Na Hrodzienščynie deficyt daktaroŭ-artadontaŭ — čerhi na zapis pa paŭhoda i bolš
U adnoj z hrodzienskich pryvatnych klinik zapis da artadontaŭ adnovicca ŭ mai 2025 hoda, u druhoj — u studzieni. U rehistraturach rajać źviartacca ŭ minskija kliniki.
Žurnalistka Hrodna.life jak klijentka abtelefanavała stamatałahičnyja kliniki i daviedałasia, kolki pryjdziecca čakać kansultacyi. A taksama — što da hetaha pryviało i jak vam dapamohuć ułady.
Na sajcie 103.by u Hrodnie paznačany dzieviać klinik z artadantyjaj, uklučajučy dziaržaŭnyja. Ale akazałasia, što artadonty jość nie ŭsiudy. U «Asklepija», «Mint», «Alefkom», «Andzi-Dent» takich śpiecyjalistaŭ niama.
Artadont — heta zubny lekar, jaki vyprostvaje zuby i prykus z dapamohaj brekietaŭ, retejnieraŭ i inšych pryład i mietodyk.
U «Artadent» zapoŭnienaja zapis na hod. Novych pacyjentaŭ buduć zapisvać z traŭnia 2025 hoda. «Vielmi šmat achvotnych, my nie možam usich pryniać», — skazali praz telefon i paraili źviarnucca ŭ Minsk.
U «Aksident» zapis da artadonta prypynieny da studzienia 2025 hoda. Tam paraili telefanavać u śniežni — situacyja moža źmianicca. «Niama zapisu, usio pierapoŭniena. Nie biarem nikoha. I ŭ list čakańnia nie biarem», — papiaredžvajučy pytańni, kažuć u rehistratury. Tam taksama rajać źviartacca ŭ Minsk.
U «Remdent» zapis nie viaduć. Adzin artadont pakul u adpačynku, u druhoha — «šmat pacyjentaŭ». Tam paraili źviarnucca ŭ kastryčniku.
Što ŭ dziaržaŭnych klinikach?
Datelefanavacca ŭ inšaje adździaleńnie, akramia terapieŭtyčnaha, Centralnaj stamatałahičnaj palikliniki, nie atrymałasia. Ale i tam lekaraŭ nie chapaje. «Čoknucca možna», jak paviedamili ŭ rehistratury.
«Zapisvali, u 6.00 prychodzili, zajmali čarhu, tam tolki dva tałony. I toje — až praz 18 dzion jaho zapisali», — raspaviała miedyk pra dośvied zapisu ŭ Dziciačuju stamatałahičnuju palikliniku.
U rehistratury, daviedaŭšysia, što patrabujecca pieršasnaja kansultacyja dla dziciaci, paviedamili, što zapis pakul naohuł nie viadziecca. Kali jon źjavicca, infarmacyi niama. Paraili prosta pieryjadyčna telefanavać.
Možna «na zaŭtra», ale ŭ vodhukach nie rajać
Kansultacyju na zaŭtra možna atrymać u pryvatnaj klinicy «Dentaryum». Jana kaštuje 80 rubloŭ 37 kapiejek. Daviedaŭšysia, što na kansultacyju patencyjnaja klijentka budzie jechać z Polščy, paraili tam i stavić brekiety. Maŭlaŭ, nu i što, što ŭ Polščy daražej — «Vy tam i zarablajecie bolš, čym u Biełarusi». «Vy Ch hadoŭ pražyli — vas ničoha nie pałochała», — adkazali ŭ rehistratury na pytańnie, ci možna raniej, čym praz hod, vyraŭniać zuby.
U kliniki jość siem vodhukaŭ na sajcie 103.by, usie — niehatyŭnyja. Łajali i «absalutna niavietlivaha i ahresiŭnaha mužčynu» ŭ rehistratury. «Ahidny śpiecyjalist-artadont, hrošy biare nie za pracu, a za čytańnie šmathadzinnych lekcyj. Vynikami pracy (brekietami) zastalisia vielmi nie zadavolenyja, damahčysia vypraŭleńnia kasiakoŭ abo viartańnia hrošaj niemahčyma, sucelnaje kidałava. Nie raju addavać hrošy ašukancam!!!» — tolki adzin ź ich.
Ułady dapamohuć?
Mahčyma, vam dapamohuć, kali vy źviarniciesia ŭ Hałoŭnaje ŭpraŭleńnie achovy zdaroŭja Hrodzienskaha abłvykankama — naprykład, na pramuju telefonnuju liniju. Dla hetaha treba budzie nazvać svaje dadzienyja i apisać prablemu. Jak mienavita zmohuć vyrašyć vašu prablemu, daviedacca nie ŭdałosia.
Adkul u Hrodnie čerhi da artadontaŭ?
Pra niedachop stamatołahaŭ-artadontaŭ Hrodna.life paviedamlali i hod tamu. Krynicy Hrodna.life siarod miedykaŭ tłumačać: artadonty emihrujuć. Asabliva składana zapisacca da artadonta dziciaci 11−13 hadoŭ, udakładniajuć jany. Pryčynami emihracyi nazyvajuć umovy pracy, cisk, niavyznačanaść ź licenzijami i sproby ŭsich zašturchać u dziaržustanovy. Lekaraŭ nie chapaje va ŭsich haradach. Lepš situacyja tolki ŭ Minsku.
Krynicy taksama kažuć, što pracu ŭskładniajuć novyja taryfy, jakija ŭviali ŭ 2023 hodzie. Jany pavinny byli źnizić košty i zrabić stamatałohiju bolš dastupnaj dla biełarusaŭ. Miarkujučy pa publikacyjach u ŚMI, istotna jany na košty nie paŭpłyvali. Na haračuju liniju z usich zvarotaŭ, jakija pastupili, 39,8% pytańniaŭ byli źviazany z cenaŭtvareńniem (53 zvaroty).
U 2024 hodzie vialikaj častkaj pracy stała ideałahičnaja. Na sajcie Biełaruskaha dziaržaŭnaha miedycynskaha ŭniviersiteta apublikavali Płan ideałahičnaj raboty stamatałahičnaj słužby Respubliki Biełaruś na 2024 hod. U im mierapryjemstvy prafiłaktyki i azdaraŭleńnia zajmajuć apošniaje miesca. Pierad imi idzie ideałahičnaja praca.
Navat pryvatnym firmam kožny treci čaćvier treba pravodzić adzinyja dni infarmavańnia kalektyvu. Taksama treba vychoŭvać pavahu da Dziaržaŭnaha ściaha, raspaviadać pra vybary i ŭdzielničać u dziaržaŭnych śviatach.
Na tym ža sajcie jość Ankieta pa vyvučeńni zadavolenaści kožnaha rabotnika. U pieraliku pytańniaŭ jość i takoje: «Siabram jakich hramadskich abjadnańniaŭ vy źjaŭlajeciesia?». Na vybar dajuć čatyry — Biełaruski sajuz žančyn, BRSM, Biełaja Ruś i prafsajuz. Kali vas nidzie niama, treba rastłumačyć pryčynu.
Artadontaŭ nie chapaje i pa aficyjnych dadzienych
Pa statystycy ŭładaŭ, u 2023 hodzie pracavała 12 709 miedycynskich rabotnikaŭ (u 2022 — 12 938, u 2021 — 12 561), ź jakich 4635 — uračy-stamatołahi roznych kvalifikacyj (u 2022 — 5245, u 2021 — 5236) i 7539 — rabotniki ź siaredniaj śpiecyjalnaj miedycynskaj adukacyjaj: zubnyja fielčary, miedycynskija siostry, zubnyja techniki i t.d. (u 2022 — 7595, u 2021 — 7325).
Na 1000 nasielnictva jość jość 0,087 artadontaŭ pa fizičnym asobam, 0,108 pa štatnym pasadam i 0,093 pa zaniatym pasadam (pry narmatyvie 0,135).
Zhodna z rezalucyjaj, ułady da kanca traŭnia 2024 hoda pavinny byli pravieści ankietavańnie, praanalizavać pryčyny adtoku ŭračoŭ-stamatołahaŭ ź dziaržaŭnych arhanizacyj za 2020−2023 hady, pavialičyć nabor na stamatałahičnyja fakultety ŭniviersitetaŭ i raspracavać kompleks mier pa zamacavańni ŭračoŭ-stamatołahaŭ na pracoŭnych miescach.
Kamientary