Pratasieviča i Sapiehu pamiłavali. Ci moža zaraz Jeŭrasajuz źniać sankcyi z «Biełavija» i adnavić avijaznosiny?
«Naša Niva» zadała heta pytańnie daradcu Śviatłany Cichanoŭskaj Franaku Viačorku i pradstaŭniku Abjadnanaha pierachodnaha kabinieta pa tranzicie ŭłady Paŭłu Łatušku.
Šerah jeŭrapiejskich krain paśla prymusovaj pasadki samalota Ryanair 23 maja 2021-ha, na jakim byli Raman Pratasievič i Safija Sapieha, asudzili dziejańni biełaruskich uład i zaklikali da rasśledavańnia incydentu.
Jeŭrapiejski sajuz amal adrazu ž spyniŭ avijaznosiny ź Biełaruśsiu i ŭvioŭ sankcyi suprać «Biełavija»: z 5 červienia 2021 hoda samalotam avijakampanii zabaroniena lotać u krainy ES (asobnyja krainy ŭviali abmiežavańni jašče raniej).
U listapadzie 2021-ha dyrektar Departamienta avijacyi Ministerstva transpartu Biełarusi Arciom Sikorski acaniŭ štomiesiačnyja straty biełaruskaj avijacyi ŭ 10 miljonaŭ dalaraŭ.
Adnym z patrabavańniaŭ ES było vyzvaleńnie Ramana Pratasieviča i Safii Sapiehi. Niadaŭna ich pamiłavali i vyzvalili. Ale ci moža heta stać padstavaj dla źniaćcia sankcyj z avijakampanii «Biełavija»?
«Nichto z zachodnikaŭ nie ŭsprymie heta pamiłavańnie jak niejkuju libieralizacyju ŭ Biełarusi»
Daradca Śviatłany Cichanoŭskaj Franak Viačorka kaža, što dla režymu sankcyi na kalij i avijapieravozki — samaje balučaje ź simvaličnaha punktu hledžańnia i finansavaha.
Biezumoŭna, režym spadziavajecca, što praz pamiłavańnie Pratasieviča i Sapiehi zmoža damahčysia źniaćcia sankcyj.
«Dumajuć, što pamiłavańnie Pratasieviča i Sapiehi daść im mahčymaść patrabavać u ICAO i mižnarodnych struktur źniaćcia sankcyj. Rabić heta nielha. Nijakaha rasśledavańnia [biełaruskimi ŭładami] pa zachopie samalota zroblena nie było, nijakija vinavatyja adkaznaści nie panieśli, nijakaha vybačeńnia nie było.
Prytym pamiłavańnie taksama sumnieŭnaje, tamu što heta nie reabilitacyja, nijakich kampiensacyj Safii vypłačvać nie buduć, a Pratasievič uvohule zastajecca pa-raniejšamu ŭ zakładnikach, jaho palityčna vykarystoŭvajuć», — kaža daradca Śviatłany Cichanoŭskaj.
Łukašenka razumieŭ, što Safiju treba pieradavać rasijanam, kab zarabić na hetym dadatkovyja palityčnyja ački, i aformiŭ jon heta jak pamiłavańnie, ličyć Franak Viačorka.
«Vyklučna prahmatyčny racyjanalny intares źmiakčyć sankcyi i znoŭ abduryć Zachad. Ale my hetaha nie dapuścim.
Naturalna, što Sapieha paviała siabie hodna ŭ hetaj situacyi. Jana straciła dva hady žyćcia, sapraŭdnaja achviara i zakładnica režymu, ale jana nie pajšła na supracu, nie davała chłuślivych pakazańniaŭ. Sprabavali jaje zaciahnuć na telebačańnie, u prapahandu, ale, u adroźnieńnie ad Pratasieviča, jana hetaha nie zrabiła», — kaža jon.
Nichto z zachodnikaŭ, pa słovach Viačorki, nie ŭsprymie heta pamiłavańnie jak niejkuju libieralizacyju ŭ Biełarusi.
«Ale my čuli, što paśla kiejsa Pratasieviča masava zakidvalisia listy, łukašenkaŭskija pamahatyja, dypłamaty chadzili i raskazvali, što režym źlitaściviŭsia i adpuściŭ niaščasnaha Pratasieviča, chacia nijakaha realnaha vyzvaleńnia nie było.
Jany heta pradajuć, ale naiŭnych niama. Toje, što brytancy ŭviali dadatkovyja sankcyi, pakazvaje, što śviet, Zachad staŭ bolš raźbiracca ŭ kryminalnaj pryrodzie Łukašenki», — miarkuje Viačorka.
«Va ŭmovach vajny, ja dumaju, nichto zdymać sankcyi nie budzie»
Kiraŭnik NAU, pradstaŭnik Abjadnanaha pierachodnaha kabinieta pa tranzicie ŭłady Pavieł Łatuška padkreślivaje, što vyzvaleńnie Pratasieviča i Sapiehi — tolki adno z patrabavańniaŭ ES.
«Fakt pamiłavańnia Pratasieviča i Sapiehi nie admianiaje fakta ŭčynienaha złačynstva, — kaža palityk. — Mižnarodnaja arhanizacyja hramadzianskaj avijacyi (ICAO) u svaim dakładzie pryjšła da vysnovy, što słužbovyja asoby Biełarusi ŭ mai 2021 hoda rasparadzilisia pieradać jaŭna łžyvaje paviedamleńnie ab zakładzienaj bombie na bort samalota avijakampanii Ryanair. Fakt złačynstva vidavočny, i nichto ŭ Biełarusi nie prymaje nijakich mier i dziejańniaŭ, kab pryciahnuć asob, jakija jaho ździejśnili, da adkaznaści».
Pamiłavańnie, na dumku Paŭła Łatuški, nie aznačaje fakta źniaćcia poŭnaściu nadumannych abvinavačańniaŭ z Pratasieviča i Sapiehi, jakija byli zatrymanyja biez realnych jurydyčnych padstaŭ.
«Heta značyć, zatrymanyja pa palityčna matyvavanym abvinavačańni. Pra jakoje źniaćcie sankcyj, navat pry vyzvaleńni Pratasieviča i Sapiehi, u hetych umovach možna havaryć?» — ličyć Pavieł Łatuška.
Jon źviartaje ŭvahu, što choć Jeŭrapiejski sajuz paśla niezakonnaj pasadki hramadzianskaha samaleta Ryanair zakryŭ dla ŭsich biełaruskich samalotaŭ pavietranuju prastoru i aeraporty ES, sankcyi suprać toj ža kampanii «Biełavija» Jeŭrapiejskaja rada aficyjna ŭviała značna paźniej — 2 śniežnia 2021 hoda. I ź inšaj pryčyny.
«Dziaržaŭny avijapieravozčyk trapiŭ pad hetyja abmiežavańni nie z-za spravy z samalotam Ryanair, a z-za abvinavačańnia ŭ tym, što avijakampanija sadziejničała stvareńniu mihracyjnaha kryzisu na miažy Biełarusi i ES. I hety kryzis praciahvajecca: nielehalnyja mihranty z terytoryi Biełarusi kožny dzień šturmujuć miežy Polščy, Litvy i Łatvii.
Bolš za toje, užo paśla pačatku vajny pad avijasankcyi trapiła i Rasija. I zaraz źniać sankcyi i adkryć avijaznosiny ź Biełaruśsiu — heta pašyryć avijaznosiny z Rasijaj i tym samym stvaryć čarhovuju «dzirku» ŭ abychodzie sankcyj. Hramadzianie Rasii aktyŭna skarystajucca hetaj mahčymaściu i palaciać tranzitam praź Biełaruś. Va ŭmovach vajny, ja dumaju, nichto zdymać sankcyi i tym samym stvarać pahrozu dla biaśpieki hramadzian krain Zachadu nie budzie», — padsumoŭvaje palityk.
Čytajcie taksama:
Viačorka i Sańnikaŭ prakamientavali vydańniu The New York Times pamiłavańnie Pratasieviča
Łatuška raskazaŭ, jak łukašenkaŭskija deputaty sprabavali asprečyć sankcyi, uviedzienyja suprać ich
Bajpoł nazvaŭ imiony mahčymych zabojcaŭ Andreja Zielcara. I zajaviŭ, što siłavika «Nirvanu» zastreliŭ svoj ža6
Kamientary