«Mihracyjnaja palityka stanie stražejšaj». Litoŭski ekśpiert acaniŭ pieramohu sacyjał-demakrataŭ na vybarach u Litvie
27 kastryčnika prajšoŭ druhi tur vybaraŭ u Siejm Litvy, jakim zaviaršyłasia vybarčaja kampanija. Vyniki parłamienckich vybaraŭ na prośbu «Radyjo Svaboda» prakamientavaŭ Vitaŭtas Bruviarys, hałoŭny redaktar litoŭskaha ahienctva navin ELTA.
«Sacyjał-demakratyčnaja chvala adbyłasia, ale heta było nie cunami. Pieramoha za sacyjał-demakratami, jany sfarmujuć novy ŭrad, ale važna i toje, jakoj jany dasiahnuli pieravahi», — ličyć Vitaŭtas Bruviarys.
Na dumku ekśpierta, nasupierak niekatorym prahnozam, zdarovy sens litoŭskich vybarcaŭ pieramoh papulizm, jaki padahravaŭsia z uschodu.
«Na ščaście, pamyłkovymi akazalisia pradkazańni, što sacyjał-demakraty pieramohuć ź vielizarnym adryvam. Nie, pieravaha ŭ ich nie takaja ŭžo i vialikaja. U vyniku sacyjał-demakraty sfarmujuć novuju ŭładnuju kaalicyju, jakaja nie budzie mieć takoj vielizarnaj pieravahi, jakuju mieli kansiervatary ŭ papiaredniuju kadencyju.
Novaja kaalicyja nie budzie vielmi mocnaj. Ale ŭ jaje jość usie šancy pratrymacca 4 hady da novych vybaraŭ. Heta lepš, što jany atrymali 52 miescy, čym kali b nabrali 30 miescaŭ ci 40. Tamu pieryjadu vialikaj turbulentnaści ja nie pradbaču», — adznačaje Vitaŭtas Bruviarys.
Ekśpiert nahadaŭ vyniki dźviuch inšych partyj, jakija ŭtvorać praŭładnuju kaalicyju z sacyjał-demakratami: heta partyja «Dziela Litvy», jakaja nabrała na vybarach 14 miescaŭ, i «Sajuz sialan i zialonych», jaki zabiaśpiečyŭ sabie 8 miescaŭ. Ahułam u kaalicyi atrymlivajecca 74 miescy, što składaje bolšaść u Siejmie, u jakim 141 miesca.
«Bolšaść — 71 mandat. Navat jość niekalki mandataŭ u zapasie. Ale ŭsio adno prablemy va ŭzajemaadnosinach u ich zastanucca. Jość jašče i druhaja prablema: viarnułasia pytańnie ab premjerstvie Vilii Blinkiavičucie, jakaja napramuju nie kaža, što zojmie hetuju pasadu. Ale kali jana nie idzie ŭ premjery, tady dla sacyjał-demakrataŭ adkryvajecca vialikaja prablema: luby, chto pahodzicca na hety post, nie budzie mocnym lidaram. Dy i jana paśla takich dziejańniaŭ i słovaŭ, što my bačyli i čuli, nie dumaju, što ŭzmacniła svoj palityčny aŭtarytet.
Takim čynam, kali padsumavać, situacyja takaja: jość novaje lidarstva — ciapier sacyjał-demakratyčnaje, ale hetaje lidarstva, jak patrymany aŭtamabil, užo pabitaje. I druhaja vysnova — heta toje, što stanovišča ŭ kaalicyi moža kardynalna źmianicca», — padsumavaŭ Vitaŭtas Bruviarys.
Adnosna palityki novaha ŭrada ŭ dačynieńni da vajny va Ukrainie i mihracyjnaj prablemy Vitaŭtas Bruviarys miarkuje, što jana pačnie imkliva nabližacca da toj, jakuju padtrymlivaje prezident Litvy Hitanas Naŭsieda.
«Pačniecca baraćba za toje, chto budzie kantralavać Ministerstva zamiežnych spraŭ i Ministerstva abarony. Hetak zvanaje «staroje kryło» ŭ kiraŭnictvie sacyjał-demakrataŭ budzie nastojvać, kab partyja atrymała nad imi kantrol, ale tut bačny i druhi hulec — heta prezident i jaho administracyja, jakija taksama majuć takija ambicyi. U lubym vypadku ŭpłyŭ na hetyja klučavyja ministerstvy z boku administracyi Hitanasa Naŭsiedy pavialičycca, a značyć, pavialičycca i ŭpłyŭ na dziejnaść Departamienta mihracyi.
Dastatkova pahladzieć na raniejšuju pazicyju prezidenta ŭ hetym pytańni, kab zrazumieć — mihracyjnaja palityka stanie stražejšaj. Nie vyklučaju, što ŭsie miery, jakija raniej prymaŭ prezident u hetym kirunku, buduć realizavanyja», — ličyć Vitaŭtas Bruviarys.
Što da źmianieńniaŭ u staŭleńni da režymu Alaksandra Łukašenki, tut Vitaŭtas Bruviarys istotnych zruchaŭ nie pradbačyć.
«Sumniajusia, što budzie niejki adkat i viartańnie da prapanoŭ ab źmiakčeńni staŭleńnia da režymu Łukašenki. Što, maŭlaŭ, možna ź im pahulać i ŭ vyniku damahčysia, kab jon pajšoŭ nasupierak Rasii, jak kaliści pra heta maryli ŭ administracyi prezidenta. Užo nie zastałosia takich, chto vieryć u realnaść hetych płanaŭ.
Liču, novy ŭrad u hetym pytańni budzie aryjentavacca najpierš na ahulnuju palityku Jeŭrasajuza. Kali tut i buduć niejkija vahańni z boku prezidenta i sacyjał-demakrataŭ, to tolki razam z ahulnaj linijaj Jeŭrasajuza», — ličyć hałoŭny redaktar ELTA.
Karespandent «Radyjo Svaboda» nahadaŭ Vitaŭtasu Bruviarysu pra niadaŭnija napady na budynki, źviazanyja z prysutnaściu biełarusaŭ u Vilni: pra kinuty «kaktejl Mołatava» i źniavažlivy nadpis na budynku Biełaruskaha doma, pra padobny nadpis i pabitaje škło ŭ kramie biełaruskich suvieniraŭ «Kropka» i inšyja vypadki. Ekśpiert ličyć, što dziejnaść litoŭskich śpiecsłužbaŭ, jakija pavinny znachodzić i pryciahvać da adkaznaści vinavatych u takich incydentach, nie stanie słabiejšaj i ŭrešcie pryviadzie da vynikaŭ.
«Liču, što heta adnaznačna pracujuć rasijskija ci biełaruskija śpiecsłužby, bačny adzin počyrk. Što tyčycca taho, što pakul niama vynikaŭ dziejnaści našych siłavikoŭ, to ŭsio ž, liču, tak kazać rana. Nie dumaju, što jany biaździejničajuć. Ale pierakanany, što ŭ hetaj historyi pavinna być pastaŭlenaja kropka, inakš takija incydenty buduć praciahvacca i ŭzmacniacca.
Ludzi, jakija za hetym stajać, užo pierachodziać da adkrytaj terarystyčnaj baraćby: sprabujuć nackavać adnych na adnych, pasvaryć litoŭcaŭ i biełarusaŭ i ŭvohule pasiejać u Litvie paniku, adpomścić za padtrymku Ukrainy. Novamu ŭradu, na maju dumku, treba terminova rabić miery, kab adreahavać na hetyja tendencyi», — miarkuje hałoŭny redaktar litoŭskaha ahienctva navin ELTA.
Kamientary