Jak 2020 hod pałamaŭ žyćcio Aleha Hajdukieviča. Ni siamji, ni palityčnych pierśpiektyŭ, i tolki toj u ruce
Sumnaja historyja žyćcia kandydata ŭ prezidenty. Ale što zasłužyŭ, toje zasłužyŭ, piša Uładzisłaŭ Vołkaŭ.
Možna ličyć siabie kiraŭnikom samaj vialikaj partyi Biełarusi, druhim pa papularnaści palitykam krainy, raz za razam udzielničać u prezidenckich vybarach. Ale dastatkova było adnojčy nieaściarožna vystavić u telehram-kanał svoj erahavany pienis, jak u internet-karystalnikaŭ Aleh Hajdukievič staŭ asacyjavacca mienavita z hetaj niedarečnaj historyjaj.
I chiba što jašče z zajavaj «nie mahu być prastytutkaj», pramoŭlenaj u 2020-m. Ułady paprasili źniacca z vybaraŭ, a jon, nibyta vopytny aratar, razhublena zajaviŭ niešta takoje sumburnaje i niaŭciamnaje, što, zdajecca, sens skazanaha nie zrazumieŭ i sam.
Dla sotniaŭ tysiač biełarusaŭ toj samy 2020-y hod staŭ rubikonam, padzialiŭ žyćcio na «da» i «paśla». I Aleh Hajdukievič nie staŭ vyklučeńniem.
Palepšanaja viersija baćki
Kim jon byŭ da 2020-ha? Ambitnym palityčnym papulistam, jaki padtrymlivaŭ na płyvu atrymanuju ŭ spadčynu ad baćki Libieralna-demakratyčnuju partyju i čakaŭ akno mahčymaściaŭ, jakoje kali-niebudź adkryjecca paśla sychodu Łukašenki.
Jaho baćka Siarhiej Hajdukievič pabudavaŭ partyju pa franšyzie rasijskaha ŁDPR Uładzimira Žyrynoŭskaha — stvoranaj u jakaści psieŭdaapazicyi jašče savieckim KHB, i vykarystoŭvaŭ jaje siamiejny biznes, jaki dazvalaŭ biaźbiedna isnavać. Hajdukievič-starejšy nie ličyŭ siabie palityčnaj fihuraj ź pierśpiektyvami, a prosta hulaŭ hulniu, uzhodnienuju ŭ śpiecsłužbach.
A voś Hajdukievič-małodšy vyras našmat bolš chitrym i talenavitym — moža być, tamu, što jahonaja maładość prypała na tvorčyja, raźniavolenyja 90-ja, kali ŭsio viravała, usio było mahčyma, usio mianiałasia. Zachavać partyju (ci heta ŭsio ž bolš biznes, čym partyja? Adkaz, mahčyma, nie viedaje navat jon sam) — heta prahrama-minimum. A kali pašancuje, to možna zamachnucca i na bolšaje — kali-niebudź usurjoz pazmahacca za surjoznuju rolu, a to i prezidenckaje kresła. Aleh Hajdukievič viaščaŭ z kožnaj skryni i na lubuju temu, źviartajučy na sabie ŭvahu i pryvučvajučy ludziej da svajho imieni. Važnaja praca na pierśpiektyvu.
Narodny kandydat
Jamu dobra ščoŭknuli pa nosie ŭ 2016 hodzie. Tady Aleh pavieryŭ, što jaho pryznačać deputatam Pałaty pradstaŭnikoŭ — pieršaja prystupka, kab zajmieć choć niejkuju palityčnuju vahu i ŭźniacca chacia b da statusu baćki. Jak raptam u apošni momant źniadkul na zareziervavanuju dla jaho akruhu spuścili pasła ŭ Aŭstryi Valera Varanieckaha. Aleh Hajdukievič moh kolki zaŭhodna charachorycca i rytaryčna pytacca: «Dy chto viedaje hetaha Varanieckaha?!» Ale jon i sam vydatna razumieŭ, što ŭ noč paśla vybaraŭ daviadziecca ŭciercisia atrymanymi 19% i navat vycisnuć ź siabie: «Dobry debiut!» Aleha ŭsio ž puścili ŭ parłamient — ale tolki ŭ 2019-m.
Hajdukievič-małodšy nie dazvalaŭ sabie krytykavać Łukašenku (nu chiba što pa drobiazi), ale staraŭsia pazicyjanavać siabie jak «svoj» i dla siłavikoŭ, i dla prarasijskaha elektaratu, i navat dla prychilnikaŭ niezaležnaści. Što kazać, navat u kancy 2020 hoda Aleh Hajdukievič jak deputat Pałaty pradstaŭnikoŭ byŭ hatovy padpisacca za vyzvaleńnie aryštavanych žurnalistaŭ! Naŭrad ci jaho mocna chvalavali pravy čałavieka — chutčej, jon prosta razumieŭ, što možna nabrać dadatkovyja bały ŭ vačach niezaležnych miedyja.
U dadatak udavałasia demanstravać ščaślivaje žyćcio na fonie pastaralnaha krajavidu Minskaha rajona. Aleh Hajdukievič, jaki išoŭ u darosłaje žyćcio biez rodnaj maci, — jana emihravała ŭ Hiermaniju bolš za 30 hadoŭ tamu i minimalna padtrymlivaje adnosiny z synam na adlehłaści, — demanstravaŭ hramadstvu svaju ŭzornuju siamju — žonku, dźviuch dačok i navat kata. Voś, zdavałasia b, nadyšła harmonija.
Biezdapamožnaść i ahresija
Adnak 2020 hod pastaviŭ kryž na ŭsim, čym moh hanarycca Aleh Hajdukievič. Urešcie dajšło i da pryhodaŭ niaščasnaha kata, ale ŭsio ž pieršaj pajšła pad nož jaho ŭjaŭnaja palityčnaja šmatviektarnaść.
Hajdukieviča bieź nijakich sumnievaŭ zahnali ŭ stojła, nie pakinuŭšy nijakaha manieŭru. Jon pa-raniejšamu hatovy kruhłasutačna viaščać na lubuju temu, voś tolki pramaŭlać možna tolki toje samaje, što i bieź jaho kaža prapahanda. Adzinaja mahčymaść vyłučycca — pazicyjanavać siabie navat troški bolš kryvažernym za Łukašenku. Atrymlivajecca davoli harmanična — usio ž były kiraŭnik milicyi Frunzienskaha rajona Minska — ale jakaja sacyjalnaja hrupa na tearetyčnych vybarach acaniła b hetuju isteryju?
Na parłamienckich vybarach — 2024 navat dla Libieralna-demakratyčnaj partyi (zrazumieła, u rytorycy Hajdukieviča niama ni słova libieralnaha i ni słova demakratyčnaha) pakinuli ŭsiaho čatyry mandaty — najhoršy vynik z usich partyj, jakija zastalisia na absalutna vypalenym palityčnym poli. Takoj ža fiktyŭnaj Respublikanskaj partyi pracy i spraviadlivaści vydali ŭdvaja bolš miescaŭ u parłamiencie!
Z paplečnikami taksama było daloka nie ŭsio hładka. Ni dla kaho nie sakret, što doŭhi čas u ŁDPB viali rej adstaŭnyja siłaviki i zavierbavanyja siłavymi strukturami kryminalniki — dobra kali byłyja, bo zdarałasia roznaje. Matyvacyja ŭstupać u partyju ciapier zastałasia chiba što ŭ drobnych žulikaŭ, jakich nie voźmuć u «Biełuju Ruś» — tam usio ž pieradusim asiarodździe biudžetnikaŭ, — ale jakim chaciełasia b mieć dla statusnaści niejkaje paśviedčańnie. Naturalnyja chiby ŭ takim padbory siabroŭ partyi ŭ tym, što ich pieryjadyčna sadžajuć za kraty.
U 2021 hodzie vybuchnuła historyja biznesmiena Alaksandra Kasača, jaki zajmaŭsia arhanizacyjaj kancertaŭ. Zaadno jon byŭ adnym z najbližejšych paplečnikaŭ Aleha Hajdukieviča. Kasaču inkryminiravali machlarstva i karupcyju, naličyli miljon dalaraŭ škody. Prysud — 8,5 hoda źniavoleńnia.
Bos-deputat ničym nie zmoh dapamahčy svajmu asabistamu pamočniku. Uprahacca ŭ vyrašeńnie čužych prablem — padstaŭlać pad udar siabie. Tamu Hajdukievič adčapiŭ Kasača i pajechaŭ dalej. Novaha pamočnika znajści nie prablema.
Prysud Kasaču byŭ surovym, ale dla siabroŭ ŁDPB ničoha niezvyčajnaha ŭ hetym niama. U 2018 hodzie za machlarstva i karupcyju pakarali namieśnika staršyni partyi Uładzimira Karunasa. U 2019 hodzie sudzili kiraŭnika Viciebskaj abłasnoj arhanizacyi ŁDPB Siarhieja Jarmykina.
Śmiešna, ale za niekalki hadoŭ da pasadki Kasač u intervju ščyra aburaŭsia, maŭlaŭ, nie razumieje, čamu ŁDP nazyvajuć «partyjaj žulikaŭ i zładziejaŭ».
Raskidanaje hniazdo
Ale paralelna raźvivaŭsia jašče bolš trahičny siužet. Rujnavałasia siamja Hajdukieviča. Žonka Maryja ŭ 2020-m hodzie padtrymała ruch suprać dyktatury.
«Prybirać ludziej z vulic nie treba, heta niapravilna. Kožny maje prava vykazvać svoj punkt hledžańnia. Adkryju adzin sakret: u niadzielnym maršy za mir udzielničała maja žonka. Jana išła suprać hvałtu. Ja jaje nie asudziŭ, a padtrymaŭ», — pryznavaŭsia Aleh Hajdukievič, kali jašče nie viedaŭ, čym skončycca hramadskaje supraćstajańnie. Jon tady nie zdahadvaŭsia, što na ŭsich udzielnikaŭ mirnych akcyj pratestu buduć zavodzić kryminalnyja spravy i kidać u SIZA. A jamu samomu daviadziecca pieraabuvacca i padtrymlivać represii.
Maryja Hajdukievič urešcie raźviałasia z Aleham i źjechała ź Biełarusi ŭ ZŠA da svaich baćkoŭ. Moža, i da lepšaha, inačaj by zaraz davodziłasia publična vyrakacca palitźniavolenaj žonki, kab praciahvać palityčnuju dziejnaść.
U dekłaracyi Aleha Hajdukieviča za 2023 hod niama zhadak pra katedž u Siomkavie, u jakim kaliści žyła siamja. Hety dom paśpieŭ trapić u historyju — tut letam 2021 hoda kadebisty zdymali svaju pastanovačnuju pravakacyju. Naturalna, pry maŭklivaj zhodzie haspadara — žonki na toj momant užo nie było.
Śpiecsłužbisty tady arhanizavali sprobu padpału katedža Hajdukievičaŭ pa zvykłaj schiemie — zakinuli ŭ čaty radykalnuju ideju, znajšli achvotnych jaje vykanać. Sami prydumali — sami i niejtralizavali napadnikaŭ.
Realna paciarpiełym u vyniku zastaŭsia tolki zhadany vyšej kot, u jakoha abhareła poŭść. Jon byŭ adzinym, kaho nie papiaredzili pra śpiektakl.
Situacyja mahła b całkam vyhladać aniekdotam, kali b nie toj fakt, što 15 naiŭnych ludziej atrymali realnyja terminy. Ź ich na svabodu vyjšaŭ pakul tolki adzin. U astatnich kaśmičnyja terminy — da 21 hoda źniavoleńnia.
Darečy, kata ŭ palityka taksama ciapier niama, jon u vyniku zastaŭsia ŭ žonki.
Pavodle dekłaracyi, u Aleha Hajdukieviča zastałasia ź nieruchomaści tolki kvatera płoščaj 60 m2. Ale žyllo nie abaviazkova musić być aformlena na jaho — jon moža žyć i z baćkam. Tym bolš u taho, pa słovach znajomych siamji, ahromnistyja prablemy sa zdaroŭjem. Kažuć, što sustreć Hajdukieviča-starejšaha na mierapryjemstvach užo nierealna. I heta jašče adzin udar pa Alehu.
Hajdukievič ci Kanapackaja?
Pakul usie sparynh-partniory Łukašenki imitavali zbor podpisaŭ, Hajdukievič tradycyjna sprabavaŭ demanstratyŭna vydzielicca. «My sabrali amal u dva razy bolš nieabchodnaj kolkaści podpisaŭ», — pachvaliŭsia jon. Niaŭžo 200 tysiač podpisaŭ? Nie, zamiest pryhožaha liku čarhovy ščaŭčok pa nosie — Centrvybarkam zaličyŭ jamu mienš za 135 tysiač sa 147 tysiač nibyta sabranych.
…Sumlennych apytańniaŭ hramadskaha mierkavańnia ŭ Biełarusi nie zastałosia, ale palityčny kapitał Hajdukieviča badaj užo skurčyŭsia da mienšych pamieraŭ, čym u Hanny Kanapackaj — tuju chacia b možna pasprabavać pradać jak ujaŭnuju alternatyvu z čałaviečym tvaram. A chto kupić kandydata z vaŭčynym vyskałam?
Maksimum, čym moža adździačyć Łukašenka Hajdukieviču za čarhovy ŭdzieł u vybarčym cyrku, — heta namalavać jamu 3%, a Kanapackaj — 2%, a nie naadvarot. Ale i heta jašče treba zasłužyć.
Kamientary
nastajaščy biełoruss