«Pakul tut absalutna daminuje siehmient niepalityčny». Da muziejnych vystaŭ ideałohija pakul nie dabrałasia
Instytut «Palityčnaja śfiera» prezientavaŭ daśledavańnie «Muziejnyja vystavy: temy, farmaty, ideałohija. 2019-2022». U fokusie daśledčykaŭ apynulisia 162 muziei, 146 nasielenych punktaŭ, 6500 paviedamleńniaŭ pra vystavy, paviedamlaje Budzma.org.
«Nad daśledavańniem pracavała dastatkova vialikaja kamanda, u tym liku ludzi znutry Biełarusi. Samo daśledavańnie, jak bačycie, apynułasia vielmi maštabnym, byli vyvučanyja danyja i centralnyja, i rehijanalnyja. Atrymałasia vialikaja baza dla analizu tendencyj u hetaj spravie i da pačatku palityčnaha kryzisu, i ŭ časie palityčnaha kryzisu, uklučajučy vajnu Rasii z Ukrainaj. Jość danyja i za 2023 hod, ale pakul my nie ŭklučali ich u vynikovaje daśledavańnie», — paviedamiŭ padčas prezientacyi ŭ Vilni dyrektar «Palityčnaj śfiery» palitołah Andrej Kazakievič.
«Situacyja vyhladaje nastupnym čynam: u hetaj śfiery absalutna daminuje siehmient niepalityčny. Niahledziačy na toje, što ŭ našaj infarmacyjnaj prastory časam kažuć pra ideałahičnaje zasille, pra ideałahičny kantrol i h. d., usio-taki analiz pakazvaje, što kala traciny, to-bok bolš za 2000 vystaŭ, byli źviazanyja albo z mastactvam, albo ź niejkimi varyjantami tvorčaści.
I na tym, na čym, napeŭna, muziei mohuć zarablać, pryciahvać aŭdytoryju, a nie na niejkich ideałahičnych temach.
Usio-taki ideałahičnyja temy — jość takoje adčuvańnie — nu nijak nie manietyzujucca. Vialikaj cikavaści ŭ nasielnictva nie vyklikajuć», — skazaŭ Andrej Kazakievič.
Tym nie mienš, pavodle daśledčyka, zaŭvažany «rost ideałahičnaj nasyčanaści i pašyreńnie «ideałahičnaha» siehmientu» pierš za ŭsio za košt Druhoj suśvietnaj vajny, temy hienacydu biełaruskaha narodu, dnia narodnaha adzinstva, ale taksama ahulnaj «patryjatyčnaj» tematyki.
U 2019 hodzie było 118 vystaŭ, pryśviečanych vajnie, u 2022-m — 176. Kali ŭ 2019-m takoj rubryki, jak «hienacyd biełaruskaha naroda», uvohule nie było, u 2021-m było litaralna try vystavy, to ŭ 2022 hodzie adbyłosia 68 vystaŭ na hetuju temu.
Daśledčyki nie zafiksavali značnaha pašyreńnia «rasijskaha» siehmientu, ale zaŭvažana bolš tematyčnych vystaŭ, vystaŭ z Rasii, upłyŭ rasijskich naratyvaŭ na «ideałahičny» siehmient.
«Vybuchovaha rostu nie bačym. Ale rusifikacyja adbyvajecca, chutčej, praz praniknieńnie rasijskaha naratyvu ŭ rubryki «patryjatyzm», «Druhaja suśvietnaja vajna» i h.d.», — skazaŭ Andrej Kazakievič.
I apošniaja, tryvožnaja vysnova daśledčykaŭ: zaŭvažajecca źnižeńnie ŭvahi da historyi dasavieckaha pieryjadu, zachavańnie na marhinalnym uzroŭni ŭvahi da biełaruskaj movy i litaratury.
«Siehmient, źviazany ź biełaruskaj movaj i litaraturaj, byŭ zaŭždy nievialiki. Kolkaść vystaŭ tut stabilnaja, kazać pra značnaje skaračeńnie nie vypadaje. Hetuju temu, prynamsi na ŭzroŭni muziejaŭ, za apošnija hady (ułady) nie čapali. Čaho nielha skazać pra dasavieckuju historyju — hety siehmient skaraciŭsia ŭ dva razy», — zrabiŭ vysnovu Andrej Kazakievič.
Śladami Usiasłava Čaradzieja, batlejka, draŭlanyja fihurki. U Biełarusi jość vielmi kłasnyja miescy, jakija varta naviedać uzimku
U Ivacevickim rajonie stvarajuć muziej-chatu palešuka
U Minsku adkryŭsia novy muziej — ź dźviuma sotniami madelaŭ hadzińnikaŭ FOTY
Turbiznes narakaje, što z-za dziaržaŭnych abmiežavańniaŭ jamu nie chapaje ekskursavodaŭ
Jak mučyli Cila Švajhiera i centry haradoŭ, kab stvaryć karcinku dla sudzimaha za machlarstva prateže Dźmitryja Baskava15
Kamientary