«Padumała, što mianie departujuć u Biełaruś». Jak biełaruska padarožničaje pa ES z ženieŭskim pašpartam i dzie ŭ jaje ŭźnikli prablemy
Dziaŭčyna atrymała mižnarodnuju abaronu ŭ Litvie. Da statusu biežanca prykładaŭsia ženieŭski pašpart biežanca.
Devby.io daviedaŭsia, jak žyviecca ŭ Jeŭropie biez zvykłaha biełaruskaha pašparta.
Prajazny dakumient dla biežancaŭ (Nieaficyjnaja nazva — «Ženieŭski pašpart») — dakumient, jaki vydajecca biežancu ŭ adpaviednaści z Ženieŭskaj kanviencyjaj ab biežancach 1951 hoda.
«Biez prablem adkryła rachunak u banku»
Z ženieŭskim pašpartam ja z pačatku 2023 hoda, — kaža dziaŭčyna. — I ŭ mianie nikoli ź im nie było nijakich prablem. Choć heta dziŭna, bo mnohija biełarusy ŭ Litvie skardziacca: maŭlaŭ, rachunak u banku nie adkryć. Ja biez prablem adkryła rachunak: prosta pajechała ŭ bank z hetym pašpartam, kartkaj PMŽ, pracoŭnym kantraktam i rašeńniem ab pradastaŭleńni prytułku. Nichto nie zadaŭ nijakich pytańniaŭ.
Jašče ŭciekačy ŭ Litvie skardziacca, što da Ženieŭskaha dakumienta šmat pretenzij na pašpartnym kantroli ŭ aeraportach. Ja z hetym taksama pakul nie sutykałasia. Choć padarožničaju dosyć časta, praktyčna raz u dva miesiacy kudyści vyjazdžaju. Čaściej za ŭsio katajusia ŭ Polšču na kancerty-śpiektakli.
Na litoŭska-polskaj miažy ŭ pasažyraŭ aŭtobusaŭ pastajanna praviarajuć pašparty, i moj dakumient nijakich pytańniaŭ nie vyklikaje. Letaś jechała na aŭtobusie z Bracisłavy ŭ Vienu, vielmi bajałasia, što zatrymajuć z-za pašpartu. Ale ŭsio było dobra: pamiežnik pahladzieŭ dakumient i viarnuŭ.
Pierad padarožžam ja praz IATA hladžu, ci patrebna viza ŭ krainu pryznačeńnia. Pakul što ŭ krainy ź vizavym režymam ja nie lotała, tolki pa šenhienskaj zonie. I dahetul u aeraportach usio prachodziła hładka.
Było tolki paru šurpataściaŭ. Adnojčy ŭ aeraporcie Kaŭnasa paprasili pašpart na dadatkovuju pravierku.
Supracoŭnica paklikała bolš abaznanuju supracoŭnicu, i taja, ubačyŭšy moj pašpart, kiŭnuła, maŭlaŭ, usio ŭ paradku. Inšy raz ja lacieła praz Polšču ŭ Ispaniju, i ŭžo na hiejcie ŭ polskim aeraporcie adna supracoŭnica spytała ŭ inšaj: «A Ispanija — heta ž ES, tam niama kantrolu?» Ja tady paśmiajałasia.
A voś u Rumynii miesiac tamu vyjšła nie vielmi śmiešna.
Ja vyrašyła pajechać tudy jak turyst, bo pračytała vydatnuju knihu Ruty Šiepiecis pra Rumynskuju revalucyju 1989 hoda. I niejak zachapiłasia hetym pieryjadam historyi. Mnie zachaciełasia na svaje vočy ŭbačyć miescy, dzie ŭsio adbyvałasia. Nu i naviedać zamak Drakuły, viadoma. Ja kupiła kvitki na samalot hreckaj avijakampanii Aegean Airlines i palacieła.
U Vilenskim aeraporcie pytańniaŭ da majho pašparta nie było. U Afinach (ja lacieła ź pierasadkaj) pierad pasadkaj u samalot pradstaŭniki kampanii ŭžo vielmi pilna razhladali moj pašpart. Ja padumała, što, moža, jany nikoli nie bačyli taki dakumient. Ale ŭrešcie ŭ samalot mianie prapuścili. A voś paśla pryziamleńnia ŭ Buchareście mianie čakała sustreča z palicejskimi.
Usie pasažyry prachodzili praz kalidor, u jakim nas sustrakali palicejskija i prasili pakazać dakumienty. Nie viedaju, z čym heta było źviazana. Usie pakazvali dakumienty, i ich adrazu ž adpuskali.
Ja padyšła da dziaŭčyny-palicejskaj, padała dakumient, i jana stała jaho razhladać. Spačatku prosta, potym praź śpiecyjalny pryborčyk, potym hnuła pa-ŭsiakamu. Zatym paprasiła kartku PMŽ. Ja dała kartku. Jana toje ž samaje prarabiła i ź joj. Zatym spytała ŭ mianie, jakaja meta majho vizitu.
Ja skazała jak jość: «Turyzm». «Ci adna lacicie?»— «Tak, adna». «A kali nazad?»
Ja pakazała ŭ dadatku zvarotny bilet (praz čatyry dni). Zatym jana pieradała maje dakumienty inšamu palicejskamu, starejšamu.
I jon skazaŭ mnie: «Projdziem». I voś tut ja spałochałasia — padumała, što, moža być, ciapier mianie departujuć u Biełaruś.
Hety palicejski advioŭ mianie ŭ pamiaškańnie i staŭ pilna razhladać maje dakumienty z dapamohaj śpiecyjalnych pryboraŭ. Zatym skazaŭ: «Tak, značyć, u vas status biežanca?». Ja paćvierdziła i patłumačyła čamu. Dakładna ŭžo nie pamiataju, što mienavita kazała — mnie było strašna. Tady jon spytaŭ, kali ja atrymała status biežanca, ja nazvała hod, i potym jon mianie adpuściŭ.
Na zvarotnym šlachu pryhod nie było, dalacieła spakojna samalotam Ryanair.
U cełym pajezdka prajšła vydatna. Pabyvała ŭ muziejach, u parłamiencie — uraziłasia. Była ŭ Brašavie — horad supierpryhožy. A Bucharest nie vielmi spadabaŭsia, miescami padobny na saviecki Minsk ci Kijeŭ.
Zamak Drakuły zdaŭsia nie vielmi, ale my zajazdžali jašče ŭ adzin zamak (zabyłasia nazvu), i voś jon kampiensavaŭ [niedachopy pieršaha zamka] całkam.
«Ciabie b baćka praklaŭ»: maci fihuranta «małočnaj spravy» prabiłasia na spatkańnie ź im, kab ślozna paprasić nie supracoŭničać sa śledstvam3
Kamientary