AAN: Azonavy słoj Ziamli budzie adnoŭleny ŭ nastupnyja dziesiacihodździ
Značnaja častka atmaśfiernaha słoju, jaki abaraniaje płanietu ad ultrafijaletavaha vypramieńvańnia, musić, całkam adnovicca dla bolšaści rehijonaŭ śvietu da 2040 hoda.
Zhodna z novym dakładam AAN, dzirka ŭ azonavym słoi Ziamli, adna z samych strašnych patencyjnych ekałahičnych katastrof u historyi čałaviectva, budzie całkam adnoŭlena ŭ bolšaj častcy śvietu na praciahu dvuch dziesiacihodździaŭ. Heta budzie zroblena dziakujučy realizacyi pryniatych uradami krain rašučych mier pa pastupovaj admovie ad azonaźniščalnych rečyvaŭ.
U dakładzie taksama havorycca, što praces adnaŭleńnia słoja va ŭsim śviecie, akramia palarnych rehijonaŭ, pavinien skončycca da 2040 hoda. Paŭnočnamu i Paŭdniovamu polusam dla hetaha spatrebicca krychu bolš času: azonavy słoj nad Arktykaj całkam adnovicca da 2045 hoda, a nad Antarktydaj — da 2066-ha.
Paśla taho, jak śviet źviarnuŭ surjoznuju ŭvahu na prablemu straty azonu ŭ 1980-ch hadach, azonavy słoj pastupova palapšaŭsia — dziakujučy Manrealskamu pratakołu 1989 hoda — mižnarodnamu pahadnieńniu, jakoje dapamahło likvidavać 99% azonaźniščalnych chimičnych rečyvaŭ, takich jak chłorftorvuhlarody (CHFV), jakija vykarystoŭvaliś ŭ jakaści rastvaralnikaŭ i choładahientaŭ (choładahient — pracoŭnaje rečyva chaładzilnych sistem, jakoje pry kipieńni ci pašyreńni adbiraje ciepłyniu ad cieła, što achałodžvajecca, i zatym paśla ścisku addaje jaho navakolnamu asiarodździu. Vykarystoŭvajecca padčas pracy kandycyjanieraŭ, chaładzilnikaŭ i h.d.).
U AAN zajavili, što dziejańni, pryniatyja ŭ adnosinach da azonavaha słoja, taksama spryjali bolš surjoznamu reahavańniu na klimatyčny kryzis — CHFV taksama źjaŭlajucca parnikovymi hazami, a ich dalejšaje niekantralujemaje vykarystańnie pryviało b da pavyšeńnia hłabalnaj tempieratury na 1°S da siaredziny XXI stahodździa i značna pahoršyła b i biez taho žudasnuju situacyju ŭ śviecie, dzie hazy, što nahravajuć płanietu, usio jašče nie pamianšajucca.
«Dziejnaść pa adnaŭleńni azonu stvaraje precedent dla dziejnaści pa baraćbie sa źmianieńniem klimatu. Naš pośpiech u paetapnaj admovie ad chimičnych rečyvaŭ, jakija razburajuć azon, pakazvaje nam, što možna i treba zrabić u terminovym paradku, kab admovicca ad vykapniovaha paliva i skaracić vykidy parnikovych hazaŭ — i tym samym abmiežavać rost hłabalnaj tempieratury», — skazaŭ Pietery Taałas, hienieralny sakratar Suśvietnaj mietearałahičnaj arhanizacyi pry AAN, jakaja 9 studzienia i apublikavała dakład ab svajoj pracy (jon składajecca kožnyja čatyry hady).
Pa słovach Devida Fei, navukoŭca z Nacyjanalnaha ŭpraŭleńnia akijaničnych i atmaśfiernych daśledavańniaŭ, a taksama viadučaha aŭtara novaha dakłada, adziny hłabalny adkaz na prablemu CHFV aznačaje, što Manrealski pratakoł varta ličyć «najbolš paśpiachovym ekałahičnym dahavoram u historyi».
«Jon prapanuje krainam śvietu mahčymaść sabracca razam, razam pryniać rašeńnie i razam dziejničać u adpaviednaści ź im», — dadaje jon.
Pry hetym Fei adznačaje, što navat pry svoječasovaj i chutkaj hłabalnaj reakcyi na prablemu CHFV hetyja rečyvy usio jašče zastajucca ŭ atmaśfiery na praciahu stahodździa.
«Heta padobna da čakańnia, pakul vysachnie farba. Vam prosta treba pačakać, pakul pryroda zrobić svaju spravu i zmyje hetyja chimičnyja rečyvy», — padahulniaje jon.
Kamientary