«Łukašenka pry raspadzie Rasii nakładzie łapu na jadzierny arsienał». Rasijskaja apazicyja praviała źjezd u emihracyi REPARTAŽ
Na Forumie svabodnaj Rasii ŭ Vilni abmiarkoŭvali «bajaźlivych zachodnich palitykaŭ», maryli pra rasijski korpus va Ukrainie i razvažali, ci možna Hirkina ličyć palitviaźniem. «Naša Niva» pabyvała na mierapryjemstvie, kab pasłuchać, što turbuje rasijskich apazicyjanieraŭ u emihracyi paśla śmierci Navalnaha i napiaredadni vybaraŭ.
«A Hirkin-Strałkoŭ palitviazień?»
Svoj forum rasijskaja apazicyja ŭ vyhnańni pravodzić u centry Vilni. U chole budynka — baner z kiuar-kodam na zbor dla Ukrainy. U čarzie na rehistracyju palityki i žurnalisty abmiarkoŭvajuć, chto ŭ jakoj krainie ciapier žyvie.
Forum pačali z chvilin maŭčańnia. Pieršaja — u pamiać ab zahinułych u vajnie va Ukrainie, druhaja — kab ušanavać Navalnaha. Jaho śmierć, zdajecca, — hałoŭnaja tema libieralnaj častki rasijskaha hramadstva.
Sielebryci zapisvajuć zvaroty da ŭładaŭ z patrabavańniem vydać cieła Navalnaha (vystupiła navat piśmieńnica Śviatłana Aleksijevič), ludziej aryštoŭvajuć za kvietki na stychijnych miemaryjałach.
Ale na hetym forumie palityki pra Navalnaha amal nie zhadvajuć. Jak žartujuć (ci nie), Hary Kasparaŭ hałoŭnym apazicyjanieram ličyć siabie.
Tut varta ŭ niekalkich słovach patłumačyć kantekst. Forum svabodnaj Rasii z 2016 hoda pravodziać rasijskija apazicyjaniery, jakija daŭno žyvuć u vyhnańni. Zasnavali jaho Hary Kasparaŭ i Ivan Ciutryn. Apazicyja ŭnutry Rasii da forumu staviłasia skieptyčna, kamanda Navalnaha nikoli ŭ im nie ŭdzielničała.
Biełaruskich palitykaŭ sioleta tam zaŭvažana nie było.
U kułuarach Navalnaha abmiarkoŭvajuć. Cikaŭlusia, ci buduć rasiejcy hatovy pryznać jaho žonku Juliju apazicyjnym lidaram. Žurnalisty ličać, što tak: na fonie vajny ŭ žančyny jakraz lepšyja šancy, bo ludzi chočuć bolšaj čałaviečnaści.
U suviazi z vybarami, jakija projduć 17 sakavika, zhadvali akcyju «Apoŭdni suprać Pucina» — da jaje zaklikaŭ Navalny. Sutnaść u tym, kab pryjści na ŭčastki a 12-j hadzinie dnia — i tym samym pakazać, jak šmat ludziej suprać pucinskaj ułady. Ale nie padobna, što ad jaje čakajuć efiektu.
Na pieršaj dyskusii abmiarkoŭvali rasijskich palitviaźniaŭ — kaho ličyć takimi, a kaho nie. Voś ludzi, jakija padpalvajuć vajenkamaty, jany chto?
Kiraŭnik prajekta «Padtrymka palitźniavolenych. Miemaryjał» Siarhiej Davidzis kaža, što kali hetych ludziej abvinavačvajuć u teraryźmie, to heta možna nazvać palityčnym pieraśledam, a kali ŭ paškodžańni majomaści — to nie. Ale padtrymlivać treba ŭsich. A paśla źmieny ŭłady — amnistavać.
Nie ŭsie pahadzilisia.
«My nie možam jak pravaabaroncy stajać u biełych palito i dyktavać, jak treba pratestavać, a jak nie», — zaŭvažyŭ Raścisłaŭ Paŭliščaŭ, jaki taksama zajmajecca padtrymkaj palitviaźniaŭ.
«A Hirkin-Strałkoŭ — jon u svaim statusie chto?» — spytaŭ maderatar.
U «Miemaryjała» adkaz adnaznačny — nie palitviazień, bo jaho raniejšyja zakliki da hvałtu suprać ukraincaŭ nie dazvalajuć jaho pryznać takim.
Što z Darjaj Trepavaj, jakaja pieradała statuetku, što ŭzarvała Tatarskaha, nie jasna. Kali joj skarystalisia i pra vybuchoŭku jana nie viedała, to palitźniavolenaja. A kali ździejśniła toje, što sama zadumała — nie (bo hvałt suprać asoby kryteryj nieprymalny).
«Zachad baicca parazy Rasii»
Nastupnaja dyskusija była pra toje, što dalej čakać ad vajny. Palityk Hary Kasparaŭ padzialiŭsia svaimi nazirańniami paśla tydniovaha padarožža pa Jeŭropie. Jon kaža, što na Zachadzie pačynajuć razumieć, što vajna nie skončycca, pakul va ŭładzie Pucin.
«Navat kali jon chacieŭ by, nie moh spynicca, pakolki rasijskaja ekanomika stała vajennaj ekanomikaj. (…) Rasijskaja vajennaja mašyna pracuje pa maksimumie i dastatkova efiektyŭna».
«Mnie zdajecca, Zachad baicca parazy Rasii, — razvažaŭ palitołah Juryj Fiodaraŭ pra toje, čamu zachodnija elity aściarožnyja. — Tak, Zachad nie choča parazy Ukrainy, heta dastatkova vidavočna. Ale stavić pytańnie: što budzie z Rasijaj, kali jana pacierpić parazu? Raspadziecca Rasija, jak ličać mnohija, na niejkuju kolkaść kvazi-dziaržaŭ, abjadnańniaŭ ci zachavajecca ŭ inšaj formie? Heta pytańnie dla Zachadu vielmi surjoznaje».
Alfred Koch, jaki byŭ u 1997-m namieśnikam staršyni ŭrada Rasii, daŭ svoj adkaz, čym skončycca vajna:
«Pieramoža toj, chto budzie ćviorda stajać na svaim, u kaho budzie bolš matyvacyi i pryčyn vajavać».
A dalej zahavaryŭ pra toje, što ŭ Jeŭropie šmat inviestujuć u vajnu, ale nie bačać vyniku. Koch zhadaŭ, što, pa padlikach Pientahona, Rasija patraciła na vajnu 211 miljardaŭ dalaraŭ, a Zachad, pa inšych padlikach, akazaŭ dapamohu Ukrainie na 244 miljardy jeŭra.
«Heta jość u dyskusijach [zachodnich palitykaŭ]: vajna zanadta doraha nam abychodzicca, lepš inviestavać u svaju ŭłasnuju biaśpieku».
Kasparaŭ ź im staŭ spračacca: jak možna supastaŭlać raschody, kali rasijskija snarady našmat tańniejšyja.
Jon paŭtaryŭ, što vajna nie skončycca, pakul jość rasijskaja impieryja. «Pucin padśviadoma razumieje: kali impieryja nie nastupaje, jana asudžanaja. U adroźnieńnie ad šachmat tut niama ničyi (…) Z rakavaj puchlinaj nie viaduć pieramovy, jaje vyrazajuć».
«Bajaźlivyja zachodnija palityki bajacca ŭziać na siabie adkaznaść za parazu Rasii ŭ hetaj vajnie», — zajaviŭ Kasparaŭ i sarvaŭ apładysmienty.
Pra zonu adkaznaści prysutnaj rasijskaj apazicyi razvah nie prahučała.
U pierapynku razhavarylisia z žurnalistam rasijskaha niezaležnaha vydańnia.
«Idei, jakija tut ahučvajuć, dla ludziej u Rasii zanadta radykalnyja, — miarkuje jon. — Takija zakliki nie zaachvociać ludziej pierajści na ich bok, a tolki adšturchnuć».
Što moža spracavać? Abjadnańni maci mabilizavanych, svajakoŭ zahinułych — praź ich možna havaryć z astatnimi, ličyć jon.
Sam žurnalist z Zabajkalla. Kaža, hałoŭnaja navina, jakija tam ciapier abmiarkoŭvajecca, — hibiel bolš za 60 sałdat na palihonie pad Vałnavachaj Danieckaj vobłaści. Heta byli vajskoŭcy 36-j hvardziejskaj motastrałkovaj bryhady, pastajannym miescam dysłakacyi jakoj źjaŭlajecca horad Borzia ŭ Zabajkalli.
«Ułady, viadoma, sprabujuć heta schavać, ale ŭ maleńkim horadzie, dzie ŭsie adzin adnaho viedajuć, heta niemahčyma».
«Udziačny śviet atrymaje Łukašenku z atamnaj bombaj»
Rasijski navukoviec i publicyst Dźmitryj Areškin paśla budzie kazać pra toje ž. Na dyskusii abmiarkoŭvalisia «partyja pieramohi Ukrainy» i «antyvajennaja partyja» ŭ Rasii.
«Dumaju, što absalutnaja bolšaść rasijskich hramadzian nie hatova padtrymać zakliki da parazy ŭ vajnie. Da hetaha Rasija jašče nie daśpieła. Tamu kali my źviartajemsia da rasijskaj hramadskaści, tut našmat bolš efiektyŭnaja, zapatrabavanaja i čakanaja antyvajennaja rytoryka.
My ž pamiatajem, jak tysiačy ludziej padpisvalisia ŭ padtrymku Barysa Nadzieždzina tolki tamu, što ŭ jaho chapiła śmiełaści vykazacca suprać vajny».
Były deputat Dziarždumy Hienadź Hudkoŭ nastojvaŭ, što treba pryznać prava rasijan na ŭzbrojeny supraciŭ režymu. Na jaho pohlad, va Ukrainie musić sfarmavacca rasijski korpus na tysiač 30-40 čałaviek. A ŭ samoj Rasii paśla śmierci Navalnaha, malavaŭ jon, pačnie narastać bunt — stychijna buduć arhanizoŭvacca atrady supracivu.
Psichołah i palityk Leanid Hozman pierad svaim «ale» adrazu zaŭvažyŭ, što vystupaje za toje, kab Ukraina pieramahła i zabrała svaje ziemli, a Rasija paniesła adkaznaść i vypłačvała reparacyi.
«Ale ja nie liču, što prysutnyja tut, rasijskija vyhnańniki, apazicyjaniery, pavinny jadnać svaje vysiłki, kab dapamahčy Ukrainie. My pavinny dapamahać Rasii — heta naša kraina».
Kali zajšła razmova pra kalektyŭnuju vinu, to sacyjołah Ihar Jakavienka zaŭvažyŭ, što ŭ ich vina najpierš pierad rasijanami, što nie spynili fašyscki režym.
«Ci moža być antyvajennaja partyja ŭ čas suśvietnaj vajny? I na što jana pracuje? Tady była antyhitleraŭskaja kaalicyja», — pakrytykavaŭ jon apanientaŭ.
Jakavienka skazaŭ, što nie razumieje, čamu jany nie musiać dapamahać Ukrainie i što historyja śviedčyć, što vyzvaleńnie Rasii moža być tolki praz raspad. A cudoŭnaja Rasija budučyni — heta cudoŭnyja Sibir, Urał, Jakucija «i, kali treba, Maskovija».
Paśla vyśviatlali, kaho ličyć sapraŭdnym apazicyjanieram.
Areškin viarnuŭsia da temy mahčymaha raspadu Rasii. Jon dadaŭ, što nichto nie zrabiŭ dla hetaha stolki, kolki Pucin.
«Pucin viadzie Rasiju da kryvavaha raspadu. Tamu što ŭ cudoŭnaj Rasii budučaha kudy vy dzieniecie Kadyrava i kadyraŭcaŭ? Pryjšli ŭ Maskvie demakraty — i što? Jasna, što jamu turma śviecić. Hety čałaviek pačnie abaraniacca».
Pahrozu pabačyli i ŭ Łukašenku. Krychu zabłytalisia ŭ imia: jon Ryhor Alaksiejevič ci Ryhor Alaksandravič?
«Pry raspadzie Rasii pieršaje, što zrobić Alaksandr Łukašenka, heta nakładzie łapu na toj jadzierny arsienał, jaki ŭ jaho ŭ krainie, pryciahnie na svoj bok ci zadušyć vajennasłužačych rasijskich, jakija na jaho terytoryi. I ŭdziačny śviet atrymaje Łukašenku z atamnaj bombaj», — vykazaŭsia Areškin.
Ale paśla viarnuŭ usich na ziamlu, skazaŭšy, što ŭ varjacki dom, jakim ciapier stała Rasija, z takimi idejami nie chodziać, jany tam nieaktualnyja.
«Tamu Navalny pra heta nikoli ničoha nie kazaŭ. Jon kazaŭ pra cudoŭnuju Rasiju budučyni, nibyta ŭ dumkach majučy na ŭvazie, što jana budzie adzinaj, vialikaj i inšaje. Za što jaho mnohija abvinavačvali ŭ ruskim impieryjaliźmie. A nasamreč jon prosta dobra razumieŭ tuju samuju aŭdytoryju, ź jakoj maje spravu».
«Treba pracavać sa 146 miljonami rasijskaha nasielnictva, u jakoha mazhi zabityja vataj», — dadaŭ Areškin.
Pracavać ź imi, vidać, daviadziecca nie bajaźlivamu Zachadu.
Stvaralnik «Navička»: Kali viersija atručvańnia pravilnaja, cieła Navalnaha naŭrad ci addaduć maci
Zianon Paźniak — pra Juliju Navalnuju: Kucharka-2, u manierach madam piščyć FSB
Ci moža śmierć Navalnaha padšturchnuć rasiejcaŭ da baraćby za svabodu?
«My viedajem, za što kankretna Pucin zabiŭ Alaksieja. My chutka vam raskažam». Julija Navalnaja zapisała zvarot da rasijan
Bajpoł nazvaŭ imiony mahčymych zabojcaŭ Andreja Zielcara. I zajaviŭ, što siłavika «Nirvanu» zastreliŭ svoj ža6
Kamientary