«Kraina stračvaje mahčymaści raźvićcia». Ekanamisty pra toje, što budzie z cenami i zarobkami biełarusaŭ u 2022 hodzie
U 2022 hodzie ekanamisty nie čakajuć rostu realnych zarobkaŭ, jakija raźličvajuć z papraŭkaj na rost cenaŭ. A inflacyja, chutčej za ŭsio, nie źmienšyć tempaŭ. Pra heta havorycca ŭ analityčnym materyjale «Ekśpiertny pohlad» BEROC (Kijeŭ), jaki pierakazvaje zerkalo.io.
Razryŭ u zarobkach pamiž Biełaruśsiu i susiednimi krainami pavialičvajecca
Niahledziačy na ekanamičny rost na 2,3% u 2021 hodzie, zaniataść źniziłasia, adznačajuć aŭtary analizu, padkreślivajučy, što heta «dziŭny ekanamičny fakt».
«Najvierahodniej, jon tłumačycca nie tolki ekanamičnymi faktarami, — jak, naprykład, skaračeńniem u budaŭnictvie, a razam ź im źnižeńniem zarobkaŭ i zaniataści — ale zbolšaha i palityčnymi pryčynami, u pieršuju čarhu mihracyjaj», — kaža saaŭtar analizu akademičny dyrektar BEROC Kaciaryna Barnukova.
Realny rost zarobkaŭ zapavoliŭsia i pa vynikach hoda akazaŭsia dosyć ścipłym — na 2,7%. Dla paraŭnańnia, u 2019 hodzie pry roście VUP na 1,4% realnyja zarobki biełarusaŭ pavialičylisia na 6,5%. I navat u 2020-m pry skaračeńni VUP na 0,7% ich rost byŭ 8,8%, źviartajuć uvahu aŭtary analizu.
Pavieličeńnie zarobkaŭ adbyvałasia nieraŭnamierna. U pramysłovaści siaredni zarobak u realnym vyražeńni vyras na 9,5%, u budaŭnictvie, jak i ŭ biudžetnikaŭ, jon praktyčna nie źmianiŭsia, a pa raździele «Infarmacyja i suviaź» statystyka zafiksavała źnižeńnie na 5,3%.
U achovie zdaroŭja źnižeńnie było na 12,9%. U pieršuju čarhu heta vyklikana pamianšeńniem «kavidnych» nadbavak, adznačana ŭ analizie BEROC.
Atrymlivajecca, što nie ŭsie ŭ krainie adčuli stanoŭčy ŭpłyŭ ad ekanamičnaha rostu. U toj ža čas ekśpierty nie čakajuć rostu realnych zarobkaŭ u hetym hodzie, adznačajučy, što dziejańnie sankcyj moža navat pryvieści da nievialikaha spadu.
«Voś tolki spad realnych zarobkaŭ na 2-3% u siarednim budzie aznačać, što ŭ kahości jany źniziacca na 10-20%», — havorycca ŭ analizie.
Z-za pavieličeńnia razryvu ŭ zarobkach pamiž Biełaruśsiu i niekatorymi susiednimi krainami ekśpierty prahnazujuć, što da palityčnaj mihracyi dadasca jašče i ekanamičnaja.
«Heta budzie vialikim vyklikam dla krainy z nasielnictvam, jakoje stareje», — adznačaje Kaciaryna Barnukova.
Rost cenaŭ u hetym hodzie budzie dastatkova vysokim
Adnaŭleńnie suśvietnaj ekanomiki paskoryła inflacyjnyja pracesy ŭ mnohich krainach. Letaś heta akazała stanoŭčy ŭpłyŭ na ekspart biełaruskaj pradukcyi, ale ŭ toj ža čas paŭpłyvała na rost cenaŭ na ŭnutranym rynku. Budučy małoj adkrytaj ekanomikaj, Biełaruś pryniała častku hetaj suśvietnaj inflacyi. Uzmacnili jaho vysokija inflacyjnyja čakańni i imknieńnie dziaržavy štučna rehulavać cenaŭtvareńnie.
«U vyniku takich zachadaŭ Biełaruś uvachodzić u lik krain, jakija sprabujuć strymlivać ceny, ale ŭsio adno atrymlivajuć ich rost», — adznačaje staršy navukovy supracoŭnik BEROC Leŭ Lvoŭski.
Uzrovień inflacyi ŭ Biełarusi ŭ hetym hodzie praciahnie zaležać ad situacyi na suśvietnym rynku, zachavańnia vysokich inflacyjnych čakańniaŭ, pavyšeńnia padatkaŭ i dziejańniaŭ MART pa rehulavańni cenaŭ. Značnuju rolu buduć akazvać dziejańni Nacbanka.
«U budučyni jość surjoznyja šancy, što Nacbank apyniecca pad ciskam, u vyniku čaho častka novaha inviestycyjnaha cykłu budzie vykanana za košt niezabiaśpiečanaj emisii, tak jak nie budzie mahčymaści kredytavacca na rynkavych umovach», — ličać ekśpierty.
Ekanamisty adznačajuć, što navat pry ŭdałaj źniešniaj kanjunktury i sprobach strymlivać rost cenaŭ u hetym hodzie naŭrad ci atrymajecca ŭkłaścisia ŭ prahnoz u 6%. Z ulikam źmianšeńnia suśvietnaj inflacyi jana moža akazacca ŭ miežach 10%, a ŭ vypadku zapavoleńnia biełaruskaj ekanomiki rost cenaŭ moža być kala 7—8%.
«Kraina stračvaje mahčymaści raźvićcia»
Pierśpiektyvy rostu ŭ najbližejšaj budučyni buduć zaležać ad mahčymaściaŭ naroščvać ekspart. A na jaho ŭsio bolš upłyvajuć sankcyi i adnabakovyja zachady, jakija prymajucca asobnymi krainami, z-za jakich rastuć vydatki na łahistyku i jurydyčnaje supravadžeńnie.
U toj ža čas na ekanomiku budzie ŭpłyvać mahčymaść pryciahvać finansavyja resursy z-za miažy. Ekanamisty miarkujuć, što ŭ vypadku niehatyŭnych šokaŭ u Biełarusi nie zastaniecca krynic finansavańnia, akramia Rasii. Heta stvaraje dadatkovyja ryzyki, tamu što pry takim raskładzie ŭmovy finansavańnia vystrojvajucca nie na rynkavych pryncypach, a zaležać ad palityčnych damoŭlenaściaŭ.
Na ekanamičny rost budzie ŭździejničać zachavańnie stabilnaści ŭ rehijonie. A taksama lubyja niehatyŭnyja šoki, jakija ŭpłyvajuć na Rasiju, tamu što «takoj pryviazki biełaruskaj ekanomiki da rasijskaj, jak ciapier, nie było nikoli», — adznačajuć aŭtary analizu.
Unutry krainy na pierśpiektyvy rostu budzie ŭpłyvać popyt. Zaraz upeŭnienaść spažyŭcoŭ u zaŭtrašnim dni znachodzicca ŭ admoŭnaj zonie, heta značyć ludzi ŭsprymajuć ryzyki paharšeńnia situacyi jak vysokija i z-za hetaha nie pavialičvajuć spažyvańnie. Hetak ža pavodziać siabie inviestary. U vyniku kraina stračvaje mahčymaści raźvićcia, padkreślivajuć ekanamisty.
Kamientary