiery majuć ułaścivaść stanavicca mieniej razdražnialnymi. Hučyć žudasna, ale ludzi zvyklisia z navinami pra zatrymańni, jany stamilisia złavacca na siłavikoŭ ci na Łukašenku — tamu častka ahresii moža dastavacca svaim ža. I heta nie tolki muzyki, jakija zastalisia ŭ Biełarusi. Heta moža być abvinavačvańnie palitykaŭ, jakija «niedastatkova robiać».
Psichołah adznačaje, što ludzi ŭnutry Biełarusi kažuć pra toje, jak raście ŭzrovień ahresii ŭ hramadstvie na bytavym uzroŭni: usio čaściej adbyvajucca svarki ŭ kramach, hramadskim transparcie i hetak dalej. Dla emihranckaha asiarodździa skandały taksama ŭłaścivyja.
— Heta nas pryvodzić da treciaj pryčyny ahresii — strach. Treba razumieć, što ŭsie biełarusy (i ŭ krainie, i ŭ emihracyi) sutykajucca sa stracham. Ludzi ŭ Biełarusi bajacca, što zaŭtra pryjduć da ich. Ludzi ŭ emihracyi dumajuć, ci pravilna zrabili, što źjechali, i časta bajacca, što zaŭtra nie zmohuć zabiaśpiečyć siabie i svaju siamju ŭ čužoj krainie. Ale doŭha bajacca čałaviek nie moža, tamu strach vyciaśniaje ahresija. A abjektam ahresii chutčej za ŭsio stanovicca nie realny vinavaty, a toj, chto pobač. Naprykład, vy złujaciesia na načalnika, ale baiciesia stracić pracu, tamu vyvalvajecie ahresiju doma.
U vypadku z Nizkiz atrymlivajecca, što achviara prosta bolš zručny abjekt dla źlivu ahresii.
— A kali ludzi pačynajuć abmiarkoŭvać hetuju temu ŭ sacyjalnych sietkach, to źjaŭlajucca dadatkovyja krynicy dla vykazvańnia nazapašanaj ahresii — kamientatary, jakija pišuć, naprykład, što treba pavažać vybar muzykaŭ zastavacca ŭ Biełarusi.
Psichołah padkreślivaje, što ŭsia hetaja situacyja vakoł zatrymańnia Nizkiz śviedčyć pra toje, što biełaruskaje hramadstva maje vialiki nazapašany patencyjał ahresii i strachu.
— Ci varta ŭvohule abvinavačvać achviaru? Kaniešnie, nie. Dobra było b, kali b biełarusy navučylisia karektna vykazvać svaje dumki.
Kamientary