«Kvatery kaštavali ad 4 tysiač jeŭra». Minčuki kupili žyllo ŭ stohadovym domie la Bałtyjskaha mora i pakazali, jaki zrabili ramont
Minčuk Vital vosiem hadoŭ tamu ažyćciaviŭ maru mnohich — kupiŭ nieruchomaść kala mora. Ale heta historyja nie pra doraha-bahata — kvatera ŭ starym domie na bierazie Bałtyki jamu kaštavała ŭsiaho 6500 jeŭra, a biudžetny ramont jon zrabiŭ svaimi rukami. Chacia i nie ŭsio skłałasia adrazu. Vital raspavioŭ Realt pra svajo žyllo dla adpačynku i niuansy kupli.
Kvatery kala mora — ad 4 tysiač jeŭra
Vital raspaviadaje, što niekalki hadoŭ vynošvaŭ ideju kupli nieruchomaści na Bałtycy.
— Nam z žonkaj tut padabajecca — umierany klimat, nie byvaje horača, jak na paŭdniovych morach, čystaje pavietra. Hladzieŭ varyjanty ŭ Litvie, a potym sustreŭ znajomych, jakija kupili kvateru ŭ Lijepai, horadzie ŭ Łatvii. Źjeździli, pahladzieli, usio spadabałasia. Na toj momant była nievialikaja suma, jakuju možna było ŭkłaści ŭ nieruchomuju majomaść. U horadzie vielmi pryhožy centr — možna hadzinami hulać, razhladać architekturu. Jana tam, darečy, charakternaja — šmat budynkaŭ u styli madern, cikavaja staraja zabudova ź vielmi starymi draŭlanymi damami. Usio prasiaknutaje historyjaj. Chadziŭ i dumaŭ, što było b zdorava žyć mienavita ŭ hetaj častcy horada. Ale tady ničoha prydatnaha nie było.
Pieršuju kvateru Vital kupiŭ u staroj cahlanaj dvuchpaviarchoŭcy ŭ toj častcy horada, jakuju miascovyja nazyvajuć Karosta. Heta byłoje vajennaje miastečka, vajenna-marskaja baza spačatku Rasijskaj Impieryi, a potym SSSR.
— Kaštavała jana ŭsiaho 6,5 tysiačy jeŭra, — raskazvaje jon. — Byli i tańniejšyja — u panelnych damach ceny na kvatery pačynalisia ad 4 tysiač.
Čamu tak tanna? Vital kaža, što ceny na nieruchomaść abvalilisia z-za taho, što łatyšy masava stali źjazdžać u inšyja krainy Jeŭrasajuza za lepšym žyćciom. U horadzie źjaviłasia šmat pustych kvater, mnohija ź ich byli vystaŭlenyja na prodaž. Łohika takaja — navošta płacić darahuju kamunałku, kali bolšuju častku času pravodziš u inšaj krainie? Heta taksama paŭpłyvała na košt žylla. Šmat kvater pradavali banki — ich zabirali za zapazyčanaści pa kredytach.
— U kancy lutaha my kupili kvateru, a ŭ krasaviku ja pajechaŭ pryvodzić jaje ŭ paradak, ramantavać, — praciahvaje minčuk. — Žyŭ i ramantavaŭ, možna skazać, u spartanskich umovach. Bolšuju častku rabiŭ sam, paru razoŭ pryjazdžaŭ z pryjacielem, jon dapamahaŭ. Materyjały kuplaŭ dobryja, ale nie samyja darahija.
Minusam hetaj kvatery była adsutnaść centralnaha aciapleńnia. Tamu Vital vyrašyŭ ustalavać kamin — u domie zachavalisia kominy ŭ spalni i na kuchni. Najbolš zručna było ŭstaloŭvać jaho ŭ žyłym pakoi.
Vital kupiŭ čyhunny kamin, zaprasiŭ śpiecyjalista, kab jon pračyściŭ komin, bo im daŭno nie karystalisia.
— Hetaja prafiesija ŭ Łatvii paśpiachova isnuje da hetaha času, jana raspaŭsiudžanaja, — raspaviadaje jon. — Časta kaminary chodziać u firmovaj vopratcy ź bliskučymi huzikami. Isnuje navat pavierje, što kali patrymacca za hety huzik, to možna zahadać žadańnie.
Kali stali čyścić trubu, toje zrazumieli, što na ŭzroŭni druhoha paviercha komin zakładzieny cehłaj. Adpaviedna, treba było vyrašać pytańnie z uładalnicaj kvatery paviercham vyšej — ź jaje pakoja razabrać častku ściany, kab adnavić prachodnaść komina. Adnak Vitalu z susiedkaj damovicca nie ŭdałosia, nijakija abiacańni ŭsio adnavić jak i było, na jaje nie dziejničali. U vyniku ŭsio skončyłasia skandałam.
Pierajezd u stohadovy dom
Ale ŭsio, što nie robicca, robicca da lepšaha, historyja na hetym nie skončyłasia.
— Pa vialikim rachunku, u kvatery možna było žyć, što my i rabili, — kaža Vital. — Ale kanflikt z susiedkaj napružvaŭ, viadoma. I tut dapamoh ščaślivy vypadak. Naša znajomaja ryełtarka raspaviała, što adzin miascovy chłopiec układvaje hrošy ŭ nieruchomaść u centry — kuplaje pustyja damy pad rekanstrukcyju i pradaje ŭ ich kvatery. Ceny tady pačali raści, kvatery ŭ centry ŭžo kaštavali ad 14 tysiač jeŭra. Takich hrošaj u nas nie było, ale my vyrašyli ŭsio roŭna źjeździć pahladzieć. Tady jakraz skončyli rekanstrukcyju staražytnaha doma, u prodažy była apošniaja kvatera-studyja na 45 «kvadrataŭ».
Muž i žonka maryli pra taki varyjant — cichi zialony centr, pobač centralny plaž, znakamity lijepajski park. Vital paznajomiŭsia z domaŭładalnikam i jany pamiž saboj zaklučyli «ździełku stahodździa».
— Damovilisia tak — jon zabiraje maju kvateru ŭ Karoście, a ja atrymlivaju hetuju ŭ centry, ale biez ramontu. Ździełka była vyhadnaja mnie z usich bakoŭ, i ja pavieryŭ, što cudy zdarajucca. Ja navat spytaŭ u jaho — navošta tabie heta treba? Jon tady adkazaŭ, što jamu važna, kab u jaho domie žyli narmalnyja susiedzi. Prajšło krychu času, i mnie patelefanavali z Łatvii, zaprasili padpisvać dakumienty — maju kvateru pradali, možna afarmlać novuju va ŭłasnaść.
Dom 1917 hoda pabudovy. Jon častkova pabudavany z dreva, tolki adzin tarec cahlany. Jon adnapadjezny, u try pavierchi. Dom stajaŭ zakinutym hadoŭ 30, z zabitymi voknami, niepryvabny. Ciapier vyhladaje całkam badziora — uciaplili ścieny, fasad abšalavali novaj doškaj.
— Pra toje, što jon značna starejšy, čym ciapier zdajecca, razumieješ, kali traplaješ u padjezd — tut navidavoku pakinuli draŭlanyja ścieny i stohadovuju leśvicu z parenčami.
U novaj kvatery byli čarnavyja padłohi z OSB, ścieny z hipsakardonu, pafarbavanyja stoli i sistema centralnaha aciapleńnia z sučasnymi radyjatarami.
— U lipieni 2018 hoda my ŭsioj siamjoj zajechali na 2 miesiacy, — raskazvaje Vital. — Tady dla žyćcia ŭžo amal usio było — unitaz, duš, siakaja-takaja mebla. Paralelna z adpačynkam praciahvaŭ ramont — kupiŭ plitku, łaminat, zrabiŭ elektryku, pakleiŭ špalery. Sa staroj kvatery ja zabraŭ kamin. U hety raz jaho ŭstanoŭka prajšła biez prablem. Uvosień i ŭzimku heta važnaja i funkcyjanalnaja častka interjeru — kvatera-studyja nahravajecca litaralna za 30—40 chvilin. A jašče heta admysłovaja atmaśfiera — zimoj pryjdzieš paśla špacyru kala mora, zatopiš kamin i možna doŭha zalipać z kavaj kala ahniu.
— Što da majoj kamunałki, to jana nie budzie pakazalnaj, bo zimoj my tut nie žyviom, i aciapleńnie ŭklučanaje na minimum, — raskazvaje Vital. — U zimovy miesiac atrymlivałasia prykładna 20 jeŭra za aciapleńnie. Ale hetaja ličba ciapier nie aktualnaja — taryfy ŭ hety aciaplalny pieryjad surjozna vyrastuć. Padaražeła ŭžo i elektryčnaść. Plus štomiesiačnaja płata 20 jeŭra na ahulnadamavyja vydatki.
Jaki sens kuplać niedarahuju nieruchomaść za miažoj, apłačvać štomiesiac rachunki? Vital kaža, što hadavoje ŭtrymańnie pa canie tańniejšaje, čym najmać na dva tydni ź siamjoj žytło dla adpačynku. Bonus u tym, što možna prabavić paru miesiacaŭ la mora, pryjechać siudy na mašynie ŭ luby čas. Možna zdavać kvateru, ale hety varyjant Vitalu nie padychodzić, tamu što ciažka budzie vyrašać addalena niejkija prablemy.
— Znajomyja zdavali svaju kvateru, ciapier škadujuć — kaniec ramontu, sapsavanaja mebla, bytavaja technika.
Dva z pałovaj hady kvatera pustavała z-za pandemii, uładalniki nie mahli vyjechać za miažu. Sioleta ŭsio ŭdała skłałasia, choć Vital pryznajecca, što byli aściarohi, što mohuć być prablemy na bytavym uzroŭni z-za vajny va Ukrainie, ale nijakaha niehatyvu jon nie zaŭvažyŭ.
— Kali my pryjechali ŭ Lijepaju ŭ pieršy raz, to jana była napaŭpustaja — mała ludziej, mašyn, — dzielicca jon svaimi nazirańniami. — Bolš za dva hady my nie byli ŭ Łatvii i ciapier bačym, što tut šmat što źmianiłasia — niešta budujecca, šmat renavavanych budynkaŭ, adkrylisia novyja vytvorčaści, ludzi stali viartacca. Roźnica adčuvajecca. I staŭ raści košt kvater — ceny vyraśli ŭ razy. Ciapier by pry takich cenach ja nie staŭ by ŭkładvacca ŭ łatvijskuju nieruchomaść.
Kamientary