Biełaruś choča $3 miljardy kredytu ad Rasii. Chto jaho moža dać i pad jakija ŭmovy?
Na dniach RBK sa spasyłkaj na ŭłasnyja krynicy paviedamiła, što biełaruskija ŭłady viaduć pieramovy ab novym kredycie na $3 miljardy. Całkam abo častkova hetyja hrošy płanujecca atrymać u Jeŭrazijskim fondzie stabilizacyi i raźvićcia (JEFSR). Prablema ŭ tym, što svoj limit na srodki ź JEFSR, jaki dla nas składaje $1,98 młrd, Biełaruś užo całkam vyčarpała.
Na jakoj padstavie tady biełaruski bok prosić hrošy? Chutčej za ŭsie, havorka idzie ab mahčymym pieraraźmierkavańni dadzienaj sumy ź limitu Rasii na karyść Biełarusi, jak heta ŭžo było ŭ vieraśni 2020 hoda. Tady JEFSR vydaŭ Biełarusi kredyt na $500 młn.
My spytali ŭ biełaruskich ekśpiertaŭ, ci moža, na ich dumku, Biełaruś raźličvać na novy kredyt ad JEFSR ź niavykarystanaha limitu Rasii i nakolki hety kredyt moža vyratavać situacyju ŭ Biełarusi.
«Dla pačatku treba patłumačyć mahčymy miechanizm atrymańnia kredytu, ab jakim idzie havorka. U JEFSR jeść krainy-zasnavalniki, — kaža staršy analityk «Alpary Jeŭrazija» Vadzim Iosub. — U kožnaj krainy jeść limit, praparcyjny jaje ŭnioskam u hety fond. Čym bolšuju dolu kraina maje ŭ statutnym fondzie, tym na bolšuju sumu z hetaha fondu jana moža raźličvać paśla.
Apošni kredyt Biełarusi dali vosieńniu 2020-ha hoda. I heta było kompleksnaje rašeńnie: padčas sustrečy ŭ vieraśni minułaha hoda ŭ Sočy Pucin i Łukašenka damovilisia ab kredycie dla Biełarusi na ahulnuju sumu ŭ $1,5 mrd. Ź ich $500 młn u Biełaruś pryjšli pa linii JEFSR, a $1 młrd — mižuradavy kredyt Rasii Biełarusi.
Kali my ad JEFSR atrymali $500 młn, naš kredyt na toj momant užo byŭ vyčarpany. Heta značyć, što tyja $500 młn nam dali za košt limitu Rasii ŭ JEFSR.
Što tyčycca realnaści ci nierealnaści vydačy novaha kredytu Biełarusi, to pakul byli ahučanyja tolki biełaruskija «chaciełki».
Zrazumieła, što heta ŭsie jašče budzie abmiarkoŭvacca pamiž Pucinym i Łukašenkam. Nieviadoma, daduć ci nie. A kali daduć, to ŭźnikajuć pytańni: kolki, pad jakija ŭmovy, što paprosiać uzamien i hetak dalej?
My navat nie viedajem, na jakich umovach Biełaruś atrymała letaś tyja $1,5 miljardy. Mnohija tady kazali, što «ŭzamien Łukašenka pavinien syści ci pryznačyć novyja vybary». Ale nie, usio heta było nie bolš čym varažba na kavavaj huščy.
Navukovy supracoŭnik BEROC (Kijeŭ) Kaciaryna Barnukova ličyć, što nievypadkova havorka pra kredyt zajšła akurat pierad sustrečaj Łukašenki z Pucinym.
«Mabyć, u jaho jeść nadzieja na toje, što Pucin dapamoža jamu atrymać hetyja hrošy. Rasija ŭsie ž ličycca asnoŭnym stejkchołdaram ( to bok krainaj z asnoŭnaj dolaj — zaŭv. «Naša Niva») Jeŭrazijskaha fondu stabilizacyi i raźvićcia, i maje vialiki ŭpłyŭ na jaho rašeńni.
Kali budzie palityčnaja vola Rasii, tady ŭsie hetyja techničnyja niuansy nakštałt pieraraźmierkavańnia rasijskaha limitu na karyść Biełarusi možna budzie lohka vyrašyć, — ličyć Barnukova.
— Ale treba razumieć: navat kali niejki kredyt daduć, to heta, vidavočna, buduć nie $3 miljardy. Mahčyma, damoviacca na mienšuju ličbu.
Mahčyma, heta budzie prahrama na najbližejšyja paŭhoda, ci hod, ci na niekalki hadoŭ.
Pryčym tradycyjna fond vydaje hetyja hrošy pad jakija-niebudź makraekanamičnyja ŭmovy, jakija my tradycyjna nie vykonvali. Tamu navat kali takoje pahadnieńnie budzie padpisana ciapier, samo vyłučeńnie hetych hrošaj budzie raściahnuta pa časie.
I całkam moža być, što kožny novy tranš hetaha kredytu Biełarusi treba budzie paćviardžać. Usie heta budzie nie tak prosta.
Asnoŭnaje pytańnie, nakolki dapamohuć hetyja hrošy biełaruskaj ekanomicy. Abodva ekśpierty sychodziacca ŭ mierkavańni, što ich moža chapić na hod.
«Usie zaležyć ad taho, dla čaho patrebnyja hrošy: płacić zarobki, apłačvać naftu, — razvažaje Vadzim Iosub. — Mahčyma, ich źbirajucca puścić na pahašeńnie źniešniaha doŭhu.
Źviarnicie ŭvahu, štohod Biełaruś pavinna vypłačvać $3 miljardy źniešniaha doŭhu. To-bok, kali kredyt daduć, Biełaruś moža hod nie dumać pra toje, čym hasić źniešni doŭh».
«Vidavočna, što Biełarusi ciapier vielmi spatrebicca źniešniaje finansavańnie, — adznačaje Kaciaryna Barnukova. — Patrebnyja sumy buduć zaležać ad taho, jak u dačynieńni da našaj krainy buduć pracavać sankcyi.
Pakul z sankcyjami jeść niavyznačanaści. My, naprykład, nie razumiejem, ci budzie ekspartavacca kalij praź Litvu ŭ śniežni, ci zmožam my jaho ekspartavać praź inšyja party?
Pakul hetyja niavyznačanaści nie vyrašany, ciažka kazać pra toje, ci chopić nam $3 miljardaŭ kredytu abo nie. Ale pakul vyhladaje tak, što dadzienaj sumy Biełarusi chapiła b prykładna na hod».
Kamientary