Usie jadziernyja dziaržavy letaś pavialičyli svaje arsienały. Pazityŭ jość, ale mała

Jadziernyja krainy ŭsio bolš abapirajucca na kancepcyju jadziernaha strymlivańnia, tamu za apošni hod kolkaść raspracovak u hetaj śfiery paŭsiudna vyrasła, śćviardžajecca ŭ pryśviečanaj jadziernym arsienałam častcy štohadovaha daśledavańnia Stakholmskaha mižnarodnaha instytuta daśledavańnia prablem miru (Stockholm International Peace Research Institute — SIPRI).

Za apošni hod usie dzieviać jadziernych dziaržaŭ — piać aficyjnych (Vialikabrytanija, Kitaj, Rasija, ZŠA, Francyja) i čatyry nieaficyjnyja (Izrail, Indyja, KNDR, Pakistan) — razharnuli novyja jadziernyja ŭzbrajeńni, adznačajuć ekśpierty.

Ahulnasuśvietny zapas — 12121 jadziernaja bojehałoŭka, ź ich u studzieni 2024 hoda 9585 znachodzilisia ŭ reziervach. Pavodle danych na studzień 2024 hoda, 3904 bojehałoŭki mahli być razhornutyja na rakietach i samalotach — heta na 60 bolš, čym u studzieni 2023 hoda; ź ich 2,1 tys. znachodzilisia ŭ stanie vysokaj bajavoj hatoŭnaści.

Na Rasiju i ZŠA prypadaje kala 90% usioj jadziernaj zbroi ŭ śviecie. Pryncypovych pieramien za hod nie adbyłosia — stan ich jadziernych siłaŭ byŭ stabilnym, chiba što tolki, pa padlikach instytuta, Rasija razharnuła 36 dadatkovych bojehałovak.

Bolš značna, pavodle acenki SIPRI, naraściŭ svaje jadziernyja siły Kitaj — z 410 bojehałovak u 2023 hodzie da 500 u 2024-m. I hety arsienał praciahnie raści, prahnazujuć analityki.

«Upieršyniu ŭ mirny čas Kitaj, vierahodna, raźmieścić nievialikuju kolkaść bojehałovak na rakietach, — adznačajuć jany. — U zaležnaści ad taho, jak jon strukturuje svaje siły, da kanca dziesiacihodździa jon moža atrymać prykładna stolki ž mižkantynientalnych balistyčnych rakiet (MBR), kolki jość u Rasii i ZŠA. Choć kolkaść jadziernych bojehałovak u Kitaja pa-raniejšamu budzie mienšaj, čym u hetych dźviuch krain».

Vialikabrytanija ŭ 2023 hodzie zapasy nie naroščvała, adnak heta ŭ jaje płany pa-raniejšamu ŭvachodzić — u najbližejšyja hady kolkaść bojehałovak, jakimi vałodaje kraina, pavinna vyraści z 225 da 260. Francyja ž praciahvaje budavać atamnyja padłodki treciaha pakaleńnia, jakija b takija bojehałoŭki dastaŭlali.

Trochi pašyryła svoj arsienał Indyja — jak i Pakistan, jana raźvivaje novyja sistemy dastaŭki. Adnak u toj čas jak Isłamabad skancentravany na patencyjnych udarach pa terytoryi Indyi, apošniaja stała nadavać bolš uvahi sistemam vialikaj dalokaści — takim, jakija mahli b patrapić u celi, raźmieščanyja ŭ Kitai.

Svaje arsienały taksama naraściła KNDR, dla jakoj jadziernyja siły — centralny elemient u sistemie nacyjanalnaj biaśpieki. Siońnia, pavodle acenki SIPRI, u Pchieńjana 50 bojehałovak i dastatkova rasščaplalnych materyjałaŭ, kab davieści hetuju kolkaść da 90. Pchieńjan, padobna, skancentravaŭsia na raźvićci taktyčnych jadziernych sistem: pra heta śviedčać vyprabavańni rakiet mienšaj dalokaści, jakija jon pravioŭ u 2023 hodzie.

Izrail, jaki nie pryznaje najaŭnaść u jaho jadziernaj zbroi, taksama madernizuje svaje siły — heta tyčycca ŭ pieršuju čarhu vytvorčaści płutoniju ŭ jadziernym centry ŭ Dymonie.

Pavodle acenki ekspertaŭ SIPRI, kanflikty va Ukrainie i ŭ Hazie ŭ 2023 hodzie jašče bolš asłabili jadziernuju dypłamatyju. Rasija prypyniła svoj udzieł u damovie ab SNU, jana i ZŠA pierastali abmieńvacca danymi pa hetym dakumiencie. Paźniej Maskva adklikała ratyfikacyju damovy, jakaja zabaraniaje jadziernyja vyprabavańni, a ŭ 2024 hodzie abviaściła pra vučeńni z taktyčnaj jadziernaj zbrojaj.

Što tyčycca Blizkaha Uschodu, to letam 2023 hoda Iran i ZŠA dasiahnuli nieaficyjnaha pahadnieńnia pa jadziernaj uhodzie, što krychu źmienšyła hradus napružańnia. Adnak hety praces padarvaŭ napad CHAMAS na Izrail.

Byli ŭ 2023 hodzie i pazityŭnyja epizody. Uletku dziaržsakratar ZŠA Entani Blinkien naviedaŭ Piekin. Heta dazvoliła ZŠA i Kitaju pašyryć prastoru dla dyjałohu, uklučajučy kantrol nad uzbrajeńniami. Paźniej Vašynhton i Piekin damovilisia adnavić kantakty pa linii vajskovych viedamstvaŭ.

• 0
• 0
• 0
• 3
• 2
• 0
• 2
• 0